Professional Documents
Culture Documents
3.1. Kimyasal, Fiziksel Ve Ergonomik Risk Etmenleri
3.1. Kimyasal, Fiziksel Ve Ergonomik Risk Etmenleri
3.1. Kimyasal, Fiziksel Ve Ergonomik Risk Etmenleri
TEKNİK KONULAR
3.1.Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Kimyasal Madde: Doğal halde bulunan, üretilen, herhangi bir işlem sırasında
kullanılan veya atıklar da dâhil olmak üzere ortaya çıkan, bizzat üretilmiş
olup olmadığına ve piyasaya arz olunup olunmadığına bakılmaksızın her
türlü element, bileşik veya karışımları,
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Kimyasal Risk Etmenleri
Tehlikeli Kimyasal Madde: Patlayıcı, oksitleyici, çok kolay alevlenir, kolay
alevlenir, alevlenir, toksik, çok toksik, zararlı, aşındırıcı, tahriş edici, alerjik,
kanserojen, mutajen, üreme için toksik ve çevre için tehlikeli özelliklerden bir
veya birkaçına sahip maddeleri ve müstahzarları veya yukarıda sözü edilen
sınıflamalara girmemekle beraber kimyasal, fiziko-kimyasal veya toksikolojik
özellikleri ve kullanılma veya işyerinde bulundurulma şekli nedeni ile
çalışanların sağlık ve güvenliği yönünden risk oluşturabilecek maddeleri veya
mesleki maruziyet sınır değeri belirlenmiş maddeleri,
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Kimyasal Risk Etmenleri
Patlayıcı Madde: Atmosferik oksijen olmadan da ani gaz yayılımı ile
ekzotermik reaksiyon verebilen ve/veya kısmen kapatıldığında ısınma ile
kendiliğinden patlayan veya belirlenmiş test koşullarında patlayan, çabucak
parlayan katı, sıvı, macunumsu, jelatinimsi haldeki maddeleri,
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Kimyasal Risk Etmenleri
Kolay Alevlenir Madde: Enerji uygulaması olmadan, ortam sıcaklığında hava
ile temasında ısınabilen ve sonuç olarak alevlenen maddeyi veya ateş kaynağı
ile kısa süreli temasta kendiliğinden yanabilen ve ateş kaynağının
uzaklaştırılmasından sonra da yanmaya devam eden katı haldeki maddeyi
veya parlama noktası 21°C’nin altında olan sıvı haldeki maddeyi veya su veya
nemli hava ile temasında, tehlikeli miktarda, çok kolay alevlenir gaz yayan
maddeleri,
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Kimyasal Risk Etmenleri
Oksitleyici Madde: Özellikle yanıcı maddelerle olmak üzere diğer maddeler ile
de temasında önemli ölçüde ısı veren (ekzotermik reaksiyona neden olan)
maddeleri,
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Kimyasal Risk Etmenleri
Semtomlar:
Öksürme; Göz bebeklerinin küçülmesi, gözde kızarma ve yaşarma; Kanama;
Garip davranışlar; Kasılmalar; Bilinç kaybı veya şaşkınlık hali; Soluk almada
güçlük; Görüş bozukluğu; Gözde ve burunda akıntı; Konuşma ve oryantasyon
bozukluğu; Deride irritasyon; Bulantı; Ani baş ağrısı; Halsizlik vb.
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Kimyasal Risk Etmenleri
Kimyasallarla Çalışırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
- Göz ve cilt ile temasından sakının. Toz veya toz bulutunu/ gaz ve buhar
bulutunu solumayınız. Toz oluşan yerlerde uygun egzos havalandırma sistemi
olmalıdır.
- Eldivensiz çalışmayınız.
- Ciltle ve gözle temasını engelleyiniz
- Ürünü kullandıktan hemen sonra, Çalışmaya ara vermeden önce ve gün
sonunda ellerinizi yıkayınız.
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Kimyasal Risk Etmenleri
Kişisel Koruyucu Olarak Neleri Kullanmalıyız?
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Kimyasal Risk Etmenleri
Genel İlkyardım Önlemleri Nelerdir?
-Yutulması Halinde: Bilinçsiz bir kişiye asla ağızdan herhangi bir şey
vermeyiniz. Ağzı suyla çalkalayınız. Doktora Başvurunuz.
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Kimyasal Risk Etmenleri
İşveren, kimyasal maddelerle çalışmalarda, çalışanların bu maddelere
maruziyetini önlemek, bunun mümkün olmadığı hallerde en aza indirmek ve
çalışanların bu maddelerin tehlikelerinden korunması için gerekli tüm
önlemleri almakla yükümlüdür.
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Kimyasal Risk Etmenleri
Normal şartlarda içinde insan bulunmayan, ortam havası tehlikeli ve/veya
zararlı nitelik ve seviyede bulunan alanlar,
Zararlı maddeler veya tehlikeli durumlar (Ör. Oksijen düzeyinin yetersizliği)
dolayısıyla ölüm veya ciddi şekilde yaranlanma riski olan her kapalı alan bu
şekilde adlandırılır.
Çok sınırlı açık alana sahip kolaylıkla ayırt edilebilen kapalı alanlar:
Depolama tankları,
Silolar,
Reaksiyon tankları,
Kapalı kanallar,
Kanalizasyon boruları,
Kapalı alanda çalışma yaparken; dışarda irtibat halinde bir gözlemci olmadan
kapalı alana girilmemelidir.
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Kimyasal Risk Etmenleri
Kapalı Ortamda Karşılaşılabilecek Tehlikeler:
Oksijensiz ortam havası ( %19,5 ) den az (Karbondioksit, Metan boğucu gazlar)
Parlayıcı atmosfer (Metan)
Zehirli atmosfer (Karbon monoksit, Hidrojen sülfür, zehirli gazlar)
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Kimyasal Risk Etmenleri
Kapalı alanlarda çalışma yapmadan önce gaz ölçüm cihazları ile ölçümler
yapılmalıdır.
Gürültü
Titreşim
Termal Konfor
Aydınlatma
İyonize Işınlar (Radyasyon)
Alçak ve Yüksek Basınç
Toz
Mekanik Etmenler
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Fiziksel Risk Etmenleri
Gürültü: Genel olarak istenmeyen ve rahatsız eden ses olarak tanımlanır.
Endüstrideki Gürültü: İşyerlerinde çalışanların üzerinde, fizyolojik etkiler
bırakan ve iş verimini olumsuz yönde etkileyen sesler olarak tanımlanabilir.
Sürekli işitme kaybı: Kulakta yüksek düzeyde gürültüye (80 dB(A)’ dan fazla) uzun
süreler (aylar ve yıllar) maruz kalma sonucu oluşabilir ve geriye dönüşü yoktur.
Geçici işitme kaybı: Kısa süre etkisinde kalınan gürültülü ortamdan uzaklaştıktan
sonra (genellikle bir iki saat) ortadan kalkar. ( İşitsel yorgunluk )
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Fiziksel Risk Etmenleri
Gürültünün Olumsuz Etkilerinden Korunmak İçin;
Hava sıcaklığı,
Havanın nem yoğunluğu,
Hava akım hızı,
Radyant ısı.
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Fiziksel Risk Etmenleri
Hava Sıcaklığı: Yüksek Yada Düşük Sıcaklık, çalışma hayatında, çalışanları
olumsuz yönde etkileyen fiziksel faktörlerden birisidir.
Vücut ısı regülasyonunun bozulması ile, vücut ısının 410C dereceye kadar
ulaşması sonucu, ISI ÇARPMASI olur.
Aşırı terleme nedeni ile kaslarda ani kasılmalar şeklinde ISI KIRAMPLARI
olabilir.
Aşırı yükleme sonucu tansiyon düşüklüğüne, baş dönmesine yol açan ISI
YORGUNLUKLARI olabilir.
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Fiziksel Risk Etmenleri
Endüstride düşük ısıya daha az rastlanır. Soğuk işyeri ortamları, daha
çok soğuk hava depolarında yapılan çalışmalarda ve kışın açıkta yapılan
işlerde görülür.
•Alfa Işınları
•Beta Işınları
•Nötron Işınları
•Proton Işınları
•Gamma Işınları ve X - Işınları
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Fiziksel Risk Etmenleri
Alfa ışınları, ağır parçacıklar olup çok uzağa gidemezler. Havada yaklaşık 5cm’lik
mesafedeki bir kağıt tabakasını veya alüminyum levhayı geçemezler. Bu
nedenle çevreden gelebilecek alfa ışınları önemli bir tehlike yaratmazlar.
Ancak, kaynağından çıktıklarında hücreler üzerinde çok zararlı etkiye sahiptirler.
Solundukları ya da yutuldukları takdirde zararlıdırlar
Beta ışınları, madde içine fazla nüfuz etmezler. Bu ışınlar, cilt üzerinde yanık
etkisi meydana getirirler ve adale içine birkaç milimetre mesafeye kadar etki
ederler. Beta ışınlarının yutulması ve solunması tehlikelidir.
Nötron ışınları, oldukça tehlikelidir. Vücudun derinliklerine girebilirler. Doku
hücrelerinin, otom çekirdekleri içerisine nüfuz edebilirler. Bu nedenle dokulara
zarar verirler.
Proton Işınları, Vücudun derinliklerine girebilir ve dokulara hafif derecede nüfuz
edebilir. Bu nedenle, vücuda zararlıdır.
Gamma Işınları, Nitelik bakımından x-ışınlarına benzerler. Bu ışınlar canlılar için
zararlıdır. Dokulara derinliğine girerler ve tahrip ederler.
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Fiziksel Risk Etmenleri
Morötesi Işınlar (Ültraviyole Işınlar); Derinin yüzey hücreleri ve gözün kornea
tabakası üzerine etki yapar.
Deri üzerindeki etkileri; güneş yanığına
benzer yanıklar, pigment hücrelerinde
değişmeler ve deri kanserleridir.
Kızılötesi Işınlar (İnfrared Işınlar); Bu ışınlar vücuda kolayca girer ve aşırı ısı
verirler. Vücudun açık kısımları ısınır ve fiziki gerginlik meydana getirir. Bu
ışınların şiddetine, maruziyet süresine ve ışına maruz kalan vücut bölgesine
bağlı olarak deri yanıkları, katarakt gibi bazı göz hastalıkları da meydana
gelebilir.
Kimyasal, Fiziksel ve Ergonomik Risk Etmenleri
Fiziksel Risk Etmenleri
Basınç; normal hava basıncının 1 atmosfer daha fazla ya da daha az
olması ya da olan işyerlerindeki basınçtır.
Vücut duruşu
Görme açısı