ARALIN 4:

Gramatika/ Retorika
RETORIKAL NA PANG-UGNAY

Ang pag-uugnayan ng iba’t

ibang bahagi ng pagpapahayag
ay mahalaga upang makita ang
pag-uugnayang namamagitan
sa pangungusap o bahagi ng
teksto.
Sa Filipino, ang mga pang-
ugnay na ito ay kadalasang
kinakatawan ng pang-
angkop, pang-ukol, at
pangatnig.
1. Pang-angkop

Ito ay ang mga katagang nag-

uugnay sa panuring at sa salitang
tinuturingan. Ito ay
nagpapaganda lamang ng mga
pariralang pinaggagamitan. May
dalawang uri ng pang-angkop:
A. Ang pang-angkop na na

Ginagamit kapag ang unang

salita ay nagtatapos ay
nagtatapos sa katinig maliban sa
n. Hindi ito isinusulat nang
nakadikit sa unang salita.
Inihihiwalay ito. Nagigitnaan ito
ng salita at ng panuring.
Halimbawa:
mapagmahal na hari
Kapag ang unang salita naman ay
nagtatapos sa titik n tinatanggal o
kinakaltas ang n at ikinakabit ang –ng.
Halimbawa:
huwarang pinuno
B. Ang pang-angkop na -ng

Ginagamit kung ang unang

salita ay nagtatapos sa mga
patinig. Ikinakabit ito sa
unang salita.
Halimbawa:
mabuting kapatid
2. Pang-ukol

Ito ay kataga/ salitang nag-

uugnay sa isang pangngalan
sa iba pang mga salita sa
pangungusap. Ginagamit
kalimitan ang mga katagang:
sa ayon sa/kay
ng hinggil sa/kay
kay/kina ukol sa/kay
alinsunod sa/kay para sa/kay
labansa/kay tungkol sa/kay
3. Pangatnig sa mga kataga/salita na nag-
uugnay ng dalawang salita, parirala o sugnay

A. Pangatnig na pandagdag –

nagsasaad ng pagpuno o
pagdaragdag ng
impormasyon.
Halimbawa:
at, pati
B. Pangatnig na pamukod –
nagsasaad ng pagbubukod o
paghihiwalay.
Halimbawa:
o, ni, maging
C. Pagbibigay ng sanhi/dahilan –
pag-uugnay ng mga lipon ng
salitang nagbibigay-katwiran o
nagsasabi ng kadahilanan.
Halimbawa:
dahil sa, sapagkat, palibhasa
D. Paglalahad ng bunga o
resulta - nagsasaad ng
kinalabasan o kinahinatnan.
Halimbawa:
bunga, kaya, kaya naman
E. Pagbibigay ng kondisyon –
nagsasaad ng kondisyon o
pasubali.
Halimbawa:
kapag, ‘pag, kung, basta
F. Pagsasaad ng kontras o
pagsalungat – Nagsasaad ng pag
– iba, pagkontra o pagtutol.
Halimbawa:
ngunit, subalit, datapwat,
bagama’t
MADALI LANG ‘YAN

Salungguhitan ang mga

pang-ugnay na ginamit sa
bawat pangungusap. May mga
pangungusap na higit sa isa ang
pang-ugnay.
1. Alinsunod sa kalooban ng Diyos
ang kanyang mga naging pasya.
2. Ang lahat ng ating ginagawa ay
dapat nakatuon para sa kabutihan
ng ating kapwa at bansa.
3. Ang matapat na pinuno
ay mahal ng taong-bayan.
4. Ang matiwasay na
pamumuhay ay hangad ng
lahat.
5. Ang pusong maunawain ay
madaling makapagpatawad.
6. Bagaman mayaman ay
nagawa niyang makisalamuha
sa mga simpleng tao.
7. Dahil sa sipag at tiyaga’y
umunlad siya sa buhay.
8. Maging maingat sa lahat ng
iniisip at ginagawa upang
hindi makapanakit ng
damdamin ng iba.
9. Mahirap maging kaibigan ang
mga taong sinungaling at
mapaggawa ng kuwento kaya mag-
ingat sa pagpili ng kaibigan.
10. Maraming magagandang
oportunidad ang naghihintay sa
isang matalinong mamamayan.
SUBUKIN PA NATIN

Tukuyin kung anong uri ng

pang-ugnay ang mga
nasalungguhitan sa talata.
 Ang Talinghaga Tungkol sa
Dalawang Anak
Ano ang palagay ninyo (1) ukol sa
kuwentong ito? May (2) isang tao
na may (3) dalawang anak na lalaki.
Lumapit siya (4) sa nakatatanda at
sinabi, “Anak, lumabas ka at
magtrabaho sa ubasan ngayon.”
“ Ayoko po,” tugon niya. (5)
Ngunit nagbago ang kanyang isip
at siya’y naparoon. Lumapit din
ang ama sa (6) anak na bunso at
(7) gayundin ang kanyang sinabi. “
Opo,” tugon nito.
(8) Datapwat hindi naman siya
naparoon. (9) Para sa iyo, sino sa
dalawa ang sumunod sa kalooban (10)
ng kanyang ama?
TIYAKIN NA NATIN

Nagagamit Nang Wasto ang mga Pang-ugnay sa

Makabuluhang Paraan (F7WG-Ifg-4)

Gamitin sa makabuluhang
pangungusap ang mga retorikal
na pang-ugnay sa bawat bilang.
 1. Gamit ang dalawang pang-angkop,
magbanggit ka ng dalawang kaisipang
natutuhan mula sa binasang kuwento – Ang
Kuwento ni Solampid.

na - ____________________________________
ng - ____________________________________
2. Magbigay ng mga bagay na
ginagawa mo upang maipakita
ang pagpapahalaga mo sa
relihiyong kinabibilangan gamit
ang mga pang-ukol at pangtnig
na matatagpuan sa ibaba.
alinsunod sa - _______________
tungkol sa - _________________
kapag - ____________________
subalit - ____________________
PALAWAKIN PA NATIN

 Naisasagawa ang Isang Sistematikong

Pananaliksik Tungkol sa Paksang Tinalakay
(FEP-Ifg-4)
Bago isagawa ang pananaliksik ay
basahin at pag-aralan muna ang ilang
bagay na dapat tandaan sa pananaliksik
upang magabayan ka sa pagsasagawa
sa pangwakas na gawain.
ANG PANANALIKSIK

Isang sistematikong
paghahanap ng
mahahalagang
impormasyon hinggil sa
isang tiyak na paksa.
MGA HAKBANG:

1. Alamin o Piliin ang Paksa –

kailangan ay naaayon sa iyong
interes, may materyales na
mapagkukunan, at yaong
mayroon kang malawak na
kaalaman.
2.Paglalahad ng Layunin
– Isa-isahin ang iyong
dahilan o layunin kung
bakit nais isagawa ang
pananaliksik.
 3. Paghahanda ng Pansamantalang
Bibliyograpi – Ang bibliyograpi ay
talaan ng iba’t ibang sanggunian
katulad ng mga aklat, artikulo,
report, peryodiko, magasin, at iba
pa. Maaari ring gamitin ang
internet.
Maging maingat lamang at
suriing mabuti ang mga talang
makukuha sa internet sapagkat
maraming impormasyon ang
walang katotohanan.
4. Paghahanda ng Tentatibong
Balangkas –
Makatutulong ito para sa mas mabilis
na pananaliksik dahil ito ay
magbibigay ng direksiyon at
magsisilbing patnubay mo sa
pagbabasa at pangangalap ng mga
tala.
5. Pangangalap-Tala o Note
Taking –
Sa paghahanap ng tala ay
gumamit ng index card. Hatiin sa
tatlo ang mga talang nakuha –
lagom, tuwirang sipi, at hawig.
6. Paghahanda ng Iniwastong
Balangkas o Final Outline – Sa
bahaging ito, planuhin at isiping
mabuti ang kabuoang
pananaliksik na gagawin.
7. Pagsulat ng Burador 0 Rough
Draft – Tuloy-tuloy na isulat ang
mga kaisipang dumadaloy sa
isip. Huwag munang bigyang-
diin ang mga maling
pangungusap.
8. Pagwawasto at Pagrerebisa
ng Burador – sa bahaging ito ay
bigyang-pansin ang nilalaman at
paraan ng pagsulat gayundin ang
baybay, bantas, at wastong
gamit ng mga salita.
9. Pagsulat ng Pinal na
Pananaliksik – Isulat na ang
pinal na pananaliksik batay sa
pormat na ibinigay ng guro
MAGAGAWA NATIN

 A. Maikling Kuwento sa Mindanao,

Saliksikin!
Mag-isip bilang isang mananaliksik.
Magsaliksik at sumuri ng isang maikling
kuwentong nagmula o may kinalaman sa
mga tradisyon o pagpapahalagang
makikita sa Mindanao. Sundan ang
balangkas sa ibaba.
Pamagat ng Maikling Kuwentong
Napili
A. Panimula ng maikling kuwento ( Ano
ang simula ng maikling kuwento?)
B. Paksa ng napiling maikling kuwento
napili, bakit nasulat at kailan ito
nasulat
C. Layunin kung bakit dapat basahin
ang maikling kuwentong napili
D. Katuturan ng mga salita sa paksa
(Mga bagong salita o
terminolohiyang ginamit sa
maikling kuwentong dapat bigyang-
kahulugan kung mayroon man)
E. Katapusan ng maikling
kuwento (Ano ang naging
wakas ng kuwento?)
F. Opinyon tungkol sa
kabuoan ng kuwentong napili
 B. Naisusulat ang Buod ng Binasang Kuwento
nang Maayos at May Kaisahan ang mga
Pangungusap at Naisasalaysay Ito (F7PU-Ifg-
4)
Matapos ang pananaliksik na
iyong isinagawa tungkol sa
maikling kuwento ay isulat mo
naman ang buod nito batay sa
elemento ng maikling
kuwentong natalakay.
Humanda sa pagsasalaysay sa
klase.
Rubric sa Pagwawasto
Mga Pamantayan Puntos Aking
Puntos
Kompleto ang impormasyong hinihingi at wasto ang mga ito. 5
puntos
Nakagamit ng mga retorikal na pang-ugnay sa naisulat na 5
pananaliksik at buod. puntos
Maayos at may kaisahan ang mga pangungusap na ginamit sa 5
pagbubuod. puntos
Maayos na naisalaysay ang buod ng maikling kuwentong 5
nasaliksik/ narinig. puntos
Kabuoang Puntos
5 – napakahusay 2 – di-mahusay
4- mahusay 1 – sadyang di-mahusay
3 - katamtaman
Inihanda ni:

CHING A. CABANIT
Grade 7 DLL Writer
Teacher III
Imelda NHS