Professional Documents
Culture Documents
Văn Hóa Tây Âu Trung Đ I
Văn Hóa Tây Âu Trung Đ I
NHÓ M 4
NỘI DUNG CHÍNH
1 ĐÊM TRƯỜNG TRUNG C Ổ
2 VA I T R Ò T H I Ê N C H ÚA G I Á O
3 VĂ N H ÓA G O T H I C TÂY ÂU
4 B Í Ẩ N M A C À R Ồ N G TÂY ÂU
5 Q U Ý T Ộ C P H O N G K I Ế N TÂY ÂU
S Ơ LƯ Ợ C TÂY ÂU T R U N G Đ Ạ I
THẾ KỈ V-X
TÂY ÂU
TRUNG ĐẠI
THẾ KỈ X-IV
ĐÊM TRƯỜNG TRUNG CỔ
N H ẬX
NÃ
Nữ •hoà Đáng I N H Ó M V Ề “Trong
Đ Ị NHHỘC ỦA
C HnhMary ÍđậhộNp nặ
Đ Ê MthờTiRkỳƯnắ
IHcóngchâ
ỜmNngô
G T
TcủmnR
dẫ
i, Vlad
ngô
đến
R U NTepes
G C III
Ị ntửnữ
Ổ ”thấy
nổvong
i tiếngsố ngườ i ă n mày và tà n tậ t quanh thà nh phố
•cho
HắVề nmặ
thấy bị t xã
tố
tính
SƠ
cá o
cá i,KÌ
vì
ch vị
đã thế
hung hà nh a
bạ hạphụ
o ,
củhã
a m đượTRUNG
hiếp
mình: c"giết
vànâhạ ng sá KÌt đá ng kểBức
lên khiLe HẬtham
có Triomphe
thể U KÌde gialahọ c
• •D tỊtay,
Cắ Đây Clốlài đố
H thờt vàiB kì ỆtnTây
cắnhiềucáN c bộ H
quâ nV
phậ nÀ mặ t và
vương T
tà ncơH bạCỔ oI khét
quan
quá ÊnhngN
nhiều,
tiếng Thắtxuấ
An choItTRUNG
hiện
mờ trong
i tấ t cả đến dự
nhữ hà ng •
nh,
hà ngsinh kẻTRUNG
Thờ
thương
chụ lac, kì
thậi đểĐế
mmạ CỔchế
i,
chú
chí tô
ng
là giá
im
hà La
ng Mã
o,...
hơi".
trăcó sụ
Theo
m TRUNG
p
nhiều
trẻ đổ
vịđó (đây
phụ
,
thà nh nữlà từ
ả
niên. là
hưở mộ
ng
Mort Đế
lớ n chế
tớ
("Thần i lịch
ChếtsửCỔ như
Khải
• lịch
Nạ dụn sửc mạ
đó Tây
i Â
(1315 u – 1317) mộ t bữ a tiệc long trọ ng. "Cá c ngườ i có mong
tNữ
bấPhầ cứnhoà
ngườhù
ngnạ ng
iIsabella
nà nh
o chố trong
(Tây
ng lịch
đốcBan
ibé sử
Nha),
Nữtrai. Tây
hoà ng TháÂ
Maryu).
nh JoanImuốof Arc, hoàn",
ngườ ing?
phụ vẽCá khoảng
nữc ngườ
thố ng 1562)
lĩnh độ in
• lớ n n nhâ n là cá n
Lấy gì nữ
cảm
Bứca khô
hứng
tranh từ cái
miêu Chết
tả đạii có
Đen, muố
dịch
đềuquâ •Cở
nhậ nn
i quầ
Cá
Tây
Từ i đó
lấy chết
La n, Mã
kết ávôocụ
đengiữ
c là
sụ
số :aDịch
trời ichết.
cá
pchiến tuyết
hạ ch giá
tranh, cuộCálạccnh,
xâcuộ mdộclượiThậ
nướcủpcai cá của họa Nạsĩcnng
Phục
vàđóo i, hưng
“cáthố
i n bấ t
Phá p,... khô ngcphảĐiệu lo clắnướ
nhảy ngtử
trong vàc khá
khô
thần là
bảo thiếu
một
tàngđen”, chủ
Storico đề
•choBạlãđến
đổ o, Kito
nh khi
lựthổc: giá chết
củ
cưỡ oangĐếcứhiếp,
ng ctấnày
quố n côdiễntự chinh
ng... ra.
diễnkỳra lên thườ
thứ gì ng Pieter
xuyên
trên thế Bruegel
trên
giớtrong chết
đườ phản
ng
i nàyDell'Arte
nữ ahọa ánh
khô ng?" –
•Thiêu
Nhữ
Trong ng nạ
thế nkỉ nhâ11, n củ
triết a Gilles
họ c và đều
thầ có
n họmá c i tó
phá ct và ng
triển vàthường
mạ nh mẽ thấy
Nazionale
dẫ n tớ i hội
hoạ t độ
• •Cắ sốnphố
ngxélung
nhữthịt
(2cuộ ng
lay
kẻ kẻ
nạgiết
cndinhâchố
ngường
nvớcho đố
i hàiđến
là mô
ng cá ch
phương
chết
loạ hà
t làn Hắ nhnBắ
Elizabeth
hỏraci.thô Bathory
Khi tấ tnhững
cả và
cù biến
thiên
Gilles
ng đồ động
ng tai;
de vàng
đế
Rais).
thanh sợ trí
Nhiều cư quy lớ diễn ng qua nhữ
châu ÂuSanitaria ng
cuối thời Trung cuộtại cRome Cổ p có ,
đá
mà
hìnhthứ u
yêu
cmắ
gia
• •Bỏ Thiênđót xanh,
thích
tă ng,
i cho củ giố
a
nhiềuNữ ng vớ
hoà
trườ inghình
ng
nàyhậ u chuyển từdiễnMary
họả nh
c I.
đượthờ c imởthơ
ra; n ấ
ra,
thờ u củ
giáo
dồiTrung a hộ
nkìhọ lạcổi hãi
chú ýmang
tớ i
chế tính
giá o dụ
Ottomantoàn
ng hỏxã
c (ra a.đờToà
i cánc
xâ m lượtai,chết
c khí thờ ihắ kì ấ m i mộ sangt chỗ Tiểu và phóbă ng
trườ i củđỉnh caothự củ bị
a khá ch củ hội theo sau
tấtiệc
n côchếtbệnh
ng làcháydịchtrong
m
hắ• n.•Lạng
Họ
mChế
đạ
đều
dụ i ng
độ
họbịctình
lùthờ
phong
a về i Trung
dụ doanhCổtrạnhư
c
kiến
hàMary I từ ng theo dõ i việc thiêu hình thà nh
Oxford,
a Gilles
nên bộ hai
Cambridge…
và c
giai cấ p: lã
).
a
nh bữ a
chú a và nô ng nôÂu
Nữhãhoà ng Mô ng Cổ hạch sụtàn p
đá m lử a và hắ n tuyên bố cô ng quố c củ a ô ng phá
đổ đếchâu
chế
•số ng• m300
Toá
hiếp,
Tù
n họng bị tra
xẻo cho
c
tấđến
lên
n vàchết
mộ t
bị tù ng xẻo.
ngườ i chố ng đố i mặ c cho cá c nạ nitasựkhô
c bướ tầ ng cao mớ i vớ ra đờ i củ a đạ i số , Byzantinehệ thố ng
Trung Cổ.số->thậ pkhó phâ n
Sự Tình
sụp đổhình của xãĐế hội chếhỗn La loạn:
Mã chiến tranh đẫm
Cuộcng cò n
máu,
xâm bó ng
đô
lăng thịdá
của ng
trở củ
thành
người a sự nghèo
nông
Giécmanh thôn, .
•
nhâthay Giết
n van và
thếxin,hệlấy thốmá
khó c lóuLa
ng ctrinh
thả
Mãm . nữ
Cố iđể
xaytắgió
thiết. m , đồ ng hồ cơ họ c, nghiên cứ thờui thiênkì đenvătốni qua
dân nhập cư đông hình thành một xã hội nhiều văn hóa, phong tục... .
kínhtước
Bác cầ uVladlõ mTepes lầ n đầ IIIu- tiên
Huyền đượ c phá
thoại ma tcàminh.rồng sống nhấ t
Một buổi Hình ảnh thiêu
tiệc sống
thời những
NữChân
Nữ hoàng Mary dungkẻ
Trung Cổ
I –Nữ
bá tước chống
Gilles
hoàng
Elizabethdeđối Nữ
Rais
máu hoàng
của
Bathory Anh
VA I T R Ò K I T O G I ÁO
M ỘÔ
SĐỰT IẢ
SỐ H
HÌTNHHVƯPỀỞ
NÉ HK
ẠT Đ ÁCNỦA
NIG
TO G ISÁ
G ỢKOCI Ủ
TOA GG
I ÁIOÁHOỘ I
Giáo
Kitô
Do
Để
Cò bấở“Đây
nquả giá
hoà
tphương
n
đồong làviệc
lílà
ng bộ
loan
mộtrong mặt
Tây
tđạtôtruyền
onsự không
từtrong
giá thế
giảorằiđãkỉ
toà phải
thích
ng V
có
nngôđã
đế người
hơn
thuyết
ithà
quố
Tổ2000
nh
ngc,ở lậ
một
giá
đạ p
nă
omm sa mạc hoang vu và ở các loại bộ lạc
BDC .... cVV
VĂ ỀỀỀvương K IHẾNÍÓMột
N Tsố RTÁH Ú,ỤC
B Alịch
“tam
Kitô
nhiều
mụ Vsửđã
Lakì
vị ,N VĂ
CVĂ
quái.
kể
thà
nhấ
Mã từ
nh
vố N
N
t thể”
lúlậA
quố
n cHHra
do
p cO
5Pthá
H
và cảR
OÁ
bộ
ngườ
đờ
trung ỊGnó
i,lạc
nhviệcC Itâm
i,Pie, Átồ
HđụO
G
không
Giécmanh. nƯ ÁtạN
Ingườ
giá
ng Dicó O G
Ụsong
ochạ ihộCVua
D i, là
mũi,
đứm ngTtất
Ụhàvà Ư,cảTTbộ
Cnh ƯƯỞmặt N
T Gcủa
Ư ỞTheo họNđều Gông :giống nhau và
Augustin, muốn
tầm thường…miệng ccủa một bộ lạc khác thì dính nlại-giá với nhau, chọ chỉ có một
••Chính
và
nhau
Cô
quý
đầ
Nền
Sang
ungxtă
trở
Ngô
Cá tộ
cá quyền
vềcn
ckinh
đầ
thà nướ
mô
ngtinô
vươngkhu
ngữ
Mikenlangio
u
nh
tếnchà
thế
củ
vự
mộ
đệ
này
dạy ang
kỉquố
tgiai
plơ,
ccủtruyền
XVI,
phần
đã
trongalà
hoá cấởcá
Antiố
cchúnhanh
mớ
một
nền
pađạ
quanithố
t,
cáGiêsu
thà
nhà
nghệ
ng
Giêrusalem,
ochó
ctrườ nên
trọ
thà nh
điêu
trị
ng
sá
nh
thuậ
ng đến
lậngthườ
tiếp
trong
là
thị lậ
nă
chữ
pt phụ
khắc, p.
đang
chưa ng
thu
m lịch
Do sửcó
cLatin.
họa hưnglên dụ
“Đầu
sĩ, Mô
Liệu
cò
đủ ng tô
tnpháp
đạnđiều logic
làđến
lơn” m thay
kiệntra
tức
đỉnh
o giũ
họ như
cđổ
tấn
một đượ
để
cao
mộ
kinh
isạch
cả
cái
chú
củ
tđầu
acoi
bộ cô
điển
mọi mặ
trọ
nó
ng
là cụ
t“đầy
.sắt
tội
ng tớđể
“Trấn
Nhữ kiến
gỉ,
lỗing nước”,
iđể
ávậy,
1054,
Alêchxă
đạ
sử
p vă obứ
tớ lỗ
phương
Giá
Kitô
cgiá
củ quầnhỏ
ao
ngđri,
là
ohoà
thầ m
nhộđể
Tây.
ng
cho
ihọ
nchú hút
và
Kitô
gọ
ng La
thế
c”, ithức
ởcù
lã
Mã.
lao lự
La
nh
ngđộcăn
ỞMã
địa
củ
ng.
vớ bằng
mỗaiđãcủ
Giá
Vì
mô lànbột
i atrung
bị omìnhchia
hộtác
tô
tu mì…
nitâgiá
từLalàm m
họCòn
Mã
ohết duy
được
c, người
dạy đơn
nhấ
phối
ngườ tEthiopia
giản,
ởchữ họ.dễ
ichâ
hợp của
Âlàm
cuQuí
nhiều
cá uch thờ tộc
và
phiên
hù vẫn
ilã Môrơ
phong
ng bản được
biện thì
đểasử
kiến,
dùng cóđể
dụng
trú c nở kiến
hoá
cá c ,
thà trúc
giá nh o sư,
dụ
thị. nhà
c.
Khoả Nô thơ ngng với nô
nử các
a thìsau hầ thếphẩm
u kỉ XIIlà mù
đến thế kỉ sau
XIII, khi
tộ c
phong chết nh linh
cáchchú hồn
kiến được
Đạthà
hai:
đều
ngày
“Lã onh giá
do nh
Kitô
cànày
địa
o1 tự
ng hộ
ra
Tổ kếuiing
mạ đờtuyệt
Thiên
thừ
ng.
igiám
và ovờ
aquyền
Trong
củchú ai Sáng
thế
mụ về
thánh hộ
atrongviệc
ckỉ
khi
(giá
đứ iđầu
I tạođóhoạ
ng
o
tô,thiên
hộ ng
đầ
TổCN , iđiêu
u.
ng
đồ
ởgiới,
ởTổ khắ
phương
giá
Pie”.
ng m bốn
c gắ n Kito
mắt,
liền
cho giáo
đó
tới là
vớphạm
bây có
i tênvìgiờ ảnh
đểtuổbắn hưởng
itôcủ
nữa. cho
aCan to
chính
nhiều phạm xác”
nhà
nên sau
thì giá o
nhiều hộ
tiêu đi độ c
truyền
biểu
kẻ cũ như ng đạ o.
khô Mô ng n thèmthế thự văc
biếtnhiện
họ
Cuộc
chữ c chứ
thì
. cdiễu
nă
lấy ng
họ c trên
thuyết nhân
cứu
củ avớt
củ adị
n vàgiáo
giá
Ptô được
o.
lêmê ra
Thầ lên
đểnsẽthiên
bị đặt
Giêrusalem,
Tây,
giá
mụ m
cgiáo
La mụ Mãchộ ởRoman
tựiCô
thuộ
Laxưng
ngxtă
Mã c dầ đế
)cùng…
làvà
ngtinô
quố
Giá
giánocoVề plơ
hoà
La hộđiêu
Mã
ing
đượ
Chính . khắc
vàLúc giữ
có
cthế
thố
đầ mưuubở
ng là lớn
nằm trong
ngửa sựvới phân một chia
tấm giai
vảin che mặt rồi
danh
quyền giả ngtrú
phán
hoạ
đượ c
dạy, nhưxét
c hoà cuối
Leonacđô
thuyết nhậnày n
p vớcoidầ iđơvươngđượ Vanhxi,
Trá ic thay
đấtquyền, các
Mikenlangio,
là nhưng
trung i
bức
tâ phong
trước
m khôcủ Một cá
công
Raphaen.
ng
a vũ ch
cái
phả trụ kiến
luận. đường
dĩa
vìĐặthế
iTây
. trú
Nhất
toc điểmcthì
oạch Gô
là
mà thầ tích.
khi
phải
cố
chung giữa
địnhăn củ
quyền chay,
bởia một
•đồtô nToà
(giá
quyền muố
giá
o hộ nlã
onixãnhởchiếmhộ
phương
đạnhư i khô
o. quyền
VìĐavit,Đô ngng
Đô lãcó
ng, nh
LagiátrườMã
đạoVệohộ ng
là toàn imộ họtbộ
Hy cLạ
nướnà
giá
p). cootrưa
khá cứ cthế ngoà
trời xốicấp
nắng,
cái inước
nhữ
vòngsám
Âu
ng
cáiliên đầu
hối,
sắt trườ
tục
quấn ng
sắtthẳng
cấm gỉ
dục,
quanh lớ lên
đó psẽcổmặt
thoát li để
nạn
bị triệt tượng
tiêu. Mà sự kết hợ Thần
p đó tạ o nữ…,nên các
sứ c bức
mạ nh cấ p số nhâ n củ a cá c thế lự c á p
•thố
nghệ
dà
Giáo do
Tích
nhnghộ thuậ
giá
cho cự
nhấ tthộ
ocngườ
i Thiên hộNhư
truyền
nên iiichú
hoạ
mở
giá
nghèo avậy,
bá
o thờ
đểcó
hộ hệđà
khổ tình
ithếkìo,này
tư
phả i hình
tạ
tưở
lự lên orất
cphụ là
ngágiánctuy văn
củ
lớ
sựtù đề
onang
sĩ.
đạ
già
vềhóa
tà
Do
oucả iKito
cóvẫ
nóng giáo
, nthử
nhiệm thờ
lên dục
khai vụthá
inhân.
cảm
làmTrungởđiên
củcTây
giác trong
aĐạ Âu
việc trong
kinh
i, cuộc
“chết
đầu
khỏi
Chẹn chủ giá
đuối
can
ngang yếuothá
phạm
sống thời
dụlành
trên
giữa cchủ hoặ
lú
cạn”
lên
trầncổ cchođivà
chọng
nữa.
tục, tới
bứ c, bó tranh
c.chính
lộquốtchỉ Kinh
trong Thánh
xã trên trần Nhà nguyện
Mckì Lanày nhộ
rất i.giá
i thấp sĩkém nộ i và hoàn thì toàn vị lũng ởđoạn bởi
trườKito
lênbấy
kinh
hoà
hộ i áng
Kitô
nghĩa ntế,đế đế.
giờ “CẤ trị,
đà
DỤ vă
Mãtạ
o
C” , hoá
do
o đó
, tư obịtưở chính
nên ng ởnộ quyền
Tây i dung Lakhi giả ng
không dạy chịu cá
tuctrong
nổi nước ng
phải
nhà họ ckínbịtội
tunhận tradị
thầ n thoạSistine nhưng dung hoà ngiữa
toà nngực
hiện nạn
thự nhân
c. để người
Mã
 utôđà trong
nBữa ngiá á pthờ
okhố
tiệc icuối
này kì
c liệt.
giáo trung
cùng
chủ Sau
yếu đạnày i.là thầ giớ n i quí họ ctộ cĐức ở đếmẹ đồng trinhtấn luôn giáo phải thì thôi. ngửa cổ lên nếu
hay “Bàn còn tra
gọi
quố c La Mã lợ i dụ ng, đã cô ng nhậ n đạ o Kitô làtấn” kéo căng người ra trên một
trong hang đá cái bàn cho các cơ, chi trên
Tạo dựng Adam Truyền thuyếtkhông Adam-Eva
muốn sự
thủng ra đời của
cuống họng loàihay
đượ c truyền bá Bữa tiệc chia
Sựcôrangđời ly khai, củavà thần người
cá cVenus đau
hoà ng đế La đớn khôn xiết Mona Lisa
Augustin và quyển “La Cité de Dieu” (Thành phố của Chúa trời) Cuộc
ngườiTượng phán xét toác
thần
cuối lồng
vệ
cùng
nữ ngực.
Mã cò n ủ ng hộ đạ o Kitô Tượng thần Đa vít
Tháp đồng hồ Big Ben, Anh
B Í Ẩ N M A C À R Ồ N G TÂY ÂU