SINTAKS,

SINTAKSIS O
PALAUGNAYAN
Ito ay pag-aaral sa paguugnay-
ugnay ng mga salita para
makabuo ng mga parirala,
sugnay at mga pangungusap.

20XX Pitch Deck 2

 Parirala ang tawag sa lipon ng mga salita na walang
buong diwa, walang panaguri at paksa. Halimbawa: para
PARIRALA sa bata, gamit ng bayan, matigas na kamao, mabilis na
sumuntok.

Sugnay namang maituturing ang kalipunan ng mga salita

na may panaguri at paksa, may buong diwa at maaari rin
SUGNAY namang wala. Ito ay maaaring malaya/punong
sugnay/makapagiisa/independente at pantulong/di
makakapag-iisa/dependente.

20XX Pitch Deck 3

 SUGNAY NA PANG-URI

Gumagamit ng panghalip na pamanggit bilang

panimula ng pantulong na sugnay.

a. Ang mang-aawit na nagwagi ay

binigyan ng maraming salapi.
b. Siya ay mag-aaral na masipag sa
paggawa ng mga takdang-aralin

20XX Pitch Deck 4

SUGNAY NA
PANG-ABAY
Gumagamit ng pangatnig bilang panimula ng pantulong
na sugnay, nagbibigay turing sa pandiwa

A. Tatahimik ang bansa kung walang mag-aaklas

B. Habang natutulog na ang marami, patuloy pa rin ako
sa pagtatrabaho

20XX Pitch Deck 5

 SUGNAY NA
PANGNGALAN

Gumaganap bilang tuwirang layon.

A. Na totoong mabuti siya ay di-
mapaniniwalaan.
B. Naniniwala kami na siya’y mabuting tao.

20XX Pitch Deck 6

PARAANG
KOORDINASYO
N
Naipapakita ang kohesyon sa paraang koordinasyon at
subordinasyon. Ang paraang koordinasyon ay nagpapahayag ng
magkapantay na uri o ranggo. Ginagamit ang mga pangatnig na
pandagdag (gayundin, at saka, bukod sa, gayunpaman, idagdag pa,
pati), pangkontrast (ngunit, subalit, datapwat, bagamat, habang,
gayunman), pamimili (alinman, o, ni, maging) at panresulta
(samakatwid, kung gayon, kaya, dahil dito/dyan, sa gayon).

20XX Pitch Deck 8

 HALIMBAWA NG PARAANG KOORDINASYON

A. Dinakip ang pangkat B. Pinagbigyan ang
ng mga sundalo pati kanilang nais na
(pandagdag) ang mga pamamasyal ngunit
miyembro ng media. (pangkontrast)
panandalian lamang.
C. Pararangalan marahil D. Napigil ang kudeta
siya o (pamimili) ako. kaya (panresulta)
lumakas ang piso sa
merkado

20XX Pitch Deck 9

PARAANG
SUBORDINASY
ON
Nagpapahayag naman ng hindi pantay na relasyon
ang paraang subordinasyon. Ginagamit ang mga
pangatnig pampanahon (bago, hanggang, kapag, pag,
habang, nang, samantala), pananhi/panrason (dahil
sa, sapagkat, upang, palibhasa, ngunit, subalit,
datapwat), panubali (kung, kapag, pag, kahit na)

20XX Pitch Deck 11

 HALIMBAWA NG PARAANG
SUBORDINASYON

A. Tagumpay ang mga B. Nagsisikap ang mga C. Nakatatayo pa

Pilipino nang Pilipino dahil sa rin ang mga Pilipino
(pampanahon) (pananhi) nalalaman
nilang mahirap ang
kahit na (panubali)
magsakripisyong
akyatin ang Mt.Everest. pamumuhay sa bugbog na ng
kasalukuyan. maraming problema.

20XX Pitch Deck 12

Maituturing na pangungusap ang isang salita/mga sambitla o lipon ng mga salita na may buong diwa.

MGA SAMBITLA
1.PANAWA Inday! Dodong! Kuya!
G
2.PANDAMDAMI Aray! masarap! Aba!
N
3.PANAGOT SA
Oho!Hindi ho! Oo na!
TANONG
4.PAGTAWA
Halina! Halika!
G
5.PAUTO
Alis! Balik! Urong!
S
6.PORMULASYON
Magandang gabi po! Maraming salamat!
G PANLIPUNAN
7.PAMANAHO Uulan! Bumabaha! Pasko na!
N
8.EKSISTENSYA
May pera sa bayong.Walang aalis.
L
9.MODAL Gusto ko Nais ba niya? Ibig ko rin
10.PANAGOT-
Nasa recto. Nasa amin. Sa parke.
PANLUNAN
11.KA-
Kapapangyari lang! Kakaligo lang
PANDIWA
20XX Pitch Deck 13
 BINUBUO ANG PANGUNGUSAP NG
BAHAGING PREDIKATIBO (PANAGURI)
AT PAKSA (DATING SIMUNO)

PAKSA
Ang paksa ay ang pinag-uusapan sa pangungusap. Sinabi sa
aklat nina Santiago at Tiangco (2003) na mas angkop nang
tawaging paksa sapagkat tinataglay nito ang kahulugang tema
ng pinag-uusapan

PREDIKATIBO
A predikatibo o panaguri naman ay ang nagbibigay-
impormasyon sa paksa

20XX 14
 • Sa filipino, ang karaniwang ayos ng pangungusap ay ganito:
Predikatibo + paksa
HALIMBAWA:
1. Natagpuan ang bomba sa loob ng kongreso.
2. Sa panahong ito buhos ang impormasyon.
3. Maaaring basal o konkreto ang teksto.
4. Nakapagbasa ka na ba ng mga aralin?
5. Nagtalo kami tungkol sa isyu ng unang wika.
PREDIKATIB PAKS
O A
NATAGPUAN SA LOOB NG KONGRESO ANG BOMBA
BUHOS SA PANAHONG ITO ANG IMPORMASYON
MAAARING BASAL O KONKRETO ANG TEKSTO
NAKAPAGBASA NA BA NG MGA ARALIN KA
NAGTALO TUNGKOL SA ISYU NG UNANG KAMI
WIKA

20XX Pitch Deck 15

 KATULAD NG ALAM NA, ANG MGA URI NG PANGUNGUSAP
AYON SA TUNGKULIN O GAMIT AY PASALAYSAY/PATURO,
PAUTOS, PATANONG AT PADAMDAM. ANG MGA URI NAMAN
NITO AYON SA ANYO AY PAYAK, TAMBALAN, HUGNAYAN AT
LANGKAPAN.

PAYAK ANG PANGUNGUSAP KAPAG NAGHAHAYAG NG ISANG

KAISIPAN, MAAARING TAMBALAN ANG PREDIKATIBO AT
PAKSA.

PREDIKATIBO PAKSA
• MASIPAG • ANG MGA PILIPINO
• MASIPAG AT MATIISIN • ANG MGA PILIPINO
• MASISIPAG • ANG MGA MAG-AARAL AT GURO
• MASISIPAG AT MATIISIN • ANG MGA MAG-AARAL AT GURO

20XX Pitch Deck 16

 KAPAG DALAWA O HIGIT PANG KAISIPAN ANG
IPINAHAHAYAG, ANG ANYO AY TAMBALAN.

1. MASIPAG ANG GURO AT MAHUHUSAY ANG MGA MAG-AARAL

2. NAGBAKASYON ANG PANGULO, HUMALILI ANG PANGALAWANG
PANGULO AT SUMUPORTA ANG MGA MAMBABATAS.

BINUBUO NG ISANG MALAYANG SUGNAY AT ISA O HIGIT

SA ISANG DI-MALAYANG SUGNAY ANG H UGNAYANG
PANGUNGUSAP .

MALAYANG SUGNAY DI-MALAYANG SUGNAY

1. ang bansa ay uunlad • NG BINAGYO
din. • KUNG DUDULOG SA
2. nagbalik ng kanyang LUMIKHA
bayan si juan. • UPANG SUMUGAL SA
KAPALARAN

20XX Pitch Deck 17

 ANG LANGKAPANG PANGUNGUSAP AY MAY ANYONG
DALAWA O HIGIT PANG PUNONG SUGNAY AT ISA O HIGIT SA
ISANG KATULONG NA SUGNAY.
1. Kilala sa ibang bansa ang mang-awit na nagwagi saka binigyan pa siya ng parangal ng
pangulo.
2. Sinabi niya na iyon ang tama at naniwala naman ang marami

MALAYANG SUGNAY DI-MALAYANG SUGNAY

1. Kinilala sa ibang bansa ang mang- • Na nagwagi

awit/ binigyan pa siya ng parangal
• Na iyon ang tama
ng pangulo.
2. Sinabi niya/ naniwala naman ang
marami

Dagdag pa sa nauna nang pagtalakay sa kohesyon sa pangungusap (koordinasyon at

subordinasyon), naipapakita rin ang ugnayan ng ideya sa mga kategoryang reference,
substitution at ellipsis (Halliday at Hasan, 1976)
20XX Pitch Deck 18
 URI NG KOHESYON PAGKILALA
Reference • Ito ay pagtukoy sa iba pang
bahagi ng pangungusap gamit
ang mga niminal.
• Ito ay nahahati sa mga uring
personal, pamatlig at
pahambing.
• Ito ay naipapakita sa paraang
anaphoric (tukoy sa naunang
bahagi ng pahayag) at
cataphoric (tukoy sa kasunod
na mga bahagi)
20XX Pitch Deck
HALIMBAWA
• Personal: nag-aaral ang mga
mag-aaral. Sila ay nagnanais
na makapagtapos.
• Pahambing: ito ang aking
ginawa pero iyon ang higit
nilang nagustuhan.
• Anaphoric: gamitin ang
sariling wika. Ang nabanggit
ay paninidigan ng Samahan.
• Cataphoric: ito ang dapat na
gawin ng mga mapagmahal sa
wika. Magkasundo sila sa mga
tuntunin sa palabaybayan.
19
 URI NG KOHESYON PAGKILALA HALIMBAWA

Substitution • Ito ay pagpapalit ng iba pang • Ang neolohismo ay walang

nominal para sa tinutukoy hangganan. Ito ay patuloy na
upang maiwasan ang pag-uulit tinatanggap. (neolohismo =
sa pahayag. ito)
• Pinapurihan ko ang hakbang
tungkol sa unang wika. Ako ay
taas-noo sa ganoon. (hakbang
tungkol sa unang wika =
ganoon)
• Ang panonood ay isa ring
kasanayang pangwika. Tama
nga iyon na ihanay sa
pakikinig. Pagsasalita,
pagbasa at pagsulat.
(panonood = iyon)

20XX Pitch Deck 20

THANK
YOU

20XX Pitch Deck 21