Elektronik Devreler

• Doğrultucular, güç kaynakları

• OPAMP’lı devre uygulamaları

https://sites.google.com/site/sezginalsan/home

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Elektronik 1

 Başarı Değerlendirme Ölçütleri
Kısa sınav 1 %5 (7 Kasım2012)

Ödev 1 %10 (21 Kasım 2012)

Bilgisayarınıza ait güç kaynağı devresinin incelenmesi

Vize sınavı %20 (26-30 Kasım 2012 arasında)

Kısa sınav 2 %5 (19 Aralık 2012)

Ödev 2 %10 (2 Ocak 2013)

Electronics Workbench ortamında tasarım

Final sınavı %50 (14-25 Ocak 2013)

Derse %70 devam, her ders denetlenecektir.

Ödev formatı : kapak sayfası + 5…10 sayfa konu + 1 sayfa sizin kendi yorumunuz
Ödev sayfaları dosya içine yada poşet içine konulmadan sadece sol orta kenardan
2 adet tel zımba ile birleştirilecektir.
Gecikmelerde -%1/gün uygulanacaktır.
ftp://muhogr:muh948@ftp.iticu.edu.tr/
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Elektronik
 http://sezginalsan.angelfire.com/index.html

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Elektronik

 Elektronik Devreler
Prof.Dr.Sezgin ALSAN
Kaynaklar:
-Modern Industrial Electronics, Timoty J.Maloney Prentice Hall 2004
-Electrical Engineering, Allan R.Hambley Prentice Hall Sec.Ed.2002
-Electrical Engineering, Mutukutla S. Sarma Oxford Univ.Press 2001
-ELECTRONIC DEVICES&CIR, BOYLESTAD, PRENTICE HALL  
-Elektronik Elemanlar ve Devre Teorisi. R.Boylestad, L.Nashesky MEB yayını

19108 TK Electronic devices :  

7870/F56  electron flow version /

 
2005 Thomas L. Floyd

         
Electronics for scientists :
17168 TK Principles of electric
physical principles with

 
454/F56  circuits : conventional
applications to
2003 current version /
instrumentation
Thomas L. Floyd
          De Sa, A.
Principles of electric TK 7870/D47
45887

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Elektronik 4

 ELECTRICAL
AND
ELEKTRİK
COMPUTER
MÜHENDİSLİĞİ ENGINEERING

ELEKTRONİK
MÜHENDİSLİĞİ
ELEKTRONİK-
BİLGİSAYAR HABERLEŞME
MÜHENDİSLİĞİ MÜHENDİSLİĞİ

MAKİNA
MÜHENDİSLİĞİ

MEKATRONİK
MÜHENDİSLİĞİ

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers

 ELEKTRİK ELEKTRONİK
MÜHENDİSLİĞİ MÜHENDİSLİĞİ
•Elek.enerjisi üretimi (50 Hz) •Düşük enerjili elektriksel
•Mekanik-elektrik enerjisi işaret (mV, µV) (Yüksek
dönüşümü (generator) Frekans)

•Enerji nakli •Analog işaret işleme (OPAMP

uygulamaları, işaretin
•Yüksek gerilim hatları matematiksel yorumları,
(10…450 KV) spektrum analizi ve sentezi,
•Elektrik enerjisi kullanımı modülasyon ve devamı…)
•Sayısal işaret işleme (digital
•Elektrik-mekanik enerjisi
devreler, kesikli matematik,
dönüşümü (motorlar)
µP, µC, DSP uygulamaları )
•DC motor
•AC motor
•Step motor

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers

 ELEKTRİK
MÜHENDİSLİĞİ
•Elektrik-mekanik enerjisi dönüşümü (motorlar)
•DC motor
•Devir hızı: uygulanan gerilim ile orantılı, PWM ile yön ve hız
denetimi
•AC motor
•Senkron
•Asenkron makinalar
•Devir hızı kontrolu için değiştirilebilen frekanslı kaynak gerekli
•Step motor
•Sayısal işaret denetinmiyle konum ve hız kontrolu

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers
 A high-voltage,
direct current
(HVDC)
electric power trans
mission
High-voltage direc
t current
interconnections
in western Europe
- red are existing
links, green are
under
construction, and
blue are proposed.

http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_
HVDC_projects
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 12
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 13
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 14
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 15
 ELEKTRONİK
MÜHENDİSLİĞİ
Elektrik devreleri malzemeleri R (direnç), C (kondansatör), L (self)
Elektronik devre yapı malzemeleri (component) : vacum tube temelli
elemanlar, yarı iletken temelli elemanlar
Yalıtkan Yarıiletken İletken
Cam,tahta Solid state circuit Metaller
GaAs 5×107 to 10-3
Silisyum temelli Silver 1.59×10−8
Glass 1010 to 1014
Copper 1.68×10−8
Hard rubber 1013 N tipi ve P tipi
Sulfur 1015 Annealed Copper[note 2] 1.72×10-8
Diyodlar
Air 1.3×10 to 3.3×10
16 16
Gold[note 3] 2.44×10−8
Tranzistorlar
Paraffin 1017 Aluminium[note 4] 2.82×10−8
Tümdevreler
Quartz (fused) 7.5×10 17 Calcium 3.36×10−8
Analog (OPAMP)
PET 1020 Tungsten 5.60×10−8

Teflon 1022 to 1024

Sayısal (digital circuit)
Zinc 5.90×10−8

ρ [Ω·m] at 20 °C Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers

 Sayısal Örneksel
Digital Analog

Fiziksel değişkenin
niteliği Sayısal Analog

Elektronik Analog to
deteksiyon Digital
Algılama-Sensor Sayısal Converter Analog

Elektriksel işaret
Signal Sayısal Analog

Elektronik Sayısal Digital to Analog

değerlendirme ölçme Analog ölçme
Process Converter

Elektronik
gösterge Sayısal Analog
Display gösterge gösterge
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Elektronik 17
 Basınç
Duyarlık
Basınç elemanı

Teget
(hız) Tepe değer

Samlpe and
Analog
hold
türev alma
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Elektronik 18
Genlik
Analog işaret
(analog signal) Eşik seviyesi
(threshold level)

Zaman

Sayısal işaret
(digital signal)
t

Comparator circuit
Analog input Digital output

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Elektronik 19

 http://www.allaboutcircuits.com/vol_1/chpt_8/8.html

this multimeter may also be known

as a volt-ohm-milliammeter

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Elektronik 20

21

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers

 :
                     

sin2(x) = 1/2 - 1/2 cos(2x)

cos2(x) = 1/2 + 1/2 cos(2x)
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers
 Etkin değer
Etkin değer
Efektif değer

root mean square (abbreviated RMS or rms),

Sine wave                 Etkin değer =

   
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers
ORTALAMA DEĞER = SIFIR

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers

Half-wave rectification

Full-wave rectification

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers

ORTALAMA DEĞER 1/3,1416 =0,318 * TEPE
DEĞER

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers

ORTALAMA DEĞER 2/3,1416 =0,636 * TEPE DEĞER

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers

DC-DC dönüştürücü:

12VDC den 5VDC nasıl elde edilir?

5VDC den 12VDC nasıl elde edilir?

9VDC den 150VDC nasıl elde edilir?

12VDC den 220VAC nasıl elde edilir?

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 28

DC gerilim bölücü ile DC gerilim azaltıcı devre

5,000

4,364

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 29

 The circuit used for stepping down the voltage from 12VDC to 5VDC.

http://people.ece.cornell.edu/land/courses/ece4760/FinalProjects/s2010/mcc59_ra252/mcc59_ra
252/index.html

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 30

 A buck converter is a step-down DC to DC converter

http://en.wikipedia.org/wiki/Buck_converter
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 31
 LM2700 step-up PWM DC/DC converter
Step-up (Boost) - The output voltage is higher than the input voltage

http://en.wikipedia.org/wiki/DC-to-DC_converter

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 32

Vacuum Tube

Nixie Tubes

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 33

 Tek yollu doğrultucu
50Hz periyodu 20ms

T = 20ms
20 ms

120V etkin
120.√2 = 170V tepe

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 35
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 36
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 37
 Potential
Colour
difference
Materials LED colour scheme
Infrared 1.6V Aluminium gallium arsenide (AlGaAs)
1.8V to Aluminium gallium arsenide (AlGaAs), Gallium arsenide
Red
2.1V phosphide (GaAsP), Gallium phosphide (GaP)

Aluminium gallium indium phosphide (AlGalnP), Gallium

Orange 2.2V
arsenide phosphide (GaAsP)

Aluminium gallium indium phosphide (AlGalnP), Gallium

Yellow 2.4V
arsenide phosphide (GaAsP), Gallium phosphide (GaP)

Aluminium gallium phosphide (AlGaP), Aluminium gallium

Green 2.6V
indium phosphide (AlGalnP), Gallium nitride (GaN)

Gallium nitride (GaN), Indium gallium nitride (InGaN),

3.0V to
Blue Silicon carbide (SiC), Sapphire (Al2O3), Zinc selenide
3.5V
(ZnSe)
Gallium nitride (GaN [if AlGaN Quantum Barrier present]),
3.0V to
White Gallium nitride (GaN) based – Indium gallium nitride
3.5V
(InGaN) active layer

Indium gallium nitride (InGaN), Aluminium nitride (AlN),

Ultraviolet 3.5V
Aluminium gallium nitride (AlGaN)
http://www.electronicsweekly.com/Articles/05/12/2008/42132/LEDs-Your-El
ectronics-Weekly-guide.htm
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 38
 field-effect transistor (FET)

metal–oxide–semiconductor FET (MOSFET)

TRIAC, from Triode for Alternating Current

bilateral triode thyristor

Bipolar junction transistor Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 39
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 40
İç direnci (rd)
Türev=i/v
ve eşik gerilimi
İletkenlik
ihmal edilmeyen İç direnci
(rd)= v/i
İdeal diyod karateristiği

Eşik gerilimi
eşik gerilimi = 0,7V

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 41

İç direnci (rd) ihmal edilen
ve eşik gerilimi ihmal edilmeyen
İdeal diyod karateristiği

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 42

İç direnci (rd) ihmal edilmeyen Türev=i/v
İletkenlik
eşik gerilimi ihmal edilen
İç direnci
İdeal diyod karateristiği (rd)= v/i

Eşik gerilimi

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 43

En basit
İdeal diyod karateristiği

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 44

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 45
 Rectifiers

Yarım dalga
Tek yollu

Çift yollu
Orta uçlu trans.
devresiyle

Çift yollu
Köprü diyod
devresiyle

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 46

 Half-Wave Rectifier

Filtre
kondansatörü

Center-Tap Full-Wave Rectifier

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 47

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 48
 Vtepe = 100 x 1,414
%40

teget
1:1
50ms

20ms
Zaman sabiti
RC = 5kohmx10microF
RC = 50ms

Vortalama = Vtepe x %80

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 49

 Center-Tap Full-Wave Rectifier

Filtre
kondansatörü

Orta uçlu transformatörle çift yollu doğrultucu

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 50

Orta uçlu transformatörle Çift yollu doğrultucu

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 51

Orta uçlu transformatörle Çift yollu doğrultucu

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 52

Köprü diyodlu Çift yollu doğrultucu

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 53

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 54
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 55
 Başlanğıça teget

5RC sonra nihai değere erişir

RC zaman sabiti
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 56
RC devresinin kare dalgaya cevabı (time domain – zaman düzleminde)
R.C = 1 ms

RC alçak geçiren devresi (000rcfiltre2011.ewb)

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 57
Giriş :P1 Çıkış :P2 çıkış

dB(0.775 VRMS)
voltage relative to 0.775 volts.
(1mW)

dB (sound pressure level)

for sound in air and other gases,
relative to 20 micropascals
(μPa) = 2×10−5 Pa

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 58

dB

frekans

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 59

RC alçak geçiren filtre

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 60

dB

frekans

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 61

RC yüksek geçiren filtre

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 62

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 63
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 64
Nümerik entegrasyon

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 65

Development of Ripple Expressions

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 66

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 67
A voltage multiplier is an electrical circuit that
converts AC electrical power from a lower voltage
to a higher DC voltage

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 68

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 69
http://husnukokturk.wordpress.com/page/6/

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 70

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 71
PC power supply

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 72

Fig.4: Secondary rectification as found in the original PC power supply

http://www.qrp4u.de/docs/en/powersupply/

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 73

 DC to DC Converter

http://www.eleccircuit.com/dc-to-dc-converter-mini-step-up-voltage/

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 74

http://www.circuit-finder.com/categories/power-supply/battery-
charger/709/mobile-phone-battery-charger-circuit

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 75

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 76
The 78xx
(sometimes
LM78xx) is a
family of self-
contained fixed
linear voltage
regulator
integrated
circuits.

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 77

http://www.silisyum.net/

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 78

7805 5V.luk regülatör kullanarak daha
yüksek değerde regülasyon yapılması.

5V
5V

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 79

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 80
Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 81
"Bu devre insan
kulağının duyamadığı
bölgede ultrasonic
ses sinyalleri üretir.
İnsanların
duyamadığı bu
sesleri bazı hayvanlar
duyabilir.Köpekler
27kHz civarındaki
sesleri duyabilir.
Yeterince güclü bir
tonla köpekler
rahatsız edilebilir.

http://www.eproje.com/modules.php?name=News&file=article&sid=414

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 82

http://www.derinelektronik.com/elektrosok_devreleri/elektrosokdevresi/
elektronik-dazer.html

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 83

 http://designs.digikey.com/library/4294959904/4294959863/253

STEVAL-ISA014V1: 3.6W, 6V @ 600mA, 85~265VAC

Prof.Dr.Sezgin ALSAN Rectifiers 84