POLİO AŞISI

Öğr. Gör. Sümeyye AHİ

 POLİOMYELİT
• Picornaviridane ailesinden, insan virüsünün neden
olduğu akut bir hastalıktır.
• En sık 3 yaş altı çocuklarda görülür.
• Fekal-oral yolla bulaşır.
• İnkübasyon süresi 7-10 gündür.
• Enfekte olanların % 24’ünde ateş, baş ve boğaz ağrısı
semptomları görülür.
 POLİOMYELİT
• Virüs enfekte olan kişilerin dışkılarında haftalarca
yaşayabilir.

• Dışarı ortamda 90 gün canlı kalabilir.

• Enfekte çocukların %95’i asemptomatiktir ve

belirti vermeden virüsü yayarlar.
POLİOMYELİT
• Virüs sinir sisteminde çoğaldığı
zaman motor nöronları yok edebilir
ve akut flask paralizi gelişebilir.
• En şiddetli vakalarda solunum
kaslarını tutarak yutma, konuşma
ve nefes almada güçlüğe neden olabilir.
POLİO’NUN TARİHİ
POLİO EREDİKASYON PROGRAMI

• 1988’de Dünya Sağlık Assamblesi’nde

tüm ülkelerde polio vakalarının
ortadan kaldırılması kararı alınmıştır.
POLİO EREDİKASYON
PROGRAMININ HEDEFİ
• Sadece klinik olarak vakaların
görülmemesi değil,
aynı zamanda hastalığa
neden olan polio virüsünün
yok edilmesidir.
POLİOVİRÜS
• 2014 yılından bu yana WPV1 (Vahşi polio virüsü
tip 1) %90 görülme oranında azaltılmıştır.

• 2012 den bu yana WPV3 görülmemekte

• 2015 de WPV2 eredike edildi

POLİO AŞISI
Oral Polio Aşısı (OPV, sabin)
• Canlı viral bir aşıdır.
• 3 tipi vardır.
• Monovalent OPV: Herhangi bir tip
• Bivalent OPV: Tip 1 ve Tip 3
• Trivalent OPV: Her üç tip polio virüsü
• Aşı uygulamasından sonra beslenmenin sınırlandırılmasına gerek
yoktur. Bebek anne sütü alabilir.
OPA SAKLAMA KOŞULLARI
• Isıya duyarlılığı fazla olan bir aşıdır.
• 2-8 derecede muhafaza edilmeli
• Her uygulama öncesi aşı flakon izlemcisi kontrol
edilmelidir
• Aşı berrak ve renksiz olmalı
• Açılmış olan şişeler soğuk zincir kırılmamış olsa bile 28
günden daha uzun süre kullanılmamalıdır
OPV Uygulama Şekli
• Oral yolla uygulanır.
• Çocuğun başı geriye doğru
eğilir, ağzı açılıp bir elle yanaklarda
tutulurken diğer elle dil üzerine
aşı damlatılır.
• Damlalığın ucunun çocuğun
ağzına değmemesine dikkat edilir.
OPV Aşısı Uygulama Zamanı

• Bebeğin 6. ayının ve 18. ayının sonunda 2 doz

halinde yapılır
• Bebekte ishal durumu varsa aşı yapılır ancak 1 ay
sonra tekrardan bir doz daha yapılır.
• Salgın durumlarında doğumdan hemen sonrada
yapılabilir ancak 6. aydan önce yapılan doz
yapılmamış sayılarak aşılamaya devam edilir.
OPV’nin KORUYUCULUĞU
• İlk doz sonrasında %50-55

• 3.doz sonrasında %95’e çıkar

ve yaşam boyu devam eder
OPV Yan Etkileri
• <%1, 38 dereceyi geçen ateş
• Huzursuzluk, kırgınlık
• İshal, baş ağrısı ve /veya kas ağrısı
İlk dozda; 1/750 bin dozda bir
İkinci dozda; 1/ 2.4 milyon dozda bir poliomyelit
gelişebilir.
• Bu riski daha da azaltmak için IPA nın ilk 2 dozu yapıldıktan
sonra OPA ya başlanır.
OPV Kontrendike Olduğu
Durumlar
• Malign hastalık, lenfoma, lösemi, konjenital immün
yetmezlik yada HIV enfeksiyonu nedeniyle immün cevabın
bozulduğu durumlar.
• Kortikosteroidler, antimetabolitler veya radyasyon
nedeniyle immün cevabın baskılandığı durumlar.
• Ev temaslılarında bilinen immün yetmezlik durumu.
• Gebelik
• Önceki dozlarında hipersentivite veya anafilaksi geliştiği
durumlar
IPV ( Inaktif Polio Vaccine, Salk)
• Polio virüsünün inaktif , öldürülmüş halidir.
• Her üç tip polio virüslerini de içerir.
• Bireysel bağışıklık sağlar fakat OPV’ ye göre düşük
düzeydedir.
• Maliyeti OPV’dan fazladır.
• WPV ve aşı kaynaklı PV’üne karşı yüksek koruma
sağlarken eredikasyonda etkinliği yoktur.
IPV UYGULAMA ŞEKLİ
• DTaB-HİB-İPA olarak 5’li karma aşının içinde
uygulanır.
• 0.5cc, intramuskuler
• Tek dozluktur
• 2.-4.-6. ayın sonunda 3 doz, 18. ay ve 1.
sınıfta(DTaB-İPA) rapel dozları yapılır
• 2-8 derecede muhafaza edilmelidir
IPA KORUYUCULUK ORANI
• İki doz aşıdan sonra %90
• 3 dozdan sonra %99’a çıkar
IPA KONRTAENDİKASYONLARI ve
YAN ETKİLERİ
• KONTRAENDİKASYON:
Önceki dozlar için bilinen hipersentivite veya anafilaksi

• YAN ETKİLERİ:
IPA ye bağlı bilinen ciddi bir yan etki yoktur. Enjeksiyon yerinde kızarıklık
olabilir.