ARALIN 7

Sa pagkatapos ng aralin, ang mag − aaral ay

inaasahang;
1. Naipapaliwanag ang kahulugan at
elemento o bahagi ng pabula.
2. Nailalahad ang pagiging epektibo ng mga
pabula sa pagbibigay ng aral lalo na sa
mga mag ─ aaral sa elementarya
3. Nakakabasa ng ilang piling pabula
4. Nakapagbahagi ng ilang piling pabula
5. Nakasusulat ng sariling malikhaing pabula
 PABULA
• Nagmula sa salitang griyegong “ Muzos “
na ang ibig sabihin ay mito o “ Myth”.
• Ay nagsimula sa tradisyong pasalita at
nagpasalin salin sa iba’t ibang henerasyon.
• Ay isang uri ng piksyunal na panitikan na
ang mga tauhan ay mga hayop, mga
bagay, halaman o mga puwersa ng
kalikasan.
• Ay lumaganap rin sa iba’t ibang bansa
kabilang na ang ating bansa
• Naging laganap ito bago dumating ang
mga mananakop.
• Nagamit din ng ating mga ninuno ang
mga kuwento o aral na taglay ng mga
pabula sa pagtuturo ng kagandahang −
asal at mabuting pamumuhay ng mga
tao.
• Sa mga tauhang hayop, masasalamin
ang mga katangiang taglay ng mga tao
tulad ng pagiging malupit, makasarili,
mayabang, madaya at iba pa.
• Itinuturo rin ng mga pabula ang tama,
mabuti, makatarungan, at makataong
pag − uugali at pakikitungo sa kapwa.
• Lumaganap ang mga pabula dahil sa
mga magagandang − aral sa buhay na
dala nito.
• Aesop
− Ama ng mga sinaunang pabula
− nakalikha ng mahigit 200 na pabula
• Marie de France
− isinalin niya ang mga gawa ni Aesop
mula sa Ingles patungo sa wikang Anglo −
Norman French.
• Jeane de la Fontaine
− pinakatanyag na pabulistang Pranses.
 Mga Elemento o Bahagi ng Pabula
• Tauhan
Ito ang anumang hayop na gumaganap sa istorya o
kwento.
• Tagpuan
Tumutukoy sa oras, panahon, at lugar na pinagdausan
ng kwento at istorya. Maaari itong maging dalawa o
higit pa.
• Banghay
Ito ang kabuuang pangyayari na naganap sa kwento.
• Aral
Ito ang mga mahalagang matututunan pagkatapos
mabasa ang kwentong pabula.
 Mga halimbawa ng Pabula :
1. Si Pagong at si Matsing
2. Si Kuneho at si Pagong
3. Si Langgam at si Tipaklong
4. Ang Daga at ang Leon
5. Si Paruparo at si Langgam
6. Ang Kabayo at ang Kalabaw
7. Ang Aso at ang Uwak
8. Ang Lobo at ang Kambing
9. Sino ang Magtatali ng Kuliling
10. Ang Gorilya at ang Alitaptap
Si Langgam at si Tipaklong

Maganda ang panahon. Mainit ang sikat ng

araw. Maaga pa lamang ay gising na si Langgam.
Nagluto siya at kumain. Pagkatapos, lumakad na
siya. Gaya nang dati, naghanap siya ng pagkain.
Isang butil ng bigas ang nakita niya. Pinasan niya
ito at dinala sa kanyang bahay. Nakita siya ni
Tipaklong.“Magandang umaga, kaibigang
Langgam”, bati ni Tipaklong. “Kaybigat ng iyong
dala. Bakit ba wala ka nang ginawa kundi
maghanap at mag-ipon ng pagkain?”
“Oo nga. Nag-iipon ako ng pagkain habang maganda ang
panahon”, sagot ni Langgam.“Tumulad ka sa akin, kaibigang
Langgam”, wika ni Tipaklong. “Habang maganda ang
panahon tayo ay magsaya. Halika! Tayo ay lumukso, tayo ay
kumanta.” “Ikaw na lang, kaibigang Tipaklong”, sagot ni
Langgam. “Gaya nang sinabi ko sa iyo, habang maganda ang
panahon, ako ay maghahanap ng pagkain. Ito’y aking
iipunin para ako ay may makain pagsumama ang panahon.”
Lumipas pa ang maraming araw. Dumating ang tag-ulan.
Ulan sa umaga, ulan sa hapon at sa gabi ay umuulan pa rin.
At dumating ang panahong kumidlat, kumukulog at
lumalakas ang hangin kasabay ang pagbuhos ng malakas na
ulan.
Ginaw na ginaw at gutom na gutom ang
kawawang Tipaklong. Naalaala nilang puntahan
ang kaibigang si Langgam. Paglipas ng bagyo,
pinilit ni Tipaklong na marating ang bahay ni
Langgam. Bahagya na siyang makalukso. Wala
na ang dating sigla ng masayahing si Tipaklong.
Tok! Tok! Tok! Bumukas ang pinto.“Aba! Ang
aking kaibigan”, wika ni Langgam. “Tuloy ka.
Halika at maupo.” Binigyan ni Langgam ng
tuyong damit si Tipaklong. Saka mabilis na
naghahanda siya ng pagkain. Ilan pang sandali
at magkasalong kumain ng mainit na pagkain
ang magkaibigan.
“Salamat, kaibigang Langgam”, wika ni
Tipaklong. “Ngayon ako naniwala sa iyo.
Kailangan nga pa lang mag-ipon habang
maganda ang panahon at nang may makain
pagdating ng taggutom.”Mula noon, nagbago
si Tipaklong. Pagdating ng tag-init at habang
maganda ang panahon ay kasama na siya ng
kanyang kaibigang si Langgam. Natuto siyang
gumawa at natuto siyang mag-impok.
 Si Kuneho at si Pagong
Isang araw ay nagkasalubong sa daan ang Kuneho at ang
Pagong.Ngingisi-ngising inaglahi ng Kuneho ang
Pagong.“Hoy, Pagong,” sigaw ng Kuneho, “pagkaikli-ikli ng
mga paa mo at pagkabagal-bagal mong lumakad.”
Hindi ipinahalata ng Pagong na siya ay nagdamdam.
Upang patunayang may maipagmamalaki din naman ay
sinagot niya ang mayabang na kalaban. “Aba, Kuneho,
maaaring mabagal nga akong maglakad pero nakasisiguro
akong matatalo kita sa palakasan. Baka gusto mong
pabilisan tayong makaakyat sa tuktok ng bundok pagsikat
ng araw bukas. Tinatanggap mo ba ang hamon ko?”
Tuwang-tuwa ang Kuneho sa hamon ng Pagong. Nakasisiguro siyang sa
bagal ng Pagong ay tiyak na mananalo siya. Upang mapahiya ang Pagong
ay pinagtatawag ng Kuneho ang lahat ng kamag-anak niya.
Pinulong niya ang mga ito at inutusang palakpakan siya kapag
matagumpay na naakyat na niya ang tuktok ng bundok. Iniutos din niyang
kantiyawan sa mabagal na pag-usad ang kalaban. Maagang-maaga
dumating sa paanan ng bundok ang maglalaban.
Maaga ring dumating ang iba’t ibang hayop na tuwang-tuwang
makasasaksi ng isang tunggalian.
Kapansin-pansing kung maraming kamag-anak si Pagong ay higit na
maraming kamag-anak ni Kuneho ang nagsulputan.
Nang sumisikat na ang araw ay pinaghanda na ng Alamid ang maglalaban.
Ang mabilis na pagbababa ng kaniyang kanang kamay ang hudyat na
simula na ang laban.
• Sabay na gumalaw paakyat ng bundok ang
magkalaban. Mabilis na tumalun-talon ang mayabang
na Kuneho paitaas na parang hangin sa bilis. Nang
marating na niya ang kalahatian ng bundok at
lumingon paibaba ay natanawan niya ang umiisud-
isod na kalaban. Maraming naawa sa mabagal na
Pagong.“Kaya mo yan! Kaya mo yan!” pagpapalakas ng
loob na sigaw ng kaniyang tatay, nanay, kuya, ate, at
mga pinsan.“Talo na yan! Talo na yan! Pagkabagal-
bagal!” sigaw na panunudyo ng mga kamag-anak ni
Kuneho.Kahit kinukutya ay sumige pa rin si Pagong.
Buong loob siyang nagpatuloy sa pag-isod.Malayung-
malayo na ang naakyat ni Kuneho. Nagpahinga ito
ilang sandali upang tanawin ang anino ng kalaban.
Nang walang makitang anumang umuusad ay ngingisi-
ngising sumandal ito sa isang puno at umidlip.
Kahit na sabihing napakabagal umusad ay
pinagsikapan ng Pagong na ibigay ang lahat ng
lakas upang unti-unting makapanhik sa
bundok.Nang matanawang himbing na himbing sa
pagtulog ang katunggali ay lalong nagsikap umisud-
isod pataas angpawisangPagong.Palabas na ang
araw nang magising si Kuneho. Nanlaki ang mga
mata nito nang matanawang isang dipa na lamang
ang layo ng Pagong sa tuktok ng bundok.Litong
nagtatalon paitaas ang Kuneho upang unahan si
Pagong. Huli na ang lahat sapagkat narating na ng
masikap na Pagong ang tuktok ng tagumpay.
 Si Pagong at si Matsing

Sina Pagong at Matsing ay matalik na magkaibigan. Mabait at

matulungin si Pagong, subalit si Matsing ay tuso at palabiro. Isang
araw sila ay binigyan ni Aling Muning ng isang supot ng pansit.
“Halika Matsing, kainin natin ang pansit”, nag-aayang sabi ni
Pagong.“Naku baka panis na yan” sabi ni Matsing. “Ang mabuti pa,
hayaan mo muna akong kumain n’yan para masiguro natin na
walang lason ang pagkain,” dagdag pa nito.“Hindi naman amoy
panis Matsing at saka hindi naman magbibigay ng panis na pagkain
si Aling Muning,” sabi ni Pagong.“Kahit na, ako muna ang kakain,”
pagmamatigas ni Matsing. Walang nagawa ang kawawang Pagong
kundi pagbigyan ang makulit na kaibigan. Naubos ni Matsing ang
pansit at walang natira para kay Pagong.
“Pasensya ka na kaibigan, napasarap ang kain ko ng pansit
kaya wala ng natira. Sa susunod ka na lang kumain,”
paliwanag ng tusong matsing.Dahil sa likas na mabait at
pasensyoso si Pagong, hindi na siya nakipagtalo sa
kaibigan.Sa kanilang paglilibot sa kagubatan, nakakita si
Pagong ng isang puno ng saging.“Matsing! Matsing! tignan
mo ang puno ng saging na ito. Maganda ang pagkakatubo.
Gusto ko itong itanim sa aking bakuran para pag nagkabunga
ay makakain natin ito,” masayang sabi ni Pagong.“Gusto ko
rin ng saging na ‘yan Pagong, ibigay mo na lang sa akin,” sabi
ni Matsing. “Pasensya ka na, gusto ko rin kasi nito. Kung
gusto mo hatiin na lang natin.”“Hahatiin? O sige pero sa akin
ang itaas na bahagi. Ung parte na may mga dahon ha?”
nakangising sabi ni Matsing.
“Ha? sa akin ang ibabang bahagi?” tanong ni Pagong.
Oo, wala akong panahon para magpatubo pa
ng dahon ng saging kaya sa akin na lang ang
itaas na parte,” sabi ni Matsing.Umuwing
malungkot si Pagong dala ang kalahating
bahagi ng saging na may ugat. Samantalang
si Matsing ay masayang umuwi dala ang
madahon na bahagi ng puno. Inalagaan ni
Pagong ang kanyang halaman. Araw-araw
dinidiligan niya ito at nilalagyan ng pataba
ang lupa. Ganoon din ang ginawa ni
Matsing. Subalit makalipas ang isang linggo,
nalanta ang tanim na saging ni Matsing.
Si Pagong naman ay natuwa nang makita ang umuusbong
na dahon sa puno ng saging. Lalo nitong inalaagaan ang
tanim hanggang sa mamunga ito nang hitik na
hitik.Nainggit si Matsing nang makita ang bunga ng saging
sa halaman ni Pagong.“Aba, nagkabunga ang tanim mo.
Paano nangyari iyon? Ang aking tanim aynalanta at
natuyo,” sabi ni Matsing.“Inalagaan ko kasi ito ng mabuti.
Sabi ni Mang Islaw Kalabaw, malaki ang pag-asang tutubo
ang bahagi ng halaman na pinutol kung ito ay may ugat,”
paliwanag ni Pagong.“Hmp! Kaya pala nalanta ang aking
tanim,” nanggigil na sambit ni Matsing. “Mukhang hinog
na ang mga bunga nito. Halika, kunin natin,” anyaya nito.
“Gusto ko sana kaya lang masyadong mataas ang
mga bunga. Hindi ko kayang akyatin,” sabi ni
Pagong.“Kung gusto mo, ako na lang ang aakyat,
ibibigay ko sa iyo ang lahat ng mga bunga. Basta’t
bigyan mo lang ako ng konti para sa aking miryenda,”
sabi ni Matsing.Pumayag si Pagong sa alok ni
Matsing. Subalit nang makarating na si Matsing sa
taas ng puno. Kinain niya lahat ng bunga ng puno.
Wala itong itinira para kay Pagong. “Akin na lahat ito
Pagong. Gutom na gutom na ako. Kulang pa ito para
sa akin. Hahaha!” tuwang-tuwang sabi ni
Matsing.Nanatili sa itaas ng puno si Matsing at
nakatulog sa sobrang kabusugan.
Galit na galit si Pagong sa ginawa ni Matsing.
Habang natutulog ito, naglagay siya ng mga tinik sa
ilalim ng puno. Nang magising si Matsing ay nakita
niya ang mga tinik kaya’t humingi ito ng tulong kay
Pagong.“Pagong, tulungan mo ako! Alisin mo ang
mga tinik na ito. Malapit ng dumilim at mukhang
uulan ng malakas,” pagmamakaawa ni
Matsing.“Ayoko! Napakasalbahe mo. Lagi mo na
lang akong iniisahan! Aalis muna ako. Mukhang
malakas ang ulan. Sa bahay ni Aling Muning muna
ako habang umuulan.” Sabi ni Pagong sabay alis
papunta sa bahay ni Aling Muning.
Makalipas ang ilang sandali, nagsimulang bumuhos ang malakas na
ulan. Walang nagawa si Matsing kundi bumaba sa puno ng saging.
“Arrrraayyy! Aaaarayy! natutusok ako sa mga tinik
Arrrrrrrrruuyyyyyy!!!!” daing ng tusong matsing.“Humanda ka
bukas Pagong. Gaganti ako sa ginawa mo sa akin,” bulong nito sa
sarili.Kinabukasan, kahit mahapdi pa rin ang mga sugat ni Matsing
ay hinanap niya si Pagong. Nakita niya itong naglalakad sa may
kakahuyan.“Hoy Pagong humanda ka ngayon!” galit na sabi ni
Matsing sabay huli sa pagong.“Anong gagawin mo sa akin?” takot
na tanong ni Pagong. “Tatadtarin kita ng pinong pino,” sabi ni
Matsing.Nag-isip ng paraan si Pagong para maisahan ang tusong
matsing.“Oo sige tadtarin mo ako ng pinong-pino at pagputul-
putullin nang sa gayon ako ay dadami at susugurin ka namin ng
mga parte ng katawan kong pinutol mo hahaha,” sabi ni
Pagong.Nag-isip ng malalin si Matsing.
“Haha, susunugin na lang kita hanggang sa maging abo ka,”
sabi ni Matsing.“Hindi ka ba nag-iisip Matsing? Hindi kami
tinatablan ng apoy! Nakikita mo ba ang makapal at matibay
kong bahay? Kahit ang pinakamatinding apoy ay walang
panama dito,” pagyayabang ni Pagong.Nag-isip na naman
ng malalim si Matsing. Hanggang sa maisipan niyang
pumunta sa dalampasigan. “Tignan natin kung saan ang
tapang mo. Itatapon kita dito sa dalampasigan hanggang sa
malunod ka! Hahaha!” sabi ni Matsing.Lihim na natuwa si
Pagong. Nagpanggap itong takot sa dalampasigan.“Naku
huwag mo akong itatapon sa dalampasigan. Takot ako sa
tubig at hindi ako marunong lumangoy. Parang awa mo
na…” pagmamakaawa ni Pagong.
Tuwang-tuwa si Matsing sa pag-aakalang magagantihan na
niya si Pagong. Todo lakas niya itong itinapon sa
dalampasigan. Nagulat ito nang makitang marunong
lumangoy si Pagong. Ang bilis-bilis ng pagkilos ni Pagong sa
tubig. Kung mabagal ito sa lupa ay parang ang gaan ng
katawan nito sa tubig.“Hahaha. Naisahan din kita Matsing.
Hindi mo ba alam na gustong-gusto ko ang lumagoy sa
dalampasigan at magbabad sa tubig? Salamat kaibigan!!!”
natutuwang sabi ni Pagong.Malungkot na umuwi si Matsing.
Naisip niya na napakasakit pala na maisahan ng isang
kaibigan. Naramdaman niya kung paano masaktan kapag
naloloko ng isang kaibigan. Mula noon nagbago na si
Matsing. Hindi na sila muling nagkita ni Pagong.
 Pagsasanay
Sa mga tauhan sa mga pabulang nabasa
ninyo pumili ng isang hayop na
maihahalintulad ninyo sa inyong sarili at
ipaliwanag kung bakit ito ang napili
ninyong hayop.