PERGERAKAN PASIF:

HIPERTONIK, HIPOTONIK, ISOTONIK

 PENGENALAN
• SEL MERUPAKAN STRUKTUR ASAS UNTUK
BENDA HIDUP
• SEL MEMERLUKAN KEADAAN SESUAI UNTUK
BERFUNGSI DENGAN BAIK
• KEADAAN OPTIMUM YANG BERBEZA UNTUK
SEMUA BENDA HIDUP
• JUMLAH CECAIR DI DALAM DAN DI LUAR SEL
ADALAH PENTING
• JUMLAH CECAIR DITENTUKAN OLEH BAHAN
LARUT DI LUAR SEL
• BAHAN LARUT - ZARAH YANG TERLARUT
DALAM PELARUT

Pelarut Bahan Larutan/

Terlarut Penyelesaian
 OSMOSIS
• pergerakan sesuatu molekul pelarut daripada
larutan yang kurang pekat kepada larutan yang
lebih pekat melalui membran separa telap.-
(sumber : Malay English Online Dictionary)
• Secara ringkas : molekul air daripada larutan
pekat ke larutan kurang pekat
OSMOSIS
• OSMOSIS MERUPAKAN PERGERAKAN PASIF
• HANYA PELARUT (MOLEKUL AIR) SAHAJA
AKAN BERGERAK MASUK DAN KELUAR
DARIPADA SEL
• BAHAN TERLARUT TIDAK AKAN BERGERAK
MASUK DAN KELUAR DARIPADA SEL
• Mempunyai 3 jenis penyelesaian untuk
menyelesaikan masalah yang berlaku di dalam
badan kita:

- Hipertonik

- Hipotonik sel

- Isotonik
• Seperti manusia dan haiwan, tumbuh-
tumbuhan juga merupakan benda hidupan
• Tumbuhan juga memerlukan sel yang dapat
menyesuaikan dengan persekitarannya
 DEFINISI
• HIPERTONIK – TEKANAN OSMOTIK LEBIH
TINGGI DARIPADA CAIRAN SEKITARNYA
• KONSENTRASI BAHAN TERLARUT (ZAT)
ADALAH RENDAH DI DALAM SEL
• KONSENTRASI PELARUT (MOLEKUL AIR)
ADALAH TINGGI DI DALAM SEL
• MENYEBABKAN MOLEKUL AIR KELUAR
DARIPADA SEL
HIPERTONIK

20% NaCl AIR AKAN

KELUAR
DARIPADA
SEL

10% NaCl

MOLEKUL AIR
 DEFINISI
• HIPOTONIK – TEKANAN OSMOTIK LEBIH
RENDAH DARIPADA CAIRAN SEKITARNYA
• KONSENTRASI BAHAN TERLARUT (ZAT)
ADALAH TINGGI DI DALAM SEL
• KONSENTRASI PELARUT (MOLEKUL AIR)
ADALAH RENDAH DI DALAM SEL
• MENYEBABKAN MOLEKUL AIR MASUK KE
DALAM SEL
HIPOTONIK

10% NaCl

AIR AKAN
MASUK KE
DALAM SEL

20% NaCl

MOLEKUL AIR
 DEFINISI
• ISOTONIK – TEKANAN OSMOTIK YANG SAMA
DENGAN CAIRAN SEKITARNYA
• KONSENTRASI BAHAN TERLARUT (ZAT)
ADALAH SAMA DI DALAM DAN DI LUAR SEL
• KONSENTRASI PELARUT (MOLEKUL AIR)
ADALAH SAMA DI DALAM DAN DI LUAR SEL
• MENYEBABKAN JUMLAH MOLEKUL AIR YANG
KELUAR DARIPADA SEL ADALAH SAMA
DENGAN JUMLAH AIR YANG MASUK KE
DALAM SEL.
 ISOTONIK

AIR AKAN
MASUK DAN
10% NaCl KELUAR DARI
DAN KE
DALAM SEL
PADA KADAR
YANG SAMA

10% NaCl

MOLEKUL AIR
 HIPOTONIK ISOTONIK HIPERTONIK

SEL
TUMBUHAN

KESEGAHAN
NORMAL PLASMOLISIS
(TURGID)
• HIPOTONIK
- MOLEKUL AIR MERESAP MASUK KE DALAM
SEL
- VAKUOL AKAN BERKEMBANG
- MENGENAKAN TEKANAN (TEKANAN
SEGAH)PADA MEMBRAN DAN DINDING SEL
- SEL TIDAK PECAH SEPERTI SEL HAIWAN DAN
MANUSIA KERANA ADA DINDING SEL
- DIKENALI SEBAGAI SEGAH
• ISOTONIK
- MERESAP MASUK DAN KELUAR PADA KADAR
SAMA
- TIADA PERGERAKAN BERSIH AIR MERENTASI
MEMBRAN PLASMA
- MENGEKALKAN ISI PADU DAN BENTUK YANG
NORMAL
• HIPERTONIK
- MOLEKUL AIR MERESAP KELUAR DARI VAKUOL
- VAKUOL DAN SITOPLASMA AKAN KEHILANGAN
AIR
- VAKUOL MENGECUT (JADI KECIL)
- SEL TUMBUHAN BERKEDUT DAN JADI FLASID
- MENGALAMI PLASMOLISIS
- JIKA DIMASUKKAN KE DALAM LARUTAN
HIPOTONIK, SEL MENJADI SEGAH. DIKENALI
SEBAGAI DEPLASMOLISIS
 SEL HAIWAN DAN MANUSIA

HIPOTONIK ISOTONIK HIPERTONIK

KRENASI
HEMOLISIS (CRENATION)
NORMAL
(HAEMOLYSIS)
• HIPOTONIK
- MERESAP KE DALAM SEL
- SEL DIMASUKI AIR DAN MEMBENGKAK
- SEL AKAN PECAH
- TIADA DINDING SEL UNTUK MENAHANNYA
- DIKENALI SEBAGAI HEMOLISIS
• ISOTONIK
- TIADA PERGERAKAN BERSIH MOLEKUL AIR
MERENTASI MEMBRAN SEL
- SEL MENGEKALKAN ISI PADU DAN BENTUK
NORMAL
• HIPERTONIK
- MERESAP KELUAR DARIPADA SEL
- SEL AKAN KEHILANGAN AIR
- SEL AKAN MENGECUT
- DIKENALI SEBAGAI KRENASI
SEKIAN TERIMA KASIH