NIVOI

ORGANIZACIJE
ŽIVIH BIĆA I
GRAĐA TIJELA
ŠTA JE ĆELIJA?
 ŠTA JE TKIVO?

Tkivo je skup istih ili

sličnih ćelija koje imaju
istu funkciju.
 TRI ZNAČAJNA PROCESA U
EVOLUCIJI ŽIVIH BIĆA

Simetričnost

Segmentacija

Cefalizacija
 SIMETRIJA
 Zamišljena ravan povučena kroz neko tijelo tako da ga
dijeli na dva jednaka ili slična dijela.
 Prema broju ravni simetrije koje se mogu provući kroz tijelo,
organizme dijelimo na tri grupe:

I ASIMETRIČNI

II RADIJALNI
III
BILATERALNI ORGANIZMI
 ASIMETRIČNI ORGANIZMI

 Organizmi koji nemaju simetriju

 primer: sunđeri i puževi, amebe
 RADIJALNO SIMETRIČNI ORGANIZMI
 To su organizmi sa velikim brojem ravni simetrije.
 Primeri: meduze, morske zvezde i morski ježevi
 BILATERALNO SIMETRIČNI
ORGANIZMI
 Organizmi koji imaju samo jednu ravan simetrije i ona dijeli
tijelo na lijevu i desnu stranu.
 primer: kičmenjaci i zglavkari (rak i mušica)
BILATERALNA SIMETRIJA KOD
ČOVEKA
 SIMETRIJA KOD BILJAKA
 Tijelo biljaka najčešće asimetrično
 Neki biljni organi pokazuju raličite oblike simetrije

 List može biti asimetričan i bilateralno simetričan.

Asimetričan list Bilateralno simetričan list

 SIMETRIJA KOD BILJAKA
 Cvijet ima četiri tipa simetrije:
a) Radijalni,
b) Bilateralni,
c) Disimteričan
d) Asimetričan tip simetrije cvijeta
 SEGMENTACIJA
 Pojava da je tijelo nekih organizama podeljeno na veći broj
dijelova zove se segmentacija.
 Ona omogućava pojavu dijelova tijela koji se usavršavaju
samo za jednu ulogu.
 Dijelovi tijela mogu biti veoma slični (kišne gliste i
stonoge)

Kišna glista Stonoga

 SEGMENTACIJA
 Dijelovi tijela mogu biti i veoma raznoliki kao što je to kod
čovjeka.

Glava

Trbuh

Udovi
 CEFALIZACIJA
 Evolutivni proces kod organizama tokom kojeg se nervni
sistem i čula koncentrišu na prednjem dijelu tijela gde se
razvija i glaveni region naziva se cefalizacija.
 Cefalizacija je uslovljena povećanjem veličine mozga koje je
bilo neizbežno zbog sve složenijih živih bića.

Oktopod
Pljosnati crv
 MAPA LEKCIJE asimetrija
Nivoi organizacije
živih bića Radijalna

Simetrija Bilateralna
Ćelija

Slični
Građa segmenti
Tkivo
tijela Segmentacija
Različiti
Organ segmenti

Sistem
organa
Cefalizacija Razvoj
mozga
Organizam