TOPIC 5

PENGUKURAN
Suatu proses untuk mendapatkan
penjelasan secara numerik tentang
sebanyak mana individu atau pelajar
mempunyai sesuatu ciri yang diukur
dengan menggunakan alat tertentu
SKALA PENGUKURAN

-Sesuatu pemboleh ubah boleh dikategorikan sebagai kuantitatif

-Menggunakan analisis dan pengukuran yang berbeza

-Menggunakan empat jenis skala

 SKALA PENGUKURAN
ASAS
(4)

Nominal

Nisbah

Selang Nisbah
Ordinal
( Skala Sela )
 Kategori
data bebas

Kecenderungan Pemboleh ubah

memusat Kualitatif
(mod,frekuensi)

Data
Pemboleh ubah SKALA nama,label
matematik
NOMINAL dan
kategori

Tidak diukur
nilai
Tidak
pemboleh
mengikut
ubah
urutan
 Contoh:

Bangsa : Kategori : 1 Bangsa A, 2:

Bangsa B, 3: Bangsa C
Jantina : Kategori : 1: Lelaki, 2 :
Perempuan
 Data ikut
Data selanjar
( naik/turun) urutan

SKALA
ORDINAL

Kecenderungan
memusat
(mod/median)
Kualitatif/
Kuantitatif
 SKALA ORDINAL

Contoh :
Tahap Kepuasan:
Kategori :
1 : Sangat Tidak Memuaskan , 2 : Tidak
Memuaskan
3 : Tidak Pasti, 4 : Memuaskan , 5 : Sangat
Memuaskan

Taraf Pendidikan
Kategori :
1 : Sijil PMR, 2 : SPM, 3 : STPM, 4 : IJAZAH
SARJANA MUDA
 Data Bebas

Nilai sifar Bersifat

bersifat arbitari SELANG NISBAH kontinum
/ SKALA SELA
r
Pemboleh ubah
Perbezaan Nilai
Kuantitatif
Ditafsirkan

Nilai data Sukatan

dalam satu Kecenderungan
selang Memusat
 SKALA NISBAH /
SKALA SELA
Contoh:

Suhu °C atau °F
Data Bebas Kontinum

Kecenderungan
Memusat Jarak
Skala Sama

Sifar Mutlak Nilai

Sifar Benar

Data Tertib Dan

Boleh Ditafsir Kuantitatif
SKALA NISBAH

• Contoh:

• Jarak : meter
• Berat : kilogram
• IQ : skor
• Matematik :
 Definisi Analisis Deskriptif

 menganalisis data secara peratusan, frekuensi serta 

dengan menggunakan Measure of central
tendency (MCT)
(ukuran  kecenderungan memusat) – min, mod dan
median.

Dalam statistik deskriptif,  jenis analisis data sering

melibatkan analisis bivariat iaitu dengan hanya 
menggunakan satu pemboleh ubah sahaja.
  Peratusan dan Frekuensi

 untuk faktor demografi seperti jantina, juga

pendidikan
contohnya : peratusan dan  jumlah responden
lelaki dan perempuan

 Min
 Contohnya bagi pemboleh ubah seperti umur, kita 
juga boleh mengenal pasti min iaitu purata umur
responden
 Menjalankan Analisis Deskriptif

 Sukatan kecenderungan memusat (nilai atau skor

yang mewakili taburan keseluruhan)

 Min : Biasanya dipanggil "purata” atau skor purata data

Contoh : Min = Jumlah semua nombor / bilangan nombor

 Median : nilai atau nilai yang membahagikan separuh bahagian atas

pengagihan daripada separuh bahagian bawah (skor yang ada di tengah-
tengah yang dapat membahagikan data kepada dua  bahagian

 Mod : nilai atau nilai yang berlaku paling kerap

 ( skor data yang
paling kerap/banyak – kekerapan tertinggi )
 Langkah-Langkah Kebolehubahan (menerangkan
"penyebaran" markah)

 Range : Perbezaan antara skor tertinggi

dan terendah

Sisihan piawai : jarak standard markah adalah

dari min
  Langkah Kedudukan Relatif

- Pangkat persentil : Peratusan peserta dalam

pengedaran dengan skor pada atau di bawah skor
tertentu

- Perincian dikira : Membolehkan penyelidik untuk

membandingkan skor dari skala yang berbeza

- Z-Score : Satu bentuk popular skor standard,

mempunyai min 0 dan sisihan piawai 1
 Menjalankan Statistik Deskriptif

Analisis Statistik Deskriptif

Kecenderungan pusat Kebolehubahan Relatif

tetap

 Z-skor
 Min  Varian  Pangkat persentil
Median
 Sisihan Piawai
 Mod
 Pertengahan
(range)
 Menjalankan Analisis Inferensi

 Pengujian hipotesis:
 Satu kaedah yang berkesan untuk membuat kesimpulan
mengenai suatu populasi yang dikaji berpandukan keputusan yang
didapati daripada sampel

 Selang keyakinan:
 Pelbagai nilai atas dan bawah statistik yang konsisten
dengan data cerapan dan mungkin mengandungi penduduk
sebenar

 Saiz Kesan:
 Satu cara untuk mengenal pasti kekuatan praktikal
kesimpulan tentang perbezaan kumpulan atau tentang
hubungan antara pembolehubah
 Menjalankan Ujian
Hipotesis

 Kenal pasti hipotesis nol dan alternatif

 Tetapkan tahap kepentingan (tahap alfa) untuk

menolak hipotesis nol

 Mengumpul data

 Kirakan statistik sampel

 Membuat keputusan tentang menolak / gagal untuk

menolak
 Ciri- ciri Hipotesis

 Ianya diperoleh daripada masalah

 Dibentuk sedemikian untukmemberikan satu petunjuk

 Khusus

 Tidak langsung merujuk kepada sebarang nilai, moral ataupun

etika

 Mampu menguji hubungan antara dua atau lebih

pembolehubah

 Boleh diterima atau ditolak berdasarkan analisis yang dibuat

Boleh diperjelas secara nyata

Ianya boleh diukur

 Langkah Pengujian
Hipotesis

a. Pernyataan Hipotesis
Merupakan andaian atau pernyataan tentatif mengenai
parameter populasi

Contoh :
1.Ali merupakan pelajar SMK (A)
2. Purata markah pelajarBahasa Melayu bagi sesi 2008
ialah 60%
 Hipotesis Statistik

1. Hipotesis nol (Ho)

2. Hipotesis alternatif (H1)

Hipotesis Nol : hipotesis yang mempunyai piawai

Hipotesis alternatif : hipotesis yang berlawanan

dengan hipotesis nol

Contoh : Purata pendapatan ibubapa SMK (A) melebihi

purata pendapatan ibubapa SMK (B)
 KESAHAN INSTRUMEN
PENGUKURAN (VALIDITY)
• Validity (kesahan) berasal daripada perkataan Latin “validus”
yang bermaksud kuat (strong).

Konteks Penyelidikan :
• Merujuk kepada mengukur apa yang sepatutnya diukur
(Kerlinger, 1986)

Secara Am :
* Penyelidikan yang mempunyai kesahan tinggi, dapatan yang
diperoleh adalah berdasarkan fakta @ bukti yang dapat
memberi justifikasi yang tepat.
 Kesahan (Validity) berkait rapat dengan:

• Kesesuaian (appropriateness)

• Pembetulan (correctness)

• Kebermaknaan (meaningfulness)

• Kegunaan (usefulness)- kepada spesifik inferens yang dibuat oleh

penyelidik berdasarkan maklumat yang diperolehi
 Terdapat empat jenis pendekatan untuk menguji kesahan:

• a) Kesahan berkaitan kandungan(content validity)

• b) Kesahan berkaitan kriteria(criterion-related validity)

• c) Kesahan berkaitan konstruk(Construct validity)

• d) Kesahan berkaitan akibat(consequential validity)

 Kesahan Berkaitan Kandungan

• Merujuk kepada sejauh mana alat itu mengumpul data yang

merangkumi kandungan sesuatu bidang yang dikaji.

• Sesuatu alat pengukuran dikatakan mempunyai kesahan

kandungan yang tinggi sekiranya alat tersebut dapat mengukur
semua isi serta kandungan bidang

• Contoh : Suatu ujian Matematik Tingkatan 1 yang mempunyai

kesahan kandungan akan mempunyai item-item ujian yang
meliputi semua topik yang tersenarai dalam sukatan pelajaran
Matematik Ting. 1
 Dua jenis kesahan kandungan:

• Kesahan item
(Item validity): merujuk kepada sama ada items ujian relevan
dengan pengukuran kandungan bidang berkenaan.

• Kesahan persampelan
(Sampling validity):merujuk kepada sejauh mana sampel ujian
merangkumi jumlah kandungan bidang diuji.

• Contoh
: satu ujian untuk menguji pengetahuan dalam fakta-fakta biologi
menpunyai kesahan item yang baik jika semua item berkaitan
dengan biologi tetapi kesahan persampelan lemah jika soalan tidak
merangkumi semua kandungan biologi.
 Kesahan Berkaitan Kriteria

• Merujuk kepada tahap korelasi antara pembolehubah yang

diselidik dengan kriteria yang ditetapkan.

• Kriteria yang hendak diukur adalah kriteria yang konsisten

sebagaimana ditunjukkan oleh subjek diluar pengukuran

• Contoh
: Ujian Kecerdasan Intelek (IQ) {pembolehubah} lazimnya
ditentusahkan dengan ukuran prestasi akademik (kriteria). Jika
korelasi tersebut tinggi, maka pembolehubah tersebut dikatakan
mempunyai kesahan hubungan kriteria @ sah untuk kriteria
berkenaan.
 Kesahan Berkaitan Kriteria terdiri daripada 2 jenis:

• 1) Kriteria serentak (Concurrent Validity):

- kriteria yang ditunjukkan pada masa yang sama atau hampir
sama dengan pengukuran yang dikenakan ke atas kriteria tersebut.

• Contoh
: Kesahan kriteria serentak yang tinggi seseorang pelajar yang
mencapai kebolehan yang cemerlang dalam ujian matematik juga
pada masa yang sama menunjukkan kebolehan menggunakan
sempua dengan baik.
 2) Kriteria Jangkaan (Predictive Validity)

- Kriteria yang mana ujian untuk menjangkakan sejauh mana

perlakuan seseorang pada masa hadapan.

• Contoh: Kesahan kriteria jangkaan yang rendah

Seseorang pelajar yang mencapai kebolehan yang tinggi dalam
ujian biologi tidak dapat menunjukkan kebolehannya dalam
menjalankan eksperimen pengujian darah beberapa bulan selepas
ujian tersebut diadakan. (penyelidikan awal mempunyai korelasi
yang rendah dengan data yang diperolehi pada masa hadapan)

Contoh:Kesahan kriteria jangkaan yang tinggi

Seseorang pelajar yang mencapai kebolehan yang tinggi dalam
ujian biologi dapat menunjukkan kebolehannya dalam menjalankan
eksperimen pengujian darah beberapa bulan selepas ujian
tersebut diadakan. (penyelidikan awal mempunyai korelasi yang
tinggi dengan data yang diperolehi pada masa hadapan)
 Kesahan Akibat(Consequential Validity)

• Merujuk kepada akibat yang berlaku daripada ujian yang dikaji.

• Dengan menilai kesahan akibat membenarkan penyelidik

mengenalpasti sama ada wujud masalah yang mendatangkan
kesan buruk kepada pelajar, guru dan orang yang diuji

• Isu yang timbul ialah apakah kesan pelbagai bentuk ujian kepada
guru dan pelajar.

• Contoh: bagaimana ujian yang hanya menguji pelajar dengan

items aneka pilihan mempengaruhi pembelajaran pelajar
berbanding dengan mentaksir mereka yang menggunakan items
yang tidak ada had.
Kesahan Konstruk (Konstruk Validity)
- Menerangkan sejauh mana sesuatu ujian @ eksperimen
mengukur apa yang sepatutnya diukur.
- Kesahan konstruk dinilai melalui 2 jenis kesahan:

1) Kesahan menumpu (convergent validity) – merujuk kepada

nilai korelasi sesuatu ukuran dengan ukuran lain yang telah
diramalkan berkorelasi secara teori.

2) Kesahan membeza (discriminate validity) – menerangkan

sejauh mana sesuatu konstruk tidak berkorelasi dengan konstruk
lain yang tidak seharusnya berkorelasi secara teori.
Faktor-faktor Yang Mempengaruhi Kesahan

a. Arahan kurang jelas

b. Perbendaharaan kata dan struktur ayat sukar difahami
c. Ambiguiti
d. Masa yang diberikan tidak mencukupi
e.Aras kesukaran yang kurang sesuai
f. Item ujian yang dibina kurang baik
g. Item ujian kurang sesuai bagi aras kemahiran yang dikehendaki
h. Bilangan item yang tidak mencukupi
i. Susunan item kurang tepat
j. Susunan jawapan (ujian objektif)
REALIABILITY
KEBOLEHPERCAYAAN
KEBOLEH PERCAYAAN
DALAM PENYELIDIKAN
• -merujuk kepada 2 situasi
• A) ketekalan sesuatu ukuran walau
diulang beberapa kali
• B) kestabilan sesuatu ukuran pada
sepanjang masa dengan
menggunakan kaedah / metodologi
yang sama
Kebolehpercayaan memberi
tanggapan setiap ukuran
mempunyai elemen ralat

Skor ukuran = skor sebenar + ralat

Contoh: seorang penyelidik ingin mengukur masa reaksi

atau respons.
-ada masa peserta itu memberi sepenuh perhatian.
-ada masa peserta kurang fokus.
kurang fokus ini menjadikan skor ukuran
berbeza
Kebolehpercayaan mempunyai
skala 0.00 hingga 1.00

• 0.00 = tiada kebolehpercayaan yang

berterusan

• 1.00 = menunjukkan
kebolehpercayaan yang berterusan
3 punca yang menyebabkan
ralat dalam ukuran
kebolehpercayaan
• 1. ralat pemerhati = individu yang
mengukur menyebabkan ralat semasa
proses mengukur.

• 2. perubahan persekitaran = persekitaran

yang tidak sama

• 3. perubahan peserta = keadaan fikiran

dan emosi peserta.
5 jenis kebolehpercayaan
1. Kestabilan / Stability

• - menguji seorang peserta ujian pada

2 waktu berbeza (test – retest )

Batasan : kesan daripada ujian

pertama dibawa ke ujian kedua
2. Kesetaraan / Equivalance

• - menguji seorang peserta dengan 2

ujian yang setara pada masa yang
sama, setara dari segi kandungan,
Jadual Spesifikasi Ujian, format dan
arahan.

– Batasan : susah untuk membuat ujian

setara
3. Kesetaraan & Kestabilan /
Equivalance & Stability
• - menguji seorang peserta dengan 2
ujian yang sama pada masa
berlainan

– Batasan : susah untuk membuat ujian

setara
4. Ketekalan Dalaman / Internal
Consistency
• - menguji seorang peserta dengan satu
ujian sahaja.
• - terdapat dua cara untuk menentukan nilai
kebolehpercayaan melalui kaedah ini
iaitu :
• A) KR20 = soal selidik betul atau salah
• B) Cronbach alpha = soal selidik sangat
setuju, setuju, tidak setuju dan sangat
tidak setuju.
5. Persetujuan / Agreement

• - digunakan jika kebolehpercayaan

dalam kestabilan, kesetaraan,
kesetaraan dan kestabilan atau
ketekalan dalaman tidak boleh
digunakan.
Faktor-faktor yang memberi
kesan kepada
kebolehpercayaan
• 1. tempoh ujian = lebih panjang masa ujian
lebih jitu kebolehpercayaan
• 2. peserta = terdiri daripada lelaki dan
perempuan (heterogeneous)
• 3. usia = lebih berusia lebih tinggi
kebolehpercayaan
• 4. data yang ingin diuji = ujian berbentuk
pemikiran lebih kebolehpercayaan dari ujian
tingkahlaku.
Cara meninggikan
kebolehpercayaan
• 1. proses mentadbir ujian yang
standard dari segi arahan, tempat
• 2. pembacaan yang luas
• 3. tempoh / panjang ujian yang sesuai
• 4. penilaian proses pengambilan ujian
yang sesuai jika beberapa ujian
ditadbir sekali.