HIV infekcija i SIDA

danas
Dr Sci.Milovan Živković
Sida je bolest koja
se prenosi
seksualnim putem
 Šte je HIV infekvija a šta
SIDA?
 Hiv infekcija predstavlja samo prisustvo Hiv
virusa u organizmu čovjeka a nikako bolest.
 SIDA predstavlja terminalnu fazu hronične
infekcije HIV virusom, koja se odlikuje
stanjem stečene imunodeficijencije koja po
pravilu završava smrtnim ishodom.
 HIV virus je RNK virus iz familije retrovirusa
koji ima sveričan oblik i afinitet da se veže
za CD4 limfocite.
Od kada traje priča o sidi?
 1981.godina opisana bolest kod
homoseksualaca u SAD.
 Iste godine opisana ista bolest kod
bolesnika na hemodijalizi.
 Ubrzo utvrđeno da su ti bolesnici i HBsAg
pozitivni
 Ista bolest otkrivena kod bolesnika sa
hemofilijom.
 Godine 1983.otkriven HTL virus
Kako se prenosi sida?
 Putem krvi
 Seksualnim putem
 Sa majke na dijete
 Ne dolazi do infekcije nakon svakog
seksualnog kontakta
 HIV pozitivna majka ne rađa uvijek
HIV pozitivno dijete
 Opisane su i tri transvuzije krvi, a da
nije nastala infekcija.
Kako se sida ne prenosi?
 Hiv infekcija se ne prenosi rukovanjem.
 Ne prenosi se poljupcem.
 Ne prenose je komarci, krpelji i drugi
insekti.
 Ne prenosi se pljuvačkom, suzama ili
peškirom.
 Ako HIV pozitivna osoba boravi u istoj
prostoriji, školi ili na poslu, ne postoji rizik
od infekcije.
 Zašto nastaje HIV
infekcija, a zašto SIDA?
 HIV i nfekcija nastaje kada se HIV virus
veže za humane ćelije zadužene za imunitet
čovjeka, uđe u njih i počne u njima da se
razmnožava.
 SIDA nastaje prosječno 10 godina nakon
toga kada virus tokom dugogodišnjeg
razmnožavanja, uništi CD4+ limfocite, i
dovodi do potpunog pada imuniteta.
 Čovjek prestaje da bude otporan na većinu
mikroorganizama, ali i nastanak drugih
bolesti.
Koja populacija je najugroženija?
 Intravenski narkomani
 Homoseksualci oko 12%
 Osobe koje često primaju krv i krvne
derivate i pored testiranja.
 Seksualno promiskuitetne osobe.
 Zdravstveni radnici oko 3%.
 Kod nas mornari.
 Ipak glavno problem i SIDE i HIV
infekcije je seksualni put prenosa.
 Muškarci još uvijek oko tri puta češće
obolijevaju od žena.
 Kada posumnjati da je HIV pozitivni
obolio od SIDE?
 Nakon 9-11 godina od infekcije.
 Prvi simptomi i znaci bolesti su:Smetnje sa
gutanjem,kandadida usta i jednjaka,
gubitak u težini, noćno znojenje, uporne
diareje, neurološki ispadi, česte infekcije.
 Ako ti simptomi i izostanu, a broj CD4
limfocita padne ispod 200/ml, SIDA je
nastala.
 Nema sistema niti organa koji ne može biti
zahvaćen.
 Plućne manifestacije side
 Pneumocystis carini pneumonia- je pneumonija
koju izaziva parazit koji kod imunokompetentnih
osoba ne izaziva oboljenje.
 Mycobacterium tuberculosis izaziva plućnu i
vanplućnu tuberkulozu čak i kod osoba koje su
uredno vakcinisane.
 Cryptocccus neoformans,(gljivica), koja izaziva
teške pneumonije sa pleuralnim izlivom i tešku
formu meningitisa.
 Kapošijev sarkom pluća je maligna bolest najčešće
udružena sa kapošijevim sarkomom kože
 Gastrointestinalne
manifestacije SIDE
 Kandidijaza ždrijela i ezofagusa je jedan od najčešćih
manifestacija side. Klinički se karakteriše sirastim
naslagama kandide na jeziku i ezofagusu
 Dijarea-praćena abdominalnim kolikama i gubitkom u
težini najčešće je izazvana protozoom
cryptosporidium
 CMV kolitis praćen je žestokim bolovima u trbuhu,
krvavosluzavim stolicama i bolnom osetljivošću leve
ilijačne lože.
 Kapošijev sarkom karakteriše se modro ljubičastim
plakovima na sluznici usne duplje, nepcima i gingivi.
 Hepatitis B i hepatitis C kod narkomana
 Ostale manifestacije SIDE
 Neurološke manifestacije ( kriptokokni
meningitis, cerebralna toksoplazmoza,
progresivma multifokalna leukoencefalopatija,
AIDS demencija complex)
 Dermatološke manifestacije ( stafilodermie,
generalizovani herpes zoster, alergijske
reakcije, sebaroični dermatitis, Kapošijev
sarkom)
 Oportunistički tumori( Hočkinovi limfomi,
Nonhočkinovi limfomi, i Kapošijev sarkom)
 Dijagnoza HIV infekcije
 Detekcija HIV specifičnih antitela Elisa testom
 Detekcija P24 antigena
 Detekcija HIV specifičnih antitela Western –
Blot testom
 Detekcija RNK PCR testom
 Eliza test kojim detektujemo HIV specifična
antitela nema dijagnostički značaj kod
novorođenčadi
Terapija HIV infekcije i AIDSa
 Liječenje side se sastoji u liječenju oportunističkih
infekcija, liječenju malignih bolesti i liječenju same
infekcije.
 Liječenje oportunističkih infekcija podrazumeva
davanje antimikrobnih sredstava usmjerenih na
izazivača oportunističke infekcije.
 Liječenje malignih oboljenja je hirurško a koristi se i
radioterapija i hemioterapija.
 Antriretrovirusna terapija ima za cilj da:Onemogući
vezivanje virusa za receptore, ulazak virusa u ćeliju i
smanji replikaciju virusa i njegova koncentracija u krvi.
Antiretrovirusna terapija
 Nukleozni inhibitori reverzne transkriptaze (
Zidovudin, Didanozid, tritc-lamivudin,
ABC(abakavir)
 Nenukleozidni inhibitori reverzne
transkriptaze(nevirapin, afavirenz,
Delavirdin)
 Nukliotidni inhibitori reverzne
trankriptaze(tenofovir)
 Inhibitori proteaze( sakvinavir, indinavir,
ritonavir, nelfinavir i amprenavir)
 Prognoza i prevencija
 U početku pandemije se AIDS smatrala bolešću
čija je smrtnost 100%. Savremena antivirusna
terapija je izmenila prognozu ove bolesti pa je
preživljavanje od infekcije danas preko 20 godina.
Naravno to zavisi od pravovremenog
otkrivanja,motivisanošću za liječenje i dostupnošću
najsavremenijih ljekova.
 Vakcinacija mrtvim vakcinama protiv varičele, B
hepatitisa, pneumokoka, tuberkuloze uticala je na
smanjenje incidence oportunističkih infekcija.
 Testiranje krvi na HIV, B i C hepatitis, jednokratni
špricevi i kondom značajno smanjuju rizik za
nastanak ove infekcije.
 Šta još utiče na dužinu
preživljavanja?
 Danas HIV pozitivni sve češće umiru od
kardiovaskularnih bolesti, malignih bolesti,
komplikacija dijabetesa, hroničnih bolesti
bubrega, pluča, krvi ...
 Svetska zdravstvena organizacija je
postavila sledeće ciljeve:
 90% pravovremeno otkriti
 90% pravovremeno početi liječiti
 90% redovno kontrolisati do kraja života
 90% da u krvi nema viremiju
 Koje su osnovne poruke?
 Ne postoji ni jedna država u svijetu, u kojoj
nema oboljelih od side.
 Ne postoji ni jedan grad u Crnoj Gori, u kojem
nema makar jedan HIV pozitivan.
 HIV pozitivna osoba živi bez simptoma oko 10
godina i nosilac je i prenosilac virusa.
 Sida je ovde, nije tamo negdje.
 Testiranje ne smije biti tabu. Testirajte se danas,
nije još kasno