Download as pptx, pdf, or txt
Download as pptx, pdf, or txt
You are on page 1of 12

 

İSMET İNÖNÜ       
       HAYATI

Muhammed Emir Özel 9/D 1868


İsmet İnönü Kimdir ?
 İsmet İnönü 24 Eylül 1884 tarihinde İzmir
'de Reşit Efendi ile Cevriye Temelli
Hanım'ın ikinci oğulları olarak doğmuştur.
 Cevriye ile Reşit 1880'de İstanbul'da
evlenmişlerdir. İlk çocukları Ahmet
Mithat  ve ikincisi İsmet'in dışında Hasan
Rıza  ve Hayri Temelli adlı iki oğulları ve
Seniha Okatan  adlı bir kız çocukları
olmuştur.
İsmet İnönü'nün
Öğrenim Hayatı
 Babasının görevi nedeniyle
Sivas'ta ilkokula başlamış,
1892'de Askeri Rüştiye'ye
girmiş, 1895'te okulu bitirmiş,
Sivas Mülkiye İdadisinde (lise)
öğrenimine devam etmiştir.
Sonra, 1897 yılında
İstanbul'daki Mühendishane
İdadisi'ne gitti. 
İsmet İnönü'nün
Öğrenim Hayatı
 Sonra, 1897 yılında İstanbul'daki
Mühendishane İdadisi'ne gitti. 14
Şubat 1901'de 
Mühendishane-i Berr-i Hümâyun'a
(topçu okulu) girip 1 Eylül 1903
tarihinde topçu teğmeni olarak mezun
oldu. 26 Eylül 1906 tarihinde 
Erkân-ı Harbiye Mektebi'ni
birincilikle bitirerek kurmay yüzbaşı
rütbesiyle Edirne'deki 2. Ordu'nun 8.
Topçu Alayı'nda 3. Batarya Bölük
komutanı olarak kurmay stajını yaptı.
      İsmet İnönü'nün Askerî
Hayatı
1908 yılında 2. Süvari Fırkası'nın kurmayı oldu ve 
31 Mart İsyanı'nda Hareket Ordusu karargâhında
görev aldı. 1910'da 4. Kolordu kurmaylığına getirildi
ve 1911'de Yemen Kuvayi Mürettebe Komutanlığı
kurmayı oldu. 26 Nisan 1912 tarihinde binbaşı
rütbesine terfi etti ve Yemen Kuva-yi Umumîye
Komutanlığı Kurmay Başkanlığı görevine atandı.
İsmet İnönü'nün Askerî
Hayatı
1912-1913 yılları arasında Harbiye Nezareti'nde
Başkomutanlık Karargâhı 1. Şubede bulundu ve 
İkinci Balkan Savaşı'nda Çatalca Ordusu Sağ
Cenah Komutanlığı kurmaylığına getirildi.
Savaştan sonra İstanbul Antlaşması'nın
bağıtlanmasında Bulgarlar ile müzakere eden
heyete askerî danışman olarak katıldı.
 1914 yılında Harbiye Nazırlığı ve Erkân-ı
Harbiye-i Umumiye Reisliği'ne atanan 
Enver Paşa'nın başlattığı ordunun
yenileştirilmesi hareketinde etkin rol oynadı.
İsmet İnönü'nün
Katıldığı Savaşlar
1.Dünya Savaşı

29 Kasım 1914 tarihinde kaymakam (yarbay) rütbesine


terfi etti ve 2 Aralık 1914 tarihinde Genel Karargâh 1.
Şube Müdürü olarak atandı. 9 Ekim 1915 tarihinde 
2. Ordu Kurmay Başkanlığına getirildi ve 14 Aralık
1915 tarihinde miralay (albay) rütbesine terfi etti.[15]
 I. Dünya Savaşı sırasında Kafkas Cephesi'nde
Kolordu Komutanı olarak, Mustafa Kemal Paşa ile
birlikte çalıştı. Bu sırada Mustafa Kemal bu
ordunun 16. Kolordu Komutanlığı'na atandı. 
Kurtuluş Savaşı 

 Mondros Mütarekesi'nin imzalanmasından az önce Sina ve Filistin Cephesi


'ndeki Yıldırım Orduları Grubu'nun General Edmund Allenby karşısında
uğradığı Nablus Bozgunu sırasında yaralanarak İstanbul'a döndü. 24 Ekim
1918 tarihinde Harbiye Nezareti Müsteşarlığı'na atandı. 29 Aralık 1919
tarihinde Paris Barış Konferansı'na hazırlık için kurulan komisyonda askeri
müşavir oldu. 4 Ağustos 1919 tarihinde yalnızca sekiz gün için Askeri Şûra
Muamelat-ı Umumiye Müdürlüğü'ne, bir ara da jandarma ve polis
örgütünün iyileştirilmesi için kurulan komisyona üye olarak atandı. Bütün
bunlar genellikle birkaç günlük görevlerdi.
İsmet İnönü'nün
Siyasal Hayatı
Cumhuriyet Öncesi
 Millî Mücadele'nin sonunu belirleyen 3
Ekim - 11 Ekim 1922 tarihleri arasında
gerçekleşen Mudanya Mütarekesi
 görüşmelerinde Türk tarafını temsil etti.
26 Ekim 1922 tarihinde TBMM tarafından
Hariciye Vekili (Dışişleri Bakanı) seçildi. 
Lozan görüşmelerinde murahhas heyetin
başkanlığını yaptı; yeni devletin
bağımsızlığını ve egemenliğini
onaylayan, Sevr Antlaşması'nı ve 
Mondros Mütarekesini geçersiz kılan 
Lozan Antlaşması'nı imzaladı.
İsmet İnönü'nün
Cumhuriyet ve
Başbakanlık Dönemi
 29 Ekim 1923 tarihinde cumhuriyetin ilanı ile sonuçlanan
süreçte, Mustafa Kemal ile yakın siyasal iş birliği
içindeydi. 30 Ekim 1923 tarihinde 
Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk hükûmetini kurdu ve aynı
zamanda Halk Fırkası (sonradan Cumhuriyet Halk Partisi,
veya CHP) genel başkan vekilliğini üstlendi.1934 yılında 
Soyadı Kanunu'nun yürürlüğe girmesinden sonra Mustafa
Kemal Atatürk tarafından İnönü soyadı verildi.[18] 1924
yılından 1937 yılına kadar başbakanlık görevini aralıksız
sürdürdü. Bu dönemde ülkedeki bütün önemli siyasal
gelişmelerde; devrimlerin duyurulmasında ve
uygulanmasında, iktisat politikasında Devletçilik ilkesinin
kabulünde ve uygulanmasında, yeni devletin
kurulmasında çok önemli rolü oldu.
Cumhurbaşkanlığı
(1938-1950)
10 Kasım 1938 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk'ün ölümü
üzerine, 11 Kasım 1938 tarihinde olağanüstü toplanan TBMM
tarafından oy birliğiyle cumhurbaşkanlığına seçildi. 26 Aralık
1938 tarihinde toplanan CHP I. Olağanüstü Kurultayı'nda partinin
"değişmez genel başkanı" seçildi ve kendine "Millî Şef" unvanı
verildi.
 30 Aralık 1925 tarihli 701 sayılı yasa ve 16 Mart 1926 tarihli
3322 sayılı kararname ile 50, 100, 500 ve 1.000 liralık
banknotların ön yüzlerinde cumhurbaşkanının resminin
bulunması kararı alınmıştı. Buna dayanarak, para ve pulların
üzerindeki Atatürk resimleri kaldırılıp yerine İsmet
İnönü'nün portreleri kullanıldı.[21]
 Cumhurbaşkanı seçilmesinden hemen sonra başlayan 
II. Dünya Savaşı döneminde, ülkeyi savaştan uzak tutmaya
çalıştı.
Ölümü ve Cenaze
Töreni 
İncelemeler sonucunda ağır bir enfarktüs geçirdiği
anlaşılan İnönü’nün hastaneye kaldırılmasına eşi
Mevhibe İnönü karşı çıkmış, doktorlar da evde tedavi
olmasını kabul etmişlerdir. Sonrasında İnönü’nün nefes
darlığı ve aşırı yorgunluğu nedeniyle Köşk'e oksijen
çadırı getirilmiştir. Daha sonra ise Prof. Dr. Paykoç’un
isteği üzerine kalp hastalıkları uzmanlarından Prof. Dr.
Bekir Berkol, Sabahat Kaymakçalan, Cavit Sökmen, 
Turhan Akyol ve Türkan Gürel konsültasyonda
bulunmak üzere Pembe Köşk'e gelmişlerdir.17 Aralık’ta
geçirdiği rahatsızlıktan sonra dokuz gün boyunca
hayatta kalma mücadelesi veren İnönü son nefesini 25
Aralık 1973’te vermiştir

You might also like