 Za razliku od sistemskog softvera čiji

je osnovni zadatak usmjeravanje,

nadgledanje i podržavanje rada
računarskog sistema, aplikativni
softver čine programi koji su izrađeni
da razriješe konkretne probleme u
mnogim oblastima.
 Na primjer, na svakom računaru opšte
namjene postoji skup programa za
riješavanje matematičkih problema.
 Projektovanje uz pomoć
računara (Computer Aided
Design ili skraćeno CAD)
veoma je olakšano pojavom
kvalitetnog softvera, kao i
odgovarajuće mašinske
opreme (posebnih
terminala, plotera, laserskih
štampača, foto-osjetljivih
olovaka i slično.
 Primena računara u administraciji i
upravljanju ima sve veći značaj,
naročito kada se zna količina
podataka i dokumenata koji su tu
prisutni.
 Primjeri primene računara u ovoj
oblasti su programi za automatizaciju
knjigovodstvenih, finansijsko-
računovodstvenih i raznih drugih
evidencionih poslova.
 Poseban aplikativni softver bavi se
problematikom primjene simulacionih
metoda, na primjer, kod konstrukcija
vazduhoplova, svemirskih letjelica ili kod
sistema signalizacije na saobraćajnicama itd.
 Vođenje industrijskih procesa sve više
preuzimaju računarski sistemi i
posebno konstruisane mašine, alati i
roboti tako da se danas i
najkomplikovaniji proizvodni procesi
u automobilskoj, hemijskoj, mašinskoj
ili nekoj drugoj industriji, mogu
obaviti praktično bez učešća čovjeka.
 Naročito interesantna oblast postala je
oblast vještačke inteligencije, koja se
bavi primenom računara u riješavanju
logički složenih zadataka.
 Programska podrška
istraživanjima u ovoj oblasti su
ekspertni sistemi koji
omogućuju korisnicima ne samo
da riješe neki problem već i da
sagledaju logiku zaključivanja.
 Sa razvojem informacione tehnologije
uočeni su mnogi nedostaci
informacionih sistema zasnovanih na
principu da svaka aplikacija, odnosno
skup programa za jednu oblast
poslovanja, ima svoju kolekciju
podataka ili kako se uobičajeno kaže -
datoteku.
 Sistem baza podataka bitno se razlikuje od
ovakve koncepcije, jer podrazumijeva
kolekciju podataka koja je zajednička za više
aplikacija.
 Baza podataka je skup podataka koji su
povezani preko određenih relacija.
 Ove relacije formira i održava jedan ili više
programa koji se nazivaju upravljački
sistem baze podataka (Database
Management System - DBMS).
 Upravljački sistem baze podataka
sadrži i odgovarajući softver za
ažuriranje, pretraživanje, uređivanje,
povezivanje i sortiranje podataka kao i
za formiranje izvještaja na osnovu
njih.
 Kompatibilnost podataka
 Nezavisnost podataka
 Smanjenje podataka
 Zajedničko korištenje informacija od

strane više korisnika

 Integritet podataka
 Potpunost podataka
 Fleksibilnost baze podataka
 Kompatibilnost podataka - svi relevantni
podaci smješteni su na jednom mjestu i
mogu se lako upoređivati.
 Nezavisnost podataka - fizička i logička
struktura podataka su razdvojene i bilo koja
od njih se može mijenjati bez uticaja na
drugu.
 Smanjenje podataka - za razliku od klasične
organizacije, jedan podatak se samo jednom
pojavljuje i unosi u bazu podataka što donosi
uštede kako kod unošenja tako i kod
održavanja.
 Zajedničko korištenje informacija od strane
više korisnika - ovdje je važno riješiti
problem sigurnosti podataka, pristupa
podacima i osigurati ispravno funkcionisanje
sitema u tim uslovima.
 Integritet podataka - potrebno je obezbijediti
zaštitu podataka od gubitaka ili oštećenja.
 Potpunost podataka - neophodno je da svi
podaci koji su potrebni za obradu budu
sadržani u bazi podataka.
 Fleksibilnost baze podataka - ovim se
označava potreba da se omogući spajanje već
razvijenih programa sa novim programima i
eventualno novim pogledima na bazu.
 jednostavnost korištenja,
 mogućnost programiranja,
 brzina pretraživanja,
 mogućnost korištenja programa koji

su proizvod drugih firmi,

 pitanje održavanja softvera,
 mogućnost obuke u radnom okruženju.
 Osnovna razlika u pristupu bazi podataka, u
odnosu na konvencionalno organizovanje
datoteka, sastoji se u shvatanju i definisanju
tzv. fizičkog i logičkog načina gledanja na
strukturu.
 Fizička struktura označava stvarnu
strukturu podataka i postoji samo
jedna fizička struktura podataka, dok
postoji više tipova logičkih struktura
podataka.
 Logička struktura predstavlja poseban
način gledanja na strukturu podataka
koji zavisi od samog subjekta
posmatranja.
 MODELI BAZA PODATAKA
U zavisnosti od strukture odnosa
između entiteta baze podataka i načina
njihovog povezivanja razlikuju se tri
osnovna modela baze podataka:

 hijerarhijski,
 mrežni,
 relacioni,
 objektni.
 Hijerarhijski model baze podataka
dopušta predstavljanje relacija 1:n
između entiteta i svaki entitet-tip na
višem nivou hijerarhije ima samo
jednog prethodnika.
 Na najvišem nivou hijerarhije nalazi se
tačno jedan entitet-tip.
 Kod mrežnog modela baze podataka
jedan entitet ili klasa entiteta može
imati više prethodnika i više
sljedbenika.
 Za relacioni model baze podataka
karakteristično je da se entitet opisuje
kombinacijom atributa, tj obilježja.
 Osnovna ideja objektno orijentisanih
modela je da podigne nivo apstrakcije
podataka, tako da se manipuliše
prirodnim entitetima iz realnog svijeta
– objektima.
 Tabele

 Svaka tabela se identifikuje po imenu (npr.

"Kupci" ili "Prodavači").
 Tabele sadrže zapise (redove) sa podacima.
 Business Intelligence

Radi se o kategoriji informacione tehnologije koja

korisnicima u poslovanju omogućava pronalaženje,
analizu i korištenje podataka (Data Warehouse) u
cilju sticanja neophodnih informacija za adekvatno
odlučivanje i upravljanje, kao i o aplikativnim
programima kojima se podržava odlučivanje,
postavljaju upiti i formiraju izvještaji, vrši online
analitička obrada (OLAP), zatim statističke analize,
Data Mining, predviđanje itd.
 Data Mining

•Rudarenje podataka (Data Mining, DM) je

glavni alat za analizu velike količine podataka
koje se obično nalaze u skladištima podataka
(Data Warehouse, DW).

•Tehnologije rudarenja koriste se za

automatizovano predviđanje trendova i
ponašanja i automatizovano otkrivanje
prethodno nepoznatih šablona.
 Virtuelizacija podataka

• Virtuelizacijom se dobiju podaci iz raznih

izvora u jednom sažetom, sumiranom obliku.

• Ovo pomaže smanjivanju potrebe za fizičkim

skladištenjem i obezbeđuje zajedničke
interfejse za sve aplikacije koje koriste
podatke.
 Cloud Computing

• Virtuelizacija je osnovni koncept na kojem se

zasniva novi trend u organizovanju i korištenju
informatičkih resursa poznat pod nazivom -
Cloud Computing.
 Cloud Computing
•Predstavlja savremeni koncept korištenja
informatičkih resursa kroz usluge koje
koegzistiraju u dijeljenom skupu resursa
zasnovanom na tehnologiji virtuelizacije.
•To je model koji korisniku omogućava
jednostavan pristup dijeljenom skupu resursa
(mrežnim resursima, serverima, prostoru na
diskovima, aplikacijama itd.).
 Big Data
"Big Data" se može definisati kao baza podataka čija
veličina prevazilazi mogućnosti tradicionalnih baza
podataka i softvera za prikupljanje, obradu,
analiziranje i čuvanje podataka.
•"Big data" predstavlja nove tehnike i alate za rad sa
podacima koji imaju nove osobine (obim, strukturu,
brzinu generisanja), ali i suštinsku promjenu znanja,
vještina i načina na koji se podaci prikupljaju,
obrađuju, analiziraju i transformišu u informacije i
odluke.