PENENTANGAN

MASYARAKAT
TEMPATAN
BINCANGKAN FAKTOR-FAKTOR
PENENTANGAN BERIKUT:
• PERAK-MOUREEN
• PAHANG – MARC
• KELANTAN – CHRIS
• TERENGGANU – EDWIN
• MAT SALLEH – PRECILLA
• ANTANUM – EVA
• SHARIF MASAHOR – ANN LONA
• RENTAP – ASLIANA
PENGUBAHSUAIAN DALAM
PENTADBIRAN, EKONOMI
DAN PENDIDIKAN
TERANGKAN PERUBAHAN PENTADBIRAN DI
NEGERI-NEGERI MELAYU, SABAH DAN SARAWAK
• SISTEM RESIDEN – JESSICA
• PENGENALAN SISTEM RESIDEN
• MAJLIS MESYUARAT NEGERI
• SISTEM PENTADBIRAN NEGERI
• NEGERI-NEGERI MELAYU BERSEKUTU(NNMB)
• SEBAB PENUBUHAN–ADRINNA
• CIRI-CIRI – ANDY
• KESAN – WILBON
• KELEMAHAN - ELILIA
PERUBAHAN PENTADBIRAN DI SABAH
1. SBBU 1881-1946
• 1888- NEGERI NAUNGAN EMPAYAR BRITISH
• PEMERINTAHAN SECARA LANGSUNG SBBU
• MENGGABUNGKAN PENTADBIRAN BRITISH DAN TEMPATAN
• GABENOR-KETUA
• MAJLIS PENASIHAT – MEMBANTU GABENOR – S/U KERAJAAN, BENDAHARI,
KETUA PASUKAN KESELAMATAN – 5 AHLI RASMI, 1 AHLI TIDAK RASMI
• DIBAHAGIKAN KEPADA 2 RESIDENSI – PANTAI BARAT DAN TIMUR
• 1922 – 4 RESIDENSI – P BARAT, SANDAKAN, PANTAI TIMUR, PEDALAMAN
• SETIAP RESIDENSI – 7 DAERAH – PEGAWAI DAERAH BERBANGSA EROPAH
• KETUA ANAK NEGERI – BANTU PEGAWAI DAERAH- MENJAGA
KESELAMATAN, KUTIP CUKAI, MENGENDALIKAN KEADILAN,
MEMBAHAGIKAN TANAH
• 1912 – MAJLIS UNDANGAN GANTI MAJLIS PENASIHAT – TUGAS
MENGGUBAL UNDANG-UNDANG – 7 AHLI RASMI, 4 TIDAK RASMI –
MEWAKILI KAUM CINA DAN PELADANG
• MAKHAMAH ANAK NEGERI – MAKHAMAH TRADISI – PEWARISAN HARTA,
TANAH, HUKUM ADAT, KETUA ANAK NEGERI – HAKIM TEMPATAN
• 1915 – MAJLIS PENASIHAT KETUA-KETUA ANAK NEGERI-ORANG
TENGAH PENTADBIRAN NEGERI DAN PENDUDUK
• PERINGKAT KAMPUNG – ORANG TUA, MENJAGA KEAMANAN, KUTIP
CUKAI
• 1935 – MENYUSUN SEMULA MAJLIS PENASIHAT KETUA ANAK NEGERI-
MENGGALAKKAN PENGLIBATAN, MENAMBAH BILANGAN AHLI DI
SETIAP DAERAH
• MESYUARAT TERBAHAGI KEPADA DUA – PERKARA UMUM DAN HAL
EHWAL AGAMA ISLAM
• SEMASA PERANG DUNIA KEDUA – PENTADBIRAN TENTERA JEPUN
• 15 JULAI 1946 – DISERAHKAN KEPADA KERAJAAN BRITISH
• MENJADI TANAH JAJAHAN SEHINGGA 1963
PERUBAHAN PENTADBIRAN DI
SARAWAK
1. PENTADBIRAN BROOKE 1841 – 1946
A. JAMES BROOKE 1841-1868
• MENGGABUNGKAN PENTADBIRAN BARAT DAN TEMPATAN
• MELANTIK PENASIHAT KANAN – PEMBESAR TEMPATAN
• UNDANG-UNDANG MAKHAMAH –MENJAGA
KEAMANAN/MENGEKALKAN
• 1855 – MAJLIS TERTINGGI – AHLI TERDIRI DARIPADA PEMBESAR
TERKEMUKA
B. CHARLES BROOKE 1868-1917
• 1868 – MAJLIS NEGERI – MEMBERI PELUANG KEPADA PENDUDUK
TEMPATAN , AHLI DARIPADA MAJLIS TERTINGGI, PEGAWAI KANAN
EROPAH DAN MELAYU, KETUA-KETUA SUKU IBAN
• BERSIDANG 3 KALI SETAHUN – TIDAK BERKUASA MENGGUBAL
UNDANG-UNDANG – MENASIHATI RAJAH PUTIH
• MEMBAHAGIKAN SARAWAK KEPADA 5 BAHAGIAN
• BAHAGIAN- RESIDEN DAN PENOLONG RESIDEN
• PEGAWAI ANAK NEGERI – MENASIHATI RESIDEN, MENGUTIP CUKAI DAN
MENGETUAI EKSPEDISI KETENTERAAN
• MAJLIS BAHAGIAN- DIKETUAI OLEH RESIDEN
• DIBAHAGIKAN KEPADA DAERAH – PEGAWAI DAERAH
• KAMPUNG – KETUA KAMPUNG, MENJAGA KEAMANAN DAN MENGUTIP
CUKAI
C. CHARLES VYNER BROOKE – 1917 – 1946
• 1923 – MEWUJUDKAN JAWATAN KETUA SETIAUSAHA
• 1924 – MELULUSKAN KANUN JENAYAH SARAWAK-MENGEKALKAN
KEAMANAN-BERDASARKAN KANUN JENAYAH DI INDIA
• 1928 – PESURUHJAYA KEHAKIMAN – 1930 – KETUA HAKIM
• 1941 – MENGGUBAL PERLEMBAGAAN SARAWAK – MENYERAHKAN
KUASA PENTADNIRAN KEPADA MAJLIS TERTINGGI DAN MAJLIS
NEGERI
• MAJLIS TERTINGGI – 5 AHLI – PEGAWAI NEGERI DAN KETUA SUKU
• MAJLIS NEGERI – 25 AHLI, 14 RASMI – PEGAWAI PERKHIDMATAN
AWAM, 11 AHLI TIDAK RASMI – MEWAKILI KEPENTINGAN PENDUDUK
• 1 JULAI 1946 – MENYERAHKAN KEPADA BRITISH
• MENJADI TANAH JAJAHAN SEHINGGA 1963
KUIZ
• SBBU 1881-1946
• 1888- NEGERI ……EMPAYAR BRITISH
• JAWAPAN: NAUNGAN
• PEMERINTAHAN SECARA …………OLEH SBBU
• JAWAPAN: LANGSUNG
• MENGGABUNGKAN PENTADBIRAN BRITISH DAN…………
• JAWAPAN: TEMPATAN
• MAJLIS PENASIHAT – MEMBANTU GABENOR – AHLI TERDIRI
DARIPADA ………………………………………….., TERDIRI DARIPADA
…………RASMI DAN ……………TIDAK RASMI
• JAWAPAN: S/U KERAJAAN, BENDAHARI, KETUA PASUKAN
KESELAMATAN – 5 AHLI RASMI, 1 AHLI TIDAK RASMI
• DIBAHAGIKAN KEPADA 2 RESIDENSI –
……………………………………..
• JAWAPAN: PANTAI BARAT DAN TIMUR
• 1922 –…………….– P BARAT, SANDAKAN, PANTAI TIMUR,
PEDALAMAN
• JAWAPAN: 4 RESIDENSI
• SETIAP RESIDENSI – 7 DAERAH – DIKETUAI OLEH……
• JAWAPAN: PEGAWAI DAERAH BERBANGSA EROPAH
• ………………– MAKHAMAH TRADISI – PEWARISAN
HARTA, TANAH, HUKUM ADAT, KETUA ANAK NEGERI –
HAKIM TEMPATAN
• JAWAPAN: MAKHAMAH ANAK NEGERI
JAMES BROOKE 1841-1868
• MENGGABUNGKAN PENTADBIRAN…………
• JAWAPAN: BARAT DAN TEMPATAN
• MELANTIK PENASIHAT KANAN –TERDIRI
DARIPADA…….
• JAWAPAN:PEMBESAR TEMPATAN
• 1855 –………….– AHLI TERDIRI DARIPADA PEMBESAR
TERKEMUKA
• JAWAPAN: MAJLIS TERTINGGI
• B. CHARLES BROOKE 1868-1917
• 1868 –………..– MEMBERI PELUANG KEPADA PENDUDUK TEMPATAN ,
AHLI DARIPADA MAJLIS TERTINGGI, PEGAWAI KANAN EROPAH DAN
MELAYU, KETUA-KETUA SUKU IBAN
• JAWAPAN: MAJLIS NEGERI
• MEMBAHAGIKAN SARAWAK KEPADA 5 BAHAGIAN
• SETIAP BAHAGIAN- DIKETUAI OLEH………
• JAWAPAN: RESIDEN DAN PENOLONG RESIDEN
• MAJLIS BAHAGIAN- DIKETUAI OLEH………
• JAWAPAN: RESIDEN
• CHARLES VYNER BROOKE – 1917 – 1946
• 1923 – MEWUJUDKAN JAWATAN……………
• JAWAPAN: KETUA SETIAUSAHA
• 1924 – MELULUSKAN KANUN ……….MENGEKALKAN
KEAMANAN-BERDASARKAN KANUN JENAYAH DI INDIA
• JAWAPAN: JENAYAH SARAWAK-
• 1941 – MENGGUBAL…………– MENYERAHKAN KUASA
PENTADNIRAN KEPADA MAJLIS TERTINGGI DAN MAJLIS
NEGERI
• JAWAPAN:PERLEMBAGAAN SARAWAK