Professional Documents
Culture Documents
Bài 3- Chủ thể QHQT- Quốc gia
Bài 3- Chủ thể QHQT- Quốc gia
CHỦ THỂ CƠ BẢN TRONG QUAN HỆ QUỐC TẾ - SOVEREIGN STATES – MAIN ACTORS IN INTERNATIONAL RELAITONS
1
CHỦ
KHÁI NIỆM LỢI ÍCH
QUYỀN
QUỐC GIA QUỐC GIA
QUỐC GIA
Quá trình phát triển khái niệm “chủ
Sư hình thành quốc gia
●
●
quyền”
●
Khái niệm lợi ích quốc gia
●
Khái niệm quốc gia ●
Khái niệm chủ quyền quốc gia ●
Lợi ích quốc gia và quan
Chủ quyền quốc gia và quan hệ quốc
hệ quốc tế
●
●
Dấu hiệu quốc gia tế
NỘI DUNG
1. KHÁI NIỆM VÀ PHÂN LOẠI CHỦ THỂ QHQT
4
1. KHÁI NIỆM VÀ PHÂN LOẠI CHỦ THỂ QHQT
Thế kỉ XX
Mô hình phổ biến
Thế kỉ XIX ra toàn thế giới
Mô hình phổ
biến ra toàn
Hòa ước westphalia châu Âu
1648
Mô hình quốc gia độc
lập đầu tiên ở châu
Âu được hình thành
Hoà ước Westphalia
1. Khái niệm Quốc gia- Dân tộc
24
VẤ N ĐỀ
• 193 quốc gia thành viên Liên Hiệp Quốc
• 2 quốc gia được nhiều nước thừa nhận, độc lập trên thực tế:
Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan), Kosovo
• 2 quốc gia được nhiều nước thừa nhận, nhưng thực tế không
độc lập: Palestine, Tây Sahara.
• 6 quốc gia tuy tuyên bố là độc lập nhưng không được cộng
đồng quốc tế thừa nhận: Bắc Síp (TNK), Abkhazia, Nagorno-
karabakj, Nam Ossetia, Transistria, Somaliland.
Jerusalem
David Ben-Gurion đọc Tuyên ngôn Độc lập của Israel vào ngày 14/5/1948 tại Tel Aviv. Ngườ i Arab bác bỏ kế hoạch
phân chia. Một ngày sau khi Israel tuyên bố độc lập, khối các nướ c Arab tấn công Israel non trẻ và chuốc lấy thất bại.
Rất nhiều ngườ i Arab và Do Thái đã phải di dờ i chỗ ở . Jerusalem bị chia cắt: nử a phía tây trở thành một phần của nhà
nướ c Israel và tớ i năm 1950 trở thành thủ đô theo luật do Israel thông qua, trong khi nử a phía đông, bao gồm cả
thành cổ, do Jordan quản lý.
Bứ c tườ ng phân chia Đông và Tây Jerusalem, năm 1967. Chiến thắng của đảng cánh hữ u Likud năm 1977 đã củng cố
niềm tin cho ngườ i Israel rằng Jerusalem là một phần không thể tách rờ i của bản sắc Do Thái.
Cảnh tượ ng sau một vụ đánh bom tự sát ở Đông Jerusalem năm 2001. Chủ quyền của Israel vớ i Jerusalem vẫn chưa
bao giờ đượ c cộng đồng quốc tế thừ a nhận.
Binh sĩ Israel ngăn ngườ i Palestine vào
khu vự c Bờ Tây, năm 2016.
• Theo truyền thống
Do Thái giáo và Cơ Đốc giáo,
Núi Đền được coi là Núi
Moriah, nơi mà
Tổ phụ Abraham đã
trói giữ Isaac. Trong Do Thái
giáo, đây là nơi tọa lạc của
Đền thờ Jerusalem. Trong
Hồi giáo, đây là địa điểm để
Muhammad đi lên thiên đàng.
• https://www.youtube.com/results?search_query=donald+trump+wailing+wall
2. CHỦ QUYỀN QUỐC GIA
2.1 Quá trình phát triển
PHƯƠNG TÂY
CỔ ĐẠI
Chủ quyền quốc gia = thông qua các cuộc hội họp (Demokratia)
người đại diện (Quan chấp chính) thừa hành
TRUNG ĐẠI – PHONG KIẾN (Feudalism)
- Quyền đối nội:
+ lãnh chúa (lords) với lãnh địa riêng biệt: bảo đảm một lãnh thổ an ninh, có một nền kinh tế riêng;
+ chủ quyền quốc gia do nhà vua (kings) đứng đầu: quyền tập binh, quyền ủy thác làm trọng tài giữa các
lãnh địa;
- Quyền đối ngoại: hoàn toàn chi phối bởi Vantican
- Vai trò Vantican (Pope): công nhận, tấn phong, thuế riêng biệt.
2.1 Quá trình phát triển
CẬN ĐẠI (Sau Westphalia)
Từ Westphalia: chủ quyền quốc gia- dân tộc gồm:
Đối nội: trong Nation-state có chính phủ (thực thi đối nội. Đối ngoại)
Đối ngoại: toàn quyền độc lập, tự do trong đối ngoại, niềm tin tôn giáo
“Sovereignty denotes a single, supreme
decision-making authority”
HIỆN ĐẠI
Theo Công ước montevideo 1933
PHƯƠNG ĐÔNG
Cổ đại, trung đại, cận đại: chủ quyền = quyền của
thần linh thừa hành bởi nhà vua
Hiện đại: tiếp chuyển phương Tây
2.2 Khái niệm chủ quyền (Sovereignty)
• Khái niệm:
• Chủ quyền quốc gia là quyền tối cao của một nhà nước độc
lập thực hiện các chức năng đối nội và đối ngoại của mình
• Nội dung cụ thể:
• Toàn quyền hoạch định và thực thi chính sách đối với cư dân và
trên lãnh thổ của mình
• Độc lập trong hoạch định CSĐN
Đối nội Đối ngoại
(Không bị can thiệp nội bộ) (Bình đẳng)
• Khái niệm:
• Những lợi ích chủ yếu của quốc gia có chủ quyền trong quan hệ với bên
ngoài
• Lợi ích của toàn xã hội quốc gia (hay bộ phận)
• Biển hiện trong quan hệ đối ngoại
53
“There is no such thing as
the national interest per se.
There are, instead, class
interests masquerading as the
general interest of the
community”
“While the bourgeoisie of
each nation still retained
separate national interests, big
industry created a class, which
in all nations has the same
interest and with which
nationality is already dead”
(Marx and Engels1964:76)
Lợ i ích quố c gia
• Lợi ích quốc gia được thể hiện trong CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI
• Là định hướng chính sách và hành vi của quốc gia trong QHQT
• Lợi ích quốc gia giống nhau Tạo điều kiện cho hợp tác và
hội nhập
• Lợi ích quốc gia mâu thuẫn Tạo ra xung đột, chiến tranh và
phức tạp trong QHQT
• Được sử dụng như phương pháp nghiên cứu QHQT
57
The state, the modern state, and sovereignty
59