2

MGA KASANAYAN
SA MAPANURING
PAGBASA
Layunin ng Talakayan
 Maunawaan ang dapat gawin bago, habang at
pagkatapos magbasa
 Makilala ang pagkakaiba ng Opinyon at Katotohanan
 Matukoy ang Layunin, Pananaw, at Damdamin ng
Teksto
 Maisa-isa ang paraan ng pagsulat ng Paraphrase,
Abstrak, at Rebyu
Daloy ng Talakayan
Bago, Habang at Pagkatapos Magbasa
Pagkilala sa Opinyon at Katotohanan
Pagtukoy sa Layunin, Pananaw, at Damdamin ng
Teksto
Pagsulat ng Paraphrase, Abstrak, at Rebyu
 LAYAG-DIWA
GUMAWA NG ISANG SALAYSAY O
ISANG REAKSYON SA NAKARAANG
ARALIN ILAGAY ANG MGA
NATOTONAN. AT ANO ANG MGA
BAGAY NA NALAMAN AT PAANO ITO
NAKAAPEKTO SA PAGPAPAUNLAD NG
KAALAMAN BILANG ISANG
ESTUDYANTE?
MGA KASANAYAN SA MAPANURING PAGBASA

Natalakay sa nakaraang aralin ang

kahalagahan ng ekstensibo o masaklaw
na uri ng pagbasa upang magkaroon ng
interes ang mga mag aaral sa pagbasa.

Batay sa sariling karanasan, anu anong

uri ng babasahin ang maari mong
simulang basahin batay sa iyong interes?
Sa nakaraang aralin natin, isa isang tinalakay
ang antas ng pagbasa. Lahat ng antas ay
pagdadaanan ng mambabasa upang makamit
ang pinakamataas na uri ng pagbasa, ang
sintopikal na pagbasa.

Higit pa sa komprehensyon o pag-unawa sa

teksto, kinakailangang maging mapanuri at
kritikal sa anomang uri ng pagbasa.
Tatlong bahagi ng Pagbasa
BAGO BUMASA
HABANG
NAGBABASA
PAGKATAPOS
BUMASA
 Bago bumasa Habang Nagbabasa Pagkatapos Magbasa

• Pagsusuri ng panlabas na katangian ng teksto upang malaman ang tamang

estratehiya sa pagbasa batay sa uri at genre ng teksto o kung kinakailangan ba
ito ayon sa itinakdang layunin ng pagbasa.
• Kinapapalooban ito ng previewing o surveying ng isang teksto sa
pamamagitan ng mabilisang pagtingin sa mga larawan, pamagat, at
pangalawang pamagat sa loob ng aklat.
• Sa bahaging ito, iniuugnay sa inisyal na pagsisiyasat ang mga imbak at
kaligirang kaalaman upang lubusang masuri kung anong uri ng teksto ang
babasahin. Nakabubuo ng mga tanong at matalinong prediksyon kung tungkol
saan ang isang teksto batay sa isinagawang pagsisiyasat.
 Bago bumasa Habang Nagbabasa Pagkatapos Magbasa

Nakapaloob sa bahaging ito ang:

• 1) Pagtantiya sa bilis ng pagbasa;
• 2) Biswalisasyon ng binabasa;
• 3) Pagbuo ng koneksiyon;
• 4) Paghihinuha;
• 5) Pagsubaybay sa komprehensiyon;
• 6) Muling pagbasa;
• 7) Pagkuha ng kahulugan mula sa konteksto.
Sinisimulan ng isang aktibong mambabasa ang paglilipat ng impormasyon
sa matagalang memorya sa pamamagitan ng elaborasyon, organisasyon, at
pagbuo ng mga biswal na imahen. Ang elaborasyon ay ang pagpapalawak
at pagdaragdag ng bagong ideya sa impormasyong natutuhan mula sa
teksto. Ang organisasyon ay pagbuo ng koneksiyon sa pagitan ng iba’t
ibang bahagi ng impormasyon na nakuha sa teksto habang ang pagbuo ng
biswal na imahen ay paglikha ng mga imahen at larawan sa isipan ng
mambabasa habang nagbabasa.
PAMAMARAAN NG EPEKTIBONG
PAGBASA
Pagtatantiya ng bilis ng pagbasa

Biswalisasyon ng binasa

Pagbuo ng koneksyon

Paghihinuha

Pagsubaybay sa komprehensyon

Muling pagbasa

Pagkuha ng kahulugan sa konteksto

 PAMAMARAAN NG EPEKTIBONG
Pagtatantiya ng bilis ngPAGBASA
pagbasa
Biswalisasyon ng binasa
• Binabago-bago ng
Pagbuo ng koneksyon mambabasa ang bilis o
Paghihinuha bagal ng pagbasa batay
Pagsubaybay sa komprehensyon
sa hirap ng teksto at
personal na kalagayan
Muling pagbasa
sa pagbasa.
Pagkuha ng kahulugan sa konteksto
 PAMAMARAAN NG EPEKTIBONG
PAGBASA
Pagtatantiya ng bilis ng pagbasa

Biswalisasyon ng binasa Gamit ang mga

Pagbuo ng koneksyon
Paghihinuha
Pagsubaybay sa komprehensyon
Muling pagbasa
Pagkuha ng kahulugan sa konteksto
impormasyon mula sa
teksto at imbak na
kaalaman, bumubuo ang
mambabasa ng mga
imahen sa kaniyang isip
habang nagbabasa.
 PAMAMARAAN NG EPEKTIBONG
PAGBASA
Pagtatantiya ng bilis ng pagbasa

Biswalisasyon ng binasa Pagpapayaman ng

Pagbuo ng koneksyon ugnayan sa pagitan
Paghihinuha ng teksto at imbak na
Pagsubaybay sa komprehensyon kaalaman upang
Muling pagbasa
matiyak ang
Pagkuha ng kahulugan sa konteksto
komprehensiyon.
 PAMAMARAAN NG EPEKTIBONG
PAGBASA
Pagtatantiya ng bilis ng pagbasa

Biswalisasyon ng binasa
Pag-uugnay ng mga
impormasyong mula sa
Pagbuo ng koneksyon
teksto at imbak na
Paghihinuha kaalaman upang mabuo ang
Pagsubaybay sa komprehensyon mga pahiwatig at
Muling pagbasa kongklusyon sa
Pagkuha ng kahulugan sa konteksto kakalabasan ng teksto.
 PAMAMARAAN NG EPEKTIBONG
Pagtatantiya ng bilis ng pagbasa PAGBASA

Biswalisasyon ng binasa Pagtukoy sa mga posibleng kahirapan

sa pagbasa ng teksto at paggawa ng
Pagbuo ng koneksyon
mga hakbang upang masulosyonan ito.
Paghihinuha Halimbawa, kung may isang salitang
Pagsubaybay sa mahalaga at ito ang susi upang
komprehensyon maunawan ang buong teksto,
Muling pagbasa maaaraing sumangguni sa diksyunaryo
ang mambabasa.
Pagkuha ng kahulugan sa konteksto
 PAMAMARAAN NG EPEKTIBONG
Pagtatantiya ng bilis ng pagbasa PAGBASA

Biswalisasyon ng binasa
muling pagbasa ng isang
Pagbuo ng koneksyon
bahagi o kabuuan ng
Paghihinuha
teksto kung
Pagsubaybay sa komprehensyon
kinakakailangan kapag
Muling pagbasa hindi ito maunawaan.
Pagkuha ng kahulugan sa konteksto
 PAMAMARAAN NG EPEKTIBONG
Pagtatantiya ng bilis ng pagbasa PAGBASA

Biswalisasyon ng binasa -Paggamit ng iba’t ibang

Pagbuo ng koneksyon
Paghihinuha
Pagsubaybay sa komprehensyon
Muling pagbasa
Pagkuha ng kahulugan
sa konteksto
estratehiya upang alamin
ang kahulugan ng mga di
pamilyar na salita batay sa
iba pang impormasyon sa
teksto.
Mababaw ang komprehensyon kung hindi
mananatili sa isip ng mambabasa ang natutunan
nila. Sisinisimulan ng isang aktibong mambabasa
ang paglipat ng mga impormasyon sa matagalang
memorya sa pamamagitan ng elaborasyon,
organisasyon, at pagbuo ng mga biswal na
imahen.
Ang Elaborasyon ay ang pagpapalawak at
pagdaragdag ng bagong ideya sa impormasyong
natutunan mula sa teksto.
Ang organisasyon ay pagbuo ng koneksyon sa
pagitan ng iba’t ibang bahagi ng impormasyon na
nakuha sa teskto habang ang Pagbuo ng biswal na
imahen ay paglikha ng mga imahen at larawan sa
isipan ng mambabasa habang nagbabasa.
 Bago Magbasa Habang Nagbabasa Pagkatapos Magbasa

• Nakapaloob sa bahaging ito ang:

• Pagtatasa ng komprehensiyon. Sagutin ang iba’t ibang tanong tungkol sa
binasa upang matasa ang kabuuang komprehensiyon o pag-unawa sa binasa.
• Pagbubuod. Sa pamamagitan ng pagbubuod, natutukoy ng manunulat ang
pangunahing ideya at detalye sa binasa.
• Pagbuo ng sintesis. Halos kagaya rin ito ng pagbubuod, ngunit bukod sa
pagpapaikli ng teksto, ang pagbuo ng sintesis ay kinapapalooban ng
pagbibigay ng perspektiba at pagtingin ng manunulat batay sa kaniyang pag-
unawa.
• Ebalwasyon. Pagtataya ng mambabasa sa katumpakan at kaangkupan ng mga
impormasyong nabasa sa teksto.
PAGKATAPOS MAGBASA
Upang maipagpatuloy ang malalim na pag-
unawa at pag-alala sa teskto kahit natapos
na ang proseso ng pagbasa, mahalagang
isagawa ng isang mambabasa ang mga
sumusunod:
 PAGKATAPOS MAGBASA
Pagtatasa ng
komprehensyon
Pagbubuod
Pagbuo ng sintesis
Ebalwasyon
 PAGKATAPOS MAGBASA
Pagtatasa ng komprehensyon

Sagutin ang iba’t ibang

Pagbubuod tanong tungkol sa binasa
upang matasa ang
Pagbuo ng sintesis komprehensiyon o pag-
unawa sa binasa.
Ebalwasyon
 PAGKATAPOS MAGBASA
Pagtatasa ng komprehensyon

Sa pamamagitan ng
Pagbubuod
pagbubuod, natutukoy ng
manunulat ang
Pagbuo ng sintesis
pangunahing ideya at
detalye sa binasa
Ebalwasyon
 PAGKATAPOS MAGBASA
Pagtatasa ng komprehensyon
Halos kagaya rin ito ng
pagbubuod, ngunit bukod sa
Pagbubuod pagpapaikli ng teksto, ang
pagbuo ng sentisis ay
Pagbuo ng sintesis kinapapalooban ng pagbibigay
ng perspektiba at pagtingin ng
manunulat batay sa kanyang
Ebalwasyon
pang-unawa.
 PAGKATAPOS MAGBASA
Pagtatasa ng komprehensyon

Pagtataya ng mambabasa sa
Pagbubuod katampukan at kaangkupan ng
mga impormasyong nabasa sa
teksto. Sa bahaging ito, tinutukoy
Pagbuo ng sintesis
niya rin kung ano ang halaga at
ugnayan ng teksto sa layunin ng
Ebalwasyon pagbasa.
Paano natin matutukoy kung
ano ang katotohanan at ano
ang opinyon?
 Bilang isang mag-aaral at bilang
isang mambabasa ano-ano ang mga
paraan ang dapat mong gawin
upang masuri kung totoo ba o hindi
ang iyong binabasa?
Pagtukoy kung Opinyon o Katotohanan

1. Si Pangulong Rodrigo Roa

Duterte ang kasalukuyang
pangulo ng Republika ng
Pilipinas.
Pagtukoy kung Opinyon o Katotohanan

2. Para sa akin, si Pangulong

Benigno Aquino III lamang ang
kaisa-isang pangulong sumugpo
sa korapsyon sa gobyerno ng
Pilipinas.
Pagtukoy kung Opinyon o Katotohanan

Sa tingin ko tunay na may

kinalaman sa isyu ng
ipinagbabawal na gamot si
Senador Leila de Lima.
Pagtukoy kung Opinyon o Katotohanan

4. Napakahusay ng pagganap

ni Daniel Padilla sa
pelikulang Barcelona: A Love
Untold.
Pagtukoy kung Opinyon o Katotohanan

5. Ang Supreme Court ang

pinakamataas ng hukuman sa
Judiciary System ng Pilipinas.
Pagtukoy kung Opinyon o Katotohanan

6. Tunay ngang ang

pinakamagandang artistang
babae sa showbiz ngayon si
Liza Soberano.
Pagtukoy kung Opinyon o Katotohanan

7. Nandaya sa eleksyon noong 2004

si dating Pangulong Gloria
Macapagal Arroyo kaya natalo si
Fernando Poe Jr.
Pagtukoy kung Opinyon o Katotohanan

8. Ayon sa pag-aaral ng mga

doktor, ang ating katawan ang
binubuo ng 66% na tubig.
Pagtukoy kung Opinyon o Katotohanan

9. Napatunayan na maraming

Pilipino ang tamad at walang
pangarap sa kanilang mga buhay.
Pagtukoy kung Opinyon o Katotohanan

10. Ayon sa Saligang Batas, ang

pangulo ng Pilipinas ang
awtomatikong magsisilbi bilang
Commander-in-chief ng PNP at AFP.
Pagtukoy kung Opinyon o Katotohanan

Para sakin mahal

niya pa ako.
 PAGKILALA SA OPINYON O
KATOTOHAN
Ang pagtukoy sa kung opinyon o
katotohanan ang isang pahayag a
mahalagang kasanayan ng isang
mambabasa, lalo na’t napakarami nang
iba’t ibang impormasyon ang maaaring
makuha sa internet.
Pagkilala sa Opinyon at Katotohanan
Katotohanan
Ang katotohanan ay mga
pahayag na maaaring
mapatunayan o mapasubalian
sa pamamagitan ng empirikal
na karanasan, pananaliksik, o
pangkalahatang kaalaman o
impormasyon.
Opinyon
Ang opinyon naman ay mga
pahayag na nagpapakita ng
preperensiya o ideya batay sa
personal na paniniwala at iniisip ng
isang tao. Maaaring kakitaan ito ng
mga panandang diskurso tulad ng
“sa opinyon ko,” “para sa akin,”
“gusto ko,” o sa “tingin ko.”
 HALIMBAWA
KAT
OTO
VS. YO N
HA
NAN O PI N

SI PANGULONG RODRIGO Para sa akin, si Pangulong

ROA DUTERTE ANG Benigno Aquino III lamang ang
KASALUKUYANG kaisa-isang Pangulo na sumugpo
PANGULO NG REPUBLIKA ng kurupsyon sa gobyerno ng
NG PILIPINAS. Pilipinas
 Pagtukoy sa Layunin, Pananaw, at Damdamin ng Teksto

Ang LAYUNIN ay tumutukoy sa nais iparating at

LAYUNIN motibo ng manunulat sa teksto. Mahihinuha ito sa
pamamagitan ng uri diskursong ginamit sa
pagpapahayag.
Pananaw
Halimbawa, naglalarawan ba ito o kaya ay nagkukwento
lang ng isang tiyak na karanasan o sitwasyon?Maaari din
Damdamin nangngatuwiran ito o kaya naman a hinihikayat ang
mambabasa ng pimanig sa opinyon o paninindigan niya.
sa layunin, tinutukoy rin ang suliranin o pangunahing
tanong ng akda na nais solusyonan ng ma akda.
 Pagtukoy sa Layunin, Pananaw, at Damdamin ng Teksto

Layunin • Ang pananaw naman ay ang pagtukoy kung ano

ang preperensiya o ideya ng manunulat sa teksto.
PANANAW Ibig sabihin, natutukoy rito kung ano ang
distansiya niya sa tiyak na paksang tinatalakay.
Nasa unang panauhan ba ito na maaaring
Damdamin magpakita na personal ang perspektiba niya sa
paglalahad, o kaya naman ay nasa ikatlong
panauhan na nagbibigay ng obhetibong pananaw
at paglalahad sa paksa?
• Mula sa mahusay na pagtukoy ng pananaw,
nahihinuha rin ng mambabasa kung ano ang
kahihinatnan ng isang teksto.
Pagtukoy sa Layunin, Pananaw, at Damdamin ng Teksto

Layunin • Ang damdamin naman ay ang ipinahihiwatig na

pakiramdam ng manunulat sa teksto. Maaaring
nagpapahayag ito ng kaligayahan, tuwa, galit, tampo, o
Pananaw kaya naman ay matibay na paniniwala o paninindigan
tungkol sa isang pangyayari o paksa.
• Dahil sa damdamin na ipinahahayag ng teksto, hindi
DAMDAMIN naiiwasan na ito rin ang nagiging pakiramdam ng
mambabasa sa pagbasa nito. Sa katapusan ng pagbasa,
maaari ding tasahin ng isang mambabasa kung
nagtagumpay ba ang manunulat na iparamdam ang
layunin ng teksto.
BABASAHIN:
SI
MACLIING
BASAHIN AT SURIIN ANG TEKSTO. TUKUYIN KUNG ANO ANG LAYUNIN,
PANANAW, AT DAMDAMIN.

1.LAYUNIN_____________________________________________________
_______________________________________________________________________
_____________________________

2.PANANAW_____________________________________________________
_______________________________________________________________________
____________________________

3.DAMDAMIN
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
______________________________________________________________ ____________
Mahalaga ang paraphrase sa
pananaliksik upang tukuyuin ang
pinagmulan, ng isang ideya o
kaisipan at ipahayag ito sa
pamamaraan na makatutulong sa
pananaliksik.
Pagsulat ng Paraphrase, Abstrak, at Rebyu

Paraphrase • Ang paraphrase ay tumutukoy sa muling

pagpapahayag ng ideya ng may-akda sa ibang
Abstrak pamamaraan at pananalita upang padaliin at
palinawin ito para sa mambabasa.
• Mahalaga ang paraphrase sa pananaliksik
Rebyu upang tukuyin ang pinagmulan ng isang
ideya o kaisipan at ipahayag ito sa
pamamaraan na makatutulong sa
pananaliksik.
Narito ang isang halimbawa paraphrase:

Ayon kay Bienvenido Lumbera (2000, p. 130). Pambansang

alagad ng sining sa panitikan, mahalaga ang
pagkakaroon ng isang wikang pambansa na magiging
daluyan ng mga aspirasyon at pagpapahalaga ng mga
karaniwang mamamayan. Ito ay dahil sa mas
katanggap-tanggap ang paggamit ng wikang Ingles sa
iba’t ibang sangay ng pamahalaan at paaralan, na
wikang hindi nauunawan ng mamamayan.
Ang paraphrase na ito ay nagmula na sipi:
“Ang usapin ng wikang pambansa ay usaping
kinasasangkutan ng buhay ng milyon-milyong
Pilipino na hindi nakapagsasatinig ng kanilang
adhikain at pananaw sa kadahilanang ang nasa
pamamahalaan, paaralan, at iba’t ibang
institusyong panlipunan ay sa Ingles
nagpapanukala at nagpapaliwanag”(Lumbera
2000,p.34)
Pagsulat ng Paraphrase, Abstrak, at Rebyu

• Ang abstrak naman ay isang buod ng

Paraphrase pananaliksik, tesis, o kaya ay tala ng isang
komperensiya o anomang pag-aaral sa isang
Abstrak tiyak na disiplina o larangan.
• Ang abstrak ay nakatutulong upang mabilis
na makita ng isang mambabasa ang
Rebyu kabuuang latag ng pananaliksik kabilang ang
mga layunin at kinalabasan nito. Sa ilang
publikasyon, tinatawag din itong precis o
synopsis.
BABASAHIN:
MOTHER TONGUE-
BASED MULTILINGUAL
EDUCATION
Pagsulat ng Paraphrase, Abstrak, at Rebyu

• Ang rebyu naman ay isang uri ng pampanitikang kritisismo

na ang layunin ay suriin ang isang aklat batay sa nilalaman,
Paraphrase estilo, at anyo ng pagkakasulat nito.
• Naglalaman din ang rebyu ng pagtataya o ebalwasyon ng
akda batay sa personal na pananaw ng mambabasa na
Abstrak nagbibigay ng rebyu. Ang mga nagsusulat ng rebyu sa mga
pahayagan o online portal ay gumagamit ng panunuri upang
magpalaganap ng sariling kaalaman na sumusuporta o kaya
Rebyu ay nagpapasubali sa nilalaman ng aklat.
• Maaaring ang rebyu ay naglalaman ng maikling buod ng
aklat upang magkaroon ng ideya ang mga mambabasa.
 BABASAHIN:
ANG TATAK NI
CONSTANTINO SA
HISTORYORAPIYANG
PILIPINO