RYAN DE LA PEÑA JEREZ

PUROK 9, STA. ELENA CAMARINES NORTE

09472133128
BACHELOR OF SECONDARY
MAJOR IN FILIPINO
OXFORDIAN COLLEGES
INTERNATIONAL SCHOOL
 VISION
The Sta. Elena (Cam. Norte) College Inc.
envisions itself to an Academic Institution
committed to quality education, dedicated to
the total development of its populace with a
faculty and studentry enjoying the academic
community and the civil society
 MISSION

To promote skills and academic development

of its students faculty, administration and
staff as an empowered men and women
towards the promotion of competitive
manpower skills and academic excellence
responsive to the needs of time.
 Gabay at Tuntunin
• BAWAL GUMAMIT NG CELLPHONE HABANG
NASA KLASE.
• IGALANG ANG BAWAT ISA…AT ANG GURO.
• IWASANG MAG-INGAY
• ITAAS ANG KAMAY KUNG KATANUNGAN.
 Mga inaasahan ng guro sa
klase

• Ang lahat ay inaasahang makinig at makibahagi sa

talakayan.
• Inaasahang matoto at magawa ang inaasahang pinal na
awtput.
• Makibahagi sa ibang pangkat o sa loob ng klase.
 Yunit I
Yaman ng Wika Natin, Halina’t Tuklasin
 Aralin 1
Ang Mga Batayang Kaalaman
sa Wika
Layunin ng Talakayan
matukoy ang kahulugan, kahalagahan, at kalikasan ng wika;

makilala ang dalawang opisyal na wika ng Pilipinas;

makapagbigay ng sariling pakahulugan sa wika; at

makapagtala ng mga sitwasyong nagpapakita ng

magkahiwalay na gamit ng dalawang opisyal na wika ng
Pilipinas.
Daloy ng Talakayan
 Kahulugan ng wika;

 Kahalagahan ng wika;

 Kalikasan ng wika;

 Ilan pang kaalaman hinggil sa wika,; at

 Dalawang opisyal na wika ng Pilipinas.

Bumuo ng mga tanong kaugnay sa
wika gamit ang concept map.

Ano?

Saan?
WIK Paano
A ?

Bakit?
Estratehiya-Wika: Kahulugan at Katangian
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Bumuo ng mga tanong kaugnay sa wika gamit ang
concept map.

Ano?

WIK Paano
Saan?
A ?

Bakit?
Ano’ng masasabi mo sa ilustrasyon?
Sino ang may tunay na wika?
Ano ang sarili mong depinisyon sa wika?
Depinisyon tungkol sa wika
Ayon sa mga Linggwista, Dalubhasa, Awtor at Iba
pang Awtoridad sa Wika

• Ginagamit ng tao sa kanyang pag-iisip, sa kanyang

pakikipag-ugnayan at pakikipag-usap sa ibang tao, at
maging sa pakikipag-usap sa sarili. Sa madaling salita,
ang wika ay ekspresyon at komunikasyon na epektibong
nagagamit (Paz et.al, 2003-Pag-aaral ng Wika).
Depinisyon tungkol sa wika
Ayon sa mga Linggwista, Dalubhasa, Awtor at Iba
pang Awtoridad sa Wika
• Ang wika ay pangunahin at pinakam-
abisang anyo ng gawaing pansagisag ng
tao (Archibald Hill-mula sa Tinig:Komunikasyon sa Akademikong Filipino, 2008).
Depinisyon tungkol sa wika
HENRY GLEASON

• Ang WIKA ay masistemang

balangkas ng sinasalitang
tunog na pinipili at isinasaayos
sa paraang arbitraryo upang
magamit ng mga taong
kabilang sa isang kultura.
Katangian ng Wika
Ano’ng katangian ng wika ang ipinapakita?

B A T A

BATA

ay tumatakbo bata ang

Ang bata ay tumtakbo.

 Masistemang Balangkas

PONEMA
B A T A
(Ponolohiya)

MORPEMA
(Morpolohiya) BATA

SINTAKS
ay tumatakbo bata ang

DISKORS
Ang bata ay tumatakbo.
Ano’ng katangian ng wika ang ipinapakita?
Sinasalitang Tunog

May tunog na may kahulugan at

mayroong hindi. Aparato sa pagsasalita

“Click Language”
Ano’ng katangian ng wika ang ipinapakita?
Pinipili at Isinasaayos

Kumakausap at kinakausap

Produktibo
at likas na mapanlikha
Ano’ng katangian ng wika ang ipinapakita?
Arbitraryo

Kahit kambal
ay hindi magkamukha

Katangi-tangi o unique
Ano’ng katangian ng wika ang ipinapakita?
Ginagamit

“Patay na Wika” “Minorya”

Penomenang Sosyal
Ano’ng katangian ng wika ang ipinapakita?

Ano sa Ingles? Ano sa Ingles?

Ano sa Filipino? Ano sa Filipino?

Nakabatay sa Kultura

Hindi lahat ay may katumbas Kakambal ng kultura

Walang wikang superyor

Mga Konseptong Pangwika
WIKANG PAMBANSA
Isang wikang magiging daan ng pagkakaisa at pag-
unlad bilang simbolo ng kaunlaran ng isang bansa.

Kinikilalang midyum ng komunikasyon sa isang

bansa. Batay sa 1987 Konstitusyon ng Pilipinas sa
Artikulo XIV Seksiyon 6: Ang Wikang Pambansa
ng Pilipinas ay Filipino.
WIKANG PANTURO

Ito ang opisyal na wikang ginagamit sa pormal

na edukasyon. Bilang opisyal na wika, ito ang
ginagamit na wikang panturo ng Pilipinas.
WIKANG PANTURO

Filipino
Ingles
Mother Tongue-Based
WIKANG OPISYAL
Itinadhana ng batas na maging wika sa opisyal
na talastasan ng pamahalaan. Ito ay ginagamit
sa opisyal na komunikasyon ng estado sa
kanyang mga mamamayan at ibang bansa sa
daigdig. Isinaad sa Konstitusyon ng 1973,
Artikulo XV, Sek. 3: “Hangga’t walang ibang
itinatadhana ang batas, ang Ingles at Filipino ang
magiging opisyal na wika.”
Pangkatang Gawain
PAGSASANAY
Mula sa beyond minimum:
Magpapanood ng isang video clip na Sulong Wikang Filipino
ni Bienvenido Lumbera (https://youtu.be/sLJsYViUzGQ).
Ano ang reaksyon mo sa nasabing pahayag ni Prof.
Lumbera?
Pangkatang Gawain sa estratehiyang Role Play
Papangkatin ang klase sa lima na may iba’t ibang karakter na
sina Sec ng Edukasyon, Pununguro, Guro sa Filipino at mga
mag-aaral. Magsasagawa ng isang presentasyon hinggil sa
usapin na napakinggan kay Prof Lumbera.
 PAGPAPAYAMAN
Sa tulong ng mga larawan, iuugnay ang mga
konseptong pangwika sa sariling kaalaman,
pananaw, at mga karanasan. Ang kasagutan ay
ilalahad sa pamamagitan ng pagsulat ng
pangkatang repleksyong papel na
kinapapalooban ng 5 hanggang 10 pangungusap
lamang. (Photo language strategy)
 
Magpapakita ng mga larawan at tutukuyin ang
kahulugan, kabuluhan, at kaugnayan ng wika sa
kanilang sarili.
 Pagsulat ng repleksyong papel
sa loob ng 15 minuto

PAMANTAYAN 4 3 2 1
Ang repleksyong
papel ay
Ang repleksyong Ang repleksyong Ang repleksyong
naghahatid ng
papel ay papel ay papel ay di ganap
Nilalaman ilang impormasyon
napakaimpormatib impormatibo at na impormatibo at
at kaunting
o at napakahalaga. mahalaga. walang halaga.
kahalagahan
lamang.

May kakulangan sa
Napakalinaw at Napakalabo at
Malinaw at pagpapalinaw at
lubhang napakahirap
nauunawaan ang mahirap unawain
Organisasyon nauunawaan ang unawain ang ideya
ideya sa loob ng ang ideya sa loob
ideya sa loob ng sa loob ng
repleksyong papel . ng repleksyong
repleksyong papel. repleksyong papel.
papel.

Walang mali sa May kaunting mali Maraming mali sa Lubhang maraming

Gramatika paggamit ng sa paggamit ng paggamit ng mali sa paggamit
wikang Filipino. wikang Filipino. wikang Filipino. ng wikang Filipino.
 Pagsulat ng repleksyong papel
sa loob ng 15 minuto

PAMANTAYAN 4 3 2 1
Ang repleksyong
papel ay
Ang repleksyong Ang repleksyong Ang repleksyong
naghahatid ng
papel ay papel ay papel ay di ganap
Nilalaman ilang impormasyon
napakaimpormatib impormatibo at na impormatibo at
at kaunting
o at napakahalaga. mahalaga. walang halaga.
kahalagahan
lamang.

May kakulangan sa
Napakalinaw at Napakalabo at
Malinaw at pagpapalinaw at
lubhang napakahirap
nauunawaan ang mahirap unawain
Organisasyon nauunawaan ang unawain ang ideya
ideya sa loob ng ang ideya sa loob
ideya sa loob ng sa loob ng
repleksyong papel . ng repleksyong
repleksyong papel. repleksyong papel.
papel.

Walang mali sa May kaunting mali Maraming mali sa Lubhang maraming

Gramatika paggamit ng sa paggamit ng paggamit ng mali sa paggamit
wikang Filipino. wikang Filipino. wikang Filipino. ng wikang Filipino.
Ang aking nalaman tungkol sa wika ay:

Ano?

WIK Paano
Saan?
A ?

Bakit?
 PAGTATAYA

Write-Think-Share: Ibabahagi ng mga mag-aaral sa kanyang pangkat ang sinulat na

sanaysay at ilalahad ito sa buong klase sa pamamagitan ng gawaing pagtatalumpati
 PAGLALAHAD NG TALUMPATI

PAMANTAYA
4 3 2 1
N
Ang talumpati ay Ang
Ang talumpati ay
Ang talumpati katamtam ang talumpati ay
may kaugnayan
ay lubos na may ipinakitang walang
sa paksang kabu-
kaugnayan sa paksang kaugnayan sa pak- kaugnayan sa pak-
Nilalaman uan
kabuuan at kaayusang sang kabuuan at sang kabuuan at
at kaayusang ng
ng diwang kaayusang ng di- kaayusang ng di-
diwang kalinawan
Kalinawan wang kalinawan wang kalinawan

Napakalinaw at
Lubos na napakalinaw Malinaw at nauu- Hindi malinaw at
lubhang nauu-
at nawaan ang pag- hindi nauunawaan
nawaan ang
lubhang nauunawaan bigkas ng akmang ang pagbigkas ng
Tinig pagbigkas ng ak-
ang pagbigkas ng gamit ng akmang
mang gamit ng
akmang gamit ng mga mga salita gamit ng mga salita
mga salita
salita

Hindi mahusay
Napakahusay Mahusay
Lubhang napakahusay ang pagkilos o
ang pagkilos o ang pagkilos o
ang pagkilos o gawang gawang tuwirang
Tindig gawang tuwirang gawang tuwirang
tuwirang pakikipag- pakikipag-ugnayan.
pakikipag-ugnayan pakikipag-ugnayan.
ugnayan.
Iba pang Sanggunian
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
WIKA: Kahulugan at Katangian

 Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina

 Tinig: Sining ng Komunikasyon sa
Akademikong Filipino
 Komunikasyon sa Akademikong Filipino
Balik tanaw
B. Gumuhit ng masayang mukha sa patlang sa unahan ng bilang
kung tama ang sinasabi ng pangungusap. Gumuhit naman ng
malungkot na mukha ( ) kung mali ang pahayag.
___1. Walang malinaw na konseptong nag-uuganay sa wika at
kultura.
___2. Tagalog ang unang pambansang wika ng Pilipinas.
___3. May masistemang balangkas ang wika.
___4. Unique o natatangi ang bawat wika.
___5. May mga wikang mas makapangyarihan kaysa iba pang
wika.
___6. Ang opisyal na wika ng bansa ang dapat na maging
pambangsang wika.
____7. Namamatay ang wika kapag namatay ang taong gumagamit o
nagsasalita nito.
____8. Filipino ang tawag sa kasalukuyang pamabansang wika ng
Pilipinas.
Balik tanaw
___9. Ginagamit natin ang wika para makamit natin ang ating
mga kagustuhan.
___10. Binubuo ng mga tunog at sagisag ang wika.
___11. Napagkasunduang gamitin ng mga tao ang wika.
___12. Kailangang manatiling puro ang wika at hindi dapat
tumanggap ng mga pagbabago.
___13. Dinamiko ang wika.
___14. Walang mga tuntuning sinusunod sa paggamit ng wika.
___15. May pasulat at pasalitang anyo ang wika.
Lusong kaalaman
Magkwentuhan tayo.

Mayroon tayong iba’t ibang karanasan sa

paggamit ng wika, Ingles man ito o Filipino.
May mga gumagamit ng Filipino para
masabing makabayan sila. Ang iba naman,
gumagamit ng Ingles para magpasikat sa
kausap nila. Ano ang karanasang hindi mo
malilimutan sa paggamit ng wika? Ikwento
mo sa klase ang naging karanasan mo..
Kahulugan Ng Wika
Ayon kay:
 Mangahis et al. (2005)

May mahalagang papel na ginagampanan ang wika sa pakikipagtalastasan. Ito

ang midyum na ginagamit sa maayos na paghahatid at pagtanggap ng mensahe na
susi sa pagkakaunawaan.

 Bernales et al. (2002)

Ang wika ay proseso ng pagpapadala at pagtanggap ng mensahe sa
pamamagitan ng simbolikong cues na maaaring berbal o di-berbal.
Kahulugan Ng Wika
Pamela C. Constantino at Galileo S. Zafra (2000)
Ang wika ay isang kalipunan ng mga salita at ang pamamaraan
ng pagsasama-sama ng mga ito para magkaunawaan o makapag-
usap ang isang grupo ng mga tao.
Bienvenido Lumbera (2007)
Parang hininga ang wika. Gumagamit tayo ng wika upang
kamtin ang bawat pangangailangan natin.
Alfonso O. Santiago (2003)
Wika ang sumasalamin sa mga mithiin, lunggati, pangarap,
damdamin, kaisipan o saloobin, pilosopiya, kaalaman at
karunungan, moralidad, paniniwala, at mga kaugalian ng tao sa
lipunan.
Kahulugan Ng Wika
 UP Diksiyonaryong Filipino (2001)

Ang wika ay lawas ng mga salita at sistema ng paggamit sa mga ito na

laganap sa isang sambayanan na may iisang tradisyong pangkultura at pook na
tinatahanan.

Sa pangkalahatan…
Ano nga ba ang wika?

Ang wika ay kabuuan ng mga sagisag na binubuo ng mga tunog na

binibigkas o sinasalita at ng mga simbolong isinusulat.

Bawat bansa ay may sariling wikang nagbibigkis sa damdamin at

kaisipan ng mga mamamayan nito.
UP Diksiyonaryong Filipino (2001)
Ang wika ay lawas ng mga salita at sistema ng paggamit sa mga
ito na laganap sa isang sambayanan na may iisang tradisyong
pangkultura at pook na tinatahanan.
• Sa pangkalahatan…
• Ano nga ba ang wika?
• Ang wika ay kabuuan ng mga sagisag na binubuo ng mga
tunog na binibigkas o sinasalita at ng mga simbolong isinusulat.

• Bawat bansa ay may sariling wikang nagbibigkis sa

damdamin at kaisipan ng mga mamamayan nito.
Kahalagahan ng Wika
Kahalagahan ng Wika

 Isa sa mga pangunahing gamit o kahalagahan ng wika ang pagiging instrumento nito
sa komunikasyon.

 Mahalaga ang wika sa pagpapanatili, pagpapayabong, at pagpapalaganap ng kultura

ng bawat grupo ng tao.

 Kapag may sariling wikang ginagamit ang isang bansa, nangangahulugang ito ay
malaya at may soberanya.

 Wika ang nagsisilbing tagapag-ingat at tagapagpalaganap ng mga karunungan at

kaalaman.

 Mahalaga ang wika bilang lingua franca o bilang tulay para magkausap at
magkaunawaan ang iba’t ibang grupo ng taong may kani-kaniyang wikang ginagamit.

 Hindi matatawaran ang kahalagahan ng wika sa pakikipagtalastasan at

pakikipagugnayan tungo sa pagkakaunawaan at pagkakaisa.
Ilan pang Kaalaman Hinggil sa Wika

Heterogenous ang Ang Tagalog, Ang

sitwasyong pangwika Sinugbuanong Binisaya, bilingguwalismo ay
Ilokano, Hiligaynon, tumutukoy sa dalawang
sa Pilipinas dahil
Samar-Leyte, wika.
maraming wikang Pangasinan,
umiiral dito at may Bikol, at iba pa ay mga Ngayon, hindi na
mga diyalekto o varayti wika. bilingguwalismo kundi
ang mga wikang ito. multilingguwalismo
Ang diyalekto ay ang pinaiiral na
Homogenous ang nangangahulugang patakarang pangwika
sitwasyong pangwika varayti ng isang wika, sa edukasyon.
sa isang bansa kung hindi hiwalay na wika.
iisa ang wikang
Bernakular ang tawag
sinasalita ng sa wikang katutubo sa
mga mamamayan dito. isang pook.
Dalawang Opisyal na Wika – Filipino at Ingles
Gagamitin ang Filipino
bilang opisyal na wika sa
pag-akda ng mga batas at
mga dokumento ng
pamahalaan.
Gagamitin naman ang
Ingles bilang isa pang
opisyal na wika ng
Pilipinas sa pakikipag-
usap sa mga banyagang
nasa Pilipinas at sa
pakikipagkomunikasyon
sa iba’t ibang bansa sa
daigdig.