Professional Documents
Culture Documents
Davranışçı Öğrenme Kuramları Ve Eğitim Slayt
Davranışçı Öğrenme Kuramları Ve Eğitim Slayt
ÖĞRENME KURAMI
VE EĞİTİM
MELİKE ÖYMEZ 200105038
AYLİN SARI 200105044
KONU AKIŞ ŞEMASI
DAVRANIŞ NEDİR?
Davranış, bir varlığın direkt ya da dolaylı olarak gözlemlenebilen
her türlü etkinliğidir. Zıplama, yürüme, gülme gibi izlenebilen
eylemleri ve korkma, öğrenme, düşünme gibi izlenemeyen
eylemleri içerir.
DAVRANIŞÇILIK
EDİMSEL
KOŞULLANMA
- SKINNER -
TEPKİSEL (KLASİK) KOŞULLANMA
• Organizmanın daha önce tepki vermediği bir uyarana (nötr uyaran) geçirdiği yaşantılar sonucunda
tepki vermeye başlamasıdır.
• Nötr bir uyarıcının koşulsuz bir uyarıcıyla eşleşerek doğal uyarıcının ortaya çıkardığı tepkiyi ortaya
çıkarmasıdır.
• Duyuşsal (kaygı, korku, sevinç…), refleksif ve fizyolojik tepkiler klasik koşullanma yoluyla kazanılır.
• ÖRNEK:
-Ali’nin kendisine sürekli çikolata getiren amcasını görünce mutlu olması
- Limon görünce ağzımızın sulanması
Nötr Uyarıcı: Koşulsuz Uyarıcı:
Organizmada herhangi Organizmada doğuştan
bir tepkiye neden tepkiye neden olan
olmayan uyarıcıdır. öğrenilmemiş uyarıcıdır.
PEKİŞTİR
ME
Davranışı hemen
ardından
izlemelidir.
OLUMLU PEKİŞTİRME OLUMSUZ PEKİŞTİRME
• İstenen davranış gerçekleştikten sonra • Hoşa gitmeyen bir uyarıcının
ödül verilmesi olumlu pekiştirmedir. ortamdan çekilmesiyle istenen
• Ayşe hanım, kızı yemekten önce davranışın gerçekleşme olasılığının
ellerini yıkarsa, yemeğin ardından arttırılması olumsuz pekiştirmedir.
kızının en çok sevdiği meyveleri • Yağmur yağdığında şemsiyemizi
sofraya koymaktadır. açmamız olumsuz pekiştirmeye bir
• Yapılması istenen davranış: Yemekten örnektir.
önce ellerini yıkaması • Islanmak hoşa gitmeyen bir uyarıcıdır.
• Ödül: Meyve
CEZA
Ceza da pekiştirme gibi davranışı Uygun olmayan davranışları ceza
izleyen bir uyaran tipidir. Ancak yoluyla azaltmak veya ortadan
pekiştirmeden farklı olarak ceza kaldırmak mümkündür. Ancak bu
izlediği davranışı azaltır ya da her zaman doğru bir yöntem
güçsüzleştirir. olmayabilir.
Davranış öncesinde çevrede doğal olarak bulunan ipuçlarıdır. Örneğin alarm çaldığında belirlenen saatte kalkmamız
doğal bir ipucudur.
Bir diğer ipucu türü olan Sözlü İpucu ise örnekle açıklayacak olursak alarmla birlikte anneninde çocuğa kalkmasını
söylemesidir. Sözlü ipucu en yaygın kullanılan ipucudur.
Jest İpucu
Beden hareketleriyle verilen ipuçlarıdır. Öğrencinin soruyu çözmesi için eliyle tahtadaki soruyu göstermesi jest ipucuna
bir örnektir.
Öğretmenin sulu boyanın nasıl kullanıldığını anlatırken öğretmeninde sulu boyayla resim yapması model olmaya
örnektir.
Öğrencinin istenen davranışı gerçekleştirmesi için fiziksel olarak öğretmenin rehberlik etmesidir.
Öğretmenin, öğrenciye kalemin nasıl tutulduğunu anlatırken öğrencinin elinin üzerinden tutması fiziksel yardım ipucuna
örnektir.
SORULAR
Matematik ödevini yapmamak için bahaneler öne süren kızına; ‘Ödevini bitir de birlikte
gezmeye çıkalım’ diyen bir annenin bu yaklaşımı aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir?
(KPSS 2008)
• A) Premack ilkesi
• B) Tepki analojisi
• C) Kademeli yaklaşma
• D) Dolaylı pekiştirme
• E) Olumlu pekiştirme
Bir teknik direktörün başarıyı artırmak amacıyla, en iyi performans gösteren sporcusuna her
ayın sonunda bir spor malzemesi hediye etmesi aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir?
(2008 KPSS)
• A) Dolaylı pekiştirme
• B) Koşullu anlaşma
• C) Premack ilkesi
• D) Birincil pekiştireç
• E) Olumlu pekiştirme
İlk kez gittiği lokantada yediği yemeğin tadından hoşlanmayan bir bireyin bir daha bu
lokantaya gitmemesi aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
(2008 KPSS)
• A) Sönme
• B) Kaçma
• C) Sınama – Yanılma
• D) Olumsuz tat kaçınması
• E) Ceza
Beş yaşındaki Ata, evde sürekli olarak çalışan annesinin dikkatini çekmek için bilgisayarın
ekranını boyalı kalemle karalamıştır. Bu duruma çok öfkelenen annesi de, bu davranışı bir
daha yapmaması için Ata’nın en sevdiği oyuncağını ortadan kaldırmıştır.
Annenin bu durumda oyuncakları ortadan kaldırması aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir?
(2008 KPSS)
• A) Olumsuz pekiştirme
• B) Kaçınma koşullanması
• C) Dolaylı ceza
• D) 2. Tip ceza
• E) Karşıt koşullanma
Üyesi olduğumuz elektronik posta haberleşme grubunun bir üyesi sürekli olarak bizi
öfkelendiren iletiler yollarsa bir süre sonra, gelen posta kısmında bu üyenin ismini görünce
öfkeleniriz.
Başlangıçta bizde olumlu ya da olumsuz bir duygusal tepki uyandırmayan bu ismin bizi
öfkelendirir hale gelmesi, aşağıdaki süreçlerden hangisinin sonucudur?
(KPSS 2009)
• A) Öğrenmenin genellenmesi
• B) Tutum değişmesi
• C) Sosyal karşılaştırması
• D) İçgörü kazanma
• E) Tepkisel koşullanma
Canlı organizmalar sürekli bir etkinlik içerisindedir. İnsan davranışını anlamak için
gözlenebilir davranışlar incelenmelidir. Bir davranış ne kadar karmaşık görünürse görünsün, en
küçük birimine kadar incelendiğinde bir uyarıcı tepki bağlantısı görülecektir.
Bu düşünce aşağıdaki yaklaşımlardan hangisiyle doğrudan ilgilidir?
(2009 KPSS)
• A) Biyolojik yaklaşım
• B) Yapısalcılık
• C) Davranışçı yaklaşım
• D) Sosyal öğrenme
• E) Fenomenolojik yaklaşım
Aşağıdakilerden hangisi, edimsel koşullanma yoluyla öğrenme sürecinde davranışın
özelliklerini ve ortaya çıkma sıklığını belirleyen etkenlerden birisi değildir?
(2008 KPSS)
• A) Davranıştan önce gelen çevresel koşullar
• B) Davranışın bir sonucu olarak değişen çevresel olaylar
• C) Organizmanın doğuştan getirdiği potansiyel
• D) Organizmanın çevreyle ilgili geçmiş yaşantıları
• E) Davranışla birlikte bulunan çevresel koşullar