CHEMIA W ŻYCIU

CODZIENNYM
 PORANEK…
• CODZIENNA HIGIENA …

pasta do zębów → sole np.fluorki

woda Piecyk gazowy:

H 2O gaz ziemny → metan → CH4
spalanie → reakcja chemiczna
mydło
sole, np.
stearynian sodu
 ŚNIADANIE:
• MLEKO JEST MIESZANINĄ GŁÓWNIE WODY, TŁUSZCZY I BIAŁEK.
para wodna – proces parowania
→ przemiana fizyczna

Herbata? To też mieszanina … m.in. jest

tam teina
węglowodany i tłuszcze
 PRZEJAZD KOMUNIKACYJNY
• AUTA , MOTORY ITP.

metale, stopy metali

szkło jako mieszanina pewnych
soli (głównie krzemianów(IV))

guma, tworzywa polimerowe

paliwo – benzyna jako mieszanina węglowodorów

 SZKOŁA

ubrania
kreda – węglan wapnia – tworzywa naturalne i sztuczne

zeszyty, książki - celuloza

ołówek – grafit
(odmiana alotropowa węgla)
 OBIAD

• BIAŁKA: MIĘSO, JAJKA, • TŁUSZCZE: MASŁO, OLEJ,

FASOLA MARGARYNA, ŚMIETANA,
SMALEC

• CUKRY: KASZA, ZIEMNIAKI,

MAKARON • ALE I WITAMINY: CYTRYNA,
POMARAŃCZE, CZARNA
PORZECZKA, RYBY

gotowanie, smażenie
TRZEBA DUŻO PIĆ … Woda mineralna
zawierająca
rozpuszczalne sole

Sole te pełnią funkcję budulcową i regulacyjną

 SPORT… OJ, POZIOM ADRENALINY WZRASTA …
Adrenalina – to hormon „walki i ucieczki” produkowany w rdzeniu nadnerczy,
jego działanie powoduje m. in. wzrost ciśnienia krwi,
przyspieszenie akcji serca, uwalnianie glukozy OH
z mięśni, rozszerzanie oskrzeli, rozszerzanie źrenic
CH CH2 NH CH3
 JAK NAJWIĘCEJ NA ŚWIEŻYM POWIETRZU

• POWIETRZE TO MIESZANINA GAZÓW (CZYSTE STANOWI MIESZANINĘ

JEDNORODNĄ)

azot
tlen
dwutlenek węgla
argon
inne
BUDOWA… CZŁOWIEKA:
cukry 1,5%

sole mineralne 6,1%

tłuszcze 13,8%

białka 17,0%

woda 61,6%
 PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY.
• PRODUKTY CHEMICZNE ZNALAZŁY SZEROKIE ZASTOSOWANIE W PRZEMYŚLE
SPOŻYWCZYM JAKO ŚRODKI KONSERWUJĄCE I ULEPSZACZE ŻYWNOŚCI
NADAJĄCE KOLOR, SMAK, AROMAT ORAZ PRZEDŁUŻENIE TERMINU
WAŻNOŚCI . SĄ TO BARWNIKI ,KONSERWANTY ,ZAGĘSZCZACZE.
 KOSMETYKI
• KOSMETYKI TO PRAKTYCZNIE SAMA CHEMIA.
• NP : CYNK : DZIAŁA BAKTERIOBUJCZO ORAZ WZMACNIA
WŁOSY I SKÓRE.
• ALKOHOLE : GŁÓWNIE WYSTĘPUJĄ W PERFUMACH LUB
SŁUŻĄ OCZYSZCZAJĄCO.
• KETONY : WYKORZYSTYWANE JAKO LAKIERY ,ZMYWACZE
DO PAZNOKCI.
 ROLNICTWO
• GŁÓWNIE MOWA TU O NAWOZACH SZTUCZNYCH W KTÓRYCH ZAWARTE SĄ
ZWIĄZKI CHEMICZNE POLEPSZAJĄCE SMAK WARZYWA CZY WPŁYWAJĄ NA
JEGO SZYBKOŚĆ ROZWOJU.
• ZE WZGLĘDU NA ZAPOTRZEBOWANIE ROŚLIN W FOSFOR, POTAS, MAGNEZ,
SIARKĘ, WAPŃ I ŻELAZO NAWOZY SZTUCZNE TRZEBA ZALICZYĆ DO
POZYTYWNYCH STRON CHEMII W ROLNICTWIE LECZ NIE CAŁKIEM.
 ALKOHOL
• NAJWAŻNIEJSZYM PRZEDSTAWICIELEM JEST ETANOL, OTRZYMYWANY PRZEZ
FERMENTACJĘ ALKOHOLOWĄ GLUKOZY, ZACHODZĄCĄ ZA POMOCĄ DROŻDŻY.
• W ZALEŻNOŚCI OD SPOŻYTEJ DAWKI POWODUJE OŻYWIENIE, PODNIECENIE,
ZABURZENIA MOWY I RUCHU. DAWKA 6-8 G NA 1 KG JEST ŚMIERTELNA. DŁUGIE
I NADMIERNE SPOŻYWANIE PROWADZI DO UZALEŻNIENIA, DLATEGO JEST
SZKODLIWY.
 NARKOTYKI
• SUBSTANCJE POCHODZENIA ROŚLINNEGO, EWENTUALNIE OTRZYMANE
SYNTETYCZNIE, KTÓRE ZAMIENIAJĄ WRAŻLIWOŚĆ UKŁADU NERWOWEGO NA
BODŹCE ZEWNĘTRZNE I WEWNĘTRZNE.
 FARMACJA
• JEDĄ Z NAJWAŻNIEJSZYCH DZIEDZIN W KTÓRYCH STOSOWANA JEST CHEMIA
TO FARMACJA.
• LEKI: NAJWAŻNIEJSZE ZASTOSOWANIE CHEMII. SĄ TO ZWIĄZKI CHEMICZNE
POCHODZENIA MINERALNEGO, ROŚLINNEGO, ZWIERZĘCEGO LUB OTRZYMANE
NA DRODZE SYNTEZY CHEMICZNEJ. SŁUŻĄ POPRAWIE ZDROWIA CZŁOWIEKA.
 Przemysł chemiczny
i
farmaceutyczny

Przemysł Przemysł
jubilerski kosmetyczny

Zastosowanie
tlenków

Przemysł
Przemysł szklarski
włókienniczy I
ceramiczny

Przemysł
farbiarski
 Stal – stop żelaza z niewielką ilością
węgla – około 2%

Stal obok żelaza i węgla zawiera zwykle również inne

składniki na przykład:
• chrom, nikiel, mangan, wolfram, miedź, molibden,
tytan.

karoserie samochodów
pokrycia dachu i elewacji Przykłady
puszki do konserw
rury
konstrukcje budowlane zastosowania
elementy mebli
wiatraki (elektrownie
stali:
wiatrowe)
statki i platformy morskie.
 WĘGLOWODANY – WIADOMOŚCI OGÓLNE

• W ŻYCIU CODZIENNYM SPOTYKAMY WIELE

PRZYKŁADÓW CUKRÓW:
- CUKIER BURACZANY (SACHAROZA) – CUKIER
STOSOWANY W KUCHNI
- CUKIER GRONOWY – GLUKOZA
- SKROBIA – SKŁADNIK ZIAREN ZBÓŻ I BULW
ZIEMNIACZANYCH
- CELULOZA – MATERIAŁ BUDULCOWY TKANEK
ROŚLINNYCH
Dziękuję za
uwagę!

Zuzanna Banachowicz