Menaxhimi i dhimbjes akute

Analgo/sedacioni në Mjekim
Intensiv

Dr Amire Dragusha-Alidema
Kolegji AAB/2021
 Efikasiteti dhe siguria e analgjezionit ne
menaxhimin e dhimbjes akute ne ICU

Analgjezioni per menaxhimin e dhimbjes akute ne ICU

eshte metode shume efikase dhe e sigurt
per te qetsuar dhimbjen dhe axhitimin

Qetesimi I dhimbjes permirson mireqenien fizike dhe psiqike

te pacienteve ne ICU
 • Sedativet dhe analgjetiket jane nder medikamentet me te
perdorura ne ICU qe kane qellim perpos qetesimit te dhimbjes edhe
permirsimin e tolerances se pacienteve ndaj procedurave invazive
qofshin ato
diagnostike /terapeutike

• Trajtimi jo-adekuat i dhimbjes dhe axhitimit ose

ne anen tjeter sedacioni I shtuar jane
ngushte te lidhura me shkallen e morbiditetit dhe mortalitetit
per te semuret ne ICU
Cilat jane teknikat qe perdoren per menaxhimin e
dhimbjes akute

• Administrimi intermitent ose I vazhdueshem I opioideve me rruge

sistemike
• Administrimi i 2 ose me shume ilaqeve qe veprojne me mekanizma te
ndryshem per te arritur nje analgjezion sa me efektiv
• Teknika centrale e administrimit te opioideve (neuro/axiale)
• Teknika regjionale e administrimit (si p.sh.analgjezioni epidural ose
spinal)
Monitorimi i vazhdueshem i shkalles se dhimbjes
dhe axhitimit
• Monitorimi I vazhdueshem I shkalles se dhimbjes dhe axhitimit duke perdorur
teknika te avancuara mundeson:

1.Detektimin e hershem te axhitimit dhe dhimbjes

2.Parandalimin e mbidozimit me opioid ose sedativ
3.Qasjen individuale ne perzgjedhjen e analgjezionit e varur kjo nga gjendja e te
semurit me qellim te prevenimit te efekteve anesore
(prania ose jo e semundjeve te melqise dhe veshkave qe ndikojne ne
metabolizmin dhe eliminimin e ilaqeve)
 Benzodiazepinat
• Benzodiazepinat jane substancat me te perdorura per sedimin
e te semureve kritik

• Kane efekt anksiolitik, amnestik, anti-konvullziv, sedativ, hipnotik

(duke vepruar mbi receptoret GABA), por nuk kane efekt analgezik

• Mund te shkaktojne depresion respirator dhe hipotension arterial sistemik

• Keto efekte anesore jane me te shpeshta tek pacientet e moshuar

si dhe tek pacientet kritik qe veq kane te zhvilluar insuficienc kardio-respiratore
 Benzodiazepinat
• Metabolizohen permes melqise dhe eliminohen permes veshkave

• Per shkak te gjysem jetes se zgjatur, diazepami nuk perdoret ne

menyre kontinuale

• Sedimi me benzodiazepina karakterizohet me veshtiresi

te zgjimit te pacientit pas perfundimit te infuzionit
( vihet re sidomos tek pacientet me insuficienc renale dhe me
insuficienc te melqise)
 Propofoli

• Propofoli eshte nje agent qe ipet me rruge intravenoze I cili vepron ne SNQ
permes disa receptoreve (GABAA, nikotinike dhe muskarinike), ne kete menyre
pengon neurotransmetimin e dhimbjes
• Ka efekt sedativ, hipnotik, anksiolitik, amnestik, antiemetik dhe antikonvulziv
• Nuk ka efekt analgezik

• Shume shpejte metabolizohet dhe eliminohet permes melqise dhe veshkave

per kete arsye shume shpejte ndalon se vepruari

• Ky fakt bene qe propofoli te jete anestetik I qelluar kurr eshte i nevojshem

zgjimi i shpejte I pacientit me qellim te vlersimit te statusit neurologjik
 Propofoli
• Vetem ne doza shume te larta mund te shkaktoje depresion respirator
dhe hipotension arterial sistemik, sidomos kur kombinohet me
sedativ te tjere
• Duke qene se eshte lipofilik dhenja e tij per nje kohe te gjate mund te
shkaktoje hipertrigliceridemi (eshte pershkruar dhe nje rast me
pankreatit akut)
• Efekti anesor me I rezikshem eshte zhvillimi I sindromit te shkaktuar
nga infuzioni me propofol ( acidoza metabolike progresive,
hipertrigliceridemia, hipotensioni dhe arritmia malinje),
ky sindrom mund te komplikohet me zhvillimin e rabdomiolizes,
insuficiences akute renale dhe hepatike.
 Morfina

• Eshte opioidi me I perdorur ne ICU

• Ipet me rruge intravenoze
• Ka effekt analgjezik dhe sedativ
• Eliminohet me veshka ( per kete arsye duhet patur kujdes tek
te semuret me insuficienc renale)
• Mund te shkaktoje depresion respirator, hipotension arterial,
mundim, te vjellura, hipomotilitet te traktit tretes dhe prurit
 Fentanili dhe Remifentanili

• Fentanili eshte nje opioid tjeter I cili e ka efektin e shpejte te veprimit

por eliminohet ngadal nga organizmi

• Remifentanil, duke qene se ka ½ jeten e veprimit shume te shkurter dhe

metabolizmi I tij nuk varet nga funkcioni I melqise dhe veshkave ka perparesi
ndaj opioideve te tjere kur eshte ne pytje zgjimi I menjehershem I pacientit pas
perfundimit te infuzionit
 Anestetik inhalator

• Ky grup I anestetikeve kane efekt te fuqishem hipnotik, bronhodilatator dhe

antikonvulziv,

• Indikohen tek pacientet me status asmatik ose epileptik , tek djegjet e renda, si
dhe tek pacientet me dhimbje kronike
• Eshte e vertetuar se nderprerja e here-pas-hershme
e sedacionit se bashku me tentimin per respiracion
spontan, rezulton ne kohe me te shkurter per
ventilim mekanik dhe qendrim me te shkurter ne
ICU, si dhe rrit mbijetesen e te semureve ne ICU
• Perdorimi per nje kohe te gjate I sedativeve nuk eshte pa
pasoja dhe mund te jete ngushte I lidhur me zhvillimin e
deliriumit, dobesise muskulore, atrofise muskulore dhe
veshtiresise per tu shkeputur nga ventilimi mekanik

• Per ti parandaluar keto efekte anesore, eshte e nevojshme

te vlersohen faktoret e riskut , te behet monitorimi I
vazhdueshem I pacienteve, te kete kujdes ne
perzgjedhjen e ilaqit
 Komplikacionet nga menaxhimi jo-adekuat i
dhimbjes ne ICU
1. Rritja e kohezgjatjes se qendrimit ne ICU
2. Ventilimi mekanik I zgjatur ne kohe
3. Rreziku per hipoksemi, tromboemboli dhe komplikacione respiratore
4. Axhitim dhe violenc ndaj stafit mjeksor
5. Imunosupresioni rezulltat I dhimbjes
6. Ishemi miokardiale
7. Dhimbje persistente
Komplikacionet nga mbidozimi me analgjezion ne
ICU
• Prolongimi I ventilimit mekanik dhe problematikave qe lidhen me te (
siq jane: pneumonia, stresi post-traumatic)
• Crregullime kognitive (deliriumi) dhe statusit mental ( shkalle te
ndryshme te humbjes se vetedijes)
• Depresion respirator
• Depresion circulator
• Retension urinar
• Crregullim ne funkcionimin adekvat te tranzitit intestinal