PANITIKAN SA

PANAHON NG HAPONES
P N N K P

PANANAKOP
S N D L G

HAPONES

SUNDALONG
HAPONES
H I U

HAIKU
P A L
HARBOR

PEARL
HARBOR
 Kaligirang
Kasaysayan
 Kaligirang
Kasaysayan
 Kaligirang
Kasaysayan
Kalagayan
ng
Panitikan
Kaligirang
Panitikan
Kaligirang
Panitikan
Kaligirang
Panitikan
 Ang Dramatic Philippines
na isang samahan ng
mga mandudulang
Kaligirang Pilipino ay itinatag nina
Pimente, Francisco “Soc”
Panitikan Rodrigo, Alberto Canio, at
iba pa. Nakilala ang
dulang “Sa Pula, Sa Puti”
ni Francisco “Soc”
Rodrigo.
 Ang ilang dulang
natanghal sa Metropilitan
Theatre at ilang tanghalan

Kaligirang ay ang mga sumusunod:

Ang Palabas ni Surwan,
Dahil sa Anak, Khiganti
Panitikan ng Patay, Sino ba Kayo, at
Libangan ng mga Bayani,
pawing isinulat ni Juan
Cruz Balmaceda.
 Mga nakilala sa larangan
ng sanaysay
1. Juan Cabreros
2. Maria Luan Lopez
Kaligirang 3. Maria Kalaw Katigbak
4. (Si Laya ang sumulat

Panitikan ng isang dula n batay

sa nobelang Ingles
na His Native Soil (Sa
Sariling Lupa)
 Sa nobelang nasulat sa
wikang sarili noong Panahon
ng Hapon, nakilala ang mga

Kaligirang
sumusunod: Dalisay ni
Gervasio, Pamela ni Adriano
P. Laudico at Litiaco, Tatlong

Panitikan Maria ni Jose Ezperanza,

Zenaida ni Adriano P. Laudico,
Ako’y Maghihintay ni
Gervasio Santiago at
Lumubog ang Bituin ni Isidra
Zarraga-Castillo.
 Sa tula namalasak ang
Haiku, isang tulang
binubuo ng 17 pantig na
nahahati sa tatlong
Kaligirang taludtod. Maikling-maikli
ang Haiku, ngunit
Panitikan nagtataglay ng malawak
na kahulugan,
kagandahan at
damdamin.
 Halimbawa:

Kaligirang Manunulat
Dilang makatas -5 pantig
Tinta ipinamalas – 7
Panitikan pantig
Makata’y lunas -5 pantig
 Isa pang uri ng tulang
namalasak sa Panahon
ng Hapon ay ang Tanaga.
Kaligirang Binubuo ito ng apat na
tsludtod na bawat isa ay
Panitikan may pitong pantig. Ito ay
maikli ngunit may sukat
at tugma sa hulihang
pantig.
 Halimbawa:

Kaligirang Pagkabigo
Ang matamis na salita
Panitikan Pait ang ibinunga
Binatang sumisinta
Lungkot ang nadarama
 Ang Singkian naman ay
binubuo ng isang
pangngalan o pangngalan

Kaligirang sa unang taludtod,

dalawang pang-uri sa
ikalawa, tatlong pandiwa
Panitikan sa ikatlo , isang parirala
sa sa ikaapat at isan
pangalan o pangngalan
sa ikalimang taludtod.
 Halimbawa:

Maganda, masinop, maalaga

Halina’t kilalanin
Binibining aking

Kaligirang pinakamamahal

Madilim mausok,
Panitikan nakasusulsok
Kumakanta’t sumasayaw
Sa entabladong puno ng
pait
 Ayon sa mga istoryador
at kritiko ay tumpak na
Kaligirang tawagin itong “Gintong
Panahon” ang Panahon
Panitikan ng Hapon sa panitikang
Pilipino.
 Mga Uri ng Libangan Pagkatapos
ng Liberaston
1. Pelikula – Silent Movies

Kaligirang tampok si Charlie Chaplin

Jose Nepomuceno – Ama ng
Pelikulang Pilipino

Panitikan Ang punyal na Ginto – gawa ng

Malayan Studios;
Pelikulang Tagalog
unang

2. Stage Show- drama/musical

3. Bodabil – awit, tugtog at sayaw
 a n iti kan
P

Magandang
Buhay!
UHAW ANG
TIGANG
NA LUPA
Ni Liwayway A. Arceo
 Uhaw ang Tigang na Lupa Kas
ay
saya
n
● Nailimbag sa magasing Liwayway noong ika-8 ng Mayo taong
1943. Ipinagdiwang ang ika-78 ng pagkalikha nito nitong ika-
8 ng Mayo taong 2021.

● Nanalo ng ikalawang gantimpala sa Pinakamabuting Maikling

Likha noong 1943.

● Ininuring na panulukang-bato ng makabagong maikling

kuwentong Tagalog.

● Isinulat upang masagot ang tanong na: Paano ba

mapapatunayan na tunay ang pagmamahal? Ang isa bang
pagkakamali ay sapat na dahilan para iwanan ang minamahal?
Si Liwayway ba ang nagmamay-ari ng
magasing Liwayway?

— HINDI.
 PANIMULA

● Ipinanganak sa Maynila noong ika-30 ng Enero

● Pinanganak sa Maynila noong ika-30 ng Enero
1924
1924
● Kilala bilang isa sa pinakaunang nagsulat ng
● Pangunahing
soap mangangathang
opera para sa radio. Tagalog at
Filipino na nakasulat ng 90 nobela, 2 libong
● “Ilang
mahigitngnaTahanan”
kuwento,isa 1sa libong
kaniyang
mahigit
likha na
inere
sanaysay,
sa DZRH,
36 tomoDZMP
ng iskrip
at DZPI
sa radyo,
(Marso
7 aklat
1949-
ng
Hulyo
salin, 31958)
iskrip sa telebisyon
● Mga
I “Ilaw
naisulat
ng Tahanan”
na iksrip:
isa sa
Dely
kaniyang
Magpayo,
likhaAng
na
Tangi
inere saKong
DZRH, Pag-ibig
DZMPatatKasaysayan
DZPI (Marsong1949-
mga
Liham
Hulyo 1958)
ni Tiya Dely
● Binago
Mga naisulat
niya ang
na iksrip:
topograpiya
Dely Magpayo,
ng Panitikang
Ang
Tagalog
Tangi Kong
na ngayon’y
Pag-ibigPanitikang
at Kasaysayan
Popularng mga
Liham ni Tiya Dely
Liwayway A. Arceo
● Ginamit na lunsaran ang pamilya
 PANIMULA

● Ginamit na lunsaran ang pamilya

● Binago niya ang topograpiya ng Panitikang
Tagalog na ngayon’y Panitikang Popular
● Namatay noong 1999 sa edad na 75
● Carlos Palanca Memorial Award para sa isang
maikling kuwento sa Filipino. (1962),
● Gawad Balagtas Life Achievement for Fiction
(1998),
● National Centennial Commission Award para sa
kaniyang kontribusyon sa larangan ng
Panitikang Pilipino.
● Titser (1995) Canal Dela Reina, Uhaw ang Tigang na
Lupa (1943)
 a w a ng
Uh g na
n
Tiga a
Lup

Mga
Element
o
 Mga Elemento

TAUHAN TAGPUAN
01  Batang babae 02  Tahanan
 Ama  Aklatan
 Ina

ga ng na
Uhaw ang Ti
Lupa
 Banghay ng Kuwento

“IIang gabi nang ako ang kapiling niya sa higaan. Tila musmos akong
dumarama sa init ng kanyang dibdib at nakikinig sa pintig
ng kanyang puso. Ngunit, patuloy akong nagtataka sa malalim na  pag
hinga niya, sa kanyang malungkot na pagtitig sa lahat ng bagay, paghikbi…”

Simula
Sinimulan ni Arceo ang maikling kwento sa pamamagitan ng
paglalantad ng pagpapakahulugan sa pamagat mismo. Sa simula pa
lamang ay ipinaliwang na niya kaagad ang kahulugan ng pamagat. Ang
Uhaw ang tigang na lupa ay binigyang kahulugan sa pamamagitan ng
anak na uhaw sa pagmamahal ng kanyang pamilya.
 Banghay ng Kuwento

“Kung gabi ay hinahanap ko ang kaaliwang idinudulat ng isang ama

na nagsasalaysay tungkol sa kapre at nuno at tungkol sa magagandang
 prinsesa; ng isang nagmamasid at nakangiting ina, ng isang pulutong na
nakikinig na magaganda at masasayang bata.”

Saglit na Kasiglahan
Sa bahaging ito ang kawilihan ng kwento ay makikita sa
pangungulila ng anak sa pagmamahal ng kanyang mga
magulang. Ang kasiglahan ng kwento ay sa pamamagitan ng
paglalarawan ng anak sa pananabik niya na magkaroon ng
masaya at magandang pamilya, maging ang pagkakaroon ng
kapatid ay binanggit din.
 Uh a
w
Mga Elemento
ng
Tiga
“Ang larawan sa kahitang pelus ay hindi yaong hawas na mukha,may ilong na kawangki ng
tuka ng isang loro, maninipis na labi. Sa likod niyon ay nasusulat sa maliliit at bilugang
mga titik sa bughaw na tinta: sapagkat ako’y hindi makalimot.. Ang larawan ay walang
lagda ngunit nadama ko bigla ang pagkapoot sa kanya at sa mga sandalingyaon ay
natutuhan ko ang maghinanakit kay Ama”

Kasukdulan
Sa isang liham nabuksan ang isang paksa o suliranin. Sa pamamahlgitan
ng liham mahihinuha sa kwento na may hadlang sa kaligayahan ng ama
at ng ina kung kayat ganun na lamang ang lungkot na nakaukit sa mukha
ng ina. Sa pamamagitan din ng isang larawan mas naintindihan ng anak
ang mga pangyayari na isinalaysay sa kwento. "Huwag padala sa
simbuyo ng iyong kalooban, ang unang tibok ng puso ay hindi pag-ibig
tuwina."
 Uh a
w
Mga Elemento
ng
Tiga
Huwag kang palilinlang sa simbuyo ng iyong kalooban; ang unang tibok ng
puso ay hindi pag-ibig sa tuwina…Halos kasing gulang moa o nang pagtaliin
ang mga puso naming ng iyong Ina… mura pang lubha ang labingwalong
taon…Huwag ikaw ang magbigay sa iyong sarili ng mga kalungkutang
magpapahirap sa iyo habang buhay…

Suliranin
Kung papansinin ang linyang ito mahihinuha na ang dahilan ng
kalungkutanng ina. Kung gagalugarin ang linya ay makikita ang tunay na
dahilan ngkalungkutan ng ina.
 Uha
w
Mga Elemento
Lumubha ang kalagayan ng ama at malimit na mawalan ng malay
samantalang ang ina ay patuloy sa pagbabantay, walang imik, hindi
kumakain, hindi umiidlip at patuloy na lumuluha kung walang makakita sa
kaniya.

Kakalasan
Ang kakalasan ng kwento ay nang ipinakita ang pagmamahal at
pagmamalasakit ng kaniyang ina sa kaniyang ama sa kabila ng
malubhang karamdaman nito. Hindi niya iniwan ito hanggang sa
kaniyang huling hininga at ibinigay ang pagpapatawad na hiling
ng ama.
 Uha
w
Mga Elemento

Nasa mga palad pa rin ni Ina ang kaliwang kamay ni Ama: “Sabihin mo, mahal ko, na
maaangkin ko na ang kaligayahan ko...” Kinagat ni Ina nang mariin ang kanyang labi
at nang siya’y mangusap ay hindi ko naaming kay Ina ang tinig na yaon: “Maaangkin
mo na, mahal ko” natitiyak niya ang kasiyahang nadama ng kalilisang kaluluwa.

Wakas
Nagwakas ang kwento matapos makahingi ng
kapatawaran ng kaniyang ama sa kaniyang ina
bago ito tuluyang mamaalam.
 Mga Dulog
Realismo Romantisismo
Ang kwentong ito ay Naipakita sa kwento ang
kakikitaan ng masidhing pagmamahal ng ina
pangyayaring totoong sa kanyang ama sa kabila ng
nagaganap sa lipunan. katotohanang natuklasan nito
Tinalakay dito ang bago pumanaw ang kaniyang
suliraning pampamilya na asawa. Gayundin ang
kadalasang nararanasan ng pagmamahal na inaasam ng
sa lipunan. bata sa kaniyang pamilya.
 Mga Dulog
Pormalistiko
Sa akdang binasa,
mapapansin natin ang
pisikal na katangian nga
akda,at pagbibigay-pansin
sa anyo ng panitikan. dahil
mababatid natin na upang
maabot ang nais ipaabot ng
may akda ay gumamit siya
ng mga tuwirang panitikan.
“Naiwan na natin ang gulang ng kapusukan; hindi na
tayo maaaring dayain ng ating nadarama. Ngunit,
nakapagitan sa atin ngayon ang isang malawak na katotoha
nang  pumupigil sa kaligayahan ang hindi natin
maisakatuparan ay buhayin na lamang natin sa alaala. 'ana
tilihin na lamang natin sa diwa ang katamisan ng isang
pangarap; sana’y huwag tayong magising sa
katotohanan..”
Simbolismo
 Talaarawan
Sumisimbolo sa katotohanan
 Sumisimbolo sa pag-ibig na ibinigay ng
ama ng bata sa kaniyang kasulatan ng
liham.

Sobre Liham Kahitang Pelus Larawan

 Sumisimbolo sa pag-aasam
Uhaw ang Tigang na Lupa na pag-ibig ng bata mula sa
kaniyang pamilya.

m boli smo
Si
 Uhaw
ang
Tigang
na
Lupa

Mga
Pahayag
 M
Pah ga
aya
Ang ngiti niya ay g

parang patak ng ulan

kung tag-araw.

Ang batang puso ng

anak at tigang na
uhaw na uhaw.
“Huwag padadala sa simbuyo
ng iyong damdamin, dahil ang
unang tibok ng puso ay hindi
pag-ibig sa tuwina.”
-Ama
 Mga
a h ay ag
P

“Sabihin mo mahal
ko, maaangkin ko na
ang kaligayahan.
-Ama
Daghang Salamat!  Uh
-Bb. Joanna Mae F. Canonoy a w