Professional Documents
Culture Documents
პრეზენტაცია
პრეზენტაცია
პრეზენტაცია
ქ ა რთ უ ლ ი ა ნ ბ ა ნ ი ს გ რა ფ ი კ უ ლ ი ს ა ფ უ ძ ვ ლ ე ბ ი
დ ა მ ი ს ი გ ა ნ ვ ი თ ა რე ბ ის ი ს ტო რი ა
მსოფლიოში
სულ 14
დამწერლობა
ა და მათ
შორის ერთ-
ერთი
უძველესი
ქართული
დამწერლობა
ა
ქართული
დამწერლობის
შექმნა
უკავშირდება
ფარნავაზ
მეფის სახელს
მან განვითარების სამი საფეხური გაიარა:
• ასომთავრული
• ნუსხური
• მხედრული
ასომთავრული ქართული დამწერლობის
განვითარების პირველი საფეხურია
ასომთავრული
იგივე
მრგლოვანი
დამწერლობა XI
საუკუნის
ჩათვლით
გვხვდებოდა
ამის შემდეგ კი
ასომთავრული საზედაო
ასოების
შესასრულებლად
გამოიყენება
ასომთავრული
ანბანის
გრაფიკული
სისტემა
ნაწარმოებია
წრისა და
სწორისაგან.
ხ ა ზ ო ვ ა ნ - დ ი ა გო ნ ა ლ უ რ ი - 1 გ რ ა ფ ე მ ა -
ხ ა ზ ო ვ ა ნ - კ უ თ ხ ო ვ ა ნ ი - 7 გ რ ა ფ ე მ ა -
ი, ე, გ, ვ, ქ, ხ, ჴ-
წ რ ი უ ლ - რ კ ა ლ უ რ ი - 7 გ რ ა ფ ე მ ა -
ა, დ, თ, ჲ, ც, ო, ჭ -
ხ ა ზ ო ვ ა ნ - რ გ ო ლ უ რ ი - 7 + 7 + 7 = 2 1 -
ბ, ზ, ჱ, კ, ლ, მ, ნ, პ, ჟ, რ, ს, ტ, ჳ, ფ, ღ, ყ, შ, ჩ, ძ, წ, ჴ -
დამწერლობის ეს პატარა ვერტიკალი თანდათან
განვითარებაში სხვა ასოებთანაც იჩენს თავს განივ
მოხაზულობათა ჰორიზონტალთან
გარკვეულ
ცვლილებებს პ- მ-
წარმართავს პატა
რა ხაზი, რომელიც ზ- თ-
დიდი ხაზის
მეოთხედია გ. წერეთელმა ასევე შეამჩნია პატარა
ე-
ვერტიკალი ასოს ქვედა ჰორიზონტალთან
კუდის სახით
ლ- გ-
სწორედ ამ პატარა ვერტიკალმა განაპირობა
"ზანისა" და "ლასის" გრაფიკული სხვაობა
ნუსხურში
ზოგიერთმა ასო-ნიშანმა განვითარების შედეგად
დაკარგა პატარა რკალიც და მარჯვნიდან შუაში
დაკავშირებული ჰორიზონტალიც
ასევე, ასო "მანი"
ასეთია მაგალითად
-
ერთადერთი ასოა
მხედრულში
დამატებითი ხაზების
ძ-
გარეშე გვევლინებიან
ნუსხური ქართული ანბანის განვითარების
მეორე საფეხურია, რომელიც ასომთავრულის
გრაფიკული გარდაქმნის შედეგადაა მიღებული
ნუსხური
დამწერლობის
პირველი ნიმუშები,
ძირითადად, IX
საუკუნიდან გვხვდება
და XIX საუკუნის
მიწურულამდე
გამოიყენებოდა.
ასომთავრულში იყო 37 ასო, ნუსხურში კი დაემატა “უ”
ბგერის აღმნიშვნელი ასო, რომელიც ასომთავრულში არ
არსებობდა.
ნუსხურში გააერთიანეს “ონისა” და
“ჳიეს” აღმნიშვნელი სიმბოლოები
და წარმოქმნეს ახალი ასო-ნიშანი
ასომთავრულ ონ და ჳიეს
აღნიშნავს -
ნუსხური ონი და ჳიე -
H T T P : / / E D U T I M E . G E / ? P = 1 4 0 2 & F B C L I D = I WA R 3 Y Z 3 9 W L 3 WA L A J M 5 W T J X B Z 2 T 5 L X V F 0 R X R B H U
X I T S 0 H 0 L A L 6 C - 4 _ LY O O F 2 O
H T T P S : / / G E O L I N G U I S T I C . B L O G S P O T. C O M / 2 0 1 0 / 0 1 / 1 _ 2 7 . H T M L
HTTPS://INTERMEDIA.GE/%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98
%E1%83%90/113228-7-%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98-
%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98
-%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1-%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%
A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%91/167/
H T T P S : / / L E L A K H A C H A P U R I D Z E . B L O G S P O T. C O M / 2 0 1 1 / 0 7 / B L O G - P O S T. H T M L
HTTPS://NIDO.GE/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%A3%E1%8
3%9A%E1%83%98-%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%
83%98%E1%83%A1-%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1
%83%98%E1%83%90/
HTTPS://KA.WIKIPEDIA.ORG/WIKI/%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1
%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98#CI
TE_NOTE-11
HTTPS://KA.WIKIPEDIA.ORG/WIKI/%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E
1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98
HTTPS://KA.WIKIPEDIA.ORG/WIKI/%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%AE%E
1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98
HTTPS://KA.WIKIPEDIA.ORG/WIKI/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E
1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AC
%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90#%E1%83%
9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83
%98