Biotechnologia

nuklearna
 Klonowanie to uzyskiwanie genetycznych kopii
organizmów pojedynczych komórek lub cząsteczek
dna. 

Genetyczne kopie organizmów nawyzywamy

Klonowanie klonami.

Może ono zachodzić naturalnie w przyrodzie lub

być procesem sztucznym przeprowadzanym przez
człowieka. 
 • U organizmów jednokomórkowych klonowanie ma
miejsce za każdym razem gdy podczas podziału
komórki dochodzi do dokładnego skopiowania jej
materiału genetycznego.
Naturalne • U roślin klonowanie zachodzi podczas rozmnażania
bezpłciowego np. przez rozłogi czy kłącza.
sposoby • U zwierząt bezkręgowych (dżdżownica czy
klonowania rozgwiazda) klonowanie może odbywać się przez
fragmentację ciała, gdy z oderwanego fragmentu
organizmów odtwarza się cały organizm 
• U ssaków do naturalnego klonowania może dojść na
wczesnym etapie rozwoju zarodkowego, jeśli
zarodek podzieli się na dwie odrębne części.  W taki
sposób powstają bliźnięta jednojajowe 
 Sztuczne
sposoby klonowania organizmów

Klonowanie roślin
Sztuczne sposoby klonowania organizmów

Klonowanie
zwierząt metodą
transplantacji
jąder
komórkowych
na przykładzie
owcy Dolly
 • Komórki macierzyste to komórki, które
mogą się dzielić i różnicować w inne typy
komórek. Wykorzystuje się je m.in.. do
przeszczepów skóry i leczenia chorób, np.
białaczek.
• Dzielimy ze względu na pochodzenie na
zarodkowe komórki macierzyste i komórki
Czym są macierzyste pochodzące od osób
dorosłych.
komórki • Zarodkowe komórki macierzyste różnicują
macierzyste? się we wszystkie typy komórek, jednak
wykorzystywanie komórek zarodkowych
człowieka jest zabronione, dlatego to
komórki macierzyste pobierane od osób
dorosłych są wykorzystywane. Możliwości
specjalizacji tych komórek są jednak
ograniczone do kilku typów lub jednego
typu komórek.
 • Terapia genowa to stosunkowo nowa metoda
leczenia polegająca na wprowadzaniu obcych
kwasów nukleinowych (głównie DNA) do komórek
ciała pacjenta w celu uzyskania określonego efektu
terapeutycznego. Terapię genową stosuje się m.in.
w przypadku niektórych chorób genetycznych
Terapia jednogenowych.
genowa • Do celi terapii genowej należą:
•  Dostarczenie komórką poprawnej wersji genu,
• Wyciszenie aktywności wadliwej wersji genu,
• Skierowanie komórek do samounicestwienia.
 • Terapia genowa ex vivo (poza ciałem) - do wektora,
którym może być np. wirus, wstawia się
terapeutyczny fragment DNA, a od pacjenta
pobiera się komórki. Wirusa umieszcza się z
Główne komórkami pacjenta, aby mógł on do
nich wprowadzić obcy kwas nukleinowy. Następnie
metody terapii zmodyfikowane komórki zostają z powrotem
wprowadzone do ciała pacjenta.
genowej • Terapia genowa in vivo (wewnątrz ciała pacjenta) -
do wektora wstawia się terapeutyczny fragment
DNA. Wirus ten jest następnie wprowadzany do
ciała pacjenta, gdzie infekuje jego komórki.
 • Poradnictwo genetyczne to forma profesjonalnej
pomocy kierowanej do osób z
chorobami genetycznymi oraz ich rodzin. 
Poradnictwo • W poradni genetycznej otrzymuje się
specjalistyczne informacje na temat m.in. sposobu
genetyczne dziedziczenia danej choroby genetycznej, ryzyka
urodzenia dziecka z tą chorobą czy możliwej terapii
osób chorych.
 • Rozwój rolnictwa - tworzenie nowych odmian roślin
uprawnych oraz zwierząt, dzięki czemu możemy
uzyskać większe plony, odporność na warunki
atmosferyczne oraz szkodniki;
• Walka z niedożywieniem na świecie;
• Rozwój medycyny – produkcja leków, hormonów i
Biotechnologia szczepionek (w przyszłości być może wytwarzanie
organów do przeszczepów oraz terapia genowa w
molekularna - przypadkach niektórych chorób genowych);
szanse • Ochrona środowiska - wykorzystywanie
mikroorganizmów i roślin do oczyszczania, m.in.
gleb z metali ciężkich oraz do wytwarzania
materiałów biodegradowalnych;
• Rozwój przemysłu - zastosowanie w przemyśle
farmaceutycznym, spożywczym, biopaliwa:
antybiotyki, słodziki, aromaty, detergenty.
 • Możliwość negatywnego wpływu na zdrowie ludzi – nie ma
dowodów na to, że biotechnologia molekularna stwarza
zagrożenia dla człowieka, jednakże istnieje
pewne prawdopodobieństwo niebezpieczeństwo dla
zdrowia (przeciwnicy GMO obawiają się
przedostania zwierzęcia transgenicznego do środowiska,
czyli takiego, którego gen został wszczepiony w
niewłaściwe miejsce);
Biotechnologia • Negatywny wpływ na ekosystem, zanieczyszczenie
molekularna - środowiska – wyparcie naturalnie występujących gatunków
w ekosystemie, pojawienie się superchwastów (takie
zagrożenia odporne chwasty ciężko będzie zwalczyć, dlatego trzeba
będzie używać toksycznych środków chemicznych);
• Nadużycia, skutki uboczne – ingerencja w DNA komórek w
celu "wytworzenia" dziecka o wybranych genach jest
uważane za nieetyczne;
• Zagrożenia biologiczne - łatwość wytwarzania
mikroorganizmów oraz wirusów, co stwarza możliwość
produkcji broni biologicznej.