İDEALİZM

ve EĞİTİM
 İdealizmin savunucuları kimlerdir?

İDEALİZMD Platon tarafından önerilen öğretim programı

bugünün öğrencileri için uygun mudur?

E NELERİ
MERAK İdealizme göre öğretmen, öğrenci ve okul rolleri
nasıldır?

ETMELİYİM?
İdealizme göre bir eğitim programı nasıl
hazırlanmalıdır?

İdealizm bilgi, değer ve varlığı nasıl açıklar?

 • https://www.youtube.com/watch?v=R
mBizVdmp68

• https://www.youtube.com/watch?v=V
VDWWlcgBBw
İZLEMEDEN • 2.35 saniye

GEÇMEYİN • Platonun öğrencisi

• https://www.youtube.com/watch?v=P
vJpGcNcN_U
 İdealistler 

İDEALİSTLER
Platon Ksenophanes George Berkeley Gottfried Leibniz David Hume.
İDEALİZM
İdealizm kavram olarak farklı anlamlarda kullanılmaktadır. İdealizm bir ülküye sahip olma ve bu
yüce amaçlar için kendini adama şeklinde ifade edilebilir.

İdealizmin bilgiye ilişkin görüşü ise bilginin sadece aklın ürünü olduğu biçimindedir (Ergün,
2006).

İdealizm, tüm gerçekliği ruhsal ya da düşünsel sayan, tüm bilgileri algı, imge ve düşünce gibi
bilinç süreçlerine indirgeyen görüştür (Yıldırım, 1991).

İdealizm teknik ve felsefi anlamda kuşkuculuğun pozitivist ve ateist görüşlerin karşısında yer
alan bir öğretidir. İnsanın gerçekliğe ya da deneyime ilişkin yorumunda ideal olana öncelik veren
felsefi bakıştır (Cevizci, 2000).
İDEALİZM
İdealizme göre varlık düşünceden bağımsız bir biçimde vardır.

İdealizm, mutlak gerçeğin fiziksel olmaktan çok ruhsal olduğunu savunur. Bir
nesne olan insanın başlıca amacının kendi doğasını anlatmak, göstermek
olduğunu ileri sürer (Short, 2010; Sözer, 2009; Winch ve Gingell, 1999).

Duyu organlarıyla algılanan dünyayı reddetmemekle birlikte, bunun mutlak

gerçek olmadığını savunur. Dış dünya, idealar âlemindeki gerçeğin bir
görüntüsünden başka bir şey değildir
 Gerçeğin insan zihninde
oluşu İdeale/ ülküye yönelimli
Genel Tanım
Muhafazakârlık / İdeallere davranışçı eğitim
yöneliş

İdealist Arke, insan zihninde

bulunan "idea"
Gerçeğin insan zihninde
oluşu, soru sorma
Felsefenin Ontoloji
Evrenin tanrı tarafından
yaratıldığı inancı
Eğitimde muhafazakâr
eğilimler
Genel Aksiyoloji
Değerlerin ideallere göre Değerin ideallerce
Nitelikleri şekillenmesi
Rasyonalizm / Bilgi kaynağı
benimsenmesi-öznelcilik

akıldır Ekonomik yapının etkisinin

Epistemoloji
yadsınması
Ezeli doğrular/gerçekler
İnsanın akıllı bir hayvan
İnsan olarak görülmesi Toplumsal yaşamda düalizm
Beden ve ruh ikilemi
İDEALİZM
İdealizmin aksiyoloji anlayışına göre; değerler maddi gerçeklikten bağımsız olarak vardır
ve bunlar evrenin yapısında da asli olarak mevcuttur.

Felsefi olarak idealizmin değerleri zihince belirlenmiş sonuçlar olup; mutlak, değişmez
ve evrenseldirler. İyilik, güzellik, doğruluk gibi değerler insandan insana değişen,
göreceli nitelikler değil; evrenin yapısında bulunan mutlak değerlerdir (Yıldırım, 1991).

İdealizmin insan anlayışına göre; insan, akıllı bir hayvandır. Bedeni nesneler âlemine;
ruhu ise idealar âlemine aittir. Bedeni ölümlü, ruhu ise ölümsüzdür (Arslan, 2005;
Sönmez, 2011).
İDEALİZM
İdealizm, gerçekçiliği ruhsal sayan bir felsefe öğretisi olup, gerçeğe giden
yolun sadece bilimsel yöntemler ile olabileceğini reddederek, sezgisel
düşüncenin de bilimsel tutum kadar önemli olduğunu savunur.

Gerçekte idealizm, gerçeğin temelinde “ruhsal ve düşünsel açıklamaların”

bulunduğunu savunmaktadır.

Bunlar ise “idealara” dayanır ki, insanın zihnine öz itibariyle dünyaya

gelmeden önce kodlanmıştır.
İDEA
• değişmez öz, şeylerin ilk örneği, uzayın ve zamanın
ötesinde, öznenin dışında, kendiliğinden var olan,
duyularla değil ruhsal olarak, anımsama yoluyla
kavranabilen, duyularla yalnızca görüngüleri
algılanabilen asıl gerçeklik.
İDEALİST EĞİTİM

Totaliter (önceden belirlenmiş belirli ölçütlere dayalı)

Otoriter (öğretmen ve program merkezli) bir yapıya sahip olup, geleneksel

yapıları eleştirmeyi ve otoriteyi karşı gelmeyi kesinlikle kabul etmez.

Eğitimin amacı, gerçek dünyanın değil, ideal dünyanın bireylere

öğretilmesidir.

Eğitimde birey, evren ve işleyişini akıl ve sezgi yoluyla kavrayacağından bunu

sağlayacak Din, Metafizik ve Tarih gibi derslere ağırlık verilmelidir.
İDEALİST EĞİTİM

İdealist eğitimde akıllı ve kültürlü bireyler yetiştirmek önemlidir (Ergün, 2011).

İdealizmin eğitim kuramı karşılığını daimicilik ya da perennializm felsefesinde

bulur.

Perennializm insanlara hemen her yerde kalıcı bir önem ve değere sahip olan
şeylerin, insanı insan yapan kalıcı değerlerin, evrensel ilkelerin, mutlak
doğruların öğretilmesi gerektiğini savunur (Cevizci, 2011).
İdealizmin
Nitelikleri ve
Boyut Nitelikler Etkiler
Eğitim Sürecinin
Yönetimine Aklı kullanabilme ve zihin geliştirme Merkezi otoriteye bağlılık
Etkileri Amaçlar
Tanrıya ve mükemmelliğe ulaştırma
Kalıcı değerler, Evrensel ilkeler
Akıllı ve kültürlü bireyler
yetiştirme
Kişilik geliştirme Muhafazakâr değer eğitimi

Soru-cevap/Sokratik yöntem Klasik ve davranışçı anlayışlar

Öğrenme-Öğretme Vahiy, sezgi, ezberleme Bilişsel davranışların
Süreci Tümdengelim aktarılması
Tartışma Bilginin “apriori” olması

Norm dayanıklı ölçme araçları
Ölçme
Aklın çalıştırılıp/çalıştırılmadığı
Değerlendirme
Zihinsel becerilerin kullanılması
Öğrencileri birbiriyle
kıyaslama
Ezbere dayalı ölçme-
değerlendirme sistemi
Soru-cevap yönteminin
kullanılması
İDEALİST EĞİTİM

İdealistler öğretmen - öğrenci

Öğretmenin asıl işlevi öğrenciye
ilişkilerinde merkeze öğretenin
bilgiyi sezdirme ve keşfettirmedir
konulması savındadır ve öğretim
(Tozlu, 2003).
süreci öğretmen odaklıdır.

Ölçme içeriğin öğrenilip Sorular ayrıca zihnin çalıştırılıp

öğrenilmediğinin sınanması ve çalıştırılmadığını ölçen sorulardan
rekabetçi anlayışa dayalıdır. oluşmaktadır
İDEALİST EĞİTİM
Gerçeğe giden yol sadece
bilimsel yöntem değildir.
Sezgisel düşünce de bilimsel
tutum kadar önemlidir.
Gerçek bilgi aklın ürünü olan
bilgidir ve insan zihninde
doğuştan vardır, Öğretmenin
temel görevi, öğrencilerdeki
bu gizli bilgileri açığa
çıkarmaktır.
Evreni açıklamada, ruh, İdealizmde değerler
ahlâk, zihin ve düşünce gibi mutlaktır ve değişmez bir
kavramları temel alır. yapıya sahiptir.
İyi, güzel ve doğrunun
evrensel olduğunu savunan
bu görüşe göre, öğrencilere
yaşayan değerler ve bu
değerlerle nasıl yaşayacağı
öğretilmelidir.
 İdealist eğitimin merkezinde konular, dersler, evrensel doğrular ve bunları
aktaracak öğretmen vardır. Bu nedenle idealistler konu alanı veya bilgi
merkezli eğitim programı geliştirme yaklaşımını benimsemişlerdir.

İdealizmde gerçek akıldır ve madde bir bakıma onun ürünüdür

İDEALİST
Okul kültürel mirası oluşturan değerleri öğretmelidir.

EĞİTİM Eğitim ruhu iyiye çevirme işidir.

Zeki insanlar (Filozoflar) devleti yönetmelidir.(Platon)

Yön verdiği eğitim felsefesi daimicilik ve esasiciliktir.

DAİMİCİLİK

İdealizm ve Realizm akımının eğitime uygulanışıdır.

En eski ve en tutucu eğitim felsefesidir.

Bu görüşe göre eğitimin amacı doğru ve sağlam karakterli bireyler yetiştirmektir.

Eğitim durumlarında daha çok sokratik yöntem kullanılır.

Temel vurgusu, klasik konular, edebi çözümlemeler ve sabit bir program anlayışıdır.
 Eğitimin evrensel nitelikteki belli gerçeklere
göreşekillendirilmesi üzerinde dururlar.

Bunlara göre insanın doğası ve ahlaki ilkeleri

DAİMİCİL değişmez. İnsanların bu değişmez gerçeklere
göre yetiştirilmesi gerekir. (Evrensel eğitim)
İK İnsan doğasının en önemli yanı akıldır.
Bu nedenle eğitimde insan zihninin
gelişmesine önem verilmesi gerekir.
DAİMİCİLİK

Daimicilik İnsan doğasının evrenselliği ve insan aklının en iyi ve engüzel eserleri klasik
yapıtlarda örneklendirilmiştir. Bu nedenle eğitimde klasik yapıtlara ağırlık verilmelidir.

Sabit eğitim programları uygulanır.

Öğretmen, öğrencilerin düşünmelerine yardımcı olur.Soru – cevap yöntemi (Sokrat

yöntemi) kullanır.

Üstün zekâlı, akıllı bireyleri seçme ve elit kişileri eğitmek temel özelliğidir. Bu nedenle
seçici ve eleyici değerlendirme teknikleri kullanılmalıdır.
DAİMİCİLİK

Daimicilik Eğitim hayatın kopyası değil, ona hazırlıktır.

Daimiciler hayata hazırlık derken, öğrencinin kültürel mirası ve değerleri benimsemesi,

bu şekilde değerlerinfarkında olunmasının sağlanması ve onların gelişiminekatkıda
bulunması olarak yorumlanmaktadır.

Okulun temel işlevi kültürü etkili bir şekilde yenikuşaklara aktarmak ve insan zihnini
geliştirmektir.
 DaimicilikTemel İlkeleri Değişmeyen
evrensel eğitim Entelektüel eğitim
Eğitim hayatın bir kopyası değil, ona
hazırlıktır.
DAİMİCİLİK
Çocuklara ve gençlere dünyanın
hem manevi hem demaddi
gerçeklerini tanıtacak bilgiler
verilmelidir.
Resimde sizce ne
anlatılmak
istenmiş?