HÓA PHÂN TÍCH 1 - TH

Bài 7:
CHUẨN ĐỘ TẠO PHỨC – PHƯƠNG PHÁP COMPLEXON
ĐỊNH LƯỢNG ĐỘ CỨNG CỦA NƯỚC
(Hàm lượng Ca2+ và Mg2+)

Thành viên nhóm :

Nguyễn Thúy Quyên - 1911547565
Lê Thị Quỳnh Như - 1900008282
Phùng Trần Tiến - 1911547830
 MỤC TIÊU
 Trình bày được nguyên tắc của phép chuẩn độ tạo phức EDTA.
 Hiểu được nguyên tắc sử dụng chất chỉ thị màu kim loại và lựa
chọn chất chỉ thị thích hợp cho chuẩn độ Ca 2+ và Mg2+ trong hỗn
hợp.
 Thực hành được thao tác chuẩn độ EDTA, biết cách quan sát
điểm kết thúc, sử dụng dung dịch đệm ổn định pH để định
lượng cả Ca2+ và Mg2+ trong hỗn hợp.
 Tính toán xác định hàm lượng của từng thành phần trong mẫu.
 Nêu ý nghĩa độ cứng của nước trong khoa học sức khỏe.
 TÓM TẮT NỘI DUNG BÀI HỌC

NGUYÊN TẮC XÁC ĐỊNH ĐỘ CỨNG CỦA NƯỚC BẰNG COMPLEXON

Pha dung dịch chuẩn độ EDTA ~ 0,05M

I. TIẾN HÀNH PHA
DUNG DỊCH CHUẨN
Pha dung dịch chuẩn gốc ZnSO4

Xác định nồng độ thực dung dịch chuẩn độ EDTA

II. TIẾN HÀNH CHUẨN
ĐỘ
Định lượng tổng nồng độ Ca2+ + Mg2+

III. TÍNH TOÁN KẾT QUẢ

 Tính nồng độ thực tế của dung dịch gốc khi có hệ số hiệu chỉnh k
Khi sử dụng kỹ thuật cân chính xác khoảng thì mcân thường có sự chênh lệch với mtính một tỉ lệ k

k =  Ccân = Ctính x

k: Hệ số hiệu chỉnh (từ 0,97 ≤ k ≤ 1,03 theo DĐVN V)

 Tính nồng độ chính xác

Áp dụng biểu thức: Cchuẩn độ x Vchuẩn độ = Cchuẩn gốc x Vchuẩn gốc
 NỘI DUNG BÀI HỌC
NGUYÊN TẮC XÁC ĐỊNH ĐỘ CỨNG CỦA NƯỚC
BẰNG COMPLEXON

 Dựa vào việc đo thể tích dung dịch EDTA ở pH 10 đã phản ứng hoàn toàn tạo
phức bền tan với cả ion canxi và magiê.
 Nhận biết điểm kết thúc có thể dùng chỉ thị màu kim loại đen eriocrom T
(ETOO).
 Tính toán kết quả định lượng dựa vào định luật đương lượng
Đặc điểm:
 Khi chưa có sự hiện diện của EDTA, có một số ion Mg2+ phản ứng tạo phức đỏ
nho với chỉ thị ETOO:
Mg2+ + HInd2- + NH3 MgInd-(đỏ nho) + NH4+ k = 107,0
 Khi chuẩn độ bằng EDTA, phần Ca2+, Mg2+ tự do trong dung dịch phản ứng tạo
phức không màu với ion Ca2+ và Mg2+ theo thứ tự:
Ca2+ + H2Y2- [CaY] 2- + 2H+ k = 1010,7
Mg2+ + H2Y2- [MgY]2- + 2H+ k = 108,7
 Vì vậy tại điểm tương đương, xảy ra phản ứng cạnh tranh tạo phức, và lúc này
phức của Mg2+ với chỉ thị sẽ bị phá hủy nên chỉ thị chuyển về màu tự do của nó
là màu xanh:
[MgInd]- + H2Y2- + NH3 [MgY]2- + NH4+ + HInd2(xanh biển)
Kết quả được thể hiện dưới dạng tổng nồng độ. Nếu hàm lượng canxi được xác định riêng
thì có thể tính được nồng độ magiê.
I. TIẾN HÀNH PHA DUNG DỊCH CHUẨN

1. Pha dung dịch chuẩn độ EDTA ~ 0,05M

Yêu cầu: Pha chế 200 ml dung dịch EDTA ~ 0,05M từ dung dịch EDTA ~
0,5M (trong PTN)

2. Pha dung dịch chuẩn gốc ZnSO4

Yêu cầu: Pha chế chính xác 100,0 ml dung dịch ZnSO4 0,05 M từ
ZnSO4.7H2O có M = 286,443 đvc; P = 99,95%
II. TIẾN HÀNH CHUẨN ĐỘ

1. Xác định nồng độ thực dung dịch chuẩn độ EDTANhận biết điểm kết thúc
có thể dùng chỉ thị màu kim loại đen eriocrom T (ETOO)

2. Định lượng tổng nồng độ Ca2+ + Mg2+

1. XÁC ĐỊNH NỒNG ĐỘ THỰC DUNG DỊCH CHUẨN ĐỘ EDTA

Buret Nạp dung dịch chuẩn độ EDTA ~ 0,05M

Cho chính xác 10,00ml dung dịch chuẩn gốc ZnSO4 vừa pha vào
Thêm khoảng 20 ml nước cất + 5 ml dung dịch điệm pH 10
Bình nón
250 ml Thêm tiếp 1 ít chỉ thị ETOO
Lắc kỹ, dung dịch chuyển màu đỏ nho

3
Tiến hành chuẩn độ cho tới khi dung dịch trong bình nón chuyển
sang màu xanh biển
Ghi thể tích dung dịch chuẩn độ EDTA đã tiêu tốn ký hiệu là
V1ml
2. ĐỊNH LƯỢNG TỔNG NỒNG ĐỘ Ca2+ + Mg2+

Buret Nạp dung dịch chuẩn độ EDTA đã xác định nồng độ thực

Cho chính xác 10,00 ml dung dịch mẫu vào

Thêm khoảng 20 ml nước cất + 5 ml dung dịch điệm pH 10
Bình nón
250 ml Thêm tiếp 1 ít chỉ thị ETOO
Lắc kỹ, dung dịch chuyển màu đỏ nho

3
Tiến hành chuẩn độ cho tới khi dung dịch trong bình nón chuyển
sang màu xanh
Ghi thể tích dung dịch chuẩn độ EDTA đã tiêu tốn
III. TÍNH TOÁN KẾT QUẢ

 Tính nồng độ thực tế dung dịch gốc ZnSO4

 Tính lại nồng độ chính xác dung dịch chuẩn
 Tính tổng nồng độ ion Ca2+ và Mg2+

 k =  Ccân = Ctính x

 Cchuẩn độ x Vchuẩn độ = Cchuẩn gốc x Vchuẩn gốc