Gelombang Bunyi

Bab 10 Tingkatan 2
 Bunyi
• Bunyi dihasilkan oleh getaran sesuatu bahan
• Dapat dipindahkan melalui medium
• Dapat bergerak melalui pepejal, cecair dan gas
• Bunyi tidak dapat dipindahkan melalui vakum
• Bunyi boleh dipantulkan atau diserap apabila terkena
pada sesuatu permukaan
Pergerakan Bunyi Melalui medium
Pepejal
• Bunyi dipindahkan dengan cepat
• Apabila zarah-zarah pada hujung pepejal mula bergetar, getaran itu
akan menyebabkan zarah-zarah bersebelahan turut bergetar
• Susunan zarah yang rapat menyebabkan bunyi mudah dipindahkan
Cecair
• Susunan zarah kurang rapat
• Gelombang bunyi dipindahkan lebih perlahan didalam cecair
berbanding pepejal
 Gas
• Gelombang bunyi merambat dengan sangat perlahan
• Susunan zarah gas sangat jauh antara satu sama lain
Pantulan Dan Penyerapan Bunyi
• Permukaan yang keras dan licin seperti papan, logam
dan dinding konkrit ialah pemantul bunyi yang baik
• Permukaan yang lembut dan kasar seperti kain dan
span ialah penyerap bunyi yang baik
• Gema berlaku apabila bunyi dipantulkan dari
permukaan yang keras
Aplikasi Pantulan Bunyi
Contoh
Kenyaringan Dan Kelangsingan Bunyi
• Kenyaringan bunyi ialah kekuatan bunyi,
• Kenyaringan bunyi dihasilkan bergantung kepada
amplitud gelombang bunyi
• Kelangsingan bunyi bergantung kepada frekuensi
gelombang bunyi yang dihasilkan
• Frekeunsi gelombang bunyi di ukur dalam unit herzt
(Hz)
Lebih besar amplitud, lebih tinggi
kenyaringan
Lebih tinggi frekuensi, lebih tinggi
kelangsingan
Kesan Doppler
• Kesan Doppler ialah perubahan frekuensi ketara yang
disebabkan pergerakan relatif :
Sumber bunyi
Pemerhati
Sumber bunyi dan pemerhati

• Bunyi akan kedengaran semakin perlahan sekiranya sumber

semakin menjauhi pemerhati
• Frekeunsi bunyi yang didengari akan meningkat apabila
sumber bunyi mendekati pemerhati yang pengun
• Frekeunsi bunyi yang didengari akan menurun apabila
pemerhati menjauhi sumber bunyi pegun
Fenomena Dan Aplikasi Pantulan
Gelombang Bunyi
Fenomena Pantulan Bunyi
• Bunyi akan di pantulkan apabila bunyi mengenai suatu
permukaan keras
• Pantulan bunyi ini dipanggil gema
• Gema boleh terhasil di kawasan bilik kosong, gua,
terowong, dewan dan lain-lain
Aplikasi Pantulan
• Ultrabunyi
Bunyi berfrekeunsi melebihi 20k Hz
Digunakan oleh haiwan seperti kelawar untuk sebagai
panduan arah

• Sonar
Digunakan oleh industri perkapalan untuk mengesan objek
dasar laut
 Had Pendengaran
• Telinga manusia hanya dapat mengesan frekeunsi bunyi di antara 20 Hz
hingga 20k Hz
• Julat frekeunsi akan semakin berkurang apabila usia meningkat
• Beberapa alat yang digunakan untuk mengatasi had keupayaan ini :
Stetoskop – mendengar denyutan jantung
Alat bantu dengar – menguatkan bunyi yang memasuki telinga
Pembesar suara – menghantar bunyi kepada jarak lebih jauh
• Terdapat haiwan yang berupaya untuk mengesan frekuensi bunyi lebih
tinggi daripada manusia, iaitu kelawar, anjing, dolphin, gajah dan kuda
Haiwan Julat pendengaran (Hz)
Kelawar 2000 – 110 000
Anjing 67 – 45 000
Dolfin 40 – 100 000
Gajah 16 – 12 000
Kuda 55 – 33 500
Manusia 20 – 20 000