*KAKAPUSAN AT

KAKULANGAN
Mga Pangunahing Suliranin
Pang-ekonomiya
Kakapusan at Kakulangan
Lahat ng bansa sa daigdig ay nahaharap sa
isang suliranin na may kinalaman sa kalagayan
ng mga pinagkukunang-yaman at ang
kakayahan ng mga ito na matugunan ang
dumaraming pangangailangan at hilig ng tao.
Ang suliranin ng kakapusan ay ang
katotohanang hindi kayang matustusan ng
anumang bansa ang lahat ng mga
pangangailangan ng buong ekonomiya.
Ang kakapusan ay tumutukoy sa pagkakaroon
ng limitasyon sa mga pinagkukunang-yaman na
ginagamit sa paglikha ng mga produkto. Ito ay
isang kalagayan na kaakibat ng buhay ng taona
naglalarawan ng pagtutunggalian sa paggamit
ng yaman ng bansa upang matugunan ang mga
pangangailangan.Dahilan ito ng paghahanap ng
iba·t ibangparaan upang matamo ang lubos
nakapakinabangan sa paggamit ng mga yaman
ng bansa.
Ang kakulangan ay isang kalagayan na
panandalian lamang. Sinasabi na ang
kalagayang ito ay maaaring gawa o likha
ng tao. Ito ang nagaganap kung may
pansamantalang pagkukulang ng supply
ng isang produkto. Ang pagkakaroon ng
artipisyal na kakulangan ay madalas na
nangyayari sa isang ekonomiya.
Halimbawa

Ang artipisyal na kakulangan

ng bigas sapamilihan na
nagaganap kapag itinatago
ngmga negosyante ang
produkto upanghintayin ang
pagtaas ng presyo, o tinatawag
na hoarding.
Anghoardingay pagtatago
ng mga supply na
ginagawa ng mga kasapi
ng rice cartel na nagiging
dahilan ngpagkukulang ng
bigas sa pamilihan.
Kartel
ay pangkat ng mga
malalaking negosyanteng
tao nakumokontrol at
nagmamanipula ng
distribusyon, pagbili, at
pagpepresyo ng mga
Ang kakulangan ay pansamantala
lamang naibinubunga ng mga
maling gawain ng tao. Kapag
naisaayosna ang supply,
nawawala na ang kakulangan.
Ibig sabihin, mas madaling
bigyan ng solusyon ang
kakulangan kaysa sa kakapusan.
Mga Suliranin Pang-ekonomiya
Ang kakapusan ang pangunahing
dahilan ng pagkakaroon ng mga
suliranin pang-ekonomiya.
Dahil sa suliranin
ng kakapusan,mahalaga na pag-
isipan ng isang bansa kung anong
produkto at serbisyo ang gagawin at
gaano karami. Mahalaga din na tukuyin
kung para kanino gagawin at paano
ipapamahagi.
 Dayagram

PRODUKSYON  S DISTRIBUSYON
Ano ang U Para kanino ang
gagawin? L gagawin?
I
Paano ito R
gagawin? A
N Paano ipamamahagi
I ang produkto?
Gaano karami
ang gagawin? N
Ang bawat bansa ay may mga
layuning pangkabuhayan na
nais makamit. Sa pamamagitan
ng pagsasaalang-alang sa mga
katanungan na nauukol sa
produksiyon at distribusyon, ito
ay mabibigyan ng pansin.
Ano ang Gagawin?
Sa isang ekonomiya,mahalagang
mabatid ang mga produkto at
serbisyo na kinokonsumo ng mga
tao. Importanteng malaman ang
mga pangangailangan ng tao na
binibigyan ng higit na
pagpapahalaga.
Halimbawa
Mas pinahahalagahan ng tao ang
pagkain ng kanin kaysa sa mais, kaya
mas pipiliin ang paglikha ng maraming
bigas kaysa sa mais. Ang ganitong
sitwasyon ng pagpili ng produktong
gagawin ay naiuugnay sa konsepto ng
Production Possibilities-Frontier ng
paglikha ng iba·t ibang produkto mula
sa tiyak nadami ng pinagkukunang-
yaman sa isang takdang panahon.
Ang paglikha ng mas maraming
bigas ay nangangahulugang
higit na malawak na lupain ang
pagtataniman nito kaysa mais.
Ang pagpili sa produktong
lilikhain ay ibinabatay sa
pangangailangan ng
nakararaming kasapi ng
lipunan.
Paano Ito Gagawin?
Sa paglikha ng mga produkto ay
may prosesona sinusunod. Isinasaalang-
alang ang mgabagay na gagamitinsa
pagbuo ng mgaprodukto. Ang bansa ba ay
may sapat nasalik ng produksiyon upang
makalikha ngmga produkto na kailangan
ng ekonomiya?Sa paggamit ng mas
maraming manggagawakaysa sa
makinarya? Makakamura ba angbansa sa
paglikha ng bigas? Ito aymahalagang
isaisip kung paano gagawin angisang
Gaano Karami ang Gagawin?
Ang dami ng produkto na gagawin
aypagsasaalang-alang ng yaman ng
bansaat bilang ng mga mamamayan
namakikinabang sa produktong
gagawin.Kapag may nagawang
produkto angekonomiya, dapat itong
ipamahagi samga mamamaya. Ang
distribusyon aykakambal ng
produksyon. Ito angpamamahagi ng
mga bagay-bagay salahat ng sektor ng
Sinasabing ang produksiyon ay nagiging
makabuluhan kung ito ay
maipapamahagi sa lahat ng mamamayan
na nangangailangan ng mga produkto
upang pantay-pantay na matamo ang
kasiyahan at kapakinabangan  sa buhay.
At kapag ang lahat ng tao ay
nakakabahagi sa mga nilikhang produkto
ng bansa, ibig sabihin episyenteng
nagamit ang mga likas na yaman.
Para Kanino Gagawin?
Isinasaalang-alang ang mga
mamamayan na gagamit at
makikinabang sa mga lilikhaing
produkto upang maging
epektibo ang mga
pamamahaging mga nasabing
produkto.
Paano Ipamamahagi ang Produkto?
Ang maging epektibo sa pamamahagi ng
mga nagawang produkto ay isang
layunin ng pamahalaan, kaya
isinasagawa nito ang iba·t ibang
pamamaraan upang makarating sa
kinauukulan ang mga nalikhang
produkto. Ang kalakalang  lokal at mga
pamilihan ay mga mekanismo
namakakatulong sa pamamahagi ng
mga produkto.
Ang aralin na ito ay kung papaano
matutugunan ng isang ekonomiya ang mga
suliranin ng kanilang pinagkukunang-
yaman.
‡
Kung saan ang ating mga pinagkukunang-
yaman ay may limitasyon at ang iba ay
pansamantalalang kung kulangin at ang iba
ay ang kakapusan nito .
‡
May mga salik na dapat isaalang-alang kung
 gusto ng isang bansa na umunlad ang isang
ekonomiya.
Kailangan din ng kooperasyon
ng mga mamamayan ng isang
bansa kung susundin ang mga
salik na natukoy, dahil kahit
nagawa na ang mga nasabi ay
wala itong silbi kung ang mga
mamamayan mismo ay walang
kooperasyon at tiwala
namakakamit nila ang
*Thank You for your
Listening and
Cooperation!!!

-JOHN O