PANITIKANG 

KONTEMPORARYO 
MGA MIYEMBRO: 

SERATO, ERWIN S. 

URSABIA, CHARLES JUSTINE 

SALVALOZA, JONAS PAUL 

TAHUM, URIEL 
KONTEMPORARYONG PANITIKAN

• Nagmula ito sa pasalindilang panitikan (memoryado,bahagi ng kamalayan)

hanggang sa panitikang itinala ng kagamitang elektroniko (pelikula,telebisyon,
computer atp.)

• tumutukoy sa pagpapatuloy ng tradisyonal na panitikan o panulatan sa kabila ng

modernisasyon sa pamamagitan ng pagpasok sa teknolohiya.

• makabago o pangkasalukuyan na sulatin na inilimbag sa iba’t ibang anyo ng panitikan.

Ano ang pagkakaiba ng kontemporaryong panitikan sa tradisyonal na panitikan?

*Ang tradisyonal na panitikan ay madalas na isinulat ng mga tao galing sa mataas na

lipunan. Ito ay mga itinaguriang social elites. Ang kanilang pagiging maalam sa literatura ay
sanhi ng magandang eduksayon na kayang bilhin ng kanilang salapi. Dahil dito, naging
limitado ang panitikan sa grupo ng lipunan na ito.
Ang kontemporaryong panitikan naman ay kinasasangkutan ng iba’t ibang lahi
mula sa iba’t ibang estado ng buhay. Ito ay mas malaya sapagkat hindi ito nakakulong
sa striktong gabay na itinakda ng tradisyong panitikan. Maaring gumawa ng isang
akdang may halong konsepto mula sa iba’t ibang klase ng panitikan sa layong maiunlad
ang larangan ng panitikan.
KONTEMPORARYONG ISYU
KONTEMPORARYONG ISYU

-ay tumutukoy sa anumang pangyayari, ideya, opinyon, o paksa sa kahit anong

larangang may kaugnayan sa kasalukuyang panahon.
-Sumasaklaw sa kahit anong interes ng mga tao.

Kontemporaryong isyung PANLIPUNAN:

 HALALAN-pormal na proseso ng pagpapasiya ng mamamayan na pumili ng mga

indibiwal na mamumuno sa bayan.

 TERORISMO-ay isa sa mga pinakatampok na kontemporaryong isyu.

-isyu rin ang pagbibigay ng ransom.

 RASISMO-paniniwala na ang lahi ang pangunahing tumutukoy sa katangian at

kakayahan ng isang tao.
Kontemporaryong isyung PANGKALUSUGAN:

 SOBRANG KATABAAN –pagiging masyadong mataba kapag inihambing sa sariling

kataasan.

 KANSER – malawak na pangkat ng iba’t ibang mga sakit na lahat ay

sumasangkot sa hindi na regulang paglago ng sihay.

 HIV/AIDS –isang sakit ng sistemang immuno ng tao na sanhi ng HIV.

 DRUG ADDICTION –pagkahumaling o pagkaadik ng isang tao sa pinagbabawal na gamot.

Kontemporaryong isyung PANGKAPALIGIRAN:

 GLOBAL WARMING –pagtaas ng katamtamang temperatura ng himapapawid at mga

karagatan sa mundo.

 LINDOL –isang mabilis na paglabas ng enerhiya na nanggagaling sa ilalim ng lupa.

–paggalaw ng lupa
 BAGYO –isang unos o sigwa, pabilog na sistema na marahas at malakas na hangin.
–may dalang mabigat na ulan.

 POLUSYON –pagiging marumi ng kapaligiran. -polusyon ng hangin at tubig.

Kontemporaryong isyung PANGKALAKALAN:

 EXPORT(Pag-angkat)/IMPORT – pagbili ng ating bansa ng mga produkto

mula sa ibang bansa.
- pinagbili ang ating produkto sa ibang bansa.

 ONLINE SHOPPING – patok na patok ito ngayon.

- maaring pumili at bumili ng gamit internet.

 MALAYANG KALAKALAN –patakaran kung saan ang pamahalaan ay walang

kinikilingan laban sa pag-aangkat o pagluluwas ng mga kalakal.

 SAMAHANG PANGDAIGDIGAN –ugnayan ng mga bansa sa daidig, na pinagbuti

sa pamamagitan ng kalakalang panlabas.
SAAN MAKAKASIPI NG MGA ISYU?

1. PRINT MEDIA – DIYARYO, MAGASIN, KOMIKS

2. VISUAL MEDIA – BALITA, DOCUMETARIES, PELIKULA, DRAMA SA TV

3. ONLINE MEDIA – ONLINE BLOGS, WEBSITE, FACEBOOK

Panitikan:

 Tabloid (pahayagan)
 Komiks
 Magasin
 mga Kontemporaryong Dagling Katha

KAHALAGAHAN:

 Nalilinang ang kritikal na pag-iisip.

 Naiuugnay ang sarili sa isyu.
 Napahahalagahan ang mga tauhan, pangyayari, at isyu.
 Nahahasa ang iba’t ibang kasanayan at pagpapahalaga.
 PRINT MEDIA – batis ng kontemporaryong isyu.
 PAGGAMIT – nahuhubog nito ang kasanayan sa pagbabasa at pag-unawa.
 KASAYSAYAN3 NG
KONTEMPORARYONG
PANITIKAN
PANITIKAN SA IKATLONG REPUBLIKA :

KALIGIRANG KASAYSAYAN

 Naalis ang Pilipinas sa ilalim ng Batas Militar (noong ika-2 ng Enero, 1981)
 “Ang Bagong Republikang Pilipinas”
 Ang Panahon ng Ikatlong Republika”

MGA PANULAANG TAGALOG SA IKATLONG REPUBLIKA TULA

 Romantiko at Rebolusyonaryo.
 Mga nagaganap noon sa Pamahalaan.
 Maapoy, marahas, makulay, mapagtungayaw.

AWIT

 Kalungkutan o pagdadalamhati, kahirapan, paghahangad ng tunay na kalayaan,

pagibig sa Diyos, sa bayan at sa kapwa.

PELIKULA

 Pagdiriwang ng pista
 Nauukol sa Sex.
BABASAHIN

 “Crony Newspaper”: Bulletin today, peoples Journal at Peoples Tonight.

 Mga tinangkilik na pahayagan: Forum Daily Inquirer, Manila Times at Malaya
 Komiks at Magasin: Kislap, Modern magasin, Bulaklak, Liwayway, Lovelife at iba pa.

PANITIKAN SA KASALUKUYAN: KALIGIRANG KASAYSAYAN

 “PEOPLE’S POWER” o LAKAS NG BAYAN (mula ika-21 hanggang ika-25 ng Pebrero

1986)
 samahang bayanihan
 nasilayan ang pagtutulungan, pagmamalasakitan, pagkakaisa, pagbibigayan,
pagkamatiisin at pananalig sa panginoon.
 isinilang ang bagong uring PILIPINO

KALAGAYAN NG PANITIKAN

 Bagama’t iilang buwan pa lamang ang pagkakasilang ng tunay na Republikang Pilipinas,

ang pagbabago sa ating panitikan ay mababakas na sa ilang mga tula,
awit, pahayagan, sanaysay, talumpati, at mga programa sa telebisyon.
PANULAAN SA KASALUKUYAN

 Sa kabuuang tanaw, mga sanaysay, awit, talumpati, at mga tula pa rin ang
masasabing nangunguna sa sangay ng Panitikang Pilipino nang Panahon ng
ikatlong Republika.

PANAHON NI FERDINAND MARCOS(1965-1986)

 Panahon ng Aktibismo
 Bagong Hukbo ng Bayan(New People’s Army)
 Burgis
 Walang pakialam
 Pagbabago sa takbo ng Pamahalaan
 Batas Milita/ Martial Law
 Duguang Plakard
 Damdaming mapaghimagsik
 Kamulatang Panlipunan
 Kabulukan ng Lipunan

TULA

 Pagmamasid at pagsusuri ng kalagayan ng bata.

 Pagsisiwalat ng katiwalian at dayukdok na pagpapasa ng mga nanunungkulan.
 Tahasang masasbing labag sa kagandahang asal at karahasan sa pananalita.
PANAHON NI CORAZON
AQUINO(1986-1992)
 Pagkaromantiko at rebolusyonaryo
AWIT
 Coritha at Eric – Laban na
 Freddie Aguilar – Bayan ko
PAHAYAGAN, KOMIKS AT MAGASIN
 Crony newspaper
 Magasin: Bulaklak, Liwayway
KABUUANG TANAW
 Sanaysay, awit, talumpati at tula
PANAHON NI FIDEL V. RAMOS(1992-
1998)
 Ikalabing-dalawang Pangulo ng Republika
ng Pilipinas.
 Pagsasaayos sa estuktura ng Pamahalaan.
ROGELIO SICAT
 Ipinanganak noong Hunyo 26, 1949 sa San
Isidro,
Nueva Ecija.
 Nag-aral sa UST
 Unang nakita sa Liwayway
 Naging Dean sa UP Diliman
 Pinarangalan ng Manila Critics Circle ng Natinal
Books Award
 Mga Agos sa Disyerto
 Mga kilala niyang akda(Impeng Negro,Moses
Moses)
LIWAYWAY ARCEO
 Nakasulat ng 90 nobela, 2 libong mahigit na
kuwento, 1 libong mahigit na sanaysay, 36 tomo ng
iskrip sa radyo, 7 aklat ng salin, 3 iskrip sa
telebisyon at di mabilang na lathalain.
 Mga pangunahing aklat:
-Maling Pook, Maling Panahon…Dito, Ngayon(1998).
-Mga Bathalang Putik(1998)
Sa kasalukuyan ay umuunti na ang bilang ng mga panitikang Pilipino na
tumatatak sa mga utak ng mga Pilipino, lalo na sa ating kabataan. Madalas ay galing
Amerika o iba pang bansa ang mga panitikang nagagamit ngayon, kaya naman ay mas
bumababa ang tingin ng mga tao sa mga likhain ng mga dating kamay ng bansang ito.
Nakakalimutan na ang halaga, pati na rin ang galing ng ating mga manunulat, direktor
at artistang nagbibigay karangalan sa wika at panitikang Pilipino.

Sa panahon ngayon ay mapapansin din ang mabilis na paglaki ng mga kabataan,

kasama rin ito ang mabilis na paglimot sa likhaing gawa ng Pilipino. Maaari din maging
dahilan ng kanilang pagkalimot at pagkawalan ng interes sa mga ito ay dahil hindi nila
mai-ugnay ang sariling mga karanasan sa mga tauhang makikita sa mga akdang
pinapalabas.

Ang mga manunulat na Pilipino ay patuloy na kumatha ng mga tula, maiikling kwento,
nobela at sanaysay na pumapaksa sa lipunan, sa kasarian o di kaya naman ay bunga
ng mga personal na intensyon o pagnanais na magbahagi ng karanasan sa
mambabasa.
Panahon ni Joseph Estrada (1998-2001)

 Joseph Marcelo Ejercito

 Mas kilala bilang Erap
 1998 hanggang 2001
 Erap Para sa mahirap

Tanyag sa Panahong ito:

Roberto Anunuevo
- Makata, tagasalin, at editor
- Pagsiping sa Lupain
- Nakatanggap sya ng Parangal sa Palanca

Doreen G. Fernandez
- Nagtapos sya sa St. Scholasticas Collage sa Manila
- The Food of the Philippines: Authentic Recipes from the pearl of the Orient
- Palayok: Philippine food through time, On site, In the Pot.

Rommel N. Angara
- Kontemporaryong manunulat sa Ingles at Filipino
- Why do they cut me Lord?
- Pa’no na ang Pasko?
Panahon ni Gloria Macapagal Arroyo (2001-2010)

Genoveva Edroza-Matute (Aling Bibeng)

- Ina ng Makabagong Maikling kuwentong Filipino
- Pinakamaimpluwensyang manunulat ng kanyang panahon
- 46 na taon bilang guro
- Pagiging guro, pagiging babae at pagiging nana yang laging paksa.
- Pangunahing tatak ng akda: Pagtitimpi
- Laging may urot sa dulo ang kanyang mga kuwanto.
- Marson 21, 2009 kamatayan
- Pambansang Alagad ng Sining sa Panitikan

Mga akda:
- Yumayapos sa takipsilim at pagbabago: nararamdaman ng matatanda
- Parusa
- Pagbalik
- Paglalayag sa puso ng isang bata: base sa katauhan ng isang estudyante nya dati.
- Ang kuwento ni Mabuti
- 1950 – Unang Palanca
- Kauna-unahang nakapag-uwi ng parangal
Panahon ni Benigno Aquino (2010-Kasalukuyan)

Sa panahon ni NoyNoy umusbong ang mga sumusunod:

o Pickup lines
o Mga banat
o Mga banda
o Modernong awit
o Makabagong pelikula
o Internet

Sa panahong ito:
• Kinilala ang Eraserheads sa pagpapasigla muli sa OPM
• Nagbigay daan ito sa marami pang musikero gaya ng Parokya ni Edgar, Silent Sancturay, Spongecola at marami pang
iba.
• Nagkaroon ng mga dulang pambata tulad ng Batibot at mga dulang panradyo
para sa mga matatanda.
• Ngayon, sinalin ang mga panitikan hindi lamang sa mga pahayagan, magazine,
at aklat, hindi lamang sa anyo ng pelikula, palabas o telebisyon o kaya’y
programang panradyon – kundi sa pamamagitan din ng Internet.
• Nagkaroon ng Blogging, Video Clipping, at Audio Airing na patuloy na
bumubuhay sa panitikan hindi lang ng Filipino kundi ng Ibang lahi mandin.
IMPLUWENSYA NG TEKNOLOHIYA SA PANITIKAN

 Karaniwang hindi na bumubuklat ng libro kung hindi ay magbabasa na lang sa

kanilang ebook

 Pinadali ang marami sa mga kritikal na proseso sa industriya at sambahayan

 Mas makamura sa libreng pagbabasa sa internet o downloadable stories/ebooks.

 kaysa magbasa ng salaw’ikain, nagbabasa na lang ng mga love quotes at kung ano ano pa

 kaysa mag basa ng mga epiko at maikling kuwento, ngayong mas masayang

magbasa ng mga wall posts sa Facebook.

 Kaysa manuod ng Moro-moro at balagtasan, awit at korido, manuod na lang ng

Fliptop sa youtube at o manuod na lang ng concert ni Nicki Minaj o kaya ng Maroon 5.

 Kaysa makipagbugtungan ay maglalaro na lang ng Dota kasama ang mga

kaibigan.
Mga Manunulat sa Makabagong Panahon

Jose Flores Lacaba

 Mas kilala bilang Pete Lacaba
 Ipinanganak sa Cagayan de Oro Noong Agosto 20, 1945
 Dinakip at ikinulong ng dalawang taon
 Sumabak din sya sa pagsusulat ng mga Iskrip sa pelikula.
 Mga isinulat nya sa panahon ni Marcos:
Mga Kagila-gilalas na Pakikipagsapalaran
Prometheus Unbound
Days of Disquiet, Night of Rage

Emmanuel Agapito Lacaba

 Mas kilala bilang Eman
 Ipinanganak noong Disyembre 10, 1948
 Sinulat ang Awit ni Kuala (Tinimbang ka Ngunit kulang) at iba pang kilalang awitin sa Cebu
 Icarus
 Panday Sining – First Quarter Storm
 Madalas syang naikukumpara kay Arthur Rimbaud
 Tinaguriang nag-iisang manunulat na martyr
 Ginwa ng Cultural Center of the Philippines ang Gawad Eman Lacaba Awards para sa mga
batang manunulat.
 Pinatay siya noong Marso 18, 1976 sa Tucaan Balaag, Asunciomn Davao Del Norte.
SALAMAT SA PAKIKINIG!