ბიოლოგიური თერმოდინამიკა

სისტემა - გარემომცველი არისაგან

შემოსაზღვრული მატერიალური ობიექტების
ეთობლიობაა

იზოლირებული სისტემა- გარემომცველ არესთან არ ხდება

ენერგიის და ნივთიერების ცვლა

ჩაკეტილი სისტემა- არესთან ხდება მხოლოდ ენერგიის

გაცვლა და არ ხდება ნივთიერების გაცვლა

ღია სისტემა- გარემომცველ არესთან ახდენს ენერგიის

და ნივთიერების გაცვლას
 ენერგია - მუშაობის შესრულების უნარი

მექანიკური - მაკრო სხეულების მოძრაობის ურთიერთქმედების ენერგია

სითბური - სითბური ქაოსური მოძრაობის ენერგია
ქიმიური - ატომებისა და მოლეკულების ურთიერთქმედების ენერგია
ელექტრული - დამუხტული ნაწილაკების ურთიერთქმდების ენერგია
შინაგანი - ყველა სახის ენერგიების ჯამი

Eსრ=Eმექ+Eსით+Eქიმ+Eელ
 მუშაობა – ენერგიის ერთი სახიდან მეორეში გარდაქმნის
ზომაა

ქიმიური - მაღალმოლეკულური ნაერთების სინთზი

მექანიკური - მექანიკური ძალების საწინააღმდეგოდო მუშაობა

ოსმოსური - გრადიენტის საწინააღმდეგოდ ნივთიერების გადატანა

ელექტრული - ბიოპოტენციალების გენერაცია

 თერმოდინამიკის I კანონი

ΔU =Q + A
სისტემის შინაგანი ენერგიის ცვლილება გადაცემული სითბოსა და
შესრულებული მუშაობის ჯამის ტოლია

თერმოდინამიკის I კანონი ცოცხალი ორგანიზმებისთვის

ორგანიზმში მუშაობის ყველა სახე სრულდება ექვივალენტური

ენერგიის ხარჯზე, რომელიც გამოიყოფა საკვები ნივთიერებების
დაჟანგვის დროს.
 თერმოდინამიკის II კანონი
ენერგიის გარდაქმნის ყველა პროცესს თან ახლავს ენერგიის გაფანტვა
სითბოს სახით.

ენერგიის გაფანტვა სითბის Q სახით გარდაუვალია, ანუ, ის შემდგომში არ

შეიძლება გამოყენებულ იყოს მუშაობის შესრულებისათვის

თერმოდინამიკის II კანონიდან გამომდინარობს,

რომ თავისუფალი ენერგია ან რჩება მუდმივი, ან მას გააჩნია ტენდენცია
 სისტემის
შემცირებისაკენ;

 თავისუფალი ენერგია იზრდება მხოლოდ გარეგანი ენერგიის შემოსვლის

შემთხვევაში

 შეკავშირებული ენერგიის ზომა – S ენტროპიაა, შეუქცევადი პროცესების დროს

სისტემის ენტროპია იზრდება

Δ S = Δ Q/T 0
S - ენტროპია სისტემის მოუწესრიგებლობის, ქაოსის
ზომაა

წონასწორული მდგომარეობა თერმოდინამიკურად ყველაზე ალბათურია.

ბოლცმანის თანახმად, სისტემის ენტროპია S  და თერმოდინამიკური ალბათობა

  W ერთმანეთთან შემდეგნაირადაა დაკავშირებული:  

S = k ln W
სადაც k = 1,38·10–23 ჯ/კ – ბოლცმანის მურმივაა.
ΔF- თავისუფალი ენერგია შინაგანი ენერგიის ნაწილი, რომელიც
ხმარდება მუშაობის შესრულებას

Δ U =Δ F+T Δ S

H - ენტალპია თერმოდინამიკური სისტემის მდგომარეობის ფუნქცია

H= U +PV
კავშირი ენტალპიასა და ენრტოპიას შორის გამოითვლება შემდეგი ფორმულით

d H= Td S
პროცესი თერმოდინამიკური პროცესი შექცევადია, თუ სისტემის
შექცევადი -
საწყის მდგომარეობაში გადასვლას არ სჭირდება გარედან
დამატებითი ენერგიის დახარჯვა.

შეუქცევადი - თერმოდინამიკური პროცესი შეუქცევადია, თუ

სისტემის საწყის მდგომარეობაში დაბრუნება
სჭირდება გარედან ენერგიის დახარჯვა .

სტაციონარული მდგომარეობა ეწოდება -სისტემის მდგომარეობა,

მდგომარეობ

რომელშიც სისტემის პარამეტები დროის განმავლობაში არ იცვლება,

მაგრამ მიმდინარეობს ენერგიისა და ნივთიერების ცვლა სისტემასა
და გარემომცველ არეს შორის,
ა

თერმოდინამიკური წონასწორობა - თავისუფალი ენერგიის

რაოდენობა მინიმალურია, ხოლო ენტროპია მაქსიმალურია
 პრიგოჟინის თეორემა:
სტაციონარულ მდგომარებაში შეუქცევადი პროცესების
მიმდინარეობით განპირობებული ენტროპიის ზრდის სიჩქარეს
გააჩნია დადებითი და მინიმალური მნიშვნელობა ყველა
შესაძლებელი მნიშვნელობებიდან.

S/Δt ≥ 0
ცოცხალი ორგანიზმისთვის დამახასიათებელია სტაციონალური
მდგომარეობა, რომლის პარამეტრები დროში მუდმივია (ე.წ.
ჰომეოსტაზი).
ენტალპიისა და ენტროპიის
ცვლილება