FAKULTETI I EDUKIMIT

PROGRAMI PARASHKOLLOR

SHKOLLIMI I PRINDERVE DHE EMOCIONET E TE TYRE NE EDUKIMIN E FEMIJEVE

PROJEKT HULUMTUES

Studenti/ja: Mësimdhënëse:

Behare Menxhiqi Prof. ass. dr. Merita Shala

HYRJE
•1.

•Edukimi parashkollor në fëmijërinë e hershme ka tërhequr vëmendjen globalisht. Ka të ngjarë të pranohet se prindërit luajnë një rol jetik në suksesin e arsimit parashkollor. Midis moshës 4-6 vjeç
vendosen bazat e aftësive të të menduarit dhe të të mësuarit tek fëmijët, të cilat do t'i ndihmojnë ata më vonë në zhvillimin e tyre si në fëmijëri ashtu edhe në adoleshencë dhe në periudhën e të rriturve të
rinj (Burlacu, 2013). Perceptimet e prindërve ndaj edukimit në fëmijërinë e hershme janë shumë të dobishme për një program efektiv, inovativ dhe të suksesshëm. Ka pasur disa studime, të cilat u fokusuan
në pikëpamjet dhe pritshmëritë e prindërve nga edukimi parashkollor në mbarë globin (Annonciata dhe Nadege, 2020; Burlacu 2013; Ÿkbal Tuba, Ÿahin-Sak, Ramazan Sak & Fatma Tezel-Ÿahin, 2018; etj.).

•Një grup i gjerë hulumtimesh kanë raportuar se kujdesi me veqori të lartë për fëmijët ka shumë ndikim në zhvillimin e fëmijëve (Belsky e t ë tjerë, 2017). Metodat më të përshtatshme që njihen në të gjithë
globin për zhvillimin adekuat të fëmijëve janë: adaptimi në ambientin ku jeton, ambient i përshtatshëm dhe i shëndetshëm, nxitje për zhvillimin e duhur dhe shfrytëzimi për të mësuar, interaksioni social me
bashkëmoshatarët dhe të rriturit (Cryer e të tjerë, 2002). Cilësia e kujdesit të fëmijëve nga ana prindërore dalllon nga shteti në shtet, një hulumtim i bërë nga Harriet.J (2016) në nivel global bazuar në 7700
vëzhgime ka raportuar se niveli i cilësisë së kujdesit për fëmijët ishte më i lartë në Australi se sa në të gjitha vendet tjera gjeografike ndërsa, në veri, p ësonte Amerika me nivelin më të lartë të kujdesit
prindëror se sa Evropa, Amerika Jugore dhe Azia.
•Familja
Si çdo aspekt tjetër i zhvillimit të fëmijës, ndikohet nga konteksti në të cilin ndodhet. Gjatë viteve të para konteksti më i rëndësishëm është familja, është e rëndësishme që fëmijëve t’u tregohet dhembshuri
dhe mirëkuptim në familje. Gjithashtu ata kanë nevojë që t’u mësohet se si t’i kontrollojnë dhe ti shprehin ndjenjat e tyre me maturi.

Stilet e kujdesit prindëror

•Janë përcaktuar katër stile te rritjes së fëmijëve të cilat kanë ndikim në zhvillimin dhe edukimin e tyre.

•Prindërit autoritarë
në kërkues, ushtrojnë një kontroll të fortë mbi sjelljet e fëmijëve të tyre dhe i detyrojnë të zbatojnë kërkesat e tyre me kërcënime. Fëmijet e
ndërve autoritarë shqetësohen me lehtësi duke shpalosur sjellje të paqëndrueshme, agresivitet dhe probleme të sjelljes.

rindërit indiferentë

ë raport me të parët shohin shumë pak kufizime për fëmijet e tyre. Ata gjithashtu jepin tepër pak në mënyrën e vëmendjes, interesit ose
eshtetjes emocionale, kanë tendencë të mos marrin pjesë efektive në lojë dhe në bashkëveprimet shoqërore.

rindërit liberalë

në emocionalisht të ndjeshëm por ata vendosin shumë pak kufizime në sjelljet. Prindërit liberal e përdorin ndëshkimin shumë rrallë dhe në
nyre të crregullt.

rindërit me autoritet
ëto lloj prindërish u japin fëmijëve respekt dhe i dëgjojnë ata vendosin kufizime të qarta, presin bashkëpunim dhe sjellje të mira. Fëmijet që
en nga ky lloj prindërish janë më të shëndetshëm emocionalisht.

etodologjia:Ky hulumtim ka per qellim edukimin e prinderve qe ndikon ne zhvillimin e fejmijes.

na e arsimuar mund të jetë një burim i madh për të rritur pjesëmarrjen dhe mundësitë e fëmijës në sfera të ndryshme të jetës. Edukimi i nënës
htë një faktor thelbësor dhe vendimtar në përcaktimin e të ardhurave si dhe të rezultateve arsimore të fëmijës. Roli i edukimit të nënës lidhet
zitivisht dhe ndjeshëm me shëndetin, arsimimin dhe punësimin e fëmijëve (Akram, Sh. dhe Pervaiz, Zh. 2021).
gjithashtu ndihmon në zhvillimin e aftësive analitike tek fëmijët (Magnuson, Sexton, Davis-Kean, & Huston, 2009). Një studim
sperimental tregon se fëmijët e nënave të arsimuara shpenzojnë më pak kohë për të parë TV dhe më shumë kohë për të lexuar libra (Harding,
orris, & Hill, 2017).
Popullata e hulumtimit tim, përfshinë prindërit e
fëmijëve,komunimikimitn mes femijeve,bashpunimin prinder-
femije.Pyetsoret jane te plotesuar nga prinderit ne lidhje me
pytjet qe jane caktuar, përmban pyetje rreth temave të
mëposhtme:
Vetes, familjes dhe shtëpisë,Lodhjes prinderore,Çfarë mendon
për jetën.Ne kete pyetsore morren pjese 10 prind dhe femije.
 
 
2.2. Instrumenti dhe mënyra e mbledhjes së të dhënave
Në hulumtim është përdorur një pyetësor për mbledhjen e të
dhënave. Ky pyetësor quhet Prenatal Burnout Invertory, autori i
këtij pyetësori është Roskan.I (2017) . Në faqen e parë të
pyetësorit prezantohen të dhënat e përgjithshme, qëllimi i
hulumtimit, ruajtja e konfidencialitetit dhe kohëzgjatja e
pyetësorit. Pyetsori ndahet ne dy senksione : (A) Pyetjet e
demografike, ku përfshihen pyetje personale për prindërit si p.sh
 Country Identifier
Frequenc Valid Cumulative
  y Percent Percent Percent
Valid Kosovo 5058 100.0 100.0 100.0
Aktivitet me femijen tuaj, sa 91269 1 5 4.50 .797
shpesh kaloni kohe vetem duke
folur me femijen
Valid N (listwise) 91269        
Mbeshtetje emocionale e 91232 -3.5088 .7390 -.052352 1.0228480
prinderve (WLE)
Valid N (listwise) 91232        
ate e analizes korrelative sipas sperman tregojne se koha e kaluar duke folur me femijen dhe mbeshtetja emocionale e prinderve ka rendesi statistikore dhe ka lidhshmeri te dobet po

Rezultate e arritjeve ne lexim Pearson Correlation 1 .097**

Sig. (2-tailed)   .000
N 606627 91232
Mbeshtetje emocionale e Pearson Correlation .097**
1
prinderve (WLE) Sig. (2-tailed) .000  
N 91232 91232
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
•Referencat:
•Belsky, J., Vandell, D. L., Burchinal, M., Clarke-Stewart, K. A., McCartney, K., & Owen, M. T. (2007). Are There Long-Term Effects of Early Child Care? Child Development, 78(2), 681–701.
doi/10.1111/j.1467-8624.2007.01021.x
•Burchinal, M. R., Cryer, D., & Clifford, R. M. (2002). Caregiver Training and Classroom Quality in Child Care Centers. Applied Developmental Science, 6, 2–11
•https://doi.org/10.1207/S1532480XADS0601_01
• 
•Ceka, Ardita; Murati, Rabije (2016). The Role of Parents in the Education of Children. Journal of Education and Practice, v7 n5 p61-64
•https://doi.org/10.7176/JEP
•Champagne, C., Pailhé, A., & Solaz, A. (2015). Le Temps Domestique Et Parental des Hommes et des Femmes: Quels Facteurs D'évolution en 25 Ans?. Economie et Statistique, 478- 479-480,
209-242.
•https://doi.org/10.3406/estat.2015.10563
•Deater-Deckard, K. (2014). Parenting Stress. Yale: University Press.
•https://doi.org/10.1007/978-3-319-55376-4_1
•Koivunen, J. M., Rothaupt, J. w., & Wolfgram, S. M. (2009). Gender Dynamics and Role Adjustment During the Transition to Parenthood: Current Perspectives. The Family Journal, 17, 323–328.
• https://doi. org/10.1177/1066480709347360.
•Mikolajczak, M., Gross, J., & Roskam, I. (2019). Parental Burnout: What is it and Why Does it Matter? Clinical Psychological Science.
• https:// doi.org/10.1177/2167702619858430
•Renk, K., Roberts, R., Roddenberry, A., Luick, M., Hillhouse, S., Meehan. (2003). Mothers, Fathers, Gender Role, and Time Parents Spend with Their Children. Sex Roles, 48, 305– 315.
• https://doi.org/10.1023/A:1022934412910.
• Villarroel.M & Terlizzi.E (2019). Depression Statistics Everyone Should Know. Verywell
• Mind’s.
• https://doi.org/4159056.
• 
•