RODZAJE ZAGROŻEŃ I

OCHRONA PRZED NIMI

ANTONI KUPNIEWSKI
 Spis treści:

1 PRZYCZYNY ZAGROŻEŃ 2 RODZAJE ZAGROŻEŃ

3 SKUTKI KATASTROF 4 PRZECIWDZIAŁANIE ZAGROŻENIOM

PLANOWANIE DZIAŁAŃ W RAZIE WYBRANE PODMIOTY DZIAŁAJĄCE NA

5 ZAGROŻEŃ 6 RZECZ ZWALCZANIA SKUTKÓW
ZAGROŻEŃ
 Zmiany klimatu i
postępująca dgradacja
PRZYCZYNY
Stopień zaludnienia i
ZAGROŻEŃ
słaba organizacja
środowiska zurbanizowania państwa
przyrodniczego

niezamożność brak wystarczającej

państwa ilości ratowników
RODZAJE ZAGROŻEŃ
W CZASIE POKOJU W CZASIE WOJNY
• zagrożenia naturalne • użycie broni konwencjonalnej
• zagrożenia spowodowane • użycie broni masowego rażenia
działalnością człowieka • zagrożenia będące bezpośrednimi
• zagrożenia społeczne skutkami ataków na cele wojskowe
i administracyjne
• paraliż transportu publicznego
• ataki terrorystyczne
RODZAJE ZAGROŻEŃ
W CZASIE POKOJU
ZAGROŻENIA NATURALNE
• pożary
• obfite i gwałtowne opady
• powodzie
• gradobicia
• ekstremalne temperatury powietrza Pożary buszu w Australii – jedne z
• długotrwałe susze Powódź tysiąclecia – potoczna największych w historii Australii pożary
nazwa powodzi, która nawiedziła buszu, które nawiedziły ten kraj na przełomie
• silne mrozy i śnieżyce w lipcu 1997 roku południową i lat 2019 i 2020
zachodnią Polskę, Czechy,
• huraganowe wiatry wschodnie Niemcy, północno-
• trąby powietrzne zachodnią Słowację oraz
wschodnią Austrię
• lawiny
• mgły Erupcja wulkanu
Eyjafjallajökull –
• trzęsienia ziemi i osunięcia gruntu seria wybuchów
wulkanu
• wybuchy wulkanów zlokalizowanego w
okolicy i pod
• upadki meteorytów i komet niewielkim
• zagrozenia biologiczne (epidemie, lodowcem
Eyjafjallajökull w
Trąba powietrzna
choroby zakaźne) południowej Islandii,
która miała miejsce
w 2010 roku
ZAGROŻENIA SPOWODOWANE
DZIAŁALNOŚCIĄ CZŁOWIEKA
• zanieczysznienie środowiska (np.
zawierające szkodliwe substancje
chemiczne: dymy, pyły, kwaśne
opady, odpady, ścieki)
• zmniejszenie się zasobów wody i
tlenu atmosferycznego
• zakłócenia równowagi przyrodniczej
• awarie (np. zakładów
przemysłowych, lini energetycznych,
urządzeń hydrotechnicznych)
• skażenie toksynami, środkami
przemysłowymi i skażenia
biologiczne
• katastrofy komunikacyjne
• zakłócenia w komunikacji i
transporcie
• wzrost promieniowania wody, gleby i
powietrza (np. na skutek awarii
elektrowni atomowej
• wzrost natężenia promieniowania
ultrafioletowego na skutek
niszczenia wartwy ozonowej
• zagrożenia ekonomiczne (np.
wysoka inflacja, upadające systemy
bankowe, giełdowe,
ubezpieczeniowe)
ZAGROŻENIA SPOŁECZNE
• socjalne (np. bezrobocie, ubóstwo, • przestępczość polityczna
bezdomność) • zbrodnie (wojenne, przeciwko
• psychologiczne (np. narkomania, ludzkości, przeciwko pokojowi)
alkoholizm) • korupcja
• demograficzne (np. przeludnienie,
niż demograficzny, masowe
migracje ludności spowodowane:
zamieszkami, działanaimi
wojennymi, sytuacją ekonomiczną)
• terroryzm
• przestępczośc zrganizowana
Mapa przedstawiająca wskaźnik percepcji korupcji dla poszczególnych państw
RODZAJE ZAGROŻEŃ W CZASIE WOJNY
• użycie broni konwencjonalnej
• użycie broni masowego rażenia
• zagrożenia będące bezpośrednimi
skutkami ataków na cele wojskowe
i administracyjne Potężna bomba zrzucona na teatr w
Mariupolu 16 marca 2022
• paraliż transportu publicznego i
zakłócenie komunikacji Grzyb dymu powstały w
telefonicznej i radiowej wyniku wybuchu bomby
atomowej nad Nagasaki 9
sierpnia 1945 roku
• ataki terrorystyczne na ludność
cywilną
Polska ciężka artyleria przeciwlotnicza
1930
SKUTKI KATASTROF SPOWODOWANYCH
DZIAŁALNOŚCIĄ CZŁOWIEKA
• Zanieczyszczenie powietrza
• Efekt cieplarniany
• Dziura ozonowa
• Kwaśne deszcze Obraz przedstawiający proces powiększania Największe w Polsce wysypisko śmieci na

•
się dziury ozonowej na przestrzeni lat
Zanieczyszczenie wód granicy powiatu legionowskiego

• Degradacja gleby
• Wysypiska śmieci
• Katastrofy komunikacyjne

Zanieczyszczenie wody plastikiem Zrzut ścieków do Wisły pod Warszawą

PRZECIWDZIŁANIE ZAGROŻENIOM
Działanie które sie wykonuje żeby uniknąć niechcianej sytuacji

Przeciwdziałaniu zagrożeniom służą: • Krajowy System Ratowniczo-

• Państwowe Ratownictwo Gaśniczy
Medyczne • pogotowie ratunkowe
• Ochotnicza Straż Pożarna (OSP) • straż pożarna
• Górskie Ochotnicze Pogotowie • policja
Ratunkowe (GOPR)
• system powszechnego
• Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie
Ratunkowe (TOPR) ostrzegania i alarmowania
• Wodne Ochotnicze Pogotowie
Ratunkowe (WOPR)
• drużyny harcerskie
PLANOWANIE DZIAŁAŃ W RAZIE ZAGROŻEŃ
1. Identyfikacja zagrożenia
2. Poznanie warunków w jakich zagrożenia się pojawiają i występują oraz ich przebiegu
3. Określenie siły i rozmiaru możliwych zniszeń (prognozowanie)
4. Określenie potrzeb oraz możliwości ochrony
5. podjęcie odpodiwdnich działań organizacyjnych i planistycznych
6. Zapewnienie odpowiednich środków finansowych
7. niezbędne zakupy i inwestyccje
8. Monitorowanie zachodzących zjawisk
9. Ocena i analiza zaakceptowanych rozwiązań
10. Opracowanie schematu działań ratowniczych po wystąpieniu zagrożeń
11. Zaplanowanie sposobu (zakresu, czasu, sił, etc.) odtwarzania zniszczonych zasobów i
przywracania bezpieczeństwa
WYBRANE PODMIOTY DZIAŁAJĄCE NA
RZECZ ZWALCZANIA SKUTKÓW ZAGROŻEŃ
• Ratownictwo chemiczne
• Pogotowie gazowe
• Pogotowie energetyczne
• Ochotnicza Straż Pożarna
• Wojsko
• Górkie Ochotnicze Pogotowie
Ratunkowe (GOPR)
• Wodne Ochotnicze Pogotowie
Ratunkowe
• Grupy ratownictwa PCK
• Grupy ratownicze ZHP
• Maltańska Służba Medyczna
Ratownictwo chemiczne
dziedzina techniki i nauki zajmująca
się problematyką usuwania awarii
oraz ich skutków w przemyśle
chemicznym i transporcie
chemikaliów. Ten sam termin
dotyczy także specjalnych działań
podejmowanych w przypadku
niekontrolowanego wydostania się
niebezpiecznych substancji
chemicznych.
Pogotowie gazowe
specjalnie powołany zespół
pracowników zakładu
gazowniczego, mający na celu
podjęcie działań w nagłych
przypadkach ulatniania się
gazu ziemnego w miejscach
do tego nie przeznaczonych.
Pogotowie energetyczne
interweniuje w przypadkach,
gdy uszkodzeniu ulega sieć
dystrybucyjna będąca
własnością Operatora
Systemu Dystrybucyjnego.
Ochotnicza Straż Pożarna
umundurowana, wyposażona w
specjalistyczny sprzęt jednostka ratownicza,
przeznaczona w szczególności do walki z
pożarami, klęskami żywiołowymi i innymi
miejscowymi zagrożeniami.
Wojsko
siły i środki wydzielane przez
państwo do zabezpieczenia jego
interesów i prowadzenia walki
zbrojnej, obrony, ujęte w całość
organizacyjną, składającą się z
różnych rodzajów wojsk i służb.
Górkie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (GOPR)
organizacja prowadząca akcje
ratownicze, szkolenia i
zapobiegająca wypadkom na
terenach górskich Polski.
Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe
specjalistyczne stowarzyszenie o
zasięgu ogólnokrajowym, zajmujące
się wykonywaniem zadań
związanych z ratownictwem wodnym
Grupy ratownictwa PCK (Polski Czerwony Krzyż)
Niesienie pomocy i ratowanie ludzi oraz mienia w czasie nagłych wypadków,
katastrof czy klęsk żywiołowych, to jedno z głównych działań Polskiego
Czerwonego Krzyża. System ten tworzy zintegrowane działanie trzech
rodzajów jednostek ratowniczych stowarzyszenia:
Grup Ratownictwa (GR PCK), których zadaniem jest osiągnięcie
odpowiedniego wyszkolenia i wyposażenie tak, aby w przypadku dużej
katastrofy, Grupa taka mogła wysłać Ratowników wypełniających zadania
Patroli Ratowniczych.
Grup Ratownictwa Medycznego (GRM PCK), których zadaniem jest
organizowanie Polowego Punktu Medycznego gdzie poszkodowanym
udzielana jest kwalifikowana pomoc medyczna przez zawodowy personel
medyczny oraz, w miarę możliwości, również wysłanie Patroli Ratowniczych
działających na terenie katastrofy.
Grup Ratownictwa Specjalnego (GRS PCK), których zadaniem jest
podejmowanie działań ratownictwa specjalistycznego zgodnego ze specyfiką
danej Grupy (w zależności od specjalności poszczególnych sekcji) w celu
wspomagania Patroli Ratowniczych w działaniach poszukiwawczych ( np.
sekcje psów ratowniczych ) , wydobyciu lub transporcie poszkodowanych w
miejscach niedostępnych dla Patroli Ratowniczych (ratownictwo wodne,
nurkowe, wysokościowe).
Grupy ratownicze ZHP
Harcerska Szkoła Ratownictwa –
jednostka Głównej Kwatery Związku
Harcerstwa Polskiego
odpowiedzialna za specjalność
ratowniczą, promocję zdrowego
trybu życia oraz nauczanie pierwszej
pomocy przedmedycznej.
Maltańska Służba Medyczna
Stowarzyszenie Malta Służba
Medyczna – podmiot leczniczy
będący stowarzyszeniem, które
swoje działanie opiera o podstawy
wiary katolickiej i wzoruje się na
tradycji Zakonu Maltańskiego w myśl
jego hasła Obrona wiary i pomoc
potrzebującym.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Antoni Kupniewski