Palapantigan Palagitlingan Fil 303-GANZON

You might also like

Download as pptx, pdf, or txt
Download as pptx, pdf, or txt
You are on page 1of 34

Palapantigan

at
Palagitlingan
Ulat ni:
ROVIE MAE E. GANZON
Mga Layunin:

01 Natatalakay ang pormasyon ng pantig


at mga tuntunin sa pagpapantig.

02 Nakapagbibigay ng mga halimbawang


salita sa iba’t ibang pormasyon ng pantig.

03 Natutukoy ang kahalagahan at gamit ng


gitling sa palabaybayang Filipino
Who Wants
to be a
Millionare?
May ilang payak na pantig sa salitang
“maaari”?

A. Isa B. Dalawa

C. Tatlo D. Wala
May ilang payak na pantig sa salitang
“maaari”?

A. Isa B. Dalawa

C. Tatlo D. Wala
Alin sa mga sumusunod na salita ang
may pormasyong patinig-klaster?

A. Ekstra B. Tseke

C. Trak D. Okra
Alin sa mga sumusunod na salita ang
may pormasyong patinig-klaster?

A. Ekstra B. Tseke

C. Trak D. Okra
Alin sa sumusunod na mga salita ang
may tamang gamit ng gitling?

A. Hampas-Lupa B. Labing-walo

C. Gamo-Gamo D. Ika-10
Alin sa sumusunod na mga salita ang
may tamang gamit ng gitling?

A. Hampas-Lupa B. Labing-walo

C. Gamo-Gamo D. Ika-10
Palapantigan
Pantig
● Ang pantig ay binubuo ng isang salita o bahagi ng isang
salita na binibigkas sa pamamamagitan ng isang walang
antalang bugso ng tinig.  Bawat pantig ay naglalaman ng
patinig na kalimitan ay may kakabit na katinig sa unahan,
sa hulihan o sa magkabila.  Ang katumbas nito sa wikang
Ingles ay syllable.
Mga Pormasyon ng Pantig
1. P - tinatawag na payak, ito ay binubuo ng isang patinig
lamang.
Halimbawa: o-ras, pa-a, i-sip, mag-a-a-ral

2. KP - tinatawag na tambal una (kung saan una ang


katinig), ito ay binubuo ng isang katinig na sinusundan ng
isang patinig.
Halimbawa: ka-sa-ma, mo, sim-ba-han, ba-nga (tandaan
na sa alpabetong filipino, ang NG ay isang titik lamang
Mga Pormasyon ng Pantig
3. PK - tinatawag na tambal huli (kung saan nasa huli ang
katinig), ito ay binubuo ng isang patinig na sinusundan ng
isang katinig.
Halimbawa: ak-si-den-te, it-log, im-bes-ti-ga-dor

4. KPK - tinatawag na kabilaan, ang pantig na ito ay


binubuo ng isang patinig na may kasamang katinig sa
unahan at sa hulihan.
Halimbawa: sa-man-ta-la, hin-tay, mag-a-ral, dam-da-min
Mga Pormasyon ng Pantig
5. KKP - tinatawag na klaster-patinig, ito ay binubuo ng
dalawang magkasunod na katinig at isang patinig sa
hulihan.
Halimbawa: ka-kla-se, pla-no, gra-sa, plo-re-ra

6. PKK - tinatawag na patinig-klaster, ito ay binubuo ng


isang pantig at dalawang magkasunod na katinig.
Halimbawa: ins-pek-tor, eks-per-to, ins-tru-men-to
Mga Pormasyon ng Pantig
7. KKPK - tinatawag na klaster-patinig-katinig, ang pantig
ay binubuo ng isang kambal katinig sa unahan, isang
patinig at isang katinig sa hulihan.
Halimbawa: trak, kwin-tas, prin-si-pe, ak-syon

8. KPKK - tinatawag na katinig-patinig-klaster, ang pantig


ay binubuo ng isang katinig, isang patinig, at isang kambal
katinig sa hulihan.
Halimbawa: nars
Mga Pormasyon ng Pantig
9. KKPKK - tinatawag na klaster-patinig-klaster, ang panting
ay binubuo ng isang kambal katinig sa unahan, isang
patinig at isa pang kambal katinig sa hulihan.
Halimbawa: trans-por-tas-yon
Tuntunin sa
Pagpapantig
1. Kapag may magkasunod na dalawa o higit pang patinig sa posisyong
inisyal, midyal at pinal ng salita, ito ay hiwalay sa mga pantig.
Halimbawa:
aakyat - a.ak.yat aalis - a.a.lis
alaala - a.la.a.la uuwi - u.u.wi
totoo - to.to.o
2. Kapag may kasunod na katinig sa loob ng isang salita, katutubo man
o hiram, ang una ay kasama sa patinig na sinusundan at pangalawa
ay kasuond na patinig.
Halimbawa:
aklat - ak.lat bunso - bun.so isda – is.da
Impok - im.pok usbong - us.bong
3. Kapag may tatlo o higit pang magkakaibang katinig na
magkakasunod sa loob ng isang salita, ang unang dalawa ay kasama
sa patinig na sinusundan at ang huli ay sa kasunod na patinig.
Halimbawa:
transpormer- (trans.por.mer) ekskomunikado (eks.ko.mu.ni.ka.do)
eksperto (eks.per.to) transportasyon (trans.por.tas.yon)
4. Kapag ang una sa tatlong magkakasunod na katinig ay m o
n at ang kasunod na dalawa ay alinman sa bl ,br, dr, pl, tr,
ang unang katinig (m o n) ay sa sinusundang patinig
kasama at ang huling dalawa ay kasunod na patinig.
Halimbawa:
alambre ( a.lam.bre ) balandra (ba.lan.dra)
empleyado (em.ple.ya.do) kontrol (kon.trol)
templo (tem.plo)
5. Kapag may apat na magkakasunod na katinig sa loob ng
isang salita, ang unang dalawang katinig ay kasama sa
patinig na sinusundan at ang huling dalawa ay sa patinig
na kasunod.
Halimabawa:
ekstra ( eks.tra) eksklusibo (eks.klu.si.bo)
ekstradisyon (eks.tra.dis.yon)
eksplosibo (eks.plo.si.bo)
Palagitlingan
Gamit ng gitling sa palabaybayang Filipino:

1. Kung inuulit ang salita


- araw-araw - dala-dalawa
- punung-puno - pabalik-balik
- malayung-malayo - pali-palito

2. Kapag ang unlapi ay nagtatapos sa katinig at ang saling


ugat na nilalapian ay nagsisimula sa patinig.
- pag-ibig - tag-araw
- pang-ulo - mag-aaral
Gamit ng gitling sa palabaybayang Filipino:

3. Sa pagitan ng panlapi at pangngalang pantangi


- maka-Filipino - nag-Jollibee
- taga-Bacolod - mag-Otso-otso

4. Sa pagitan ng panlapi at salitang hiram o banyag.


- nag-rent - mag-cable
- mag-jet - nag-Smart
Gamit ng gitling sa palabaybayang Filipino:

5. Sa pagitan ng dalawang salitang magkasalungat.


- urong-sulong - atras-abante
- umulan-umaraw - akyat-baba

6. Kung may katagang nawawala sa pagitan ng dalawang


salitang pinagtatambal
- bahay na kubo - bahay-kubo
- dalagang taga-bukid - dalagang-bukid
Gamit ng gitling sa palabaybayang Filipino:

7. Kapag nananatili ang kahulugan ng dalawang salitang


pinagtatambal.
- taong-gubat - baboy-ramo
- dalagang-bukid

8. Kapag ang panlaping [ika-] ay sinusundan ng tambilang


- ika-10 - ika-2
- ika-4 - ika-11
Gamit ng gitling sa palabaybayang Filipino:

9. Kapag isinusulat ng patitik ang yunit ng praksyon.


- Isang-kapat (1/4)
- tatlong-kalima (3/5)
- dalawang-katlo (2/3)

10.Kapag ikinakabit ang apelyido ng asawa sa apelyido ng


babae noong dalaga pa siya
- Maylene Oliveros-Murao
- Francisca Marcial-Koh
Anong natutunan mo?

• Anu-ano ang mga pormasyon ng


pantig ang ating tinalakay?
Magbigay ng halimbawang
salita.
Anong natutunan mo?

• Kailan ginagamit ang gitling sa


palabaybayang Filipino?
Magbigay ng halimbawa.
Anong natutunan mo?

• Ang salitang “transisyon” ay


napapabilang sa anong
pormasyon ng pantig?
Anong natutunan mo?

• Bakit mahalaga ang gitling sa


palabaybayang Filipino?
Maraming
Salamat!

You might also like