GÜNEŞ SİSTEMİ

Gök Cisimleri
❑Gökyüzünde gözlemleyebildiğimiz insan yapımı olmayan tüm
cisimlere gök cisimleri adı verilir.
❑Gök cisimlerine örnekler:
▪ Yıldızlar
▪ Gezegenler ve uyduları
▪ Asteroidler
▪ Meteorlar
▪ Kuyruklu yıldızlar
▪ Galaksiler
 Gezegen nedir?
• Yıldızların etrafında belirli yörüngelerde
dolanırlar. Gezegenlerin yıldız etrafında dolanma
süreleri birbirinden farklıdır.
• Kendi etrafında dönme hareketi yapar.
• Yıldızlara göre soğuktur.
• Yıldızlara göre küçüktür.
• Isı ve ışık kaynağı değildir. Yıldızlardan Dünya bir gezegendir.
aldıkları ışığı yansıtır.
• Işığı yansıttıkları dönemde gökyüzünde kesintisiz ışık verirler.
• Küresel(yuvarlak) şekildedirler.
• Gökyüzündeki konumları sabit değildir, değişir.
• Evrende gezegen sayısı yıldız sayısından fazladır.
 Doğal Uydu nedir?
• Gezegenlerin etrafında belirli yörüngelerde
dolanan gök cisimleridir.
• Isı ve ışık kaynağı değildir. Yıldızlardan
aldıkları ışığı yansıtır.

Ay, Dünyanın doğal

uydusudur.

İnsan yapımı uydulara yapay uydu denilmektedir.

 GÜNEŞ SİSTEMİNDEKİ
GEZEGENLERİN ÖZELLİKLERİ
 1- MERKÜR

• Güneş’e en yakın gezegendir.

• Güneş sisteminin en küçük gezegenidir.
• Atmosferi yoktur.
• Kendi etrafında çok yavaş döndüğünden gece
ve gündüz arasındaki sıcaklık farkı çok
fazladır.
• Uydusu ve halkası yoktur.
• Güneş etrafında bir turunu 88 günde tamamlar.
En hızlı Güneş’i dolanan gezegendir.
• Yüzeyi kraterlerle kaplıdır.
 2- VENÜS
• Büyüklük olarak 6. gezegendir.
• Halk arasında çoban yıldızı ya da sabah yıldızı
olarak bilinir.
• Atmosferindeki yoğun karbon dioksit
yüzünden sera etkisi çok fazladır.
• Uydusu ve halkası yoktur.
• Dönüş yönü diğer gezegenlere göre terstir(saat
yönündedir).
• Büyüklük birbirine çok yakın olduğu için
«Dünya’nın ikizi» denmektedir.
 3- DÜNYA
• Üzerinde yaşamın olduğu bilinen tek
gezegendir.
• Büyüklük olarak 5. gezegendir.
• Yüzeyinin yaklaşık üçte ikisi suyla kaplıdır.
• Yüzeyinde ayrıca dağlar, denizler, vadiler
ve aktif volkanlar bulunur.
• Çevresinde dolanan Ay, Dünya’nın tek
uydusudur.
• Halkası yoktur.
 4- MARS

• Büyüklük olarak 7. gezegendir.

• Kızıl gezegen olarak adlandırılır.
• 2 uydusu vardır. (Phobos ve Deimos)
• İnce bir atmosferi vardır.
 5- JÜPİTER

• Gezegenlerin en büyüğüdür.
(Dünya’dan yaklaşık 1000 kat fazla hacime sahiptir.)
• 63 uydusu vardır. Ganimed uydusu Güneş
Sisteminin en büyük uydusudur.
• Etrafında toz ve taş parçalarından oluşmuş ince,
karanlık bir halka bulunmaktadır.
 6- SATÜRN

• Güneş sistemindeki en büyük 2.

gezegendir.
• Halkaları vardır.
• 56-60 civarında uydusu vardır.
• En büyük uydusu Titan’dır.
 7- URANÜS

• Güneş sistemindeki 3.büyük gezegendir.

• Güneş çevresindeki yörüngesinde yuvarlanan bir varil
gibi yan yatmış olarak döner.
• Uranüs’ün halkaları ve 27 uydusu vardır.
 8- NEPTÜN
• Büyüklük olarak 4. gezegendir.
• 13 uydusu tespit edilmiştir.
• Halkaları vardır.
• En büyük uydusu Triton’dur.
2006 yılında Güneş sisteminin 9. gezegeni olarak bilinen Plüton, gezegen
sınıfından çıkarılmıştır. Cüce gezegen sınıfına alınmıştır.
   HALKASI   ATMOSFERİ

MERKÜR YOKTUR MERKÜR YOKTUR

VENÜS YOKTUR VENÜS VARDIR

DÜNYA YOKTUR DÜNYA VARDIR

MARS YOKTUR MARS VARDIR

JÜPİTER VARDIR JUPİTER VARDIR

SATÜRN VARDIR SATÜRN VARDIR

URANÜS VARDIR URANÜS VARDIR

NEPTÜN VARDIR NEPTÜN VARDIR

   UYDU SAYISI

MERKÜR YOKTUR

VENÜS YOKTUR

DÜNYA 1

MARS 2

JUPİTER 63

SATÜRN 56-60

URANÜS 27

NEPTÜN 13
ETKİNLİK: Aşağıdaki gezegenlerin büyükten küçüğe doğru isimlerini bulalım.
ETKİNLİK: Aşağıdaki gezegenlerin büyükten küçüğe doğru isimlerini bulalım.

JÜPİTER
ETKİNLİK: Aşağıdaki gezegenlerin büyükten küçüğe doğru isimlerini bulalım.

JÜPİTER SATÜRN
ETKİNLİK: Aşağıdaki gezegenlerin büyükten küçüğe doğru isimlerini bulalım.

JÜPİTER SATÜRN

URANÜS
ETKİNLİK: Aşağıdaki gezegenlerin büyükten küçüğe doğru isimlerini bulalım.

JÜPİTER SATÜRN

NEPTÜN
URANÜS
ETKİNLİK: Aşağıdaki gezegenlerin büyükten küçüğe doğru isimlerini bulalım.

JÜPİTER SATÜRN

NEPTÜN
URANÜS

DÜNYA
ETKİNLİK: Aşağıdaki gezegenlerin büyükten küçüğe doğru isimlerini bulalım.

JÜPİTER SATÜRN

NEPTÜN
URANÜS

DÜNYA VENÜS
ETKİNLİK: Aşağıdaki gezegenlerin büyükten küçüğe doğru isimlerini bulalım.

JÜPİTER SATÜRN

NEPTÜN
URANÜS

DÜNYA VENÜS

MARS
ETKİNLİK: Aşağıdaki gezegenlerin büyükten küçüğe doğru isimlerini bulalım.

JÜPİTER SATÜRN

NEPTÜN
URANÜS

DÜNYA VENÜS

MARS MERKÜR
Güneş Sistemi'nin iç kısmında yer alan dört gezegene iç gezegenler denir.
Merkür, Venüs, Dünya ve Mars iç gezegendir. Bu gezegenlere aynı
zamanda taş ve kayalık yapılarından dolayı karasal gezegenler
denilmektedir.
Güneş Sistemi'nin en dışta bulunan gezegenlerine dış gezegenler adı
verilir. Bunlar Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün'dür. Bu gezegenlere
çoğunlukla gaz yapısından oluşmasından dolayı gazsal gezegenler de
denilmektedir.
 Asteroit(gezegenimsi) nedir?
• Asteroit, Güneş etrafında dönen, gezegenden daha küçük
boyutlarda irili ufaklı kayalık yapılardır. Mars ve Jüpiter
yörüngelerinin arasında kalan bölgede yoğun miktarda bulunurlar.
Bu bölgeye asteroit kuşağı adı verilir.
 Meteor nedir?
• Meteor, asteroitlerin Dünya atmosferine girmiş olanlarına denir.
Meteorlar kuyruklu yıldızlardan kopan taş ve kaya parçaları olabilir.
Atmosfere giren meteorların çoğu sürtünmeden kaynaklanan aşırı
ısınmadan dolayı yanar, parçalanır ve yok olur..
 Yıldız kayması nedir?
• Meteorlar çok sayıda dünya atmosferine girdiklerinde (meteor yağmuru)
bir ışık çizgisi bırakır ve kaybolurlar. Bu duruma halk arasında yıldız
kayması denir.
 Gök taşı nedir?
• Meteorların atmosferden geçip yok olmadan yeryüzüne
ulaşabilenlerine gök taşı(meteorit) denir. Göktaşları büyüklüğüne göre
yerde metrelerce çukur açabilir. Bu çukurlara göktaşı çukuru denir.

GÖKTAŞI ÇUKURU( AĞRI)

DEĞERLENDİRME SORULARI