Professional Documents
Culture Documents
Ebalwasyon at Pagtataya Sa Pagpapasulat NG Genre
Ebalwasyon at Pagtataya Sa Pagpapasulat NG Genre
sa Pagpapasulat
ng Iba’t Ibang Genre via Learning
Module, Online o Distance Learning
EROS S. ATALIA
DE LA SALLE UNIVERSITY-MANILA
Hindi pa nya natatapos ang tinutuping damit, salitan ang kulog at kidlat. Pagkaraa’y bumuhos ang
ulan. Sumungaw sya sa bintana. Inaninag ang anak.
Maya-maya pa’y nakita nya itong tumatakbong pauwi. Basang-basa.
“Okay lang, Nay, nakapag-load naman ako.”
Tungkol saan ang kwento? Pwede bang… ‘para
po sa akin, tungkol po ang kwento sa…
1. …panaginip ni Pedro. Ang ulan sa panaginip nya ay tungkol sa mga
pagsubok sa buhay
2. … pagiging bakla si Pedro. Ang paglabas nya ng bahay kahit
umuulan, nagpapatunay na nag-out si Pedro sa kabila ng mga
pangkukutya.
3. … pagpapalaglag ng Nanay. Wala talagang Pedro. Imahinasyon nya
lang yun.
4. … hindi magandang relasyon ng Nanay at ng anak nitong si Pedro
Tandaan:
Nakabatay ang quality ng sagot ng
students sa quality ng tanong ng
teachers. Nakabatay ang quality ng
tanong ng teachers sa pagkakaintindi ng
teachers sa mismong text at kung paano
nya to ituturo sa students.
Review 101
Ano ba ang hinahanap sa literature?
‘Oo’
Remember
Nakabatay ang sagot sa HOTS sa:
malawak at malalim na pang-unawa sa
content (nilalaman), form (anyo) at
kaisipan (insight/new take)
Paano Malalaman ang Tamang Sagot?
May balidasyon o beripikasyon sa datos
o impormasyon kaya nasusukat ang
pagiging tama o mali ng sagot ng
estudyante (layunin 1, 2 at 3)
Balikan natin ang layunin, then buo tayo ng
tanong batay sa mga susunod na
halimbawang teksto.
Layunin:
1. Napagsusunod-sunod (banghay)ang
pangyayari sa akda
2. Natutukoy ang pahiwatig sa akda
3. Nahihinuha ang talinghaga sa akda
For sale: baby shoes, never
worn.
– Ernest Hemingway
Magbuo Tayo ng Tanong
Tungkol saan ang kwento?
1. Banghay (ano ang nangyari)
Pre-Text
Sub-Text
Context
Sign Posts
Ang papel ng ‘said’ para maunawaan ang
‘unsaid’
Pre-text, Sub Text at context
Pretext– iba ang sinasabi sa talagang gustong sabihin, idinadahilan na
lang (minsan, maituturing na pagtatago)
Subtext-- ang nakapailalim na kahulugan, hindi masyadong sinasabi o
hindi masyadong halatang kahulugan
Context– mga naunang text, pangyayari, mga bagay na humuhubog o
pumapalibot sa text, mga magkakaugnay na kundisyon, o kapaligiran
Sign Posts
https://www.york.ac.uk/english/writing-at-york/writing-resources/
close-reading/
Close Reading
Pagbibigay ng kakaibang atensyon sa
ugnayan ng mga salita na bumubuo sa
teksto, hindi lang sa kung ano ang sinasabi
ng teksto (nilalaman), pero kung paano rin
sinasabi ng teskto ang dapat nitong
gampanan (anyo).
Meaning
Superiority muna ng text (mula literal hanggang
metaporikal) bago ang kani-kaniya nating
pagpapakahulugan (ano ang dating ng teksto sa nagbasa)
Huhubarin ng nagbabasa ang kanyang politika, ideolohiya,
relihiyon etc para hindi maging sagabal sa pag-intindi ng
teskto
Kapag naiintindihan na ang akda, saka na
pwedeng ibangga ang sinasabi ng akda sa
politika, ideolohiya, relihiyon etc (sa
madaling salita, “Ano ang kaisipan ng
kwento? thing”
There4
Dapat maging malinaw ang pinagkaiba ng
'anong lente ang gagamitin sa pagsusuri ng text
(feminism, Marxism, Ideological State
Aparatuses, Nihilism, Moralistiko, Post-Modern
etc)' sa 'pag-intindi/pag-aaral sa teksto (literal
hanggang metaporikal)' bilang akdang
pampanitikan
Mga Dapat Muling Bisitahin sa
Pagtataya
• Hindi dahil nagsisimula ang tanong sa ‘sino,
ano, saan, kailan’ mababaw na ito.
Hal. Sino sa dalawang anak na lalaki ng Hari ang
dapat una nyang sagipin sa pagkakalunod? Ang
matalino ngunit may masamang ugali o ang
mabait ngunit walang kakayahang mamuno?
• May binabagayang test para mas epektibong
masukat ang dapat masukat.
Hal. Objective exams para sa remember,
understand, apply, analyze
Pero kapag evaluate and create na, malamang
hindi na aangkop ang objective exams.
Kung evaluative and creative ang output, dapat malinaw sa teacher na posibleng
hindi magtugma ang sagot ng sudent sa inaasahan ng teachers.
Hal.
Tignan ang pinagkaiba ng dalawang tanong:
Bakit mali ang ginawang pagpatay ni Tata Selo kay
Kabesang Tales vs. Makatwiran ba ang pagpatay ni Tata
Selo kay Kabesang Tales?
Tignan natin ng tanong na ito
(lumabas sa LET Exams, kakainis)
Copyright©Eros
COPYRIGHT©EROS S. Atalia
S. ATALIA ANDandSENARA
Senara LEARNING
Learning Consultancy
CONSULTANCY
Activity 1- Creative Influences
1. Bakit ka nagsusulat/magsusulat?
love ?
peace ?
justice ?
poverty ?
talata?’
Isang tanong, kotasyon, bahagi ng kanta etc
Sino ba ang audience ng students? Teacher o ang
mundo?
錯誤
你從一整塊錯誤切下
一小塊錯誤
再仔細包裹好。一切是如此
正確無誤 ---
像一小片餅乾
包在一條乾乾淨淨的手帕裡
再擱進大衣外套的口袋
像尋常上班族的那樣
然而錯誤永遠
適時出現 ---
當這個世界的手伸進了你的口袋
觸碰到了那塊
錯誤。
Sulatin Pormal
Liham Pangkaibigan
Liham Pangkalakal
Liham Paumanhin
Liham Pangkaibigan
Liham Pangkalakal
Liham Paumanhin
mga bata
Pare-parehas sila ng sasabihin
talata?’
Isang tanong, kotasyon, bahagi ng kanta etc
Sino ba ang audience ng students? Teacher o ang
mundo?
New journalism
Cheny)
journalism
Nakikita
Nalalasahan
Nararamdaman/Nahahawakan
Naririnig
Paggamit sa Teknik/elemento ng tula
Organic unity
Play of sounds/words
Centripetal/centrifugal imaging
Ako ito,
Ako at ikaw.
Ito ako.
‘Yan tayo.
Ikaw ‘yan,
by Boy Hugoat
‘yan ikaw.
Ito tayo, Tula ba ito?
Tayo ito.
(*Imbento ko lang po ito, wag
Dahil tayo… seryosohin)
Ikaw at ako
Tanaga
Nag-almusal mag-isa,
Kaning lamig, tinapa;
Nahulog ang kutsara...
Ikaw na sana, Sinta.
Edgar JC Galang
Ano ang ilang hinahanap sa tula
May literal/konkretong sitwasyon (poetic situation)
Imagery (central image and organic unity)
Hindi lang pagtatala ng images/cataloging of images)
May musikalidad/musicality
Pagpapakita at hindi pagsasabi (show don’t tell)
Iba pang gustong sabihin (pahiwatig/methapor)
Objective correlative (hindi lang expression, pero kayang mag-
evoke ng damdamin)
Parting Ways– Subject
Alin sa dalawa ang mas creative at poetic?
Kung hindi man tayo hanggang dulo Kapeng aking tinitimpla
Wag mong kalimutan Lagi ngayong lumalamig
nandito lang ako Hindi ko malaman kung kulang sa tamis
laging umaalalay Tasang walang kibo sa aki'y nakatitig
hindi ako lalayo Ako't siya'y naghihintay masagi ng iyong
Dahil ang tanging panalangin ko ay ikaw bibig
-- Kung hindi man tayo by Silent -- Wag Kang Mag-alala by Flippers
Sanctuary
Balik Tayo sa:
ano ang ilang hinahanap sa tula
May literal/konkretong sitwasyon (poetic situation)
Imagery (central image and organic unity)
Hindi lang pagtatala ng images (cataloging of images)
May musikalidad (musicality)
Pagpapakita at hindi pagsasabi (show don’t tell)
Iba pang gustong sabihin/pahiwatig (methapor)
Objective correlative (hindi lang expression, pero kayang mag-
evoke ng damdamin)
Mistake (subject)
錯誤
你從一整塊錯誤切下
一小塊錯誤
再仔細包裹好。一切是如此
正確無誤 ---
像一小片餅乾
包在一條乾乾淨淨的手帕裡
再擱進大衣外套的口袋
像尋常上班族的那樣
正確無誤地走在上班的康莊大道上
口袋裡所有可能出現的零碎之物
像擠在地鐵裡動彈不得且
在緊急需要時永遠
一樣也找不到 ---
然而錯誤永遠
適時出現 ---
當這個世界的手伸進了你的口袋
觸碰到了那塊
錯誤。
Mistake
(Translated by Eileen Cham/Ko Hua Chen/Xavier Lin)
Nag-almusal mag-isa,
Sumapi sa unyon, sumama sa welga
Kaning lamig, tinapa; Biglang nagkagulo, nawala si Lina
Nahulog ang kutsara...
Ikaw na sana, Sinta. Nang muling makita’y hubad at patay na.
Edgar JC Galang
at 7.25 a.m. each day except at 7.25 a.m. each day except
weekends you (rolled magazine weekends you (rolled magazine
under left arm) take the elevator under left arm) take the elevator
(cheap coffee in right hand) up (cheap coffee in right hand) up
(most mon & thu in creased cream (most mon & thu in creased cream
blouse, alternate wed in pencil blouse, alternate wed in pencil
skirt & glasses because of board skirt & glasses because of board
meeting) to level 18 where the air meeting) to level 18 where the air
is clearer (once you stared out is clearer (once you stared out
at the hotel opposite, pretending at the hotel opposite, pretending
ice-capped mountains were in ice-capped mountains were in
view) & your office (once I missed view) & your office (once I missed
my stop wondering about fri’s my stop wondering about fri’s
agenda (I saw you had 10 files & agenda (I saw you had 10 files &
no Vogue)) waits (on the same no Vogue)) waits (on the same
floor of a different building floor of a different building
References
Wika (teksto)
Mambabasa at Manunulat na may
common identity, experience at sense
Ang salita bilang sagisag