ЦЕНТРАЛЕН НЕРВЕН СИСТЕМ

(НЕРВНИ ЦЕНТРИ)
НЕРВЕН ЦЕНТАР И ОБРАБОТКА НА ИМПУЛСИ

 Нервен центар- збир од повеќе неврони кои учествуваат во остварување на определена рефлексна активност (во
нервните центри добиената информација станува дел од механизам за обработка која или се меморира во кората
на мозокот која по потреба се користи повторно или се брише) Тие се места до каде што се пренесува дразба и се
врши нејзина анализа.
 Централен нервен систем е изграден од

ЧЕРЕПЕН МОЗОК
Р`БЕТЕН МОЗОК

И двата дела имаат слична градба од надвор се обвиткани со обвивка (meninges) внатрна мека обвивка, средна
пајажинеста и надворешна цврста обвивка- помеѓу кои се наоѓа течност која ги штити мозоците и ги снабдува со
хранливи материи .
НЕРВНО ТКИВО ВО ЦНС е изградена од сива маса(невроцити и дендрити) и бела маса(аксони)
 РБЕТЕН МОЗОК
 Рбетен мозок е сместен во рбетен канал . Централно се наоѓа сивата маса во форма на пеперутка со раширени
крила кои на краевите се наоѓаат сензитивни и моторни рогови кои се поврзуваат со сензитивни и моторни
нерви, а околу неа се наоѓа белата маса низ која патуваат аферентни и еферентни патишта.
 Во средината се наоѓа мозочниот канал во кој се наоѓа рбетен мозок medulla spinalis.
ЧЕРЕПЕН МОЗОК

 Черепен мозок – се наоѓа во черепната празнина во него белата маса се наоѓа централно, а сивата маса во
периферниот дел која е претставена со мозочна кора и супкортикални јадра. ЦНС е изграден од сива маса која
претставува тело на нервна клетка и бела маса нервни израстоци
 Черепен мозок е изграден од

Продолжен мозок
Мал мозок
Среден мозок
Меѓу мозок
Голем мозок
Мозочно стебло
 МОЗОЧНО СТЕБЛО
Го сочинуваат среден и продолжен мозок кое го повржува черепен со рбетен мозок.

ПРОДОЖЕН МОЗОК
Продолжениот мозок се надоврзува на черепниот ,од кој поаѓаат 8 пара главни нерви во него се наоѓаат некои
поважни животни центри како што се (центар за регулација на дишење , за регулација на срцето и за состојбата на
крвни садови и на крвен притисок)
МАЛ МОЗОК
Малиот мозок се наоѓа под големиот мозок каде формира структура на стебло кое е одговорно за одржување на
тонус на мускулите и одржување на рамнотежа.
СРЕДЕН МОЗОК
Се наоѓа по средината на големиот мозок и во него се сместени видни и слушни дразби
 МЕЃУ МОЗОК

 Меѓу мозок се наоѓа помеѓу мозочните хемисфери и мозочно стебло изграден е од таламус и хипоталамус.
Таламус ги собира дразбирте однадвор и ги испраќа до зони во големиот мозок, а хипоталамус преку нервна
хипофизна дршка е поврзан со ендокрина жлезда хипофиза кои заедно учествуваат во регулирање на
температура, хомеостаза , спиење, апетит, емоции ,страв,милост , котрола на срвева работа вазокнстрикција и
вазодилитација.
 ГОЛЕМИОТ МОЗОК

 Се состои од две хемисфери одеелени со длабока бразда кои се поврзани со мозочна греда.Во него се сместени
првата и втора мозочна комора. Во големиот мозок сместени се сензитивни и моторни центри за примање на
дразби и тоа во левата хемисфера се наоѓаат центри за десна страна, а во десна хемисфера центри за лева страна.
Белата маса е го зазема централниот дел, а сивата маса влегува во градба на кората која е поделена на три зони
моторна(ценрти за свесни волеви движења на екстремитети), сензитивна(центри за сензибилност- допир,
температура и болка) и асоцијативна(гледање,слушање, мирис и вкус)
РЕФЛЕКС И РЕФЛЕКСЕН ЛАК
 Рефлекс претставува реакција на секој жив организам на каков било ефект(стимул) што се одвива со учество на
рецептори и под контрола на нервен систем. Рефлекс претставува главна форма на активност на нервниот систем.
 Рефлексниот лак е механизам на нервниот систем кој се активира како одговор на надворешен стимул, како
на пример кога си даваме силен удар или изворот на топлина се доближува до телото.
 Рефлексот претставува несвесна реакција на ефекторот при дразнење нарецепторот. Постојат два вида на
рефлекси
 БЕЗУСЛОВНИ ИЛИ ВРОДЕНИ

 Храна (плунка, цицање, голтање);

Дефанзивна (кашлање, кивање, трепкање, повлекување на раката од врел предмет);
Индикативно (свртени очи, вртења);
Сексуално (рефлекси поврзани со репродукција и грижа за потомство).
Значењето на безусловните рефлекси е дека, благодарение на нив, се зачувува интегритетот на организмот, се
одржува одржувањето на постојаноста и се јавува репродукција. Веќе кај новородено дете, се забележуваат
наједноставните безусловни рефлекси.
 УСЛОВНИ ИЛИ СТЕКНАТИ(реакции кои настануваат в текот на живот преку повеќекратно вежбање и
повторување)  тоа се рефлекси кои телото ги добива лесно за време на животот и се формираат врз основа на
безусловен рефлекс под дејство на условен стимул (светлина, тропање, време итн.