Introduksyon: Ang

Pagtataguyod ng Wikang
Pambansa sa Mas Mataas
na Antas ng Edukasyon at
Lagpas Pa
“Kasaysayan
ng Wikang
Pambansa”
Lope K. Santos, Cecilio Lopez, Teodoro Kalaw atb.
nagtatag ng kilusan na kung saan sila ay naging masigasig sa pagkakaroon ng wikang
pambansa. Nagharap ng panukula si Manuel Gallego na gawing wikang pambansa at wikang
opisyal ang Tagalog subalit patuloy pa ring namayani ang Ingles.

Pangulong Manuel Luis M. Quezon("Ama ng Wikang Pambansa”)

Naitatag ang Komonwelt, nagkaroon ng malaking hakbang tungo sa pagkakaroon ng isang
wikang pambansa.

1934
isang Kombensyong Konstitusyonal ang binuo ng Pamahalaang Komonwelt upang
maisakatuparan ang pangarap ni Quezon.
Artikulo XIV, Seksyon 3 ng Konstitusyon noong Pebrero 8, 1935
"Ang Pambansang Kapulungan ay magsasagawa ng mga hakbangin tungo sa paglinang at
paggamit ng pambansang wikang batay sa isa sa umiiral na katutubong mga wika. Samantalang
hindi pa itinatadhana ng batas, ang Ingles at Kastila ay patuloy na mga wikang opisyal.”

Disyembre 30, 1937

inihayag ni Pangulong Quezon na ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Tagalog.
Nobyembre 7, 1936
-Inaprobahan ng Kongreso ang Batas Komonwelt Bilang 184 na lumikha ng Surian ng Wikang
Pambansa na naatasang gumawa ng pag-aaral ng mga katutubong wika at pumili ng isa na
magiging batayan ng wikang pambansa.

Disyembre 30, 1937

Sa pamamagitan ng Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 ng Pangulong Quezon, ang Wikang
Pambansa ay ibabatay sa Tagalog.

 Abril 1, 1940
Ipinalabas ang Kautusang Tagapagpaganap na nagtadhana ng paglilimbag ng isang balarila at
isang diksyunaryo sa Wikang Pambansa. Ipinahayag pa ring ituturo ang wikang pambansa sa
mga paaralan sa buong Pilipinas na nagsimula noong Hunyo 19, 1940.
 Hunyo 7, 1940
Pinagtibay ng Batas-Komonwelt Blg. 570 na nagtadhana na simula sa Hulyo 4, 1946. Ang
Wikang Pambansa ay isa sa mga opisyal na wika ng bansa.

 Marso 26, 1954

Nagpalabas ng isang kautusan ang Pangulong Ramon Magsaysay sa taunang pagdiriwang ng
Linggo ng Wikang Pambansa mula sa Marso 29 - Abril 4. Subalit ang petsa ng pagdiriwang
ay inilipat sa Agosto 13-19 tuwing taon.
Agosto 12, 1959
Tinawag na Pilipino ang Wikang Pambansa ng lagdaan ni Kalihim Jose Romero ng Kagawaran
ng Edukasyon ang Kautusang Blg 7. Ayon sa kautusang ito, kaylaman at tutukuyin ang
pambansang wika ay Pilipino ang gagamitin.

Oktubre 24, 1967

Nilagdaan ni Pangulong Marcos ang isang kautusang nagtatadhana na ang lahat ng mga gusali
at mga tanggapan ng pamahalaan ay panganlan sa Pilipino.

Marso, 1968
Ipinalabas ni Kalihim Tagapagpaganap, Rafael Salas, ang isang kautusan na ang lahat ng
pamuhatan ng liham ng mga kagawaran, tanggapan at mga sangay nito ay maisulat sa Pilipino.
Agosto 7, 1973
Nilikha ng Pambansang Lupon ng Edukasyon ang resolusyong nagsasaad na gagamiting
midyum ng pagtuturo mula sa antas elementarya hanggang tersyarya sa lahat ng paaralang
pambayan o pribado at pasisimula sa taong panuruan 1974--75.

Hunyo 19, 1974

Nilagdaan ni Kalihim Juan Manuel ng Kagawaran ng Edukasyon at Kultura ang Kautusang
Pangkagawaran Blg.25 para sa pagpapatupad ng edukasyong bilingwal sa lahat ng kolehiyo at
pamantasan.
 Artikulo XIV ng
Konstitusyon 1987 - Wika
 Sek. 6 - Ang Wikang Pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nalilinang, ito ay
dapat payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na Wika sa Pilipinas at sa iba pang mga
wika. Alinsunod sa mga tadhana ng Batas at sang-ayon sa nararapat na maaaring ipasya ng
Kongreso, dapat magsagawa ng mga hakbangin ang Pamahalaan upang ibunsad at paspasang
itaguyod ang paggamit ng Pilipinas bilang midyum na opisyal na Komunikasyon at bilang
wika ng pagtuturo sa sistemang pang-edukasyon.

Sek. 7 -Ukol sa mga layunin ng Komunikasyon at pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng
Pilipinas ay Filipino at hangga’t walang itinatadhana ang batas, Ingles. Ang mga wikang
panrelihiyon ay pantulong ng mga wikang opisyal sa mga rehiyon at magsisilbi na pantulong
sa mga wikang panturo roon. Dapat itaguyod ng kusa at opsyonal ang Kastila ng Arabic.
Sek. 8 - Ang Konstitusyong ito ay dapat ipahayag sa Filipino at Ingles at dapat isalin sa mga
pangunahing wikang panrehiyon, Arabic at Kastila.

Sek. 9 - Dapat magtatag ag Kongreso ng isang Komisyon ng Wikang Pambansa na binubuo ng

mga kinatawan ng iba’t ibang mga rehiyon at mga disiplina na magsasagawa, mag- uugnay at
magtataguyod ng mga pananaliksik sa Filipino at iba pang mga wika para sa kanilang
pagpapaunlad, pagpapalaganap at pagpapanitili.
Agosto 25, 1988 - Ang Kautusang Tagapagpaganap Blg. 335 ay ipinalabas at nilagdaan ni
Pangulong Corazon Aquino na nagtatadhana ng paglikha ng Komisyong Pangwika na siyang
magpapatuloy ng pag-aaral ng Filipino. Gayon din, pinagtibay ang paggamit ng Filipino
bilang midyum ng pagtuturo sa mga paaralan sa mga piling asignatura.
PANUTO: Panuorin ang bidyo upang mas maunawaan ang aralin.
Panuto: Mula sa bidyong napanuod, magtala ng
5 o higit pang mahahalagang bagay na iyong
natutunan mula dito.
#TanggolWikaAtBayan: Kabataan ng BulSU tumindig para sa Filipino at
Panitikan
 Bitbit ng mga estudyante sa Malikhaing Pagsulat ng
Bulacan State University ang kanilang mga panawagan sa
araw ng kanilang pagtatapos. Ang kanilang kolektibong tindig
ay pagtutol sa naging desisyon ng Commission on Higher
Education at Supreme Court na tanggalin bilang mandatory
subjects ang Filipino at Panitikan sa kolehiyo.
Noong Mayo ay iginiit ng Korte Suprema ang naging hatol
nila noong October 9, 2018 na ibaba sa 36 units na lang ang
minimum units required sa general education curriculum. Ito
ay nakapaloob sa CHED memorandum 20 series of 2013 o
“General Education Curriculum: Holistic Understandings,
Intellectual and Civic Competencies.”
Minsang sinabi ng manunulat at pintor na si Jun Cruz Reyes
na nasa panitikan at kasaysayan ang dangal ng bawat bayan.
Ganoon din ang paniniwala ni Michelle Pineda,
”Malaki ang naging papel ng Filipino at Panitikan hindi lang
sa panulat ko, kung hindi maging sa akin bilang isang
indibidwal. Hindi lang nito tinuro ang halaga ng wika, kultura,
at kasaysayan ng ating bansa, mas pinalalim at pinalawak
nito ang pagkakaunawa ko sa sarili bilang kabahagi ng
lipunan, at bayan na pilit hinubuharan ng pagkakakilanlan.
Isa na ro’n ang CHED Memo 20, lantarang pumapatay sa
Filipino, Panitikan, at bansa. Malaki ang implikasyon ng
CMO20 sa bansa higit lalo sa kabataan, dahil humuhubog ang
Filipino at Panitikan ng mga estudyanteng makabayan, malay,
at kritikal mag-isip.”
 Para naman kina Manuel Diel III at Siena
Gonzales, hindi lang natatapos sa apat na silid
ng classroom ang naiiwang ambag ng Filipino at
Panitikan para sa mga kabataan,
”Malaki ang naging papel ng Filipino at Panitikan hindi lang sa panulat
ko, kung hindi maging sa akin bilang isang indibidwal. Hindi lang nito
tinuro ang halaga ng wika, kultura, at kasaysayan ng ating bansa, mas
pinalalim at pinalawak nito ang pagkakaunawa ko sa sarili bilang
kabahagi ng lipunan, at bayan na pilit hinubuharan ng pagkakakilanlan.
Isa na ro’n ang CHED Memo 20, lantarang pumapatay sa Filipino,
Panitikan, at bansa. Malaki ang implikasyon ng CMO20 sa bansa higit
lalo sa kabataan, dahil humuhubog ang Filipino at Panitikan ng mga
estudyanteng makabayan, malay, at kritikal mag-isip.”

”Lubos kong nakilala ang aking bayan, ang tunay nitong kasaysayan, at
mga istorya sa likod ng mga larawang naipinta ng mga kuwentong
nabasa. Filipino ang ating identidad at panitikan ang magtuturo para
hindi tayo makalimot.” wika ni Manuel  
”Maraming naiambag ang Filipino sa pagkilala ko sa
ating wika, kultura, at kasaysayan. Malaki ang
naitulong ng Panitikan sa pagpapaunlad ng aking
kamalayan at mas naging kritikal ang pagtanaw ko sa
lipunan. Ngayon, nagagamit ko ang mga naipon kong
kaalaman upang ibahagi ito sa kabataan. Dahil din sa
Filipino at Panitikan, mas lumalim ang pagmamahal
ko sa bayan. Dapat nga dagdagan pa ‘yong mga
subject na kumikilala sa ating pagka-Pilipino tulad ng
mga rehiyonal na wika.” giit ni Siena
Inako naman ni Elle Galvez bilang iskolar at
manunulat na itaguyod ang Filipino at
Panitikan,
”Mahihirapan ang mga Pilipino, lalo na ang kabataan
kung mawawalan tayo ng laya na patuloy na hasain
ang sarili nating wika at panitikan. Walang
masamang pag-aralan ang mga banyagang salita,
ang hindi katanggap-tanggap ay habang natututo
tayo sa wika ng iba, ay patuloy naman nating
nalilimutan ang sariling atin. Walang silbing kilalanin
ang iba, kung ang sarili natin ay hindi natin kilala.
Bilang iskolar at manunulat ng bayan, desisyon kong
itaguyod ang panitikan at Filipino sa bawat oras na
kinakalimutan ito.”
Sa kasamaang palad, dahil sa desisyon ng CHED, dumami ang
mga kolehiyo at unibersidad na piniling tanggalin na ang
Panitikan at Filipino bilang mandatory subject sa kolehiyo.

Narito ang listahan ayon sa Tanggol Wika: Ateneo de Davao

University, Ateneo de Naga University, Central Mindanao
University (Bukidnon) Centro Escolar University, Colegio de
San Juan de Letran, Davao del Norte State College, Holy Name
University-Tagbilaran, National Teacher’s College, St. Therese
MTC-Colleges (Iloilo), Tarlac State University, University of
Visayas-Cebu, at Adamson University.

Sa kabila nito, ang subject na Filipino ay itinuturo sa mga

bansang tulad ng Malaysia, Brunei, China, Japan, Taiwan,
Canada, France, United Kingdom, Australia, at United States
PANUTO: Panuoring mabuti ang bidyo at pagnilay-nilayan ang nilalaman nito.
Panuto: Mula sa bidyong napanuod, sagutin ang
katanungang ito:
Papayag ka bang tanggalin ang asignaturang
filipino sa kolehiyo? Bakit oo? Bakit hindi?

--PS.Kahit hindi ang sagot mo walang problema, basta kung ano

lang ang para sayo, iyon ang isagot, wag mag-alala, walang
bawas ang sagot na hindi, walang dagdag ang sagot na oo.—
--Bb.Sue
Paalala: Pag-aralan ang aralin
dahil magkakaroon tayo ng
graded recitation sa ating
susunod na klase(face to
face).