KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK

SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO

Pagganyak
Umaga na naman, tulad ng dati
maraming tao kang
makasasalubong at
makakausap. Paano mo sila
kakausapin o babatiin?
 1. SA KAIBIGAN MONG CONYO O SOCIAL
2. SA ISA SA MGA GURO MO..
ANO ANG SASABIHIN MO..
3. SA KAIBIGAN MONG BAKLA
4. SA KAIBIGAN MONG JEJEMON.
5. SA LOLA MONG KAGAGALING SA PROBINSYA ..
GABAY NA TANONG:

Bakit kahit magkakapareho ang

sitwasyon ay magkakaiba ang
naging paraan ng pagbati o
pakikipag-usap sa taong
nabanggit?
BARAYTI NG
WIKA
BARAYTI NG WIKA
-HETEROGENEOUS NA WIKA
ay tumutukoy sa pagkakaiba-iba ng wika bunga
ng paggamit ng iba’t ibang indibiduwal, at
pangkat na may magkakaibang uring
pinagmulan, edad, kasarian, gawain, tirahan,
interes, edukasyon, at iba pa.
-Ang ibat’ ibang salik na ito ay nagresulta sa
pagkakaroon ng BARAYTI NG WIKA
 BARAYTI NG WIKA
1. DAYALEK
2. IDYOLEK
3. SOSYOLEK
4. ETNOLEK
5. PIDGIN AT CREOLE
DAYALEK
• Ito ang barayti ng Wika na
ginagamit sa partikular na pangkat
ng mga tao sa isang partikular na
lugar tulad ng lalawigan, rehiyon, o
bayan.
TAGALOG SA RIZAL TAGALOG SA TERESA,
MORONG, CARDONA
AT BARAS
Latek Kalamay
Ate Kaka
Tatay tata
Mongo Balatong
IDYOLEK
• Kahit iisang dayalek ang sinasalita ng
pangkat ng mga tao ay mayroon pa rin
PANSARILING PARAAN ng PAGSASALITA
ang bawat isa. Ito ang tinatawag na
IDYOLEK
• Sa barayting ito lumulutang ang
KATANGIAN at KAKANYAHANG natatangi
ng TAONG NAGSASALITA.
ILAN SA KILALANG GUMAGAMIT NG IDYOLEK

1. Noli De Castro
2. Marc Logan
3.Kris Aquino
4. Ruffa Quinto
SOSYOLEK
• barayti ng wikang nakabatay sa KATAYUAN O ANTAS
PANLIPUNAN o DIMENSYONG SOSYAL.
• Ang mga tao ay napapangkat-pangkat batay sa sa
ilang katangiang tulad ng kalagayang panlipunan,
paniniwala, oprtunidad, kasarian, edad.
• Magkaiba din ang barayti ng Wika ng mga NAKAPAG-
ARAL SA HINDI NAKAPAG-ARAL, WIKA NG TINDERA
SA PALENGKE, MATATANDA SA MGA KABATAAN
 MGA HALIMBAWA NG SOSYOLEK

• Wika ng mga BEKI- Gay-Lingo

• Conyo Speak
• Jejemon
• Jargon
ETNOLEK
• Barayti ng Wika mula sa
ETNOLONGGUWISTIKONG grupo.
• Ang salitang ETNOLEK ay nagmula sa
pinagsamang ETNIKO at DIALEK.
Taglay nito ang salitang nagiging
bahagi ng pagkakilanlan ng isang
pangkat etniko
 HALIMBAWA NG ETNOLEK
• Ang BULANON ay ibig sabihin ay FULL
MOON
• Ang KALIPAY na ang ibig sabihin ay
KALIGAYAHAN
• Ang vakkul ay tumutukoy sa gamit ng
Ivatan na pantakip sa ulo sa init.
PIDGIN AT CREOLE
• Ang Pidgin ay umusbong na bagong
Wika o tinatawag sa Ingles na
NOBODY’S NATIVE LANGUAGE
• CREOLE- wikang nagmula sa isang
pidgin na naging UNANG WIKA sa
lugar.
Register ng Wika

Register ang tawag sa espesyal na wika ng

isang partikular na larangan. Mayroong register
ng wika ang iba-ibang propesyon, at nakikilala
ito ayon sa larangan o field na kinabibilangan
nito.
May Kani-Kaniyang Bokabularyo ang Bawat
Larangan
• Nakikilala ang register ng wika ayon sa larangan o field.
Ang mga nagsasalita sa bawat larangan ang bumubuo
sa mga bokabularyong mayroon ang bawat larangan.
Ang pagbubuo ng bokabularyo ay nangyayari kapag
nagdaragdag ng mga bagong termino o salita na
kakatawan o tutukoy sa mga bagong konsepto sa
nasabing larangan.
Sa kabilang banda, nakalilimutan din ang mga terminong
hindi na madalas gamitin, o
napapalitan ng mas kilalang katawagan sa paglipas ng
panahon.
Ang Register ng Wika sa Iba-Ibang Larangan
Mga terminolohiyang natatangi para sa mga tiyak na
larangan:
Pangkatang Gawain ( SCHOOL BASED)

Pumili ng isang barayti ng wika na

gagawan nyo ng usapan at ipakita ito sa
klase. (Bawat pangkat ay magkaiba ng
barayti) Maaring pagbatayan ang mga
napanood o nabasa sa Facebook o
Youtube.
 HOME-BASED ACTIVITY
Magsaliksik ng mga teksto sa google o
facebook at suriin ito gamit ang barayti
at register ng wika. Bilugan ang mga
salita o pahayag at tukuyin kung anong
barayti o register ito.