L/O/G/O

VĂN MINH LƯỠNG HÀ CỔ ĐẠI

www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
• I. Cơ sở hình thành nền
văn minh
• 1. Điều kiện tự nhiên
• Nằm giữa lưu vực của hai
con sông lớn: Tigơrơ và
Ơphơrát
• Hai con sông đã bồi đắp cho
Lưỡng Hà những vùng đất
phù sa màu mỡ, thuận lợi
cho việc phát triển kinh tế,
đặc biệt là kinh tế nông
nghiệp.
• Cho nên, người Lưỡng Hà
sớm xây dựng cho mình nền
văn minh rực rỡ, và tương
đối sớm trên thế giới.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
I. Cơ sở hình thành nền văn
minh
1. Điều kiện tự nhiên
Lưỡng Hà là khu vực bỏ ngỏ từ
mọi phía, chính vì vậy là nơi
tranh chấp của nhiều bộ tộc
người.
Tài nguyên khoáng sản: không
có nhiều đá quí và kim loại quí
như ở Ai Cập, đổi lại, đây là
vùng đất rất giàu tài nguyên đất
sét quí. (chất liệu để viết, vật
liệu xây dựng các công trình
kiến trúc và làm đồ gốm)

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 2. Dân cư
2. Dân cư

-Cư dân xưa nhất ở Lưỡng Hà là người sumer, từ Trung Á di cư

tới thừ thiên niên kỷ IV TCN.

-Thiên niên kỷ III TCN, người Áccat (akkad), Amôrít (amorite) một
nhánh của tộc Xêmit (Simite) tràn vào lập nên quốc gia Babilon.

- Nhiều tộc người khác xâm nhập Lưỡng Hà (Elemite, Kassite), các tộc
người đồng hóa với nhau làm cho thành phần cư dân ở đây phức tạp.

www.trungtamtinhoc.edu.vn
3. Các quốc gia Lưỡng Hà cổ đại

3.1.Nhà nước của người Sumer

3.2.Nhà
* Đầu nước
thiêncủa niên
người
kỉ thứAkkad
III TCN, người Xu Me ở miền Nam Lưỡng Hà
đi
1.3.Vương
vào* thời
Thành kìtriều
bang
phânIIIÁc
hoácủa
Cát
xãngười
hội.
do người
TừUađóXê xuất
Míthiện
thànhrất lập
nhiều
ở phía
nhà bắc
nướcvùng
nhỏXulấy
thành
Me. * thị
Saulàm
3.4.Thời
3.5.Tân khicổ
kì trung
người
Babilon tâm,
GuTi
Babilon
và Bangười
bị đánh
Tư ta gọi
đuổi,
là thời
Lưỡngkì các
Hàthành
lại đượcbang.
thống nhất dưới
vương
***Babilon
*Dưới
triều
Thành
Vào III
thời
làbang
giữa của
vua
thếngười
một Uma
XácVII
thành
kỉ Ua
gôn
rất
phố mạnh
(2369-2314
TCN, đã Átxiri
do người
khi chinh
TCN)
Amôrítphục
bị Áccác
thành
suy cát thành
lập.
yếu, rất hùng
ngườibang mạnh,
Canđêkhác,
đã
thống
chinh
**nhất
giành phục
Ualạiban
Dưới miền
người
độc bố
thời Nam
lập,một
Xume
họLưỡng
bộ thống
Hammurabi,
chọnluậtBabilon
Hà(chỉ
nhất
gọicòn
toàn
làlàm
Babilon vùng
một
Lưỡng
trở Xu
số đô,
thành
kinh điều)
Me.
Hà. đâyđây
một quốc là bộ
là một gia luật
hùng
kinh đôcổmạnh
xưa
mới,
nhất.
nhất *ởCuối
để phânLưỡng thếvới
biệt kỉ cổ
Hà XXIII
, thời kìTCN,
Babilon bị người
nàyngười
đã ra ta GuTi
đờigọi
một bộchinh
là Tân luật phục
có
Babilon.tênvàlàthống trị.
Hammurabi.
**Đến
*Đến thế
Thờinămkìkỉ cường
XXITCN
732 TCN,
thịnhbịđiÁtxiri
vàocủa
nhất suy
xâm yếu
Tân và bị người
chiếm.
babilon Êlam-mari
là dưới thời trị vìđánh
của bại.
vua
Nabusôđô nôxo, đây là thời kì ông cho xây dựng vười treo Babilon, một
trong bảy kì quan của thế giới cổ đại.
* Năm 562 TCN, Nabusôđô nôxo chết, Babilon đi vào suy yếu.
* Năm 538 TCN, bị Ba Tư xâm chiếm, và Lưỡng Hà trở thành một
tỉnh của Ba Tư.

www.trungtamtinhoc.edu.vn
II. Thành tựu chủ yếu
1. Chữ viết

- Chữ tiết hình

được viết
trên đất sét.

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 CHỮ TƯỢNG HÌNH
VIẾT TRÊN ĐẤT
SÉT CỦA NGƯỜI
LƯỠNG HÀ

Chữ
hình
đinh

www.trungtamtinhoc.edu.vn
Chữ viết Lưỡng Hà

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 2. Văn học
- Nội dung thường gắn liền với tín ngưỡng và phản ánh đời sống
của người dân lao động. Các thể loại chính là văn học truyền
miệng, thơ ca, đặc biệt là anh hùng ca.
- Các tác phẩm điển hình: Khai thiên lập địa, Nạn hồng thuỷ, anh
hùng ca Gilgamesh... Trong đó, Thiên anh hùng ca Gilgamesh
được xem là tác phẩm tiêu biểu nhất của văn học Lưỡng Hà.

Ai tuyên bố ta là chúa tể
Ai sánh được chàng trên cõi đời
Tên của chàng là Gilgamesh
Hai phần linh hồn, một phần người
Vẻ đẹp chàng do nữ thần ban tặng
Hoàn hảo như ánh sáng mặt trời

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 3. Tôn giáo – tín ngưỡng
- Người Lưỡng Hà theo đa thần giáo. Họ thờ nhiều thần tự nhiên như:
thần Anu (thần Trời), thần Samat (thần Mặt trời), thần Enlin (thần
Đất), thần Istaro ( thần Ái tình ), thần Mẹ (Inana), thần Biển (Ea),
thần Nước (Tammuz).

- Cùng với sự xác lập quyền

lực tối cao của hoàng đế dưới thời
Hammurabi, thần Mardouk trở thành
vị thần tối cao.

Vua
Hammurabi
và thần Samat

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 3. Tôn giáo – tín ngưỡng
- Việc thờ người chết rất được coi trọng  người Lưỡng Hà rất
chú ý đến lễ mai táng
- Do sự phát triển của tôn giáo, tầng lớp thầy cúng hình thành và
rất được xã hội coi trọng, có khoảng hơn 30 tầng lớp thầy cúng
khác nhau ở nền văn minh Lưỡng Hà.
- Người Lưỡng Hà không tin vào kiếp sau (sheol), nơi mà vong
hồn người sau khi chết đi vất vưởng một thế hệ rồi tan biến.

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 4. Nghệ thuật kiến trúc – điêu khắc

- Nổi bật nhất trong nghệ thuật kiến trúc Lưỡng Hà là thành
cổ Babylonia, vườn treo Ba­bylon và tháp Babel.

www.trungtamtinhoc.edu.vn
* Thành Ba­bylonia được xây bằng gạch có chu vi 16 km, cao 30 m,
dày từ 6m đến 8,5m, có 7 cửa và nhiều tháp canh.

- Giữa các lớp tường thành có những hào nước bao quanh để ngăn
ngừa những cuộc xâm nhập của kẻ thù từ bên ngoài. www.trungtamtinhoc.edu.vn
Cửa chính ở phía Bắc, gọi là cửa Is­tar (Nữ thần Chiến tranh và
Thắng lợi) cao 12m, kiến trúc đẹp lộng lẫy.

www.trungtamtinhoc.edu.vn
Trên mặt tường trang trí bằng gạch tráng men màu ngọc lam những hình sư
tử, bò rừng và những con vật thần thoại đầu rồng, mình sư tử, chân đại
bàng. Cánh cửa toàn bằng đồng chắc chắn, sáng loáng, then cửa cũng bằng
đồng. www.trungtamtinhoc.edu.vn
Phù điêu trang trí trên mặt tường thành
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Hoàng hậu không nguôi nỗi nhớ quê hương

www.trungtamtinhoc.edu.vn
Món quà của vua Nabuchodonosor (605 - 562 TCN) tặng hoàng hậu
Amytis. www.trungtamtinhoc.edu.vn
- Vốn không chỉ mang nghĩa là "treo” mà
là "nhô ra ở trên,"
- Đây là một khuôn viên hình vuông, cấu
trúc kiểu dốc bậc, cao 77m và gồm có 4
tầng, nối mỗi tầng là một cầu thang to
rộng.

www.trungtamtinhoc.edu.vn
Mỗi tầng gồm 4 lớp:
- Phiến đá to (dài 5m, rộng
1,2m) xếp xít vào nhau.
- Hai lớp gạch nung ghép
liền với nhau bằng bột thạch
anh
- Những tấm chì để khỏi
thấm nước xuống tầng dưới.
- Lớp trên cùng được rải một
lớp đất màu mỡ để trồng cây,
kể cả những loại cây lớn.

www.trungtamtinhoc.edu.vn
• Trên mỗi tầng có
trồng những loại
hoa thơm, cỏ lạ,
cây cối sưu tầm từ
Ai Cập tới Ấn Độ.
• Do vườn làm theo
hướng gió nên
hương thơm lan toả
cả một vùng rộng
lớn.

www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
 CÔNG
THỨC TƯỚI
TIÊU CỦA
VƯỜN
TREO

www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
CÂY CỔ THỤ
TRONG
VƯỜN TREO
BABYLON

www.trungtamtinhoc.edu.vn
• Đánh dấu một thời
vàng son của lịch sử
vùng Lưỡng Hà
• Vườn treo Babylon bị
chôn vùi dưới những
lớp đất cát dày từ 10
đến 12 m.

Movie

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 PHẦN NỀN MÓNG
CÒN LẠI CỦA VƯỜN
TREO

Tháp babel, một kiến trúc minh chứng cho

điều kỳ diệu của người Lưỡng Hà cổ đại www.trungtamtinhoc.edu.vn
 6. KHOA HỌC TỰ NHIÊN
a. Toán học:

- Hệ đếm

www.trungtamtinhoc.edu.vn
Số 63 của Lưỡng Hà và một
số nền văn minh khác                         

Một số của Lưỡng Hà - 64

  (kí hiệu hai dấu gạch chéo đã
dùng thay vào vị trí trống )
www.trungtamtinhoc.edu.vn
- Họ biết phân số, lũy thừa, căn số bậc 2 và căn số bậc 3,
lập bảng căn số và biết giải phương trình có 3 ẩn số.

- Họ đã tính được S, V nhiều hình, biết quan hệ giữa các

cạnh trong một tam giác vuông Họ tính đuợc số Pi = 3

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 Về thiên văn học:

- Biết rõ 5 hành tinh lớn của hệ thái dương, dùng 5 hành

tinh, mặt trăng, mặt trời đặt cho 7 ngày trong tuần, hiểu rõ nhật
thực,nguyệt thực, sao chổi,sao băng và vẽ được 12 cung hoàng
đạo.

- Làm lịch theo âm lịch,1 năm 12 tháng: 6 tháng đủ (30

ngày), 6 tháng thiếu (29 ngày) → 254 ngày (so với năm dương
lịch còn thiếu 11 ngày, 5 giờ 48' 46'‘) → đặt tháng nhuận.

 Về y học:
Chữa được các bệnh như tiêu hóa, hô hấp, mắt, tai, tim…và
phân biệt được hai ngành nội và ngoại khoa.
Họ đề cao Thần bảo trợ cho Y học Ninghizita với hình
tượng con rắn quấn quanh cây gậy mà ngày nay ngành y ở một
số nước vẫn lấy làm biểu tượng.

www.trungtamtinhoc.edu.vn
 6. Luật pháp

Bộ luật Hammurabi được xây dựng dưới thời trì vì của vua
Hammurabi (thế kỉ XVI­II TCN) gồm có 282 điều khoản, được
khắc trên một tấm đá cao 2m25, rộng 2m. Đây là bộ luật cổ nhất -
hoàn chỉnh nhất thế giới mà con người ngày nay biết được.

“Vì hạnh phúc của loài người, thần Anu và thần Enlin đã ra lệnh
cho trẫm phát huy chính nghĩa ở đời, diệt trừ kẻ gian ác không
tuân theo pháp luật, (…) làm trẫm giống như thần Samat, soi đến
dân đen, tỏa ánh sáng khắp mặt đất...”
www.trungtamtinhoc.edu.vn