Uspješan rad želi vam autor CD-a Emir Hamzić

Autori udžbenika:
Mirsudin Pačariz, Amir Hadžić, Adrović Mina , Nedžad Udvinčić
PRIPREMA ZA NASTAVNI SAT
Školska godina............................................................
Predmet.......................................................................
Nastavna jedinica.......................................................

Ciljevi sata..................................................................
Tip sata.......................................................................
Oblici rada.................................................................
Nastavna metoda.......................................................
Nastavna sredstva.....................................................

Predmetni nastavnik ................................................

Literatura: Mirsudin Pačariz, Amir Hadžić, Mina Adrović,
Nedžad Udvinčić
CD autor : Emir Hamzić
Agregatno stanje
Agregatno stanje supstance zavisi od
pritisak i temperature
U prirodi postoje agregatna stanja: čvrsto, tečno i gasovito stanje. U
čvrstom agregatnom stanju međumolekularne sile su jake i čestice ne
mogu da se kreću slobodno. One samo osciluju oko svog ravnotežnog
položaja. Dok to nije slučaj kod tečnosti i gasova gdje su međumolekularne
sile slabe i međumolekularni prostori su veći.
Agregatno stanje supstance zavisi od pritiska i temperature . Svaka supstanca
može preći iz jednog stanja u drugo, na određenoj temperaturi i pritisku.
Tako svaka supstanca ima temperaturu topljenja, isparavanja i oćvršćavanja.
 Fazni prelazi
Prelazak supstance iz jednog u drugo agregatno stanje ili fazni prelazi su:

- topljenje je prelazak iz čvrstog u tečno stanje

- oćvršćavanje je prelazak tijela iz tečnog u čvrsto stanje
- isparavanje prelazak tijela iz tečnog u gasovito stanje
- kondenzacija je prelazak tijela iz gasovitog u tečno stanje
- sublimacija je direktni prelazak tijela iz čvrstog u gasovito stanje
- resublimacija je direktni prelazak tijela iz gasovitog u čvrsto stanje
 Topljenje leda i prelazak u vodu se dešava na 0°C, pri visokim
temperaturama i željezo prelazi u tečno stanje, topi se i to zovemo taljenje.
Živa je jedini tečni metal na temperaturi od -39° C prelazi učvrsto stanje.

Na temperaturi ključanja dolazi do isparavanja, sušenje veša na štriku je vjetrenje.

Obrnuti proces isparavanju je kondenzacija i događa se na istoj temperaturi

kao i isparavanje. Kondenzacijom vodene pare na visinam nastaju oblaci.

Da bi tijelo prešlo iz čvrstog u tečno stanje potrebno je dovesti

odgovarajuću količinu toplote. Količina toplote potrebna da se istopi
1 kg neke supstance na temperaturi topljenja kada je proces topljenja
započeo naziva se specifična energija topljenja . Specifična energija
topljenja i specifična energija očvršćavanja za istu supstancu su jednake.
 Specifična energija ključanja
Količina toplote potrebna da se ispari 1 kg tečnosti ne temperaturi
ključanja naziva se specifična energija ključanja . Ona zavisi od pritiska
pri kojem tečnost ključa. Temperatura ključanja vode je 100 °C i to
je prelaz iz tečnog u gasovito stanje . Pri normalnom atmosferskom pritisku
smanjenjem pritiska smanjuje se i temperatura ključanja.
 Trojna tačka
To je temperatura kojoj jedna supstanca pri različitim uslovima pritiska
može biti sa tri agregatna stanja. Tako naprimjer za vodu trojna tačka
odgovara spoljašnom pritisku 612 Pa i temperaturi 0,01 ° C , analogno vodi
je da i ostale supstance u prirodi imaju trojnu tačku