PANAHONG

PREHISTORIK
O
 PA N A H O N G
PR EH I STO R IK O
• Noong panahon bago ang pagtuklas na sistema
ng pagsusulatng mga tao.
• nakabatay lamang ang heologo, mga arkeologo
at mga antropologo mga eksperto sa heolohiya
sa mga fossil at mga artifacts na kanilang
nahukay sa iba't-bang panig ng mundo.
 FOSSIL
• labi ng isang organismo naipareserba ng
matagal na pagkalibing sa lupa
• carbon
• radio carbon dating
• pagtukoy ng edad ng labi
 ARTIFACTS
• Ang isang bagay mula sa nakaraan.
• paleomagnetism at
thermoluminiscenes
• 67 000 na taon
• Taong Calloa (Callao Cave sa Cagayan
Valley)
 AN G GE O L O GIC
T IM E SC AL E
• sistema ng paghahati ng mga panaghon
kaugnay ng kalagayan heograpikal nito.
• sedimentary rock (pagpapatong-patong na
lupa)
• 1600 siglo
 EON
• ito ay ang unang at pinakamalaking
dibisyon sa geological time scale.
• dalawang eon
• precambrian
• phanerozoic
 HADEAN
• pinaniniwalaan ng mga heologo na
nagsisimula pa lang mabuo ang solar system.
• wala parin nabubuo na oraganismong
nabubuhay sa mundo
 ARC HEAN
• naninirahan ang pinakalumang fossil at
pinakamaliit na bacteria sa mundo.
• hindi kaiga-igayang manirahandahil sa
nakakalasong atmospera.
• nagsisimulang mabuo ang mga bato at
continental plate
 P ROT E RO Z O I C
• lumago ang mga unicellular na lamang dagat
sa mundo
• yumamanang atmospera ng oxygen na siyang
nagbigay daan sa pagkabuhay ng mga
organismong multicellular
 E RA
• bawat eon ay binubuo ng mga era
• paleozoic era mga lamng dagat lamang
ang nabubuhay
• mesozoic dinosawra
• cenozoic mga mammal
 PERIOD
• nauuri ang period sa mahalagang
pangyayari na naganap dito
• phanerozoic eon
• Paleozoic era ang mayroong
pinakamaraming period
 EPOCH
• binubuo ito ng bawat period
• nauuri ayon sa pagbabago ng
pagpagpapatong-patong ng mga lupa
sa isang particular na lugar
 ANG MGA
UNANG TAO
• precambrian eon
• multicellular cell
• 543 milyon
• Phanerozoic eon
• Malataong organismo
 ANG LAHI
NG MGA
TAO
• order ang isang hanay ng pag uuri ng mga organismo
na may pagkakatulad sa isa't-isa.
• genus lupon ng mga organismong mayroong tiyak na
pagkakapareho ng katangian.
• specie
JOHN RAY
• isang ingles na dalubhasa sa
naturalismo noong ika 17 na
siglo
• paggamit ng konsepto ng
genus at specie
 H E R B E RT
S PE NC E R
• kosmik at biolohikal na
pagbabago mula sa isang
payak na panimula hanggang
sa mas malalim na pag-unlad
ng sangkatauhan
 PRIMATE
• naiikot ang kasukasuan sa balikat
• mas malaking hinlalaki sa paa na
kanilang ginagamait sa pagkapit ng
puno
• paninging stereoscopic
ANG TEO RYA
NG
EBOLUSYON
 C HAR L E S
DA RWI N
• "On the Origin of Species" 1859
• Ebolusyon ang mahabang proseso ng
pagbaabgo sa isang organismo mula sa
payak nitong katangian tungo sa isang
komplikadong organismo
• missing link paghahati ng lahi
• Homonini at Gorillini
AN G M GA HOMI N IN O
HOM IN I D

• Miocene epoch
• Pliocene epoch
 ANTHR OP OID O
MALAB AKULAW NA
MGA HOM ONIN
• nagpapakita ng mukhang nahahawig sa bakulaw subalit
mayroong nang maikling nguso.
• Sahelantropus tchadensis.
• Orrorin
• Ardipithecus
SAHELANTROPU
S TC HADE NSIS
• 6 -7 milyong taong namuhay
• may kakayahang tumayo
gamit ang dalawang paa.
• nahahawig ang pangil sa tao
• hindi gaanong mahaba ang
mukha
ORRONIN

• millenium man
• kasingliit ng chimpanzee
• ngipin na kagaya ng tao
• tumayo ng dalawang paa
ARDIPITHEC U
S
• naunang genera
• ang buto nito sa
balakang ay nagpapakita
ng magkahalong
malabakulaw at taong
katangian
 MGA
UNANG
HOMONIN
• Australopithecines
• kolektibong katawagan sa mga
organismong napapaloob sa genera
• Australopithecus, Kenyanthropus,
Paranthropus at Homo
AU ST R AL O PIT H EC US

• may malaking bungo at mas

malaking utak
• may pinakamaraming
nahukay na iba't-ibang
species
KENYANTHR OP
US
• Ang pangunahing
katangian ng genus na ito
ay patag na mukha.
PAR ANTHROPU
S
• Mark Leaky "Zinj Skull"
• bahagyang lumaki ang utak
• lumapad ang panga
• kumapala ang mga ngipin
• ngumuya ng matigas na
pagkain gaya ng karne
 MGA
HOMO
• 2.4 hanggang 1.5 milyong nakalipas
• nagpamalas gaya ng paggawa ng mga
kagamitan
• paglikha ng apoy
 HO MO
RUDO L FE NS I S
• 1977
• lake turkana, east rudolph, kenya
• 1.9 milyong nakakalipas
• parisukat na panga, mahabang
mukha at ngipin na maliit
• kumakain ng karne
• simple choppers o ordinaryong
kaghamitang bato
HOMO HABILIS
• Handy Man
• may maliit na ngipin at taas na
limang talampakan at bigat na 45
bigat
• gumagamit ng matulis na
kagamitang bato
HOMO ERE CTUS
• upwright man
• nakausling nguso, malaking mga
bagang at maikling baba at malikng
pangangatawan
• nakatuklas ng apoy
• peking man (China)
• turkana boy (kenya)
• java man (indonesia)
 HO MO
H E ID E LB E R G E NSIS
• mas malaki ang utak kaysa sa Homo
erectus
• adaption sa init
• lumakia ang katawan
• mangaso ng malaking hayop gamit
ang mga kahoy na sibat at batong
kagamitan
 HOM O
NEANDERT HAL NE NS I
S
• nanirahan sa malamig na
lugar
• maliksing biyas subalit
matikas
• nagsagawa ng paglilibing ng
bangkay
• konsepto ng komunidad
HOMO SAPIENS
• thinking man
• kagamitang sopistikado sa kanilang panahon at
kadalasang gawa sa mga buti ng mga hayop
• kasuotan na panlaban sa pagbabago ng klima
• kamangha-manghang guhit sa mga kweba
• unang "tala" ng kasaysayan
 PAMUMUHAY NG
SINAUNANG TAO
• pagpitas ng bunga, pangingisda at pangangaso
• nomadikong komunidad
• pagluluto
• omnivorous
• pananaliksik ng mga pagkain
MG A YU G TO N G N G PAG -
U N LA D N G K U LTU R A SA
PA N A H O N N G
P RE H I STO R IK O
• pagtuklas ng mga kagamitan para mapadali ang mga
bagay-bagay
• gumawa ng mga kagamitan gamit ang mga
bato o buto ng mga hayop
PANA HO N N G LU MA NG
B ATO(PA LEO LIT HIC
A G E)
• simpleng paghatim pangkaskas at
pamukpok lamang
• maliit na palakol at kutsilyo
• kagamitang yari sa kahoy gaya ng sibat
 PA N A H O N N G
G IT N A N G
B ATO ( ME SO LI THIC
A G E)
• maghanap ng bagong pinagkukunang yaman
at hasain ang kanilang pamumuhay
• pinalawig ang pangangaso, pangingisda at
pamimitas
• mag impok ng pagkain sa sisidlan na yari sa
bato
PANA HO N N G B A G ONG
B ATO (N E O LI TH IC AGE)
• konsepto ng pagtatanim at pag-aalaga ng
hayop
• gumawa ng kagamitan sa pagsasaka gaya ng
araro, daras at karit
• permanenteng tirahan at komunidad
• maglilok ng sisidlan at magburda ng
pananamit
• pagkakaroon ng hanapbuhay
 PA NA H ON N G
B R O NSE
• paghalo ng tanso at tin (lata)
• unang sistema ng pagbibilang (decimal
system)
• paghahati ng isang oras (sexagesimal)
• hieroglyphs (ehipto)
• "tala" protohistory
• paniniwala at pagtayo ng templo
 PA NA H O N N G
B AK A L
• bakal na armas
• alahas, pera at transportasyon na
bangka
• unicellular
• pagsiklab ng mga madugong digmaan
THANK YOU
FOR
LISTENING!!
!