HEOGRAPIYANG

PANTAO

02
 HEOGRAPIYANG PANTAO
- tinawag din itong Heorapiyang Kultural
- isang agham panlipunan na pinag-
aralan ang paraan ng interaksyon ng
tao sa kanyang kapaligiran: kung
paano niya ito binabago, at kung
paano din siya nababago o
naaapektuhan ng kalikasan.
- sinusuri niya kung paano nababago ng
tao ang kapaligiran, kung paano siya
nakalilikha ng panibagong lugar, na may
kahulugan, at kung paano nababago ng
kapaligiran ang paraan ng pamumuhay
ng tao. 02
WIKA
24
LAHI
24
PANGKAT - ETNIKO
24
Ritwal Diyos Paniniwala

H O R L I Y I E N

RELIHIYON
24
 RELIHIYON WIKA

-gumagabay sa buhay -itinuturing na kaluluwa

ng tao ng isang kultura
-identidad ng bawat tao
-pagkakakilanlan ng
LAHI / isang pangkat ng mga
PANGKAT-
tao.
ETNIKO

-Pisikal o bayolohikal na katangian ng tao

WIKA
- gabay sa pakikipagtalastasan, sa
pagpapahayag ng ating
damdamin, ideya, pananaw at
opinyon sa panulat man o pasalita
- may 7,105 na buhay na wika sa
Daigdig na ginagamit ng mahigit
6,200,000,000 katao.
- napaloob ito sa tinatawag na language
family o mga wikang
magkakaugnay at may iisang pinag-
ugatan
- may 136 language family sa buong
daigdig 24
 MGA KATANGIAN NG WIKA
1. Dinamiko - nagbabago ito kasabay ng
pagbabago ng panahon at pandaigdigan na
pagbabago
2. May sariling kakanyahan- hindi
mahahanap sa ibang wika ang mga
katangian ng isang wika

3. Kaugnay ng wika ang kultura ng isang bansa - ang sining,

panitikan, karunungan, kaugalian, kinagawian, at paniniwala ng mga
mamamayan ang binubuo ng kultura
 PANGUNAHING PAMILYA NG WIKA
INDO -EUROPEAN SINO-TIBETAN
2.9 BILYON / 46.77% 1.2 BILYON / 20.34%
ASIA, EUROPE ASIA
436 BUHAY NA WIKA 456 BUHAY NA WIKA

NIGER-CONGO AUSTRONESIAN AFRO-ASIATIC

437 MILYON / 6.91% 386 MILYON / 5.55% 380 MILYON / 5.81%
AFRICA ASIA, OCEANIA AFRICA, ASIA
1,524 BUHAY NA WIKA 1,221 BUHAY NA WIKA 366 BUHAY NA WIKA
Mga Pangunahing Pamilya ng Wika at mga Bansang
Gumagamit Nito
Dami ng Native Speakers ng Bawat Pamilya ng Wika
(in million)
Limang Pangunahing Wika sa Daigdig ayon sa native
speakers nito (in million)
Bilang ng mga Bansa na Gumagamit ng Limang
Pangunahing Wika bilang Opisyal na Wika
 RELIHIYON
- Mula sa salitang religare na
Nangangahulugang "pagsasama-
sama o pagkakabuklod-buklod o
kaya buuin ang mga bahagi para
maging magkakaugnay ang
kabuuan nito.
- kalipunan ng mga paniniwala at ritwal
ng isang pangkat ng tao tungkol sa
isang kinikilalang makapangyarihang
nilalang o Diyos.
PANGUNAHING RELIHIYON SA DAIGDIG
KRISTIYANISMO
 pinakamalaki at pinakalaganap na relihiyon sa buong daigdig
 naniniwala kay Hesukristo
 naniniwala na may kaligtasan at buhay na walang hanggan
 nilikha ng Diyos ang sansinukob
 unang lalaki ay si Adan at unang babae ay si Eba
 maibubuod sa Sampung Utos ang mga turo ni Hesukristo
 naniniwala sa Tatlong persona: Ang Diyos Ama, Diyos Anak at
Diyos Espiritu Santo.
 “Mahalin ang Diyos ng higit sa lahat” at “Mahalin ang iyong
kapwa katulad ng pagmamahal mo sa iyong sarili.”
PANGUNAHING RELIHIYON SA DAIGDIG
ISLAM
 kanilang propeta ay si Mohammad at ang kanilang diyos
ay si ALLAH, salitang Arabo: “Nag-iisang Tunay na Diyos”
 Koran ang kanilang banal na aklat.
 Muslim ang tawag sa tagasunod nito.
 Jihad
 banal na digmaan ng mga Muslim.
 Ang tungkulin ng mga Muslim ay nakapaloob sa Limang
Haligi ng Islam: Ang Shahadah, Salat, Zakat, Pag-
aayuno sa buwan ng Ramadan at Haji.
PANGUNAHING RELIHIYON SA DAIGDIG
NON-RELIGIOUS/ SECULAR
 Naniniwala sa paghihiwalay ng simbahan at pamahalaan.
 Ang paniniwala o ang pagganap sa sariling paniniwala na
hindi masasaktan ang iba (SARILING KONSENSIYA)
 Ang lipunan ay isang lugar kung saan magsasama ang
believers at non-believers.
 Pagkakapantay-pantay ng tao, believers at non-
believers sa lipunan.
 UNAFFILIATED: Hindi umaayon o sumasalungat sa isang
relihiyon.
PANGUNAHING RELIHIYON SA DAIGDIG
HINDUISMO
 pinakamatandang relihiyon sa daigdig
 Sumasamba sa iisang Diyos na tinatawag na
Brahman.
 Brahman - nakilala sa tatlong katauhan:
 Brahma - tagapaglikha ng bagong katotohan
 Vishnu o Khrisna - tagapagpanatili ng bagong likha
 Shiva - tagapagsira upang makalikha ng bagong
bagay
 Veda - mahalagang kasulatan.
PANGUNAHING RELIHIYON SA DAIGDIG
BUDISMO
 relihiyon na umiiwas sa mga dogma
 DOGMA - paniniwala o pananalig na idinidikta ng may
posisyon na tinatanggap bilang katotohanan
 itinatag ni Siddharata Gautama
 naniniwala na may isang pangkalahatang pwersa o supreme
universal force
 Hinahanap ang Middle Way
 ang paghahanap ng balance o pagkakapantay ng kakaunti
at sobra.
PANGUNAHING RELIHIYON SA DAIGDIG
BUDISMO
 Naniniwala sa Apat (4) na Dakilang Katotohanan:
 May Pagdurusa sa ating Daigdig
 May Dahilan ang pagdurusa
 May katapusan ang pagdurusa
 Mayroong landas na humahantong sa
pagwawakas ng pagdurusa
PANGUNAHING RELIHIYON SA DAIGDIG
BUDISMO
 Itinuro ng Buddha ang landas patungo sa
katotohanan na tinatawag na Eightfold Path:
 Tamang pag-unawa
 Tamang pag-iisip
 Tamang pagsasalita
 Tamang pag-uugali
 Tamang paghahanapbuhay
 Tamang pagsisikap
 Tamang pag-iisip tungkol sa iba
 Tamang konsentrasyon
LAHI / PANGKAT-ETNIKO
LAHI
- Tumutukoy sa pagkakakilanlan ng isang
pangkat ng tao , maging ang pisikal o
bayolohikal na katangian ng pangkat.

ETNIKO
- Nagmula sa salitang Griyego na
ethnos na nangangahulugang
"mamamayan".
21
 MGA URI NG LAHI SA DAIGDIG
BLACK RACE / AFRICAN-AMERICAN
 mga katutubong dark-skinned ng Australia,
Polynesia at Africa
 mga tao sa Amerika na nagmula sa lahing
Africano (African-American: dating Pangulo
Barrack Obama ng Amerika)
 black skin, dark and tightly spiraled hair,
noses broad with flaring nostrils, turned-out
lips and prominent buttocks
 MGA URI NG LAHI SA DAIGDIG
CAUCASIAN O WHITE RACE
 mga puti ng America, Europe at Australia
 nagmula sila sa mga Aryan
 mga tao sa Gitnang Silangan, Israel, at sub-
kontinenteng Indian ay mula sa lahing Aryan
 ivory to medium brown skin, variable hair
and eye color wavy or curly hair, plentiful
body hair, prominent noses, small teeth
 MGA URI NG LAHI SA DAIGDIG
AMERICAN RACE/ NATIVE-AMERICAN
 mga katutubong Indian sa Hilaga at Timog
Amerika
 mas naunang nabuo ang kanilang sibilisasyon
kaysa sa mga puti
Ang mga Maya, Aztec at Inca ng Timog
Amerika ay red-skinned.
 Kabilang din sa mga red Indians sa Hilagang
Amerika ang Navajo, Hopi at Apache.
 MGA URI NG LAHI SA DAIGDIG
ASIAN/MONGOLIAN RACE
 yellow- skinned ang pinakamalaking lahi
 mahigit kalahati ng populasyon ng mundo ang bilang
nito
 mga taong mula sa Gitna at Silangan Asya, gaya ng
Mongolian, Tsino, Koreano, Hapon, Thai at Burmese
 ivory to medium brown skin, dark eyes and dark
straight hair, large front teeth, prominent cheek
bones, short limbs and long trunks and light weight-
bones
 MGA URI NG LAHI SA DAIGDIG
BROWN O MALAY RACE

 ang mga Pilipino, Indonesian at

Malaysian na kayumanggi ang kulay
 medium height, brown skin, dark eyes,
flat noses and straight black hair
 GRUPONG ETNOLINGGWISTIKO
- Pagkakapareho at pagkakaiba ng mga tao sa isang bansa ayon sa kultura

Dalawang Batayan:
• WIKA • ETNISIDAD
- Sumasalamin sa - Ang pagkakapareho ng
pangunahing isang pangkat batay sa wika,
pagkakakilanlan ng tradisyon, paniniwala, kaugalian,
isang pangkat lahi at saloobin