FILIPINO 9

G. Enric G. Tejerero
GURO SA ASIGNATURA
Panalangin
Magandang
Araw!
Panuntunan sa Onlayn klas
Pagtatala ng Liban
 Gabay na tanong:
Balik-aral
Batay sa ating
isinagawang talakayan,
ano ang mga bansang
napabibilang sa rehiyon
ng Silangang Asya?
 Hularawan

A B C D E F G
O N E H A S P
H A P O N E S
N A I E M
A N I M E
Bansang Hapon o Japan
Tanka at Haiku
ARALIN 1
 MGA LAYUNIN
• Nabibigyang-kahulugan ang
matatalinghagang salitang ginamit sa tanka
at haiku
• Nasusuri ang pagkakaiba at pagkakatulad
ng estilo ng pagbuo ng Tanka at Haiku;
 MGA LAYUNIN
• Nasusuri ang tono ng pagbigkas ng
napakinggang Tanka at Haiku;
• Nakasusulat ng isang payak na Tanka at
Haiku sa tamang anyo at sukat;
Tanka at Haiku
ARALIN 1
 Tanka
• Ikawalong siglo (Manyoshu o Collection of Ten Thousand
Leaves)
• Maikling awitin
• Karaniwang paksa ang pagbabago, pag-iisa, o
pag-ibig.
 Tanka
5–7–5–7–7
7–7–7–5–5
31 mga pantig
Katapusan ng Aking Paglalakbay
ni Oshiki Mitsune
Isinalin sa Filipino ni M. O. Jocson

Napakalayo pa nga
Wakas na’ng paglalakbay
Sa ilalim ng puno
Tag-init noon
Gulo ang isip.
 Kagabi Kalayaan
ni Rio Alma ni Mike L. Bigornia

Basag na bungo Kung paa’t kamay

Ang bumabangong Ay nakatanikala,
buwan At naglalamay
Sa puntod-ulap. Sa pagtungga ng tuba:
Alaala! Ako ay Ang diwa ba’y Malaya?
Isang supulturero
 Haiku
• Ikalabinlimang siglo
• Isang tula na binubuo lamang ng isang
saknong na may tatlong taludtod.
5–7–5
17 mga pantig
 Haiku
• Ang pinakamahalaga sa Haiku ay ang pagbigkas
ng taludtod na may wastong antala o hinto.

Kiru Sesura
Kireji
Salitang pinaghintuan
 Kadalasang paksa
Tag-init
a s an Taglagas
Kalik Pag-ibig
Taglamig
Tagsibol
 Halimbawa ng Haiku mula kay Basho
Orihinal na akda Salin ni Rogelio G. Mangahas

Furuike ya Matandang lawa.

Kawasu tobikomu May palakang lumundag-
Misu no oto Tunog ng tubig!

Kara-eda ni Sa sangang patay

Karasu no tomori keri Nakahapon ang uwak.
Aki no kure Gabing taglamig.
Halimbawa ng Haiku mula kay Gonzalo K. Flores

Tutubi Anyaya

Hila mo’y tabak… Ulilang damo

Ang bulaklak: nanginig! Sa tahimik na ilog…
Sa paglapit mo. Halika, sinta.
Mga tula mula sa Pilipinas

Tanaga
Diona
 Tanaga
• Isang tula na binubuo lamang ng isang saknong
na may apat na taludtod.
• Mayroong sukat at tugma.
• 7 – 7 – 7 – 7 (28 mga pantig)
• Kalikasan at pag-ibig din ang kalimitang paksa
 Tanaga
Palay
ni Idelfonso Santos

Palay siyang matino

Nang humangi’y yumuko,
ngunit muling tumayo;
Nagkabunga ng ginto.
 Diona
• Isang tula na binubuo lamang ng isang saknong
na may tatlong taludtod.
• Mayroong isahang tugmaan.
• 7 – 7 – 7 (21 mga pantig)
• Pagpaparangal sa isang tao ang kalimitang paksa.
 Isinulat ni Cristina Dimaguila-Macascas

Andres: Supremo ng
Pataw Bayan
Pinuno s’yang marangal Ginising n’yang
akala nila’y hangal damdamin
kaya’t buhay sinakdal. nag-aklas at lumaban
nakamta’y Kalayaan.
Isinulat ni Cristina Dimaguila-Macascas

Alay ni Andres

Buhay n’yang inialay,

handog pag-asang tunay
sa bayang nalulumbay.
Pag-isipan
Batay sa inyong
natin! obserbasyon, ilahad ang
pagkakaiba ng Tanka at
Haiku?
Pag-isipan Sa inyong palagay, paano
natin! nakatulong ang dalawang
tula ng bansang Hapon sa
Panitikan nating mga
Pilipino?
 Panuto:
Gawain Batay sa mga natalakay
Bilang 1 ngayong araw, bumuo ng tig-
isang Tanka at Haiku, at ang
mabubunot na pangalan sa
susunod na pagkikita ang
siyang magbabasa ng
kaniyang sariling likha.
 Rubrik
Pamantayan Inaasahang puntos Nakuhang
  puntos
Nilalaman 35 
Kaangkupan sa Paksa 20
Tugma 20
Kariktan 25
Kabuuan 100
 Panuto:
Kasunduan Isa-isahin ang mga
ponemang suprasegmental
sa Balarilang Filipino at
magbigay ng tig-lilimang (5)
halimbawa ng bawat isa.
Mayroon bang mga
katanungan?
Maraming Salamat!
 Sanggunian:
Dela Paz, Elynita. et. al. (2016). Bulwagan: Kamalayan sa Gramatika at
Panitikan, ABIVA PUBLISHING HOUSE, INC: Quezon City
https://www.youtube.com/watch?v=pgxihkU_UBs&t=1s