Download as ppt, pdf, or txt
Download as ppt, pdf, or txt
You are on page 1of 37

Lazer-Doku

Etkileşimleri
BMET 301
 Hipertermi
 Koagülasyon
 Ablasyon
 Termal
 Fotoablasyon

 Karbonizasyon
 Dalgaboyu
 Doku nüfuz derinliği

 Optik pencere (600-1400 nm)

 Kromofor etkileşimi (Bir molekülün UV-


Görünür bölgede absorbsiyon yapan grubuna
kromofor denir)
 Hedef dokunun optik özellikleri
 Doku kaldırma verimliliği
Lazer-Doku Etkileşimleri
 Sıcaklık 100 °C’ye yaklaştığında, sıvı ve katı haldeki
dokular buharlaşmaya başlar.

 Dokuların, katı yada sıvı durumdan, gaz fazına geçmesi,


yani buharlaşması dokuların kesilmesine neden olur.

 Lazer ışını doku ile temas ettiğinde dört farklı fiziksel olay
gerçekleşebilir.

 Işın, doku tarafından absorbe edilebilir,


 yüzeyel olarak dokulara yayılabilir,
 derin dokulara iletilebilir yada
 yansıtılabilir
Lazer-Doku Etkileşimleri
 Spektrumun mor ötesi bölgesinde absorbsiyon dokunun
protein içeriğine bağlı iken, kızılötesi bölgede dokunun
su içeriği önemli etkendir.

 Bundan başka kematoproteinler, pigmentler, nükleik asit


gibi diğer makromoleküllerde dalga boylarına göre
değişik şiddette lazer ışını absorbe ederler.

 Protein ve diğer birçok organik moleküller mor ötesi


spektrumda (200-400nm) kuvvetli absorbsiyon yaparlar.

 Hemoglobin, görülen ışık, ultraviyolenin yeşil ve sarı


rengine kadar (800nm) çok kuvvetli absorbsiyon yapar.
Lazer-Doku Etkileşimleri
 Yansıma çevre ile materyal arasındaki ışık kırılma
indeksleri ile ilgili olarak değişir.

 Bu indeksler arasındaki fark ve materyal ışık açısı ne


kadar ise yansıma da o kadar büyük olur.

 Dokuların homojen olmayan yapısı yansımada en önemli


faktördür.

 Bazı lazerlerdeki ışık saçılımı 3m’den daha fazla


uzaklıklarda bile hala yeterli enerjiye sahip olabilir. Bu
yansıyan ışığın gözlere direkt zararlı etkisi vardır.
Lazer-Doku Etkileşimleri
 Yayılımda değişik hücrelerin, hücreler ile çevrelerinin
kırılma indeksleri önemli rol oynar.
 Dalga boyları hücre çapından fazla olan ışık, dokuda çok
az yayılır.
 Işığın dalga boyu hücreler ve çevresinin büyüklüğüne
yakın ise yayılan ışık fazla olur.

 Işının doku tarafından absorbe edilmesi olağan istenen


etkidir.
 Doku tarafından absorbe edilen enerji miktarı,
pigmentasyon, su içeriği gibi doku özelliklerine, lazer
üzerindeki dalga boyuna ve yayılım tipine bağlıdır.
Lazer-Doku Etkileşimleri
 En önemli epidermal kromofor olan melanin tüm görünen
ışığı, UV ışık bölgesine kadar absorbe eder.

 Buna karşılık kızıl ötesi ışın özellikle su tarafından absorbe


edilir.

 Dokuların Lazer ışını absorbe etme miktarı absorbsiyon


katsayısı(α) ile ölçülür.
 Absorbsiyon katsayısı, lazer ışığının materyal içinde
katettiği yolda 1mm’de enerjisinin ne kadarının başka bir
enerjiye çevrildiğini belirtir.

 Işının absorbsiyon miktarı arttıkça penetrasyon derinliği


azalır. CO2 ve Er:YAG lazerlerinin ışını büyük oranda su
tarafından absorbe edilirler.
Lazer-Doku Etkileşimleri
 Dokuların ana komponenti su olduğundan ışık enerjisinin
ısı enerjisine transformasyonu çok hızlı bir biçimde ve
0,2 ile 1,0mm’lik doku derinliğinde olur.
 Bu hızlı termal cevap, suyu dolayısıyla dokuları
buharlaştırır.

 Nd:YAG lazeri ise yüzey sıcaklığını fazla arttırmadan


derin dokulara penetre olabilir. Böylece derin tabakadaki
hedeflere ulaşmak kolaylaşır.

 Argon-iyon/ArgonDye/Nd:YAG ve frekansı arttırılmış


Nd:YAG lazerlerinin hemoglobin, melanin ve diğer
organik kısımlara affinite (çekim) gösterdiğinden iyi bir
koagülasyon etkisi vardır.
Termal Hasar – Dalga uzunluğu ve Dalga cinsi

200m CO2 25m

0.7mm KTP 0.2mm

4mm Nd:YAG 1mm

14:39 Continuous Wave Pulsed Wave 10


CO2 Lazer Özellikleri
dalga boyu=10.600nm /uzak kızıl ötesi

1. Nd.YAG’dan Daha iyi keser, Etraf dokuda Daha az karbonizasyon yapar.


2. Dokuya uzaktan odaklanabilir, Temas etmeden kesebilir.
3. Yüzeyde kalır, alttaki dokulara zarar vermez.
4. Küçük alan buharlaştırma (fokus)= insizyon (kesme)
Geniş alan buharlaştırma (defokus)= yakma (ablation)
Isı doku içinde yayılırsa ,(No vaporization) =, (koagulasyon) yapar

14:39 11
CO2 Lazer’in Eklem Kollu Dağıtım
Sistemi
Eklemli kol

Ayna

Focusing
Lens

Ayna
Hedef doku

14:39 12
Neodmiyum:YAG – Avantajları
1064 nm Yakın kızılötesi

1. Ucuna safir uç takılarak laser bıcağı olarak kullanılabilir.

2. Dokuya temas ettirmeden koagülasyon amaçlı da


kullanılabilir.
3. Daha derinlere giderek büyük hacimli dokuları da
koagüle edebilir.

4. CO2’nin aksine fiber optikle iletilebilir.


14:39 13
Nd.YAG lazer
Fiber Optik sistemle iletilebilir

Focusing
Lens

Laser Beam

Fiber

14:39 14
• 44 C° de doku nekrozu başlar
• 70 C° ve üzerinde koagulasyon başlar, kollajen
denatüre olur ve pıhtılaşma mekanizması aktive olur
2-ISI ETKİSİ: • 90 C° dokunun “desiccation” (kuruma)’sı dokunun
susuz kalmasıyla olur
• 100 C° ve üzerinde vaporizasyon (buharlaşma) oluşur
• 200 C° de karbonizasyon başlar

Laser’le kesme, delme, koagulasyon, tümörlerin


yakılması Dokuda yaratılan ısı etkisi ile olmaktadır.

3-FOTOKİMYASAL ETKİ: Teşhis alanında, Dermatolojide cildin güzelleştirilmesi için

14:39 16
LAZERİN CERRAHİDE KULLANIMI

 1960 lı yıllarda cerrahide ilk kullanılan CO2 LAZER’dir

 Daha sonra, Nd: YAG lazer kullanılmaya başladı.

 Bu iki laser’in cerrahide kullanım oranı %90

 “Argon ve KTP” koagülasyon için,


 “Holmium:YAG ve Erbium:YAG” dokuları kesme’de

 “He-Ne” tipi Laserler tedavi sistemlerinde pilot ışık olarak kullanılır.

14:39 17
CW,UltraPulse, SuperPulse
CW = Continuous Wave

UltraPulse
CW
SuperPulse

14:39 18
1. The first CO2 lasers delivered energy via a Continuous Wave. They were not
co
ilkable to2 achieve
lazerleri
veryenerjiyi cw
high energy for yöntemle iletirdi,
a sustained period. As Bu yöntem
a result, charring
was very prevalent. This is especially a problem when the targeted tissue is
belirli zaman periodunda yüksek enerjiye ulaşamadığı için,
pigmented (such as endometriosis or vascular tissue) because it is difficult to
özellikle
see whenpigmente vecomplete.
destruction is damardan zenginthe
Furthermore, dokularda
low power made it
yeterli , emniyetli
impossible/difficult koterizasyon
to ablate tissue. (ablasyon)sağlayamamıştır.
CW, SuperPulse. UltraPulse,

UltraPulse
CW
SuperPulse

SuperPulse was introduced


Süper pulse kömürleşmeyi to reduce
azaltmak charring.
amacıyla kullanıldı,
AmaHowever,
Etki süresiit kısaldığından,
was often less hemostatic
hemostatik because
etkileride of
azalmıştır
(Kanamanın
the verydurdurulması)
short pulse duration.
14:39 19
UltraPulse, SuperPulse, CW

UltraPulse
CW
SuperPulse

14:39 20

UltraPulse was
UltraPuls her introduced to do
ikisinin de en the best of
iyi taraflarını both –kömürleştirmeden
almıştır. high energy to ablate
without char AND good hemostasis. The energy pulses were “top hat”
yakar(not
shaped ve iyi hemostaz
a spike) sağlar.
for excellent controlPulslar,sivri uçlu değil,
and predictability fötr şapka
of tissue
şeklindedir. Doku
interaction. etkileşimi
Furthermore, daha
both energy levels Enerji
themükemmeldir. and theseviyesi ve pulscan
pulse durations
süresi doktor
be “customized” tarafından
by the doctor todokuya uygun
adjust to olarak düzenlenebilir.
the tissue.
UltraPulse SuperPulse CW

UltraPulse
CW
SuperPulse

14:39 21

UltraPuls
kömürleştirmeden yakar ve iyi hemostaz sağlar. Doku etkileşimi
en mükemmel şekilde olur. Enerji seviyesi ve puls süresi doktor
tarafından dokuya uygun olarak düzenlenebilir.
Canlı dokudaki kromoforlar ve soğurma katsayıları
Melanin
 Melanin, normalde deride, saçlarda, göz zarlarında,
beynin bazı bölgelerinde, melanik denen bazı urlarda
bulunan koyu renkli pigment ( renk molekülü).
Hemoglobin
 Hemoglobin, kan içinde solunum organından dokulara
oksijen taşıyan, dokulardan da solunum organına
karbondioksit ile proton taşıyan proteindir. Alyuvarlara
niteleyici renklerini verir.
DOKULARIN OPTİK
ÖZELLİKLERİ
 Yumuşak Dokuların Optik Özellikleri:
Dalga boyu 300-1100 nm arasında bulunan yumuşak
dokuda yansıma özelliği absorbsiyondan 10 kez daha
fazladır ve bu ileri doğru bir yansımadır.

 Lazer ile koagülasyon yapılırken dokunun optik


özelliklerinde şiddetli değişiklikler olur ve yansıma
katsayısı artar. Bu dokunun renginin açılması ile
gözlenebilir.

 Dokuyu keserken koagülasyonun yanı sıra suyun


buharlaşmasına bağlı olarak kesi kenarlarında ayrıca
doku yoğunlaşması meydana gelir.
DOKULARIN OPTİK
ÖZELLİKLERİ
 Koagülasyon veya pıhtılaşma, kandaki çok küçük ve
çekirdeksiz bir hücre olan kan pulcukları sayesinde,
kanın havayla temas sonrası tortu haline gelmesidir.
DOKULARIN OPTİK
ÖZELLİKLERİ
 300°C’den fazla sıcaklıkta ise karbonizasyon
(kömürleşme) meydana gelir ve bu dokunun
siyahlaşması ile gözlenir.

 Bu durumda absorbsiyon katsayısı artmıştır ve


pratik olarak daha derin dokulara ışık penetre
olamaz.

 Yumuşak dokuda en çok Nd: YAG ve CO2


lazerler tercih edilmektedir
DOKULARIN OPTİK
ÖZELLİKLERİ
 Sert Dokuların Optik Özellikleri:

 Sert dokularda lazer ışınının yansıma özelliği ön


plandadır. Duruma göre yansıma özelliği absorbsiyon
özelliğinden 10-100 kez daha fazladır.

 Yumuşak dokuya kıyasla sert dokularda absorbsiyon çok


küçüktür.

 Dokuların optik özelliklerini doku yüzeyinin kuru, nemli


veya kanlı olması da etkiler.
LAZERİN BİYOLOJİK DOKUDA
ETKİ MEKANİZMASI

 Fotokimyasal Etki : Lazer ışığının herhangi


bir termal etkisi olmadan absorbsiyonu ile
molekül ve atomların fiziksel ve kimyasal
özelliklerini değiştirmesidir.
LAZERİN BİYOLOJİK DOKUDA
ETKİ MEKANİZMASI
 Termal Etki: Lazer ışığının termik etkisi denilince
dokuda koagülasyon ve buharlaşma anlaşılır.

 Oluşan ısının derecesi ve uygulama süresine


göre değişik termik etkiler oluşur.

 Lazer homojen olan bir dokuya uygulanırsa,


gücü azalarak alt tabakalara ulaşır ve kısmen
yansıyarak rezorbe edilir.
LAZERİN BİYOLOJİK DOKUDA
ETKİ MEKANİZMASI
 Isının 300°C’den fazla olduğu durumlarda doku
buharlaşır ve buharlaşan kısmın altında
150 °C’den fazla ısı içeren bir bölge karbonize
olur.

 Bundan sonraki tabakada da doku koagüle olur.

 Daha alt tabakada ise doku sıcaklığının daha az


artması nedeniyle geri dönüşümü olan hafif
değişiklik meydana gelir.
LAZERİN BİYOLOJİK DOKUDA
ETKİ MEKANİZMASI
 ISI(°C)  Doku Değişikliği

 37  Reversible olan değişiklik görülür


 Enzim salgılanması, ödem oluşumu, membranda
 40-45 çözülme ve zamana bağlı hücre ölümü

 Proteinlerin denatüre olması


 60
 Kollogenin denatüre olması, membran defektleri
 80  Kuruma
 Karbonizasyon
 100
 Buharlaşma, gaz oluşumu
 150<
 300>
LAZERİN BİYOLOJİK DOKUDA
ETKİ MEKANİZMASI
 Fotodisrüpsiyon: Yüksek enerjili lazerlerin kullanılması ile
sekonder şok dalgası, oluşturarak dokuyu mekanik
olarak tahrip eder.

 Fotoablasyon: Lazer ışını komşu dokulara hiçbir zarar


vermeden hedef dokuda büyük kısmı absorbe edilerek
aniden patlama şeklinde buharlaşır. Buna fotoablasyon
denir.

 Diş sert dokularından parçacıklar halinde madde


kaldırılarak kavite açma bu etki ile gerçekleştirilmektedir.
LAZERİN BİYOLOJİK DOKUDA
ETKİ MEKANİZMASI
 Absorbsiyonun şiddeti doku cinsine ve lazer dalga
boyuna bağlıdır.

 Dokunun derin kısmında ısı enerjisi azalır, dolayısıyla


dokudaki ısı enerjisinin oluşturduğu sıcaklık da azalır.

 Bu durumda dokudaki termik zararlar çok az olup aşağı


yukarı lazer ışınının penetrasyon derinliği kadar olur.

 Fotoablasyonun oluşması için şart olarak kısa lazer


pulsasyonları ve ışının doku içerisine çok az bir derinlikte
girmesi gerekir.
LAZERİN BİYOLOJİK DOKUDA
ETKİ MEKANİZMASI
 Fotoakustik etki: Atımlı lazer enerjisi, hedeflenen
dokunun fiziksel olarak kesilmesine yol açan şok
dalgaları veya yüksek basınçlı dalgalar halinde akustik
enerjiye dönüşür.

 Fotodinamik etki: Genellikle fotodinamik etkileşimler,


ışığa duyarlı molekülleri kullanarak,oksijenin
biyokimyasal olarak reaktif formunu yani serbest oksijeni
oluştururlar. Serbest oksijen önemli komponentleri
okside ederek doku yıkımını başlatır. Lazer ışınının
fotodinamik etkileşimi daha çok kanserli hücrelerde
kullanılır.
LAZERİN BİYOLOJİK DOKUDA
ETKİ MEKANİZMASI
 Lazerin dokulardaki etkisini belirleyen
faktörler;

 Lazerin dalga boyu,


 Dokunun absorbsiyon karakteri,

 Kullanılan güç miktarı,

 Işının odaklandığı alandaki keskinliği ve

 Lazer ucunun objeye olan uzaklığı


Lazer emilimi ve penetrasyonu

You might also like