ZASADY PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
- Prawo administracyjne nie nadaje się do
kodyfikacji, przez szeroki zakres obszarów
regulacji
- Zasady prawa administracyjnego zostały
określone przez naukę prawa
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Cel wyodrębnienia zasad nauki prawa
administracyjnego:
- Zasadnie porządkujące systemu norm prawa
administracyjnego.
- Zasady te zastępują zatem normy ogólne
prawa administracyjnego.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
- Zasady prawa administracyjnego stanowią
część zasad prawa, w zakresie dotyczącym
norm prawa administracyjnego.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada prawa:
- Norma prawna mająca podstawowe znaczenie
dla całego prawa lub gałęzi prawa;
- Reguły określone przez naukę prawa służące
prawidłowej interpretacji norm prawnych.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO

Podziały zasad prawa administracyjnego:

Kryterium: źródło prawne
1. Zasady konstytucyjne (np. pomocniczności)
2. Zasady pozakonstyrucyjne (np. pisemności
postępowania administracyjnego)
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Podziały zasad prawa administracyjnego:
Kryterium: Źródło „pochodzenia”
1. Zasady teoretyczne (np.decentralizacja)
2. Zasada normatywna (np. legalność).
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Podziały zasad prawa administracyjnego:
Kryterium: sposób określenia postulatu
1. Zasady opisowe (np. decentralizacji);
2. Zasady dyrektywalne (np. legalności).
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Podziały zasad prawa administracyjnego:
Kryterium: zakresu obowiązywania
1. Zasada materialna (np. równość wobec
prawa);
2. Zasada procesowa (np. zasada szybkości
postępowania administracyjnego).
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada demokratycznego państwa prawnego
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada pomocniczości
Źródło zasady pomocniczości:
1. Konstytucja RP;
2. Europejska Karta Samorządu Lokalnego;
3. W aktach prawnych Unii Europejskiej.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada pomocniczości
- Działania organów administracji publicznej
powinny podejmowane jak najbliżej
obywateli;
- Działania te powinny umożliwić obywatelom
jak najszerzej uczestniczyć w sprawowaniu
władzy.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada pomocniczości
- Działania powinny być podejmowane przede
wszystkim przez obywateli, a dopiero w
ostateczności przez organy władzy;
- Organy władzy nie powinny podejmować
działań poza koniecznością.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada pomocniczości
- W przypadku UE – oznacza ograniczenie
działania instytucji wspólnotowych;
- Instytucje wspólnotowe mogą podejmować
działania jedynie w sytuacji, gdy Państwa
Członkowskie nie mają możliwości
samodzielnie podejmować działań.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada pomocniczości
- Zasada ta ma dynamiczny charakter;
- Zakres zastosowania tej zasady zależy od
sytuacji społecznej i gospodarczej;
- Aktualnie zakres tej zasady ulega
rozszerzaniu;
- Zasada ta jest związana z inną zasadą
decentralizacji.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada proporcjonalności
- Nie została wprost wyrażona w aktach
normatywnych;
- Ma opisowy charakter.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada proporcjonalności
- Organy administracji publicznej nie powinny
nadmiernie ingerować w prawa obywateli;
- Organy te nie powinny nadużywać swoich
środków i kompetencji
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada proporcjonalności
- Odnosi się do:
1. Stanowienia prawa – do prawodawcy;
2. Stosowania prawa – do organu administracji
publicznej.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada proporcjonalności
Dotyczącej stanowienia prawa
- Trybunał Konstytucyjny określił trzy pytania
pozwalające określić zakres zastosowania
zasady proporcjonalnej w przypadku
stosowaniu prawa.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada proporcjonalności
1. Czy norma jest w stanie doprowadzić do
zamierzonego celu (przez ustawodawcę);
2. Czy norma jest niezbędna do ochrony interesu
publicznego (konieczność ustanowienia tej
normy);
3. Czy efekty pozostaną w proporcji do
zamierzonych obowiązków i ograniczeń
nałożonych na obywateli ?
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada zrównoważonego rozwoju
Zasada ta jest wyrażona w art. 5 Konstytucji RP.
Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i
nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i
prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli,
- strzeże dziedzictwa narodowego oraz
- zapewnia ochronę środowiska, kierując się
zasadą zrównoważonego rozwoju.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada zrównoważonego rozwoju
Rozwój społeczno-gospodarczy powinien
uwzględnić:
- Równowagę przyrodniczą;
- Trwałość procesów przyrodniczych.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada ochrony praw nabytych
- Obywatel powinien mieć zapewnioną ochronę
sowich praw przed sądem administracyjnym
(ochrona naruszeniem prawa przez organy
administracji publicznej).
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada ochrony praw nabytych
- Nabyte prawo powinno być stabilne;
- Takie prawo jest określone przez przepisy
prawa powszechnie obowiązującego.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasady dotyczące
organów administracji publicznej
1. Zasada kompetencyjności;
2. Zasada zespolenia administracji;
3. Zasada efektywności.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada kompetencyjności
- Kompetencja do załatwienie określonych
rodzajów spraw jest przypisana jednemu
organowi
- Zmiany kompetencji mogą nastąpić
A. Ustawowo;
B. W sposób określony przez ustawę.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada kompetencyjności
Właściwość organu administracji publicznej:
1. Właściwość rzeczowa – k. merytoryczne;
2. Właściwość miejscowa – k. terytorium;
3. Właściwość instancyjna – k. funkcjonalne.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada kompetencyjności
Obowiązek organu administracji publicznej;
- Organ powinien przestrzegać kompetencji z
urzędu;
- W przypadku niewłaściwości – przekazanie
kompetentnemu organowi.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada zespolenia
- Dotyczy organów terenowych
- Kompetencje przyznane wielu organom
centralnym powinny odpowiadać zespolonym
kompetencjom jednego organu terenowego.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasada zespolenia
- Zasada ta jest związana z decentralizacją;
- Zespolone organy terenowe nie są
hierarchicznie podporządkowane wielu
organom centralnym;
- Podporządkowanie to ma jedynie
funkcjonalny charakter.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasady ogólne kodeksu
postępowania administracyjnego
- Zawiera jedyne uporządkowane zasady w
prawie administracyjnym;
- Zasady te wykraczają poza postępowanie
administracyjne – dotyczą także materialnego
prawa administracyjnego.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasady ogólne kodeksu
postępowania administracyjnego

Prawa refleksowe
- Zasady te dotyczą obowiązków organów –
jednocześnie pośrednio wpływają na prawa
jednostek.
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasady podstawowe kpa
- Mające znaczenie poza postępowaniem
administracyjnym.
1. Zasada praworządności – art. 6 kpa
2. Zasada legalności – art. 7 kpa
3. Zasada prawdy obiektywnej – art. 7 kpa
4. Zasada uwzględniania interesu społecznego i
słusznego interesu obywateli – art. 7 kpa
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasady kpa dot. uprawnień prcoesowych
- Kolejna grupa – dotyczy uprawnień
procesowych.
1. Zasada pogłębiania zaufania obywateli do
organów państwa –art. 8 kpa;
2. Zasada obowiązku udzielania informacji
faktycznej i przekonywania – art. 11 kpa
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasady kpa dot. uprawnień procesowych
3. Zasada czynnego udziału stron w
postępowaniu – art. 10 kpa;
4. Zasada ugodowego załatwiania spraw
administracyjnych – art. 13 kpa;
5. Zasada szybkości i prostoty postępowania –
art. 12 kpa;
 ZASADY PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Zasady kpa dot. uprawnień procesowych
6. Zasada pisemności – art. 14 kpa;
7. Zasada dwuinstancyjności – art. 15 kpa;
8. Zasada trwałości decyzji ostatecznych – art.
16 kpa.
Dziękuję za uwagę