SHMK.

GJIMNAZI
“SAMI FRASHËRI”-
KUMANOVË
LËNDA : HISTORI
TEMA : “POPUJT DHE SHTETET NË MESOPOTAMI”
PROFESORI I LËNDËS : MEVLUDIN SULIMANI
SHTATOR, 2022
 QËLLIMI I ORËS
1.Të dijmë mbi historikun e popujve dhe shteteve në
Mesopotami ;
PËRMBAJTJA :
1.MESOPOTAMIA
 I.MESOPOTAMIA
Qytetërimet më të lashta në botë janë krijuar në territorin e
Lindjes së Vjetër.
Shtetet e para janë formuar në rrjedhën e lumenjve :
a)NIL
b)TIGËR
c)EUFRAT
ç)IND
d)LUMI I VERDHË
Dalja nga shtrati e këtyre lumenjve krijoi mundësi jete dhe
kushte për punime të tokës.
Kushtet e volitshme natyrore kanë krijuar mundësi për
krijimin e shteteve të para.
Shtetet e para të mëdha janë krijuar në Mesopotami, në
rrjedhën e lumenjve Tigër dhe Eufrat, ndërsa grekët e kanë
quajtur MESLUMOR.
Aty janë themeluar shtetet :
a)SUMERI
b)AKADI
c)BABILONIA
SUMERI-rreth 5000 vjet para erës së re në rajonet jugore
të Mesopotamisë janë vendosur sumerët dhe e kanë krijuar
qytetërimin më të lashtë - Qytetërimin e Sumerëve.
Gjuha e sumerëve është dalluar nga ajo e fqinjëve.
Rreth 3500 vjet para erës së re ata e kanë krijuar shkrimin
e parë - figurativ.
Veprimtaria themelore e tyre ka qenë Bujqësia dhe
Blegtoria, por me fqinjët kanë zhvilluar edhe tregtinë.
Ata kanë jetuar në qytetet : URI, URUKU, LAGASHI,
NAPURI DHE SHARAPUKU.
Deri në mileniumin e IV-tët ata jetonin në
MATRIARKAT, por me fillimin e shtimit të shoqërisë
paraqitet edhe RENDI I SKLLAVOPRONARISË.
Në krye të bashkësisë ka qendruar sundimtari i cili ka
pasur pushtet të pakufizuar.
Ata kanë qenë POLITEIST dhe për nder të perëndive të
tyre kanë ndërtuar tempuj të cilëve u kanë dhuruar dhurata
dhe u bënin thertorë.
AKADI- viset veriore të Mesopotamisë kanë qenë të banuara
prej fiseve semite të cilat e kanë themeluar qytetërimin e
AKADËVE.
Banorët e akadëve kanë folur një gjuhë të ndryshme nga
sumerët.
Popullsia është marrë me bujqësi.
Fuqinë më të madhe e kanë arritur në kohën e mbretit
SARGONI i I-rë.
Ai ka arritur ti bashkojë viset veriore për ti zotëruar më pas
edhe rajonet jugore duke e quajtur veten “MBRET I KATËR
ANËVE TË BOTËS”.
SARGONI - emri i të cilit do të thotë “MBRET I
DREJTË”.
BABILONIA- është një qytetërim i themeluar pranë
qytetit të BABILONISË.
Më vonë u bë qendër e Mesopotamisë. Shteti filloi të
forcohet gjatë kohës së Hamurabit të I-rë.
Ai ka shkruar KODIN E HAMURABIT, në të cilin ishin
shkruar 282 ligje.
Fuqi të madhe ka pasur gjatë kohës së
NABUKODONOSORIT të II-të.
Ai i ka mundur hebrenjtë dhe i dërgoi robër në Babiloni.
Ai para se të vdiste ndërmorri ekspeditë luftarake kundër
egjyptasve.
Pas vdekjes, shteti i tij ra nën pushtimin e Perandorisë
Romake.
MESOPOTAMIA
HAMURABI
KODI I HAMURABIT
JU FALEMINDERIT PËR VËMENDJEN TUAJ!
KUMANOVË/SHTATOR, 2022