Bezpieczeństwo przy

pracy na wysokości

2011
 Praca na wysokości

Praca na wysokości to praca wykonywana

na powierzchni znajdującej się na
wysokości co najmniej 1,0 m nad
poziomem podłogi lub ziemi.
 Do pracy na wysokości nie zalicza się
pracy na powierzchni, niezależnie od
wysokości, na jakiej się znajduje, jeżeli
powierzchnia ta:

 osłonięta jest ze wszystkich stron do

wysokości: co najmniej 1,5 m pełnymi
ścianami lub ścianami z oknami
oszklonymi,
 wyposażona jest w inne stałe konstrukcje
lub urządzenia chroniące pracownika
przed upadkiem z wysokości.
Jest natomiast pracą na wysokości
wykonywanie robót nawet na parterze,
jeżeli do wykonywania czynności używane
są rusztowania, których pomosty znajdują
się wyżej niż 1 m nad poziomem podłogi.
Pracownicy zatrudnieni przy robotach
wykonywanych na wysokości zobowiązani
są poddać się badaniom lekarskim
kwalifikującym do pracy na wysokości.
Osoby przebywające na stanowiskach
pracy, znajdujących się na wysokości co
najmniej 1 m od poziomu podłogi lub
ziemi, powinny być zabezpieczone przed
upadkiem z wysokości.
Należy w tym celu stosować środki
ochrony zbiorowej, w szczególności
balustrady, siatki ochronne i siatki
bezpieczeństwa. Balustrada składa się z
deski krawężnikowej o wysokości 0,15 m i
poręczy ochronnej umieszczonej na
wysokości 1,1 m. Wolną przestrzeń
pomiędzy deską krawężnikową a poręczą
wypełnia się w sposób zabezpieczający
pracowników przed upadkiem z
wysokości.
Przepis dotyczący zabezpieczeń
stanowisk pracy przed upadkiem stosuje
się także do przejść i dojść do tych
stanowisk oraz do klatek schodowych.
Jeżeli ze względu na rodzaj i warunki
wykonywania prac na wysokości
zastosowanie balustrad jest niemożliwe,
należy stosować inne skuteczne środki
ochrony pracowników przed upadkiem z
wysokości, odpowiednie do rodzaju i
warunków wykonywania pracy.
Prace na wysokości powinny być
organizowane i wykonywane tak, aby
pracownik nie wychylał się poza poręcz
balustrady lub obrys urządzenia, na
którym stoi.
Należy pamiętać o zabezpieczeniu
otworów w stropach. Otwory w stropach,
na których prowadzone są roboty lub do
których możliwy jest dostęp ludzi, należy
zabezpieczyć przed możliwością
wpadnięcia lub ogrodzić balustradą.
Niezabezpieczone otwory w stropach są
częstą przyczyną wypadków.
 Przy pracach na drabinach, klamrach,
rusztowaniach i innych podwyższeniach na
wysokości do 2 m nad poziomem podłogi lub
ziemi należy zapewnić spełnienie wszystkich
wymagań zawartych w przepisach, a także
zapewnić bezpieczeństwo przy komunikacji
pionowej i dojściach do stanowisk pracy,
zapewnić stabilność rusztowań i odpowiednią
ich wytrzymałość na przewidywane obciążenia,
a przed rozpoczęciem użytkowania rusztowania
należy dokonać jego odbioru technicznego.
Miejsce pracy oraz zabezpieczenia powinny
zostać sprawdzone przed rozpoczęciem prac.
Przy pracach na słupach, masztach,
konstrukcjach wieżowych, kominach,
konstrukcjach budowlanych bez stropów, a
także przy ustawianiu lub rozbiórce rusztowań
oraz przy pracach na drabinach i klamrach na
wysokości powyżej 2 m nad poziomem terenu
zewnętrznego lub podłogi należy:
 Przed rozpoczęciem prac sprawdzić stan
techniczny konstrukcji lub urządzeń, na których
mają być wykonywane prace, w tym ich
stabilność, wytrzymałość na przewidywane
obciążenie oraz zabezpieczenie przed
nieprzewidywaną zmianą położenia, a także
stan techniczny stałych elementów konstrukcji
lub urządzeń mających służyć do mocowania
linek bezpieczeństwa.
Należy również zapewnić stosowanie przez
pracowników kasków ochronnych oraz
odpowiedniego do rodzaju wykonywanych prac
sprzętu chroniącego przed upadkiem z
wysokości, jak np.: uprzęży bezpieczeństwa z
linką bezpieczeństwa przymocowaną do stałych
elementów konstrukcji (długość linki
bezpieczeństwa nie powinna być większa niż
1,5 m), uprzęży bezpieczeństwa z pasem
biodrowym (do prac w podparciu - na słupach,
masztach itp.).
Wymagania te dotyczą również prac
wykonywanych na galeriach, pomostach,
podestach i innych podwyższeniach, jeżeli
rodzaj pracy wymaga od pracownika
wychylenia się poza balustradę lub obrys
urządzenia, na którym stoi, albo
przyjmowania innej wymuszonej pozycji
ciała grożącej upadkiem z wysokości.
Stanowiska do pracy na wysokości w
obiektach budowlanych przeważnie
lokowane są na rusztowaniach.
Konstrukcje te są konieczne do robót
murarskich, prac wykończeniowych, np.
tynkowania i malowania, prac
remontowych na zewnątrz i wewnątrz
budynku.
Rusztowania stojakowe z rur stalowych są
obecnie najczęściej spotykanym rodzajem
rusztowań do robót murarskich i
wykończeniowych. Na konstrukcji budowanej z
rur stalowych układa się pomosty robocze z
desek. Pomosty te są przeznaczone do
wielokrotnego użycia. Do komunikacji pionowej
między poszczególnymi poziomami służą
drabiny stalowe, górną częścią zawieszane na
konstrukcji, a dolną oparte o poprzeczne
elementy rusztowania.
Rusztowania tego typu można stosować
do wysokości 30 m. W przypadku
wyższych musi być sporządzony
indywidualny projekt rusztowania.

Rusztowania stalowe winny być

wyposażone w instalację odgromową.
Do lekkich robót elewacyjnych stosuje się
rusztowania nożycowe. Umożliwiają one
pracę do wysokości 14,5 m. Zaletą ich
jest to, że pomost roboczy podnosi się za
pomocą silnika elektrycznego, a całe
rusztowanie można przesuwać na kołach.
Rusztowania przejezdne to rusztowania
wieżowe, zaopatrzone w ramy z kółkami
oraz pomost z poręczami. Przy większych
obciążeniach na miejscach pracy opiera
się je na stopach w celu odciążenia kółek.
Przeznaczone są do robót wymagających
częstej zmiany stanowiska pracy.
Do robót elewacyjnych stosuje się również
rusztowania wiszące, zamocowane do
wsporników na konstrukcji dachu.
Rusztowania takie posiadają na pomoście
roboczym wciągarki umożliwiające
podnoszenie i opuszczanie pomostu.
Tego typu urządzenia mogą pracować do
maksymalnej wysokości 80 m.
Budując rusztowanie, musimy pamiętać o
tym, że stanowić ono będzie miejsce pracy
na wysokości, a więc musi być stabilne i
bezpieczne, musi posiadać odpowiednią
wytrzymałość na obciążenia ciężarem
ludzi, sprzętu i niezbędnych materiałów.
Również praca na wysokości poniżej 1 m może
być niebezpieczna, gdy na stanowisko robocze
nie można wejść lub zejść bez zastosowania
stopni, podręcznych drabinek lub pochylni.
Wprawdzie obowiązujące przepisy nie
wymagają stosowania przy takich pracach
określonych zabezpieczeń, ale tu także zdarzają
się upadki kończące się urazami.
 W związku z tym należy zastosować
środki zabezpieczające nawet przy pracy
na wspomnianej wysokości.
Strefy niebezpieczne, w których istnieje
zagrożenie spadania z góry przedmiotów
lub materiałów, należy oznakować i
ogrodzić poręczami bądź zabezpieczyć
daszkami ochronnymi.
Podstawowe zasady bhp przy
pracach na wysokości:
Roboty ciesielskie - Cieśle oprócz obróbki
drewna wykonują konstrukcje drewniane
obiektów, deskowania i stemplowania,
rusztowania budowlane oraz zabezpieczenia
prac na wysokości. Wykonując zabezpieczenia,
muszą sami korzystać ze środków ochrony
indywidualnej. Ręczne podawanie desek jest
dozwolone do wysokości 3 m. Roboty
ciesielskie z drabin można wykonywać do
wysokości 3 m.
Roboty murarskie i tynkarskie

Roboty murarskie i tynkarskie na wysokości

powyżej 1 m należy wykonywać z pomostów
rusztowań. Murarze oraz ich pomocnicy muszą
być zabezpieczeni przed upadkiem z wysokości.
Przy wykonywaniu robót murarskich na
zewnętrznej krawędzi stropu murarze winni być
wyposażeni w uprzęże bezpieczeństwa .
Chodzenie po świeżo wykonanych
murach, płytach, stropach jest zabronione.
Nie należy przeciążać pomostów
rusztowań materiałami ani gromadzeniem
się robotników, szybkim ruchem
(powodującym rozchwianie), zrzucaniem
różnych przedmiotów z jednego poziomu
na drugi.
Roboty zbrojarskie i betoniarskie
Montaż elementów zbrojenia wykonuje się już w
deskowaniach. Prace takie do wysokości 3 m od
poziomu otoczenia wykonuje się z drabin, przy
większych wysokościach z pomostów
rusztowań. Przy montażu zbrojeń na
zewnętrznych ścianach zbrojarze muszą być
zabezpieczeni przed upadkiem : z wysokości.
Wlewanie mieszanki betonowej w
deskowanie z wysokości większej niż 1 m
jest zabronione.
Roboty montażowe

Gdy nie ma barier ochronnych, zatrudnieni przy

montażach i innych pracach na wysokości
powinni pracować w uprzężach bezpieczeństwa.
Gdy zachodzi potrzeba zapewnienia poruszania
się ludzi po belkach podsuwnicowych,
wiązaniach kratownic lub dźwigarach,
zabudowuje się je w pomosty na poziomie zero
jeszcze przed podniesieniem do montażu.
Przebywanie osób na górnych
płaszczyznach ścian, belek, słupów, ram
lub kratownic oraz na dwóch niższych
kondygnacjach, znajdujących się
bezpośrednio pod kondygnacją, na której
są prowadzone roboty montażowe, jest
zabronione.
Monterzy, wykonujący prace instalacyjne
w budynkach, w razie potrzeby powinni
korzystać z przenośnych rusztowań i
drabin.
Zabronione jest stawanie na wannach,
sedesach, parapetach, rurach itp.
Roboty rozbiórkowe i demontaże

Przy rozbiórce deskowań należy podjąć

środki ostrożności zabezpieczające przed
zawaleniem się elementów deskowania
konstrukcji. Prowadzenie robót
rozbiórkowych jest zabronione, jeżeli
zachodzi możliwość przewrócenia
części konstrukcji obiektu przez wiatr.
W czasie prowadzenia robót
rozbiórkowych przebywanie ludzi na niżej
położonych kondygnacjach jest
zabronione. Także składowanie
materiałów pochodzących z rozbiórki na
pomostach rusztowań i daszkach
ochronnych jest zabronione
Roboty dekarskie i blacharskie

Na dachach, których wytrzymałość nie

zapewnia bezpiecznego przebywania na
nich osób, należy wykonać stałe lub
przenośne mostki i kładki
zabezpieczające. Ze względu na
możliwość zagrożenia spadającymi
przedmiotami, nad strefą zagrożoną
należy wybudować daszek ochronny.
Materiały i narzędzia powinny być
podawane z dachu na ziemię za pomocą
bloku lub wyciągu szybowego. Zrzucanie
z dachu materiałów jest zabronione
Roboty malarskie

Wykonywanie robót malarskich z drabin

rozstawnych jest dozwolone do wysokości 4 m.
Aby zapobiec rozsuwaniu się drabin, należy
wyposażyć je w ściągi łańcuchowe. Gdy do
wykonania prac malarskich nie wystarczają
drabiny, stosuje się rusztowania, pomosty,
platformy, a nawet krzesełka wiszące.
Roboty impregnacyjne i izolacyjne

Jeżeli miejsca, w których wykonuje się

impregnację są wzniesione nad poziom
otoczenia, stanowiska pracy należy
zabezpieczyć poręczami, a jeżeli to
niemożliwe - wyposażyć pracowników w
uprzęże bezpieczeństwa.