Najczęstsze kontuzje

sportowe

Opracował: mgr Jarosław Grycman

 Kontuzje sportowe są spowodowane przez dwa
podstawowe czynniki. Pierwszy z nich wynika z charakteru
uprawianej dyscypliny sportowej. Drugi to częste
bezpośrednie kontakty z przeciwnikiem.

Kontuzjowany zawodnik nie powinien

poddawać się presji otoczenia, które może
żądać od niego gry pod wpływem zastrzyków
przeciwbólowych, blokad, opasek, żeli,
kremów i aerozoli. Może to pogłębić kontuzję.
 Urazy:
• skręcenia stawów (skokowego i kolanowego),
• stłuczenia kończyn dolnych i górnych,
• uszkodzenia łąkotek,
• naciągnięcia i naderwania,
• zwichnięcia,
• złamania,
• urazy głowy.
Skręcenia – uszkodzenia więzadeł stawów chroniących
je przed nieprawidłowymi ruchami.

Objawy:
- ból stawu zasilający się przy ruchu,
- obrzęk,
- ograniczenie ruchomości w stawie,
- niestabilność.

Leczenie:
W lżejszych przypadkach – kilkudniowe
unieruchomienie, w cięższych – diagnostyka obrazowa
(rezonans, USG, artroskopia), długotrwałe
unieruchomienie, a nawet zabieg operacyjny.
Staw kolanowy
 Staw kolanowy to największy staw ludzkiego
ciała, poddawany jest największym
obciążeniom. Składa się z kości piszczelowej,
udowej, rzepki, łąkotki bocznej i przyśrodkowej,
więzadeł pobocznych i krzyżowych. Stabilizację
czynną zapewniają mięśnie uda i łydki.
Kontuzje stawu kolanowego:
- uszkodzenie więzadła pobocznego
piszczelowego,
- uszkodzenie łąkotki przyśrodkowej,
- uszkodzenie więzadła pobocznego
strzałkowego,
- uszkodzenie więzadła krzyżowego.

Leczenie:
- unieruchomienie na około trzy tygodnie,
- następnie stopniowe uruchamianie stawu,
- konieczna może być rekonstrukcja uszkodzeń,
- przy cięższych kontuzjach –
sześciomiesięczne unieruchomienie i
rekonstrukcja operacyjna.
Stłuczenia – powstają na skutek uderzenia lub ucisku
części ciała, co powoduje uszkodzenie naczyń
krwionośnych i powstanie krwiaka.

Objawy:
- ograniczenie ruchomości,
- krwiak,
- obrzęki, ból.

Leczenie:
- schłodzenie uszkodzonego mięśnia,
- ucisk,
- smarowanie maścią lub żelem przeciwobrzękowym,
przeciwzapalnym i przeciwbólowym,
- krwiak wymaga zazwyczaj usunięcia.
Uszkodzenia łąkotki – powstają po nagłym prostowaniu
kolana przy rotacji goleni względem uda. Uszkodzenie
może występować jako pęknięcie, rozwarstwienie,
oderwanie części lub całej łąkotki.

Objawy:
- okresowe blokowanie stawu,
- wysięk,
- ból przy ucisku okolicy szpary stawowej.

Rozpoznanie:
Podczas chodzenia kolano okresowo „trzeszczy”,
przeskakuje i blokuje się. Należy wtedy wykonać USG i
rezonans magnetyczny.

Leczenie:
Zachowawcze lub zabiegowe. Po operacji wymagane jest
unieruchomienie, a następnie 6-10 tygodni rehabilitacji.
Jeśli łąkotki nie można naprawić, możliwa jest proteza
kolagenowa lub z biomateriału.
Naciągnięcia – dotyczą części mięśnia lub jego ścięgna,
często występują z naderwaniem. Goją się one przez
bliznę. Po kolejnym naderwaniu mięsień może nie
osiągnąć pełnej sprawności, gdyż powstałe blizny są
tkankami niekurczliwymi i nieelastycznymi.

Objawy:
- ból, obrzęk,
- uszkodzenie ruchomości (całkowite lub częściowe).

Leczenie:
- ciężkie przypadki: diagnostyka (USG, rezonans
magnetyczny), usunięcie krwiaka, unieruchomienia, a
nawet operacja,
- lżejsze przypadki: żele i aerozole przeciwobrzękowe,
przeciwzapalne, przeciwbólowe.
Zwichnięcia – występują gdy nastąpi przekroczenie
zakresu ruchu w danym stawie na skutek działania
dużych sił. W efekcie może wystąpić podwichnięcie lub
zwichnięcie.

Objawy:
- ból, obrzęk,
- ograniczenie ruchomości (częściowe lub całkowite),
- zablokowanie stawu.

Leczenie:
Podwichnięcie ulega samoistnemu nastawieniu pod
wpływem żeli i aerozoli przeciwobrzękowych,
przeciwzapalnych i przeciwbólowych. W przypadku
zwichnięcia konieczne jest nastawienie przez lekarza.
Złamanie – przerwania ciągłości tkanki kostnej.

Objawy:
- ból,
- obrzęk,
- zasinienie,
- ograniczenie ruchomości,
- zniekształcenie zarysu kości.

Leczenie:
Unieruchomienie kończyn w dwóch sąsiadujących
stawach. Następnie przewiezienie do ortopedy, który
ustala czy wystarcza założenie gipsu, czy konieczny
będzie zabieg chirurgiczny.
Urazy głowy – najczęściej pojawiają się w wyniku
zderzenia. Stanowią 16% wszystkich urazów. Są to
wstrząśnienia, utraty przytomności, zawroty głowy.

Postępowanie – leczenie:
- zahamowanie krwawienia i ochłodzenie,
- diagnostyka obrazowa (tomografia, rezonans),
- decyzja neurochirurga.
Kontuzje są wkalkulowane w sport. Pamiętajmy jednak:

• o właściwej rozgrzewce połączonej z rozciąganiem,

• po wysiłku także powinniśmy się rozciągać,
• dobrze przepracujmy okres przygotowawczy (motoryka.
wytrzymałość, siła),
• stopniujmy obciążenia (szczególnie dla zawodników po
przebytych urazach),
• o współpracy trenera z lekarzem (uszanowanie decyzji
lekarza).