Download as pptx, pdf, or txt
Download as pptx, pdf, or txt
You are on page 1of 58

TANONG

ULAT NI:
JULIE ANN B. RIVERA
BALANGKAS NG PAG-UULAT
I. Kahulugan ng tanong
II.Uri ng kayarian ng tanong
III.Sangkap-tanong
a. Simuno-tanong
b.bit-tanong
c. Panaguri-tanong
IV. Maramihang Tanong
V. Oo/Hindi Tanong
d.takda-tanong
VI. Posisyon ng “ba” sa Pangungusap
VII. Konklusyon
ANO ANG TANONG?
•Isang kayarian na ang panghuntaang
tungkulin ay humingi ng impormasyon.
Karaniwang sinisingitan ng partikulong
“ba” at tinatapos sa pataas o biting tono?
URI NG KAYARIANG TANONG
•KUMPIRMASYON-TANONG - Hindi
nababago ang kayarian ng katumbas na paturol na
pangungusap, liban sa pagsingit ng partikulong
pantanong na “ba” (na hindi sapilitan) at pagtaas ng tono.
•Isa pang uri ng kompirmasyon-tanong ang
takda-tanong (TAG question).
URI NG KAYARIANG TANONG
•SANGKAP-TANONG O WH-TANONG
– Humihingi ng paglilinaw o pagtiyak sa
isang sangkap ng pangungusap. Ang
sangkap ng tinatanong ay inirerepresenta
ng mga salitang pantanong na tumatayo sa
kaliwa ng pandiwa.
URI NG KAYARIANG TANONG
• ALTERNATIBO-TANONG - Naghahain ng listahan ng
pagpipilian ng sagot.
A. SANGKAP-TANONG
• Ito ay humihingi ng paglilinaw tungkol sa isang sangkap
ng pangungusap. Inihuhudyat ang sangkap-tanong ng
salitang pantanong.
SIMUNO-TANONG
• Ito ay nagtatanong sa identidad ng simuno. Simunong
may gampaning tagagawa at layon lang ang matatanong
sa ganitong paraan.
• Batay ang simuno-tanong sa pangungusap na
nagtutumbas (equative sentence). Ang tinatanong ay ang
tinatawag nating pariralang nagtutumbas.

•Hindi matatanong ang simuno nang hindi muna itinataas


sa posisyong nagtutumbas.
BALANGKAS NG SIMUNO-
TANONG
BALANGKAS NG SIMUNO-
TANONG
BALANGKAS NG SIMUNO-
TANONG
BALANGKAS NG SIMUNO-
TANONG
SABIT-TANONG
• Ang obliko o sabit-tanong “adjunct question” ay
humihingi ng paglilinaw sa sabit parirala “adjunct
phrase” (gilid-argumento). Pinapalitan ng salitang
pantanong na paano,
saan,kailan,bakit,kangino,ilan,alin,magkano ang
pariralang tinatanong at inililipat sa kaliwa ng
pangungusap ang salitang pantanong.
IBA PANG HALIMBAWA NG SABIT-TANONG NA
NATATANONG BILANG SIMUNO
BALANGKAS NG SABIT-TANONG
BALANGKAS NG SABIT-TANONG
BALANGKAS NG SABIT-TANONG
BALANGKAS NG SABIT-TANONG
PANAGURI-TANONG
• Nabanggit na na ang panaguri ng kayariang nagtutmbas
ay matatanong sa anyong sangkap-tanong, at dito
pinapalitan ang sangkap na tinatanong ng katumbas na
tanong-salita.
MARAMIHANG TANONG
• Maaaring tanungin ang mahigit sa isang sangkap; halimbawa, mahigit sa isang
sabit na parirala o kombinasyon ng ubod at sabit na parirala.
Saan kailan iinumin ang basi?
Kailan saan iinumin ang basi?
Ano ang saan iinumin?
Saan ano ang iinumin?
Saan kailan ang iinumin ang basi?
Sino ang kailan bumili ng basi?
Atbp.
•Maaari ding tanungin nang sabay ang
tagagawa at apektado, tulad ng
halimbawang ito:
Sino ang ano ang binili?
• A. Binili ni Ben ang basi
• B. Ano ang [ binili ni Ben ano]?
• C. Sino ang [ano ang [binili nino ano]] ?
• d. Bumili si Ben ng basi?
• E. Sino ang [bumili sino ng basi]?
• F. *Ano ang [sino ang[bumili sinong ano]]?
PAG-ISIPAN
•A. Sino ang ano ang binili kahapon?
•B. Sino ang ano ang binili kailan?
•C. Sino ang ano ang kailan binili?
•D. Sino ang ano ang kailan ay binili?
OO/HINDI-TANONG
• Ang kompirmasyon-tanong o oo/hindi-tanong, ay
nagtatanong sa realidad o katotohanan ng sangkap o
pangungusap na tinatanong.
Halimbawa:
Sundalo (ba) si ben?
Mabilis (ba) si tess?
Dumating (ba) si ben?
May basi ba sa binyagan? Oo.Wala.Mayroon.*Hindi
May basi ba sa binyagan? Baka. Siguro.Dapat.Kailangan

Tumakbo ba si Aina? >Para ba kay Aina ang tuba?


Sundalo ba si Aina? >Lahat ba ng mga bata ang aalis?
Mabilis ba si Aina? >Hindi ba dumating si Aina?
Talaga bang mabilis si Aina? >Mayroon bang tuba si Aina?
Kailangan bang umalis si Aina
• Hindi matatanong ang simuno:
A. Tumakbo si Aina > *Tumakbo si Aina ba?
B. Binili ni Ben ang basi. > *Binili ni Ben ang basi ba?
•Matatanong ang pariralang tumbas “equative phrases na
isang panaguri:
A.Si Aina ang tumakbo. > Si Aina ba ang tumakbo?
B.(Ang) basi ang binili ni Ben. >(Ang) basi ba ang binili ni
Ben?
BALANGKAS NG TANONG OO/HINDI
TAKDA-TANONG
• Binubuo ang kayariang takda-tanong ng isang paturol
na sugnay.
Halimbawa: Umuwi si Ben
•na sinusundan ng isang pariralang takda-tanong.
Karaniwang ang takda-tanong ay hindi ba.
Halimbawa: Umuwi si Ben, hindi ba?
• Positibo ang sugnay na tinatakdaan ng negatibong
hindi ba; hindi tinatanggap kung negatibo ito, tulad
ng sa sumusunod na halimbawa:
• Hindi umuwi si ben,hindi ba? ??Oo. ??Hindi
• Mahirap pakahuluganan ang sagot sa tanong na
ito,maging ang sagot ay ang simpleng oo o hindi.
• PANSININ:
• MAAARING POSITIBO O NEGATIBO ANG ANYO
NG SUGNAY NA TINATAKDAAN NG MGA
ESPESYAL NA TAKDANG-TANONG
• ILAN PANG DI-GAMITING TAKDA-TANONG ANG
MGA SUMUSUNOD:
• Isang kasangkapang pangpragmatiko ang takda-tanong.
Malaya-laya ang mga tagapagsalita na umimbento ng
paraan para maipatalastas ang hindi ba sa isang paraang
sa palagay nila’y lapat sa usapan.
BALANGKAS NG TAKDA-TANONG
• Hindi pa napagtutuunan ng sapat na pagsusuri ang
kayariang ito. Sa ibang wika – ingles, halimbawa-ang
takda-tanong ay sugnay na may balangkas (HE is
coming, is he not?); He is not coming, is he? Sa
Filipino, ang takda-tanong ay maaaring magbunga ng
isang proseso na naglilipat ng hindi ba o isang
prosesong eliptiko.
POSISYON NG BA SA
PANGUNGUSAP
• Lumilitaw ang ba sa tabi ng ulo ng sugnay-sa
ngayon, isipin muna na ang ulo ng sugnay ay ang
unang buong pariralang leksikal o pangnilalaman.
Halimbawa:
Tumakbo ba si ben?
Mabilis ba si ben?
• Ang ba ay hindi maitatabi sa mga pangkayariang
salita, tulad ng ang, kay, nasa at may.
• Pangnilalaman din ang pantanong, dahil tumatayo sila sa
lugar ng pariralang leksikal; sumusunod sa kanila ang ba.
• Kung may mahigit sa isang pang-abay, tulad ng sa
sumusunod na mga halimbawa, isinasabit ang ba sa
unang pang-abay.
•SURIIN:
(g) Talaga bang mabilis bang lumakad si
Tess?
PAG-ISIPAN

•ISALIN SA TANONG ANG


MABILIS TALAGANG
LUMAKAD SI TESS?
• Ang mga sumusunod na halimbawa ay mayroong pang-
ukol na para at pamilang-pantakda na ilan at sampu at
nasa unang pariralang leksikal kaya sa ganitong paraan
sila isinusulat.
• Ang ba ay kabilang sa mga salitang paningit (daw,
raw,kaya, pala, na, man, atbp. Sa sunuran ng mga
paningit , nasa buntot ang ba.
• May gamit ang ba na hindi pantanong, kundi
pandagdag ng alinlangan o pasubali.
KONKLUSYON:

You might also like