Ayon kay Jose Rizal

“Ang wika ay kaisipan ng mamamayan”

 Prof. Virgilio Almario

“ Kung ano ang wika mo ,

Iyon ang pagkatao mo “
Mahahalagang Tala sa Wika

1. Monolinggwal
Ang tawag sa mga batang hindi
nakatuntong sa paaralan at
umiikot sa isang wika ang
kanyang mundo.
Mahahalagang Tala sa Wika
2. Bilinggwal
Pagpapahayag ng isang
buong pangungusap sa
isang wika at isang buong
pangungusap sa iba pang
wika
Mahahalagang Tala sa Wika

3. Multilinggwal
Ang indibidwal na
nakapagsasalita
at nakauunawa sa
maraming wika.
Mahahalagang Tala sa Wika
4. Mother Tongue Language
Ang ipinagagamit na wika sa
paaralan mula kindergarten
hanggang grade 3. Kung saan
ang lugar na kinabibilangan ang
wikang gamit nito.
Mahahalagang Tala sa Wika

5. Arbitraryo
ang gamit ng wika ay ayon sa
napagkasunduang gamit ng tao
sa loob ng kanilang pamayanan
Mahahalagang Tala sa Wika

6. Eupemismo
Mga malumanay na salita o
pariralang ginagamit upang
hindi maging maanghang,
mabigat at makapanakit ng
kalooban kapag ginamit.
Mahahalagang Tala sa Wika

7. Lingua franca
Pang-araw-araw na wika na
gamit ng tao sa loob ng
kaniyang lipunan upang
makisalamuha sa kapuwa.
 Mahahalagang Tala sa Wika
8. Teknikal na Wika
wikang gamit sa Matematika at
Siyensya.
Mahahalagang Tala sa Wika
9. Wikang Cybernetic
Tawag sa mga salitang may
kaugnayan sa teknolohiyang
computer. May mga icon,
simbolong ngalan na ibinibigay sa
mga salitang kabilang dito.
 Mahahalagang Tala sa Wika
10. Jejemon
Mga salitang lumitaw at nagamit
noong
2010. Binibigkas at sinusulat sa paraang

di mababasa nang mabilisan o kaya ay

di na maintindihan.
Hal. Eow pU . Mxta NaH
 Mahahalagang Tala sa Wika
11. Bekimon / Bekemon
Ito ay isang pagkukubli dahil sa
konteksto ng pakikipagtunggali ng mga
taong kabilang sa third sex.
Pinasikat ito ni Bem Joseph Persia

kasama ang isa pang Bekimon na si

Junakis.
 Mahahalagang Tala sa Wika
12. G – Words
salitang imbensyon ng mga
kabataan na kung saan ang bawat pantig
ay nilalagyan ng “ g “ ( ga ge gi go gu )
Hal. Mahal Kita
( Magahagal kigitaga )
 Mahahalagang Tala sa Wika
13. Wikang Pambansa
Wikang pinagtibay ng pambansang
pamahalaan at ginagamit sa pamamahala
at pakikipag-ugnayan sa mamamayan.
 Mahahalagang Tala sa Wika
14. Wikang Panturo
Wikang ginagamit upang magtamo ng
mataas na antas ng edukasyon.
Mahahalagang Tala sa Wika
15. Wikang Opisyal
Wikang ginagamit sa edukasyon,

sa pamahalaan at sa politika, sa
komersyo at industriya.
 Mahahalagang Tala sa Wika
16. Homogenous
konsepto ng wikang ipinahahayag na
may isa lang ang gamit ng wika, isa
lamang ang layunin at ang gumagamit.
 Mahahalagang Tala sa Wika
17. Heterogenous
konsepto ng wika na iba – iba ang
gamit,
layunin at gumagamit.Maaaring ang
anyo nito ay ma-lingguwistiko, ma-
okupasyonal o ma-sosyal.
 Mahahalagang Tala sa Wika
18. Wika – ( Webster ) isang sistema ng komuni-
kasyon sa pagitan ng mga tao sa
pamamagitan ng mga pasulat o pasalitang
simbulo.
( Gleason ) ang wika ay masistemang balangkas
ng sinasalitang tunog na pinipili at isinasaayos
sa paraang arbitraryo upang magamit
ng mga taonng kabilang sa isang kultura.
 Mahahalagang Tala sa Wika
19. Ponema – tawag sa makahulugang
tunog ng isang wika.
20. Ponolohiya – pag-aaral ng mga
makahulugang tunog na ginagamit sa
pagbuo ng mga salita sa isang
partikular na wika.
 Mahahalagang Tala sa Wika
21.Ponemika – tumutukoy ito sa pagkilala sa
pagkakaiba ng gamit at kahulugan ng mga
vocal organs gayon din ang kaugnayan nila sa
isa’t isa.
22. Ponetika – sangay ng pag-aaral ng
ponolohiya na tumutukoy sa
pagkilala sa mga vocal cords na
nagagamit sa paglikha ng tunog.
 Mahahalagang Tala sa Wika
23. Morpema – tawag sa pinakamaliit na
yunit ng isang salitang nagtataglay ng
kahulugan.
24. Morpolohiya – tawag sa makaagham
na pag-aaral ng mga morpema.
 Mahahalagang Tala sa Wika
25. Pangungusap – mga salitang pinag-
ugnay – ugnay.

26. Sintaksis – tawag sa makaagham

na pag-aaral ng mga pangungusap.
 Mahahalagang Tala sa Wika
27. Dayalek – varayting batay sa lugar,
panahon at katayuan sa buhay.
Nagsisilbing midyum ng komunikasyon
sa isang pook.
 Mahahalagang Tala sa Wika
28. Idyolek – varayti ng wikang kaugnay sa personal na

kakanyahan ng tagapagsalita; ang varayti ng

wikang ginagamit ng partikular na indibidwal.

29. Retorika - masining na pagpili ng wastong salita sa

loob ng isang pahayag upang higit na maunawaan at
maging kasiya-siya sa tagapakinig o mambabasa
 Mahahalagang Tala sa Wika
30. Balarila – pag-aaral ng tungkulin ng salita sa
loob ng pangungusap.

31. Diskurso – berbal na komunikasyon tulad ng

kumbersasyon. Anyo ng pagpapahayag ng
ideya hinggil sa isang paksa.
 Mahahalagang Tala sa Wika
32. Grapema – pasulat na simbulo sa praktikal
na ortograpiya ng wikang pambansa na
binubuo ng letra at di – letra.

33. Istandardisasyon – proseso kung paano

tanggapin at gamitin ang nakararaming
taong gumagamit ng wika.
 Mahahalagang Tala sa Wika
34. Dalubwika – taong nag-aaral ng wika at

nag-aangkin ng mga kaalaman at

kakayahan sa pagsusuri ng wika.

35.Polygot – taong maraming nalala-

man sa wika
 Mahahalagang Tala sa Wika
36. Gramatika – isang agham sa paggamit ng
salita at ang kanilang pagkakaugnay –
ugnay.Isinasaalang – alang nito ang mga
bahagi at tungkulin ng mga salita
sa isang pangungusap.
Mahahalagang Tala sa Wika
37. Akademiko – mataas na uri ng
pag-aaral na nasusukat ang
taas o lebel ng kaalaman ng tao.
 Mahahalagang Tala sa Wika
38. Interdisiplinaryo – ito ay pagsasama – sama
ng dalawa o higit pang akademikong disiplina
sa isang aktibidad.
 Mahahalagang Tala sa Wika

39. Metalinggwistik – isang sangay ng

linggwistiko na pinag-aaralan ang
wika at ang relasyon ng ibang kultura
 Mahahalagang Tala sa Wika
40. Kontekswalisasyon - ay paglinang ng bagong
kasanayan, kaalaman at kakayahan ng mga mag-
aaral sa pagpapahayag ng bagong makahulugan
at napapanahong
isyu sa totoong buhay at lugar
na ginagalawan.
 Mahahalagang Tala sa Wika
41.Kontekstwal -kapag nagpaparating ito ng
kahulugang hindi direkta o maaaring
nagpapahiwatig ng kahulugang tanging sa
kabuuan ng pangungusap lamang mabibigyang
katuturan
 Mahahalagang Tala sa Wika
42. Tekstwal- may kahulugang tekstwal ang
salita kung ipinararating nito ang kahulugang
literal. Kung ano ang salita ,iyon ang kanyang
kahulugan. Ito ang sinasabing leksikograpik na
pagpapakahulugan.