TBUS 455

DIŞ TİCARETTE ÖDEME ŞEKİLLERİ

 DIŞ TİCARETTE ÖDEME ŞEKİLLERİ

DIŞ TİCARET ÖDEME YÖNTEMLERİNDE DÖRT

TARAF VARDIR;
- İHRACATÇI
- İTHALATÇI,
- İHRACATÇININ BANKASI,
- İTHALATÇININ BANKASI.
 DIŞ TİCARETTE ÖDEME ŞEKİLLERİ
ÖDEME ŞEKİLLERİNE GÖRE TARAFLARIN FARKLI
SORUMLULUKLARI, GÖREVLERİ VE RİSKLERİ
VARDIR. BU NEDENLE HEM İHRACATÇI HEM DE
İTHALATÇI ANLAŞMA DURUMUNDA ÖDEME
YÖNTEMİNİ İYİCE BELİRLEMELİDİRLER.
 PEŞİN ÖDEME
İhracatçı için en güzel ödeme yöntemidir.
İthalatçı için ise risklidir.

İhracatçı ve ithalatçının riskleri nelerdir?

 PEŞİN ÖDEME (CASH PAYMENT)
• İhracatçının riski bu ödeme şeklinde yoktur.
• İthalatçının riskleri:
- Malı hiç alamayabilir,
- Hasarlı, bozuk, düşük kalitede mal alabilir,
- Eksik mal alabilir,
- Farklı mal alabilir,
 PEŞİN ÖDEME (CASH PAYMENT)
Tüm bu olumsuzluklara rağmen neden ithalatçı
peşin ödemeyi kabul etsin?
 PEŞİN ÖDEME (CASH PAYMENT)
- Üründe az üretimin olması durumunda,
- İthalatçının mala gereğinden fazla ihtiyacı
olması durumunda,
- Karşılıklı güven,
- İthalatçının maddi gücü fazladır.
 PEŞİN ÖDEME (CASH PAYMENT)
İŞLEM AKIŞI
- İthalatçı, kendi bankasına parayı yatırır (genellikle
proforma faturanın gösterilmesi gereklidir),
- İthalatçının bankası, ihracatçının bankasına parayı
transfer eder,
- İhracatçının bankası, havale edilen tutarı ihracatçının
hesabına yatırır,
- İhracatçı malları üretir veya stokta olan malları ihraç
eder,
- İhracat evrakları, ithalatçıya gönderilir,
- İthalatçı gelen evraklar ile gümrükten malı çeker.
 MAL MUKABİLİ ÖDEME (CASH AGAINST
GOODS)
İthalata konu olan mal, alıcının eline geçtikten
sonra ödemeyi gerçekleştirir. Bu ödeme şeklinde
risk ihracatçıdadır. Malı gönderdikten sonra mal
bedelini alamayabilir veya eksik alabilir.
İhracatçılar tarafından pek de tercih edilen bir
ödeme şekli değildir. Ancak ithalatçı ve ihracatçı
arasında büyük bir güven var ise, bu ödeme şekli
kabul edilebilir.
 MAL MUKABİLİ ÖDEME (CASH AGAINST
GOODS)
- Malı temsil eden evraklar ithalatçıya
gönderildiğinden, ithalatçı malları gümrükten
rahatlıkla çekebilir.
- Bu ödeme şeklinde ithalatçı parayı havale
edene kadar banka aracı değildir. Dolayısı ile
bankaların takip ve tahsil sorumluluğu yoktur.
 MAL MUKABİLİ ÖDEME (CASH AGAINST
GOODS) İŞLEM AKIŞI
- İhracatçı malları ve evrakları ihracatçının
ülkesine gönderir (kargo veya mal beraberi),
- İthalatçı evraklar yardımı ile malları gümrükten
çeker,
- İthalatçı mal bedelini, banka aracılığı ile
ihracatçıya gönderir.
 VESAİK MUKABİLİ ÖDEME (CASH AGAINST
DOCUMENTS)
Alıcının ithal ettiği malın bedelini, söz konusu malı teslim
eden belgelere dayanarak ödemesi esasına dayanır.
Bu tür ödemelere konu olabilecek mali vesaikler: poliçeler,
emre yazılı senetler, çekler, ödeme makbuzları ve diğer
para ödemesini sağlayan her hangi bir senedi ifade eder.
Ticari vesaikler ise; faturalar, navlun belgeleri, emtia
( ticarete konu olan altın, gümüş, petrol, doğal gaz, bakır,
pamuk, mısır, buğday, şeker, kahve gibi malların tümüne
verilen ad) ile benzeri senetleri ve mali olmayan diğer
senetleri ifade eder.
 VESAİK MUKABİLİ ÖDEME (CASH AGAINST
DOCUMENTS)
Vesaik Mukabili Ödemede genellikle mal bedelleri, malla
ilgili vesaikler ve ithalata konu olan mallar gelince ödenir.
Hatta bazen mallar ithalatçının eline gelmeden ödeme
olmaktadır.
Vesaikler banka aracılığı ile ithalatçının bankasına
gönderilir.
Bu ödeme şekli ithalatçı için son derece güvenlidir.
İthalatçı mallarını kontrol edebilir. Şu durumda ihracatçı
o kadar da güvende olamayabilir. Eğer ithalatçı malı
kabul etmez ise, mal bedelini göndermeyecektir.
 VESAİK MUKABİLİ ÖDEME (CASH AGAINST
DOCUMENTS)
İhracatçı bu durumda mallarını satmak için farklı
bir müşteri bulma yoluna gidebilir veya mallarını
tekrardan ülkesine ithal eder ki bu çok masraflı
bir yöntemdir.
VESAİK MUKABİLİ ÖDEME (CASH AGAINST
DOCUMENTS) ÖDEME İŞLEM ŞEKLİ
Bankalar, gerekli dikkati göstermek, belgelerin tahsil
emrinde olduğu gibi uygun olup olmadığını kontrol
etmek, ve elinde olan bilgileri tahsil (ihracatçı
bankası) emrini veren tarfa bildirmekle yükümlüdür.
Tahsil ve ibraz bankaları, mektupların, telekslerin
belgelerin ulaşımda gecikmesi ya da kaybından
dolayı herhangi bir sorumluluk taşımazlar.
Savaş, grev, tercüme hataları gibi durumlarda da
sorumluluk almazlar.
 VESAİK MUKABİLİ ÖDEME (CASH AGAINST
DOCUMENTS) ÖDEME İŞLEM ŞEKLİ
- İhracatçı, ithalatçının istediği malları üretir veya stoktan
verir,
- İhracata konu olan malların vesaikleri ihracatçı tarafından
bankaya verilir,
- İhracatçının bankası römiz mektubu hazırlar. Römiz
mektubu ihracata konu vesaikler hakkında açıklayıcı bir
mektuptur ve alıcıya gönderilecek dökümanların üzerine
eklenir. Bu mektupta, adetleri ile birlikte hangi belgelerin
alıcıya gönderildiği, alıcı ve satıcının bilgileri, banka
isimleri, dökümanların neyin karşılığında teslim edileceği,
ve ihracata konu mal ile ilgili açıklayıcı bilgiler bulunur.
 VESAİK MUKABİLİ ÖDEME (CASH AGAINST
DOCUMENTS) ÖDEME İŞLEM ŞEKLİ
- İthalatçının bankası vesaikleri aldığı zaman
ithalatçıya haber verir,
- İthalatçı vesaikleri alabilmek için ödemeyi
gerçekleştirir,
- İthalatçı evraklar ile birlikte gümrükten malları
çeker,
- İhracatçı bankasına gelen para ihracatçının
hesabına aktarılır.
AKREDİTİF (LETTER OF CREDIT/LC)
HAFTAYA DETAYLI VE ÖRNEK MEKTUP İLE DERS
İŞLENECEKTİR